17 października 1773r. – Komisja Edukacji Narodowej – pierwszy w Europie centralny organ władzy oświatowej › powołanie świeckich szkół średnich › uruchomienie seminariów nauczycielskich
„ ogół procesów całożyciowych, prowadzonych we wszelkich możliwych formach organizacyjno- programowych i we wszystkich sytuacjach kontaktów międzyludzkich.” Zygmunt Wiatrowski „specyficzny sposób przygotowania […] do współczesnego rynku pracy i jego przemian” dotyczący zarówno dokształcania, jak i przekwalifikowania Janina Karney
koncepcja formalnego i nieformalnego uczenia się przez całe życie zespół środków i możliwości uzyskanych w drodze kształcenia proces kształcenia poprzez naukę i doświadczenie filozofia twórczego rozwoju człowieka
„proces systematycznego uczenia się następujący po zakończeniu obowiązku szkolnego lub wydłużonej edukacji stacjonarnej i trwający przez cały okres aktywności zawodowej, a często także dłużej, w okresie tak zwanego „trzeciego wieku”” Ryszard Gerlach
Formy szkolne: › szkoły wszystkich szczebli › studia podyplomowe dokształcające › studia podyplomowe specjalistyczne i kwalifikacyjne Formy pozaszkolne, organizowane przez : › stowarzyszenia i organizacje społeczne › kluby zainteresowań, spotkania autorskie › uniwersytety powszechne, rolnicze, „trzeciego wieku” › kursy zawodowe kwalifikacyjne i szkolenia przyuczające do zawodu › kursy doskonalące i hobbystyczne
kompensacyjna adaptacyjna renowacyjna rekonstrukcyjna rekwalifikacyjna wyrównawcza kreująca
Zawód, „to wydzielony w procesie pracy system czynności wymagających od pracownika kwalifikacji zdobywanych w kształceniu w systemie szkolnym lub pozaszkolnym, wywołujący rozwój osobowości zawodowej i potrzebę nieustannego dokształcania się i doskonalenia. […]” Tadeusz Nowacki
„proces podwyższania kwalifikacji formalnych, a szczególnie proces teoretycznego dopełnienia kwalifikacji zawodowych, kończących się uzyskaniem odpowiedniego świadectwa, dyplomu lub certyfikatu.” Zygmunt Wiatrowski
Najczęstsze przyczyny przekwalifikowania, to: utrata pracy i brak możliwości znalezienia nowej w tym samym zawodzie obumieranie zawodów i powstawanie nowych przesiedlenie zmiana aspiracji zawodowych, statusu społecznego i chęć zwiększenia zarobków stan zdrowia
uświadomione i celowe działanie zmierzając do podniesienia kwalifikacji zawodowych cechuje je duża samokontrola i efektywność wypływa bezpośrednio z wewnętrznej potrzeby jednostki przejawia się zarówno w dążeniu człowieka do rozwoju zawodowego, jak również społecznego i osobowościowego
bezpośrednio związane z wykonywanym zawodem celem jest osiągnięcie mistrzostwa w zawodzie związane ze szczeblowym podnoszeniem kwalifikacji
adaptacyjna wyrównawcza renowacyjna rekonstrukcyjna
przygotowanie zawodowe adaptacja społeczno – zawodowa identyfikacja i stabilizacja zawodowa sukces zawodowy mistrzostwo w zawodzie
może przybrać formę samokształcenia lub mieć charakter zinstytucjonalizowany dotyczy zainteresowań, upodobań i zdolności odnosi się do rozwoju osobistego i zaspokajania wewnętrznych potrzeb człowieka
umożliwia sprawne funkcjonowanie w globalnym społeczeństwie pracy i informacji wzmacnia wiedzę, umiejętności i kompetencje wzmaga mobilność na rynku zawodowym, poszerza horyzonty pozytywnie wpływa na relacje międzyludzkie i społeczne kreuje tolerancję i niweluje strach przed nieznanym pobudza do działania i zachęca do zmian wpływa na poczucie własnej wartości i wzmacnia samoocenę
wymusza usprawnianie systemów edukacyjnych i dostosowywanie programów szkolnych do aktualnego zapotrzebowania rynku pracy wpływa na stały rozwój technologiczny i komfort życia rozwija instytucje pośrednictwa pracy i doradztwa zawodowego ma istotny udział w rozwoju gospodarczym i kulturowym społeczeństw
J. Karney, Psychopedagogika pracy, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa T. Nowacki, Zawodoznawstwo, Instytut Technologii Eksploatacji, Radom W. Okoń, Nowy słownik pedagogiczny, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, Tom V, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa E. Podolska-Filipowicz, Zarys Zawodoznawstwa, orientacji i poradnictwa zawodowego, Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Turystyki, Częstochowa Z. Wiatrowski, Podstawy pedagogiki pracy, Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Bydgoszcz 2000.
Dziękuję za uwagę