NAUKA O ORGANIZACJI EWOLUCJA KONCEPCJI
HISTORYCZNIE Taylor, Adamiecki, Fayol, Mayo, Weber. Człowiek: Homo economicus Społeczny Racjonalny
PODEJŚCIE KLASYCZNE - TAYLOR Zasady naukowego zarządzania: Obserwacja Pomiary Eksperymenty Naukowe opracowanie elementu pracy; Naukowy dobór pracowników; Nadzorowanie pracowników; Podział pracy i współpraca.
TAYLOR c.d. One best way – opis stanowiska, dopasowanie pracownika, wynagrodzenie. Nowości: podział pracy kierowniczej nagradzanie pracowników Szkolenia.
Krytyka Taylora Dotychczasowi menadżerowie; Właściciele mniejszych wytwórni; Obawa przed bonusami (koszty); Związki zawodowe – kontrola pracy; Lęk przed zwolnieniami.
FAYOL Kierunek administracyjny w nurcie klasycznym; Określił funkcje zarządzania: przewidywanie, organizowanie, rozkazywanie, koordynowanie, kontrola. Też personel wykonawczy wykonuje pewne funkcje kierownicze (nie administracyjne).
ZASADY ZARZĄDZANIA WG. FAYOLA Podział pracy; Autorytet; Dyscyplina; Jedność rozkazodawstwa; Jednolitość kierownictwa; Podporządkowanie interesów osobistych; interesowi ogółu; Wynagrodzenie;
ZASADY ZARZĄDZANIA c.d. Centralizacja; Hierarchia; Ład; Stałość personelu; Ludzkie podejście; Inicjatywa; Zgranie personelu – duch koleżeństwa.
SZKOŁA UNIWERSALISTYCZNA Rozwinięcie Fayola (nurt klasyczny); Analiza uniwersalnych cech procesu zarządzania; CEL – formułowanie uniwersalnych teorii; PRZECIWIEŃSTWO – szkoła empiryczna – koncentracja na przypadkach (Drucker).
PODEJŚCIE BEHAWIORALNE Analiza procesów decyzyjnych; H. Simon – ograniczona racjonalność; Wybór zadawalający a nie optymalny; Podstawowe kryteria: aspiracje i osiągnięcia aspiracje aspiracje osiągnięcia OK APATIA FRUSTRACJA osiągnięcia aspiracje osiągnięcia
WEBER Org. Biurokratyczna: Formalny system zasad postępowania i procedur; Bezosobowość stosunków; Podział pracy; Hierarchia; Sformalizowany system przyjmowania i awansowania pracowników; Legalny charakter władzy kierowników.
NURT NEOKLASYCZNY Przeds. – czarna skrzynka z wejściem i wyjściem; Badanie – porównywanie wejścia i wyjścia; Cel przeds. – optymalizacja; Nie jest istotne, co się dzieje w skrzynce; Dziś wiadomo – optymalizacja możliwa jest tylko wtedy, gdy znamy wnętrze.
KONCEPCJA MENEDŻERSKA Lata 60-te; Korporacja amerykańskie; Oddzielenie własności od zarządzania; Podstawa – motywacja kierowników.
ORG. W UJĘCIU TEORII AGENCJI Wszechobecna relacja pryncypał – agent; Właściciel menedżer pracownicy; Efekt pracy menedżera – wynik jego starań i zmiennej losowej; Trudności w ocenie pracy agenta; Agent zawsze szuka własnej korzyści.
WYNAGRODZENIE W TEORII AGENCJI Kontrakt oparty na wyniku; Kontrakt oparty na zachowaniu – stałe; Sprzeczne preferencje agenta i pryncypała; Oparty na zachowaniu – wymaga większej kontroli; Gdy można ściśle zaprogramować – może być na zachowaniu; Gdy łatwo zmierzyć wynik – na wyniku.
ORG. JAKO MECHANIZM ALOKACJI ZASOBÓW Czemu powstają organizacje, skoro rynek najlepiej alokuje zasoby? BO istnieją transakcyjne koszty organizacji dóbr. One decydują też o tym, co wytwarzać u siebie, co zlecać. Klasyczny przykład korzyści z organizacji – praca zespołowa.
TEORIA ZASOBOWA FIRMY Związana z zarządzaniem strategicznym; Firma to zbiór zasobów i umiejętności; Jej efektywność zależy od tego, na ile jej zasoby są dostosowane do strategii; Umiejętności są trudniejsze do naśladowania i mogą być doskonalone.
WAŻNE CECHY ZASOBÓW I UMIEJĘTNOŚCI Rzadkość, Komplementarność, Możliwość imitacji, Substytucyjność, Zdolność do zmian, Trwałość, Ograniczoność w nabywaniu, Pokrywanie się zasobów i umiejętności z czynnikami sukcesu w branży.
Mc Donalizacja Funkcjonowanie biznesu i życia społecznego; Efektywność – kalkulacja czysto rynkowa; Obniżanie kosztów – reality show; Przewidywalność – procedury i zastępowalność; Pełna kontrola – maszyny zamiast ludzi, ludzie jak maszyny
Zysk a wyzysk (Marks) Pracownicy tworzą więcej niż kosztują; Nadwyżkę zgarnia właścicel; Zysk rozdzielany na inwestycję i dochód kapitalisty Obniżanie wartości pracy;