Kary i nagrody w wychowaniu dziecka Agnieszka Lepicka M.A. L.P.C. Ed.D(abd) October, 2014

Dwulatek Bunt Dwulatka-Dziecko staje się nagle zupełnie inne niż dotychczas Okres buntu Wymusza Próbuje rządzić Często odpowiada “nie” na prośbę, Gdy odmówią mu tego, czego chciało - krzyczy, płacze,  tupie, rzuca się na ziemię albo bije. Sprawdza  granice w jakich może się poruszać

Dwulatek Kształtuje się jego poczucie własnej wartości Stawianie granice,daje Dziecku poczucie bezpieczeństwa. (wie, czego się od niego oczekuje, wie też że dorosły czuwa i panuje nad sytuacją więc czuje się bezpieczne)

Jak rozmawiac z dwulatkiem Zamiast formy “nie wolno”  powiedz co ”wolno” Zamień “nie wolno rysować po ścianie w przedpokoju” na “w swoim pokoju masz duży blok do rysowania – tam możesz rysować co tylko chcesz. A może narysujemy coś razem?” Odwracaj uwagę. Dawaj dziecku wybór “Czapka z kotkiem czy misiem?”

Trzylatek Bunt trzylatka- Trzylatek nie trzyma się już kurczowo mamy i taty. Okres buntu Wszędzie go pełno i wszystko chce poznać. Chętniej oddala się od rodziców i próbuje wystawiać ich konsekwencję wychowawczą na próbę.

Jak rozmawiac z trzylatkiem Słuchaj dziecka uważnie. Nie zbywać malucha krótkim: nie mam czasu.  Musimy rozmawiać!!! Pyania ?-Kochasz mnie jeszcze? Dziecko pragnie naszej bliskości i poczucia bezpieczeństwa Zaakceptuj jego uczucia słowami: hmm, och, rozumiem ,tak itp. Określ te uczucia słowami np. to przykre, smutne frustrujące itp.

Czterolatki Bunt czterolatka -jest sprawdzaniem cierpliwości rodziców, “testuje”, na ile może sobie pozwolić w swoich wybrykach. Okres buntu Naprawdę niesforny i psotny Potrafi wyrwać się, uciekać, kopie Używa niestosownych wyrazów, Zmyśla niestworzone historie Niechętnie wykonuje polecenia rodziców.

Czterolatki Słowo “nie” najczęściej gości w mowie czterolatk Dziecko poprzez bunt i upór – dąży do wzbogacenia własnego “Ja”. Wzbudzia sobą zainteresowanie innych

Jak rozmawiac z czterolatkiem Musimy byc stanowczy i konsekwetni Złego zachowania dziecka nie wolno lekceważyć ( rozmawiamy) Wyznaczyć jasne zasady i granice. Czterolatkowi większą samodzielność Zabawy ruchowe (wspinaczki, biegi z przeszkodami, slalom.

L O G I K A E M O C J W początkowym okresie mózg rozwija się jedynie pod wpływem zewnętrznych bodźców.

E M O C J L O G I K A Lewa = Emocionalny Dessert/ Logika Prawa = Emocionalne Tsunami

Emocje dziecka Prawie do końca okresu przedszkolnego wskutek niepełnej dojrzałości układu nerwowego i niewykształconych jeszcze procesów hamowania – dziecko jest bardzo pobudliwe

W dzisiejszych czasach, w których wszystko jest tak względne, trudne i skomplikowane, co może być oparciem dla dzieci? Pozostali jedynie rodzice. W żadnej innej epoce nie potrzebowano tak bardzo rodziców jak obecnie. Bruno Ferrero

Time with Things Czas z Żeczmi Brak czasu dla dzieci Nowa zabawka Bajka

odgrywają stosowane nagrody i kary. Duży wpływ na dziecko w procesie wychowania odgrywają stosowane nagrody i kary.

Kary

Definicja Kara środek wychowawczy stosowany wobec osoby, która zrobiła coś złego. 2. środek represyjny względem osób, które popełniły przestępstwo 

Jakie kary stosujemy Time-outdziecko zostaje posadzone na specjalnym krzesełku i musi tam spędzić określoną ilość czasu. I warto oczywiście, żeby okazało skruchę. Stanie w kącie Kary cielesne (kary fizyczne)- klaps Straszenie dziecka-zobaczysz jak tata przyjdzie Wyzwiska Krzyk

Co przekazujemy dziecku stosując takie kary Kary cielesne (kary fizyczne)- Bicie poniża godność dzieci, upokarza je, widzą wtedy swoją niemoc i bezsilność. Krzyk- Dziecko boi się krzyku, a po jakimś czasie samo krzyczy do osób słabszych, i tych, których się nie boi Straszenie dziecka- Powoduje urazy psychiczne: nerwice lękowe, fobie, objawy somatyczne. Wyzwiska-poniżają godność dziecka Time-out (Izolacja dziecka)– dziecko czuje się opuszczone, przeżywa lęk.

TAKIE METODY SA NIE SKUTECZNE !!!

Kara vs Naturalne Konsekwencje W momencie wymierzania kary dziecko może czuć się niekochane i odrzucone, może wręcz bać się rodzica. Kara vs Naturalne Konsekwencje Pozwalamy dziecku odczuć skutki własnego postępowania Dokonuje wyboru – przestrzegać zasad czy nie

Nie mówcie dziecku o karach, ale używajcie określenia konsekwencje Nie mówcie dziecku o karach, ale używajcie określenia konsekwencje. W ten sposób oddzielicie  zachowanie dziecka od jego osoby.

Konsekwencje Konsekwencje muszą być: konkretne – jasno zapowiedziane wcześniej. Można je np. zapisać/ narysować i powiesić na tablicy korkowej. Dzieci powinny wiedzieć, że w gruncie rzeczy same są odpowiedzialne za te konsekwencje. Konsekwencje nie mogą mieć nic wspólnego z zemstą, pokutą, karą itp. Konsekwentne zachowanie daje - nie tylko dzieciom, lecz również dorosłym - pewność i poczucie bezpieczeństwa

Konsekwencje (con.) Sensowne konsekwencje powinny być drogowskazami, które pokazują, na jaką drogę trzeba wkroczyć, aby zejść z "niewłaściwych" torów i znaleźć te prawidłowe.

Konsekwencje (con.) Zanim wymierzycie karę zapytajcie dziecko co się stało a nie dlaczego coś zrobiło - wtedy dajecie mu szansę na to, by opowiedziało całe zdarzenia po kolei.

Uczymy rozmawiac o uczuciach

Nagrody

 Nagroda - wzmocnienie pozytywne, czynnik, którego wystąpienie w następstwie reakcji zwiększa prawdopodobieństwo powtórzenia tej reakcji w przyszłości

Jakie nagrody stosować? Odpowiedź jest prosta - takie, na których dziecku zależy. Kamiński powiedział, że wędkarz, kiedy idzie na ryby to bierze taką przynętę, która smakuje rybie, a nie wędkarzowi. Nagroda powinna być adekwatna do włożonego wysiłku. Wówczas wzmacnia zachowania, za które została przyznana.

Rodzaje nagród Nagrody nie muszą mieć formy materialnej. Uznanie i pochwałą  Ilość pochwał powina byc proporcjonalna do wysiłku Wyróżnienie na tle innych członków rodziny Przyznawanie punktów o drobnej wartości materialnej. Wspólne z dzieckiem spędzenie czasu w formie innej niż dotychczas

Sposobów nagradzania Wycieczka na weekend Wieczór gier Popołudnie bez obowiązków domowych Godzina spędzona wyłącznie z jednym zrodziców Przeczytanie przez opiekunów ( dodtkowej)  bajki na dobranoc. “Trzy życzenia": przedstawmy dziecku zestaw nagród a on niech wybierze jedną.

Jakie nagrody stosować?

Forma materialna LEGO

Nagrody Materialne Warto zastanowić się także nad przyszłymi konsekwencjami takiego postępowania. Czego nauczymy w ten sposób nasze dziecko? Czy będzie ono umiało rozróżnić przysługę od obowiązku? Czy będzie wiedziało, że pieniądze trzeba także wydać na coś niekoniecznie związanego z przyjemnością? 4. Jeśli dostaje nagrodę rzeczową, to czy wartość tej nagrody jest adekwatna do wykonanego zadania?  

Pochwalcie dziecko natychmiast, jak tylko zauważycie właściwe zachowanie. Starajcie  się nie oceniać, ale opisywać działanie  -  np.  Wykonałeś dobrą robotę kończąc wszystkie zadania, zamiast - Świetna robota.

Dostrzegajcie wysiłki, starania i drobne osiągnięcia .Dostrzegajcie wysiłki, starania i drobne osiągnięcia. Chwalcie swoje dziecko jak najczęściej. Bądźcie dobrym przykładem dla dziecka, tzn. takim dorosłym, jakim chciałbyś widzieć własne dziecko za kilka, kilkanaście lat. Unikajcie własnych reakcji agresywnych wyzwisk, kłamstwa. Zachęcajcie dziecko do zastanowienia się, dlaczego się złości Opwiadajcie dziecku o własnych uczuciach, chęciach, pragnieniach (oczywiście odpowiednich względem poziomu rozwoju dziecka) opowiadajcie w jaki sposób wy radzicie sobie ze złością, jeśli nie umiecie o tym opowiadać możecie posłużyć się np. bajkami terapeutycznymi.

Zamiast time-out polecam time-in czyli pielęgnowanie bliskich relacji z dzieckiem, wspieranie go w wyrażaniu swoich potrzeb, wzmacnianie go, bycie przy nim, gdy przeżywa silne emocje A gdy dziecko zachowuje sie grzecznie, okazywanie mu zainteresowania, obdarzanie calkowita uwagą, spędzanie wspólnego czasu na co dzień.

"...Dziecko chce być dobre. Jeśli nie umie - naucz, Nie wie - wytłumacz, Jeśli nie może - pomóż!" Jeśli przy największym wysiłku dozna porażek, należy tak pobłażać, jak pobłażliwie godzimy się z naszymi własnymi wadami i nałogami" Janusz Korczak

Kary i nagrody w wychowaniu dziecka Agnieszka Lepicka M.A. L.P.C. Ed.D(abd) October, 2014