1 95 lat Polskiego Zrzeszenia Inżynierów i Techników Sanitarnych Rys historyczny 1919 – 2014 Mieczysław Menżyński Iwkowa, 4 października 2014

2 Próby zrzeszania się w organizacjach technicznych i początki Stowarzyszenia  1912 r. Kraków – Wszechświatowy Zjazd Techników Polskich – powołanie Polskiego Związku Techników Gazownictwa  1913 r. Łódź – statut Stowarzyszenia Gazowników  1917 r. Warszawa – Nadzwyczajny Zjazd Techników Polskich – powołanie Koła Gazowników Polskich  1919 r. Warszawa – I Ogólnopolski Zjazd Gazowników Polskich - utworzenie Zrzeszenia Gazowników Polskich (początek historii)  1921 r. – przekształcenie Zrzeszenia w Związek Gospodarczy Gazowni i Wodociągów w Państwie Polskim Pierwszy numer czasopisma,,Przegląd Gazowniczy”

3  1922 r. Lwów Zjazd Gazowników Polskich – rozszerzenie zakresu działalności o dziedzinę wodociągów i kanalizacji. Przyjęcie nowej nazwy - Zrzeszenie Gazowników i Wodociągowców Polskich  Zmiana nazwy czasopisma na,,Przegląd Gazowniczy i Wodociągowy”, następnie,,Gaz i Woda”  1929 r. Poznań – zainteresowanie problematyką higieniczno-sanitarną, powołanie trzech sekcji branżowych: gazownictwa, wodociągów i kanalizacji oraz higieniczno-sanitarnej Próby zrzeszania się w organizacjach technicznych i początki stowarzyszenia

4  1931 r. – przystąpienie Zrzeszenia do Międzynarodowego Związku Przemysłu Gazowniczego, a w 1932 r. powołanie Związku Zrzeszeń Gazowników i Wodociągowców Polskich, Czechosłowackich i Jugosłowiańskich – prezes Polskiego Zrzeszenia inż. Włodzimierz Rabczewski  1932 r. Wilno – powołanie przy Zrzeszeniu, Polskiego Komitetu Techniki Sanitarnej i Higieny Miast  1935 r. Bydgoszcz – rozszerzenie działalności Zrzeszenia o problematykę balneotechniczną  1936 r. Lwów – zmiana nazwy Zrzeszenia na Polskie Zrzeszenie Gazowników, Wodociągowców i Techników Sanitarnych i w 1937 r. zmiana nazwy czasopisma na utrzymywany do dziś tytuł:,,Gaz, Woda i Technika Sanitarna”  1939 r. Częstochowa – ostatni Zjazd Zrzeszenia przed wybuchem II wojny światowej – ilość członków 250 Działalność stowarzyszeniowa w latach przedwojennych

5 Lata wojenne Podczas II wojny światowej życie straciło 61 członków Zrzeszenia, wielu w niemieckich obozach koncentracyjnych Zawieszenie działalności stowarzyszeniowej i kontaktów zagranicznych

Działalność w pierwszych latach powojennych  1945 r. Katowice i Gliwice – podjęcie kontynuacji działalności Zrzeszenia, nowelizacja statutu oraz budowa nowych struktur organizacyjnych  1946 r. – przystąpienie do Naczelnej Organizacji Technicznej, tworzącej do dziś federację stowarzyszeń, wznowienie wydawnictwa,,Gaz, Woda i Technika Sanitarna” 6  uruchomienie i podniesienie z ruin zakładów gazowniczych, wodociągowych i techniczno- sanitarnych  uruchomienie na wyższych uczelniach kierunków kształcenia kadr technicznych w zakresie reprezentowanych statutowo branż  wzrost liczebności członków Zrzeszenia - ok osób  wznowienie odbywania Zjazdów Delegatów i Kongresów Branżowych Zniszczenia po 1939 r Gazownia Warszawska

7 Działalność Zrzeszenia w latach 1957 – 2014  1957 r. Toruń – nowy statut i zmiana nazwy na,,Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych”  organizacja kolejnych statutowych Zebrań Delegatów Zrzeszenia – ostatnie XXVI – r. w Częstochowie oraz zjazdów branżowych, kongresów, konferencji i seminariów m.in. Zjazdów Gazowników Polskich – ostatni XXXVIII – r. w Tarnowie, połączony z uroczystością 90-lecia PZITS, Wodociągowców POLWOD, Kanalizatorów POLKAN, Ogrzewników Polskich – GAZTERM – ostatnia XVII Konferencja – r. w Międzyzdrojach, Kongresów Oczyszczania Miast, Uzdrowisk Polskich itp.

 ożywienie działalności szkoleniowej  utworzenie w 1968 r. Zakładu Szkolenia i Wydawnictw ZG PZITS oraz powołanie w Oddziałach Okręgowych Ośrodków Szkolenia  nadawanie przez ZG tytułu,,Zweryfikowanego Wykładowcy PZITS” – 323 osób 8

9 Działalność Zrzeszenia w latach 1957 – 2014  utworzenie Biur Studiów Rzeczoznawstwa – nadawanie tytułu,,Zweryfikowanego Rzeczoznawcy PZITS” – 2070 osób  rozwijanie współpracy międzynarodowej  przynależność do czterech organizacji międzynarodowych: IGU – Międzynarodowa Unia Gazownicza IWSA – Międzynarodowe Stowarzyszenie Zaopatrzenia w Wodę REHVA – Federacja Europejskich Stowarzyszeń Ogrzewnictwa i Wentylacji SITH – Międzynarodowe Stowarzyszenie Techniki Uzdrowiskowej  podpisanie dwustronnych porozumień z organizacjami branżowymi: Francji, Niemiec, Włoch, USA, Węgier oraz Litwy

10 Działalność Zrzeszenia w latach 1957 – 2014  współpraca z SITPNiG, a szczególnie z Komitetem Gazowym SITPNiG – integracja członków obu Stowarzyszeń  współpraca z PGNiG, OGP GAZ-SYSTEM, URE (powołanie przy Oddziałach komisji kwalifikacyjnych dla sprawdzania kwalifikacji pracowników zajmujących się dozorem i eksploatacją urządzeń energetycznych)  współpraca z Polską Izbą Inżynierów Budownictwa oraz izbami gospodarczymi m.in. Wodociągi Polskie, Ciepłownictwo Polskie, Uzdrowiska Polskie, Izba Gospodarcza Gazownictwa, Polska Organizacja Gazu Płynnego

11 Działalność publicystyczna członków Zamieszczanie artykułów w wydawnictwach stowarzyszeniowych oraz w materiałach konferencyjnych Dla uaktywnienia tej działalności ustanowiono w 2004 r. nagrodę im. prof. Marka Romana, przyznawaną corocznie za najlepszy artykuł w czasopiśmie:,,Gaz, Woda i Technika Sanitarna”

12 Osobowości Zrzeszenia  Inż. Adam Teodorowicz – pierwszy Prezes Zrzeszenia  Eugeniusz Kwiatkowski – wicepremier Rządu RP, wybitny działacz gospodarczy, członek Prezydium Zrzeszenia w latach 1919 – 1921, współorganizator Koła Gazowników Polskich przy Stowarzyszeniu Techników w Krakowie

13 Osobowości Zrzeszenia  prof. Czesław Świerczewski – Prezes Zrzeszenia w latach 1921 – 1931, jeden z twórców polskiego gazownictwa  inż. Włodzimierz Rabczewski – Prezes Zrzeszenia  inż. Romuald Wowkonowicz – pierwszy Dyrektor Gazowni w Tarnowie  Bronisław Klimczak - Prezes Zrzeszenia w latach 1935 – 1937, Dyrektor Gazowni w Tarnowie i Bydgoszczy  prof. Zygmunt Rudolf – wybitny naukowiec i wychowawca młodzieży, twórca polskiej inżynierii sanitarnej, Prezes Zrzeszenia w latach powojennych

 prof. Marek Roman – wieloletni Prezes Zrzeszenia, wybitny specjalista w dziedzinie wodociągów i kanalizacji, wieloletni redaktor naczelny czasopisma „Gaz, Woda i Technika Sanitarna”  Bogumiła Nawrocka-Fuchs – Wiceprezes Zrzeszenia, przewodnicząca Głównej Sekcji Gazownictwa, aktywna działaczka Zrzeszenia  Ryszard Paruszewski – wieloletni Sekretarz Generalny Zrzeszenia, zastępca redaktora naczelnego czasopisma,,Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja”, przedstawiciel Zrzeszenia w Międzynarodowej Unii Gazowniczej 14

Stowarzyszeniowe wyróżnienia honorowe  srebrne i złote odznaki PZITS  tytuł Członka Honorowego PZITS  medal im. prof. Zygmunta Rudolfa – dotychczas otrzymało go 40 członków oraz czasopismo Gaz, Woda i Technika Sanitarna 15

16 Refleksja końcowa Mimo zachodzących w ostatnich dziesięcioleciach zmian strukturalnych i własnościowych w naszej gospodarce, mających duży wpływ na zmniejszenie ilości kół zakładowych i liczebności członków indywidualnych, obecnie Zrzeszenie liczy około 3,5 tysiąca członków indywidualnych, zgrupowanych w 21 Oddziałach, których siedziby znajdują się w 15-stu miastach wojewódzkich (oprócz Gorzowa Wielkopolskiego) oraz w: Częstochowie, Elblągu, Koszalinie, Tarnowie, Toruniu i Słupsku

17 Obecnie – wzorem europejskich stowarzyszeń naukowo–technicznych, stajemy się organizacją elitarną, odgrywającą dużą rolę w rozwijaniu techniki w prezentowanych branżach i podnoszeniu kwalifikacji zawodowych swych członków z zachowaniem zasad etyki zawodowej Pełniąc tą rolę – mimo wielu trudności, szczególnie jawiących się w ostatnich latach - patrzymy z optymizmem na przyszłość naszego Zrzeszenia Liczymy na zaangażowanie młodszego pokolenia czerpiącego z bogatej 95-letniej historii naszego Stowarzyszenia Refleksja końcowa