Lorenc Dorota Rudzka Emilia Temat 16: Porównanie możliwości inwestowania w ryzykowne formy lokowania oszczędności: giełdowe instrumenty terminowe, towary giełdowe, nieruchomości, i fundusze zamknięte. WNE UW, Instrumenty finansowe , godz. 11:30

RYZYKO „możliwość, że coś się nie uda; przedsięwzięcie, którego wynik jest niepewny” [sjp.pwn.pl] Im wyższy przewidywany zysk z inwestycji, tym wyższe jest ryzyko inwestowania, ale... tym wyższe prawdopodobieństwo poniesienia straty. 2

FUNDUSZE ZAMKNIĘTE (FIZ) Fundusz inwestycyjny zamknięty emituje certyfikaty inwestycyjne na zasadach określonych w ustawie o funduszach inwestycyjnych. Ograniczone możliwości wyjścia z inwestycji Niska płynność inwestycji Omylność zarządzających 3

RYZYKOWNE TYPY FUNDUSZY fundusze akcji (inwestują co najmniej 2/3 środków w udziałowe papiery wartościowe notowane na giełdzie), fundusze aktywów niepublicznych (inwestują m.in. w udziałowe papiery wartościowe oraz papiery dłużne spółek nienotowanych na giełdzie), fundusze surowcowe (inwestują co najmniej 2/3 środków w instrumenty finansowe powiązane z rynkami surowcowymi) fundusze absolutnej stopy zwrotu (ich celem jest osiągnięcie zysków niezależnie od trendów rynkowych za pomocą spekulacyjnych technik). 4

FIZ – roczne stopy zwrotu – przykład Adamczyk C.: Czy warto zapisywać się na certyfikaty. Rzeczpospolita Acer Aggressive Fundusze zamknięte absolutnej stopy zwrotu; wycena z

6 Stopy zwrotu mies. – 2 fundusze z segmentu akcji PL uniwersalnych

Towarzystwo: Legg Mason Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. Wycena: ostatnia środa miesiąca, jeżeli nie jest to dzień sesji na GPW, to najbliższy następny dzień regularnej sesji Polityka: Średnio 98%, ale ≥ 60% aktywów funduszu inwestowane jest w akcje. Niska dywersyfikacja: w skład portfela z reguły wchodzi spółek. Max limit inwestycji w jedną spółkę to 20%. Pozostałe aktywa lokowane są w papiery dłużne, instrumenty rynku pieniężnego, depozyty, instrumenty pochodne, waluty i listy zastawne. Stopy zwrotu miesięczne; Legg Mason Akcji Skoncentrowany FIZ (1)

Legg Mason Akcji Skoncentrowany FIZ (2)

Dane na dzień dla 3-mies. okresu w oparciu o średnią dla gr. przy miesięcznej częstotliwości danych. Legg Mason Akcji Skoncentrowany FIZ Ryzyko: 13,53% Zysk: 0,24% Mapa zysk/ryzyko funduszu na tle gr. akcji PL uniwersalne

TOWARY GIEŁDOWE Prawo majątkowe – rynek Spot Energia elektryczna – rynek Spot i Forward Gaz – rynek Spot i Forward 10

PRZYKŁADY INWESTOWANIA W GAZ VelocityShares 3x Natural Gas ETN Założyciel Funduszy – Credit Suise Symbol – UGAZ na NYSE Fundusz oferuje ekspozycję na wzrosty cen gazu naturalnego z 3-krotnym lewarem Minus – wysoka prowizja za zarządzanie (jak na ETF) w wysokości 1,65% rocznie 11

PRZYKŁADY INWESTOWANIA W GAZ VelocityShares 3x Natural Gas ETN 12

ProShares Ultra Bloomberg Natural Gas Symbol – BOIL na NYSE Fundusz oferuje ekspozycję na wzrosty cen gazu naturalnego z 2-krotnym lewarem Opłata za zarządzanie – 0,95% PRZYKŁADY INWESTOWANIA W GAZ 13

ProShares Ultra Bloomberg Natural Gas 14 PRZYKŁADY INWESTOWANIA W GAZ

PRZYKŁAD ZŁEGO ZAINWESTOWANIA W GAZ United States Natural Gas Fund Fundusz inwestuje w kontrakty terminowe na gaz Henry Hub (najbardziej popularne) Od czasu powstania (połowa 2007 roku) fundusz wygenerował stratę rzędu 93% W tym samym czasie cena gazu spała o 50% Dlaczego? Aby wykupić dany kontrakt fundusz korzystał z kredytu, który miał za duży koszt 15

NIERUCHOMOŚCI Ryzyko o źródłach zewnętrznych Ryzyko związane z pozyskaniem nieruchomości Ryzyko związane ze sprzedażą i najmem nieruchomości 16

PRZYKŁAD INWESTOWANIA W NIERUCHOMOŚCI AIB - Allied Irish Banks W 2012r. Przejął 60 nieruchomości, których właściciele nie byli w stanie spłacić kredytów. 17 z nich wystawił na licytację – i stracił 4 mln euro Największe straty bank poniósł na nieruchomościach kupowanych pod wynajem: odzyskał jedynie 25 proc. ich wartości; w przypadku domów prywatnych odzyskał połowę. 17

Morgan Stanley Poniósł większe od spodziewanych straty sięgające 177 mln USD za pierwszy kwartał '09 Zanotował stratę wynoszącą 57 centów na każdej akcji, podczas gdy w analogicznym okresie roku poprzedniego zaksięgował zysk wynoszący 1,26 USD za akcję. Analitycy przewidywali jedynie 8 centów straty, w związku z czym kurs akcji banku zniżkował rano o 2,5 proc Skutkiem strat jest obcięcie dywidendy o 80 proc. z 27 do 5 centów za akcję - pozwoli to na oszczędność rzędu 1 mld USD PRZYKŁAD INWESTOWANIA W NIERUCHOMOŚCI 18

WŁASNA FIRMA CD Projekt Założona w maju 1994r. przez Marcina Iwińskiego i Michała Kicińskiego Początkowo - dostarczanie oprogramowania na płytach CD importowanych ze Stanów Zjednoczonych W 1996 r., jako pierwszy na krajowym rynku zaczął wydawać gry z polskimi instrukcjami i w polskich pudełkach 19

PRZYKŁAD INWESTOWANIA WE WŁASNĄ FIRMĘ CD Projekt W tym roku, aby trafić na listę najbogatszych Polaków według magazynu Forbes, należało udowodnić, że dysponuje się aktywami biznesowymi o wartości co najmniej 210 milionów złotych Marcin Iwiński – miejsce 96 – 225 mln złotych Michał Kiciński – miejsce 98 – 220 mln złotych 20

GIEŁDOWE INSTRUMENTY TERMINOWE Instrumenty terminowe: „to operacje finansowe z terminem wykonania w przyszłości, po cenie i na warunkach z góry ustalonych w momencie zawarcia transakcji” [Kudła J.: Instrumenty finansowe i ich zastosowania] Obarczone znacznie większym ryzykiem niż instrumenty kasowe – istnienie dźwigni finansowej 21

Kontrakty futures – GPW 22 Grupa KontraktówInstrument bazowy Data rozpoczęcia notowania Kontrakty na indeksy WIG20 (kontrakty z mnożnikiem 20 zł) mWIG Kontrakty na akcje Kontrakty na kursy walut USD/PLN EUR/PLN CHF/PLN Kontrakty na WIBOR 1, 3 i 6M WIBOR Kontrakty na obligacje Krótko, średnio i długoterminowe obligacje SP Nabywca/sprzedawca zobowiązuje się do kupna/sprzedaży w określonym momencie w przyszłości danego instrumentu bazowego po z góry określonej cenie. Siewiera S.: ABC indeksowych kontraktów terminowych. GPW

Kontrakty futures - przykład Założenie: brak opłat z tytułu zawieranych transakcji. Kontrakt terminowy wystawiony na walutę euro (opiewa na euro). Cena kontraktu to 400 zł (kurs kontraktu podawany jest za 100 euro). Termin wygaśnięcia kontraktu przypada za miesiąc. kurs euro 420 zł (420 zł – 400 zł) x 100 euro =2000 zł kurs euro 390 zł (400 zł – 390 zł) x 100 euro = 1000 zł kurs euro 400 zł 0 Linia ciągła: zależność dochodu wystawcy kontraktu od kursu euro w dniu jego wykonania Przerywana: zależność dochodu nabywcy kontraktu od kursu euro w dniu jego wykonania Thiel S.: Rynek kapitałowy i terminowy. Fundacja Edukacji Rynku Kapitałowego. KNF Warszawa 2007.

Kontrakt futures na WIG20 (1) 24 Z mnożnikiem 20zł. OSOBA1 (kupujący) wierzy, że indeks WIG20 pójdzie w górę. OSOBA2 (sprzedający) wierzy, że WIG20 będzie spadał. Siewiera S.: ABC indeksowych kontraktów terminowych. GPW. → OSOBA1 zarobi 1000 zł Początek dnia: pkt Koniec dnia: pkt ( ) x 20 zł = zł

Kontrakt futures na WIG20 (2) 25 Siewiera S.: ABC indeksowych kontraktów terminowych. GPW. Chcemy kupić kontrakt FW20M1420 po kursie wartość kontraktu: 2500 pkt. x 20 zł = zł Wstępny depozyt zabezpieczający = 8% Musimy mieć na rachunku zł oraz środki na prowizję maklerską

Siewiera S.: ABC indeksowych kontraktów terminowych. GPW. Kontrakt futures na WIG20 (3)

ŹRÓDŁA INFORMACJI 8 ryzykownych, ale potencjalnie zyskownych sposobów inwestowania (odczyt ) Adamczyk C.: Czy warto zapisywać się na certyfikaty. Rzeczpospolita (odczyt ) Analizy Online S.A Izba Zarządzających Funduszami i Aktywami. Poradnik (odczyt ) Portal PKO BP y/ (odczyt ) y/ Portal bankier.pl Inwestowanie w nieruchomości to też ryzyko Portal Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie (odczyt ) Portal bossa.pl „Towary giełdowe” Portal „Jak inwestować w gaz naturalny” Raiffeisen Brokers. Instrumenty kasowe a instrumenty terminowe (odczyt ) Siewiera S.: ABC indeksowych kontraktów terminowych. GPW. Słownik Języka Polskiego PWN sjp.pwn.pl Thiel S.: Rynek kapitałowy i terminowy. Fundacja Edukacji Rynku Kapitałowego. KNF Warszawa