POLSKIE PAŃSTWO PODZIEMNE lata: 1939-1945

Rzeczypospolita Polska jako państwo niepodległe i suwerenne odrodziła się w listopadzie 1918 roku po ponad studwudziestoletnim zniewoleniu przez trzy zaborcze mocarstwa: Austrię, Prusy i Rosję. Upłynęło zaledwie dwadzieścia lat budowania jednolitej państwowości, a już 1 września 1939 roku uderzyły na Polskę wojska III Rzeszy Niemieckiej. Rozpoczęła się II wojna światowa. 17 września wkroczyły bez wypowiedzenia wojny, armie Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR)…

gen. Władysław Sikorski „Dziś czas jest dla ludzi silnych i odważnych, Ci bowiem tylko mogą uzyskać zwycięstwo i uwolnić świat od tyranii.” gen. Władysław Sikorski

Polskie państwo podziemne  W latach 1939-1945 Państwo Polskie trwało, jako Polskie Państwo Podziemne, kierowane - z wolnych krajów sojuszniczych - przez w pełni legalne władze naczelne: Prezydenta, Rząd i Naczelnego Wodza oraz ich krajowe przedstawicielstwa. Najwyższą władzę w Państwie Podziemnym sprawował Delegat Rządu na Kraj (od maja 1944 roku w randze wicepremiera), kierując zakonspirowanym aparatem administracji cywilnej - Delegaturą Rządu: na szczeblu centralnym, w województwach i powiatach, niezależnie od sztucznych granic, jakimi okupanci podzielili ziemie II Rzeczypospolitej Polskiej.

Służba Zwycięstwu Polski (SZP) – polska organizacja konspiracyjna  podczas II wojny światowej, Powołana 27września 1939 (jeszcze podczas oblężenia Warszawy) na rozkaz dowódcy obrony Warszawy generała Juliusza Rómmla. Dowódcą SZP został generał Michał Tokarzewski-Karaszewicz. „Dane mi przez Naczelnego Wodza w porozumieniu z rządem pełnomocnictwo dowodzenia w wojnie z najazdem na obszarze całego Państwa przekazuję gen. bryg. Michałowi Tadeuszowi Tokarzewskiemu – Karaszewiczowi z zadaniem prowadzenia dalszej walki o utrzymanie niepodległości i całości granic.” Juliusz Rómll  

Zwz: to siły zbrojne w kraju. ZWZ działał na podstawie SZP. ZWIĄZEK WALKI ZBROJNEJ Zwz: to siły zbrojne w kraju. ZWZ działał na podstawie SZP.

ARMIA KRAJOWA Armia Krajowa (AK) – zakonspirowana organizacja zbrojna polskiego podziemia w czasach II wojny światowej, działająca w granicach (sprzed 1 września 1939 r.) okupowanej przez Niemców, przez Słowaków i przez Sowietów Polski oraz poza nimi. Kryptonimy: "Polski Związek Powstańczy" (PZP), "Siły Zbrojne w Kraju" (SZK).

DOWÓDCY ARMII KRAJOWEJ Michał Tokarzewski-Karaszewicz „Torwid” 27 IX 1939 – marzec 1940 gen. broni Kazimierz Sosnkowski „Godziemba” marzec 1940 – 18 VI 1940 Stefan Rowecki Grot 18 VI 1940 – 30 VI 1943 gen. dyw. Tadeusz Komorowski „Bór” lipiec 1943 – 2 X 1944 gen. bryg. Leopold Okulicki „Niedźwiadek” 3 X 1944 – 17 I 1945

SZARE SZEREGI SZARE Szeregi: kryptonim konspiracyjny Organizacji Harcerzy ZHP, w okresie okupacji niemieckiej podczas II wojny światowej 1939-1945. Szare Szeregi zostały powołane 27września 1939 w Warszawie  przez grono członków Naczelnej Rady Harcerskiej. Szare Szeregi współpracowały z Delegaturą Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Kraj oraz Komendą Główną Armii Krajowej. 

CICHOCIEMNI Cichociemni – żołnierze Polskich Sił Zbrojnych zrzucaNI NA  spadochronach do okupowanej  Polski podczas II wojny światowej, w celu walki z niemieckim okupantem oraz organizowania i szkolenia polskiego ruchu oporu w kraju. Cichociemni zasilali struktury Armii Krajowej. Pierwszy skok do Polski miał miejsce w nocy z 15 na 16 lutego 1941, w Dębowcu. Operacja lotnicza nosiła kryptonim „Adolphus”. Ostatni zrzut miał miejsce 28 grudnia 1944. Przeprowadzono także 2 operacje „Most”, podczas których dochodziło do lądowania samolotów w okupowanej Polsce. Z 316 przerzuconych do Polski „Cichociemnych” zginęło 112 (9 podczas lotu lub skoku, 84 zginęło w walce lub zostało zamordowanych przez gestapo, 10 zażyło truciznę po aresztowaniu, na 9 wykonano po wojnie karę śmierci na podstawie wyroków sądów Polski Ludowej w okresie stalinizmu). Spośród 91 cichociemnych, którzy brali udział w powstaniu WARSZAWSKIM, 18 zginęło w walce.

gen. Tadeusz Komorowski „Bór” „Dzięki ich (bohaterów AK) bezgranicznej ofiarności i poświęceniu Polska raz jeszcze dowiodła przed światem, że żadna wroga przemoc nie zdoła złamać jej woli i wydrzeć z duszy Narodu dążenia do niepodległego bytu.” gen. Tadeusz Komorowski „Bór”

KONCEPCJA MAŁEGO SABOTAŻU Mały sabotaż – kategoria akcji konspiracyjnyCH w czasie okupacji niemieckiej (w latach 1939-1945), polegająca na pisaniu antyhitlerowskich haseł na murach, wysyłaniu ostrzeżeń, ośmieszaniu zarządzeń okupanta i dezorganizowaniu jego akcji propagandowych. Mały sabotaż był stosowany przez ruch oporu w wielu krajach okupowanej Europy. Jego znaczenie było głównie psychologiczne – utwierdzał w ludności przekonanie o istnieniu i działaniu ruchu oporu oraz o możliwości zwycięstwa mimo represji.

GENERAŁ NIL August Emil Fieldorf – jeden z największych bohaterów Polski Podziemnej, bojownik o niepodległość Polski już od 1914 roku, generał brygady Wojska Polskiego, legendarny dowódca Kedywu KG AK i organizacji „NIE”; zastępca Komendanta Głównego AK, kawaler Orderu Orła Białego. Początkowo działał w warszawskim Związku Walki Zbrojnej, a od 1941 w Wilnie i Białymstoku. W sierpniu 1942 został mianowany dowódcą Kedywu AK. Służbę na tym stanowisku pełnił do lutego 1944. Wydał rozkaz likwidacji generała SS w Warszawie Franza Kutschery. Dowodził największymi akcjami zbrojnymi w całej Warszawie. Niemcy bali się go jak ognia. Aresztowany 7 marca 1945 przez NKWD. Po sfingowanym procesie został skazany na karę śmierci przez komunistyczny sąd, zamordowany 24 lutego 1953, pośmiertnie zrehabilitowany dopiero w marcu 1989. Miejsce pochówku generała do dziś jest nieznane, był najwyższym rangą żołnierzem AK, który padł ofiarą zbrodni sądowej okresu komunistycznego.

KEDYW: Kierownictwo Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej, funkcjonował od 1943 roku rozkaz nr 84 Dowódcy Armii Krajowej gen. Stefana Roweckiego "Grota",  noszący nazwę Uporządkowanie odcinka walki czynnej, miał za zadanie stworzenie podstawy formalnej dla nowej organizacji organów kierujących walką bieżącą i realizujących ją.. Rozkaz 84 nakazywał zorganizowanie "komórek sztabowych" o nazwie "Kedyw" (Kierownictwo Dywersji). Zwracano przy tym uwagę na dyspozycyjność podległych tym komórkom oddziałów, oraz polecano stworzenie dla nich odrębnej sieci szybkiej łączności z komendantami Okręgów i Obszarów. Organizację Kedywu rozpoczęto jednak wcześniej: na naradach i odprawach przeprowadzonych w listopadzie 1942. Pierwszą akcją wykonaną przez patrole saperskie Kedywu KG było uderzenie w transport kolejowy (Odwet za Zamojszczyznę) wykonane w noc sylwestrową z 31 grudnia 1942 na 1 stycznia 1943

„NIE” NIE – głęboko zakonspirowana, kadrowa organizacja wojskowa AK, której zadaniem było kontynuowanie walki o niepodległość Polski po wkroczeniu Armii Czerwonej. Idea NIE narodziła się w drugiej połowie 1943 w Polsce jako rozwinięcie instrukcji Rządu RP na uchodźstwie z 27 września 1943, przewidującej zachowanie konspiracji cywilnej w przypadku nienawiązania stosunków z ZSRR. Nazwa może być tłumaczona na dwa sposoby – NIE jako skrót od słowa "Niepodległość" lub jako symbol sprzeciwu wobec ZSRR. Komendantem Głównym NIE został generał Leopold Okulicki. Bezpośrednie działania NIE miała podjąć po rozwiązaniu Armii Krajowej 19 stycznia 1945. Organizacja została sparaliżowana po przypadkowym aresztowaniu gen. Emila Fieldorfa "Nila" (7 marca 1945) przez NKWD i zesłaniu go – nierozpoznanego – w głąb ZSRR oraz po aresztowaniu Komendanta Głównego NIE gen. Leopolda Okulickiego "Niedźwiadka" wraz z przywódcami Polskiego Państwa Podziemnego(27 marca1945 ) i wywiezieniu do Moskwy, gdzie władze sowieckie wytoczyły im w czerwcu 1945 pokazowy "proces szesnastu". 

Wawer – kryptonim konspiracyjnej organizacji młodzieżowej (opartej przede wszystkim o konspiracyjne struktury Szarych Szeregów) , założonej przez Aleksandra Kamińskiego na początku 1940 w Warszawie, podporządkowana Komendzie Głównej Związku Walki Zbrojnej. Stawiała sobie za cel prowadzenie propagandy antyhitlerowskiej i zwalczanie propagandy niemieckiej, stosowała głównie techniki małego sabotażu. Nazwę przyjęła od miejsca egzekucji dokonanej w nocy z 26/27 grudnia 1939 na 107 Polakach w podwarszawskim Wawrze (Zbrodnia w Wawrze).

Bibliografia: Polskie państwo podziemne. Przewodnik po podziemiu z lat 1939-1945 autor: Stefan Korboński Biblioteka Armii Krajowej „ Nil generał August Emil Fieldorf” autor: Wiesław Jan Wysocki „Żołnierze Wyklęci – Niezłomni bohaterowie” autorka: Joanna Wieliczka-Szarkowa „Armia Podziemna” autor: generał Tadeusz Bór-Komorowski „cichociemni” autor: jędrzej tucholski „Made in Poland.” Opowiada jeden z ostatnich żołnierzy Kedywu-Stanisław Likiernik http://www.stefczyk.info/wiadomosci/polska/mlodziez-poznaje-historie-bohaterow,3632945962 http://historia.wp.pl/title,Cichociemni-316-elitarnych-partyzantow,wid,16183812,wiadomosc.html?ticaid=1137fc http://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna http://historia.wp.pl/gid,15372378,strona,5,title,,galeria.html

Pracę wykonała: maja piech, klasa 6b