Pompy

Budowa i wykorzystanie pomp

Pompa jest urządzeniem służącym do wytworzenia różnicy ciśnień między stroną ssawną (wlotem do pompy) a tłoczną (wylotem z pompy), umożliwiającej transport cieczy lub osadów. Działanie pompy polega na przekazaniu cieczy siły mechanicznej przez wirnik, tłok lub membranę, celem jej sprężenia.

Aktualnie wszystkie przenośniki cieczy nie mające tłoka, membrany, łopatek, lub wirnika nie zalicza się do pomp, mimo posiadania w nazwie słowa pompa. Jako przykłady dawnych pomp podawane są przenośniki cieczy, stanowiące nierozłączny element z silnikiem, np. parowy podnośnik wody i jego odpowiednik spalinowy, w których czynnik roboczy np. para wodna bezpośrednio przekazuje energię cieczy. Ponieważ parowe i spalinowe podnośniki wody mają jedynie znaczenie historyczne, przeważnie nie umieszcza się ich w klasyfikacji, albo nie zalicza do pomp. Podobnie jest ze śrubą Archimedesa.

Śruba Archimedesa

Śruba Archimedesa – jeden z wielu wynalazków przypisywanych Archimedesowi. Jest to podnośnik zbudowany ze śruby umieszczonej wewnątrz rury ustawionej skośnie do poziomu. W czasie pracy dolny koniec śruby zanurzony jest w wodzie, a obrót śruby wymusza jej ruch do góry. Ponieważ ilość wody nabierana przez śrubę jest zazwyczaj duża, mimo strat spowodowanych nieszczelnościami nie jest konieczne, by śruba przylegała ściśle do wnętrza rury. Śruba Archimedesa jest maszyną prostą, używaną od czasów starożytnych do nawadniania kanałów irygacyjnych. W Holandii z kolei służyła do osuszania terenów położonych poniżej poziomu morza. Obecnie ze względu na takie zalety jak nieczułość na zanieczyszczenia, odporność na niskie temperatury oraz niezawodność działania, coraz częściej wykorzystuje się ją do podnoszenia ścieków.

W każdym przypadku, by pompa mogła pracować, musi być zalana, co oznacza, że przestrzeń robocza pompy oraz rurociąg ssawny musi być wypełniony cieczą i odpowietrzony w momencie rozruchu pompy. Wyjątkiem od tego są pompy samozasysające. Także niektóre pompy wyporowe, charakteryzujące się wysoką szczelnością oraz umieszczone w układzie pompowym o niewielkiej wysokości ssania są w stanie rozpocząć pracę bez wcześniejszego zalania rurociągu ssawnego.

Pompy charakteryzują następujące parametry: wydajność – mierzona w objętości przepompowywanej cieczy na jednostkę czasu, w układzie SI wyrażona w litrach na sekundę (Q); wysokość podnoszenia (lub maksymalne ciśnienie) – mierzone w metrach słupa wody lub w układzie SI w paskalach (H); moc – obliczana jako iloczyn wysokości podnoszenia i wydajności (N).

Dobór pomp polega na wyborze pompy o parametrach odpowiednich do potrzeb. Pompa powinna tłoczyć objętość cieczy lub osadów odpowiednią do potrzeb (wydajność), gdyż to warunkuje jej efektywne wykorzystanie. Transportowane medium powinno być tłoczone pod stosownym ciśnieniem (wysokość podnoszenia), co zapewnia dostarczenie go do punktu odbioru pod oczekiwanym ciśnieniem. Stąd wniosek, że moc pompy musi być odpowiednio dobrana do pożądanej wydajności i wysokości podnoszenia. Każda pompa ma pewien przedział wydajności i wysokości podnoszenia, w którym może pracować. Jeśli pompuje wodę na maksymalną wysokość, to jej wydajność spadnie i na odwrót. Optymalna wydajność, wysokość podnoszenia i sprawność pomp zależą od rzeczywistych wymogów eksploatacyjnych wynikających ze specyfiki pompowanej cieczy.

Pompy dzielą się na: pompy wirowe (przepływowa), pompy wyporowe, (np. pompy tłokowe).

Pompa wirowa – pompa, w której łopatkowy wirnik zwiększa moment pędu (kręt) cieczy powodując efekt ssania we wlocie i nadwyżkę ciśnienia po stronie tłocznej pompy. Pompy wirowe dzielą się na: pompy wirowe krętne pompy wirowe krążeniowe zwane też pompami samozasysającymi. W pompach wirowych nie jest potrzebne uszczelnienie oddzielające obszar ssawny od tłocznego (w przeciwieństwie do pomp wyporowych).

Pompa wirowa

Pompa wyporowa - (pompa objętościowa) pompa w której przekazywanie energii mechanicznej w hydrauliczną odbywa się poprzez zmianę rozmiarów (objętości) lub przesunięcie przestrzeni pompy, w której znajduje się ciecz (płyn). Odbywa się to za pośrednictwem tłoka wykonującego ruch posuwisto zwrotny lub wahadłowy, ruch kół zębatych, śruby, membrany, elastycznych ścian pompy lub specjalnie ukształtowanych przestrzeni itp.

Przykłady pomp stosowanych w ogrodzie

Nocchi SCM 4 Plus 40  Pompy zanurzeniowe SCM 4 składają się z wielostopniowej pompy połączonej z zatapialnym silnikiem. Są przeznaczone do pompowania głównie ze studni głębinowych. Zastosowanie. Pompowanie wody z wierconych studni. Dostarczanie wody pitnej do układów hydroforowych ze zbiorników. Nieduże, automatyczne systemy do nawodnień ogrodowych. Irygacja w rolnictwie.

Wykonanie materiałowe. Wpływ: stal nierdzewna microcast. Złącze ssące: stal nierdzewna microcast. Obudowa pompy: stal nierdzewna microcast. Zawór zwrotny jednokierunkowy: stal nierdzewna microcast. Izolacja przewodu elektrycznego: stal nierdzewna microcast. Wirnik: poliacetal. Dyfuzor: poliwęglan z osłonką ceramiczną. Osłona dyfuzora: poliwęglan z osłonką ceramiczną. Wał: stal nierdzewna z powłoką ceramiczną.

Przeznaczona do pracy ciągłej. Dostarczane bez kondensatora ( wersje jednofazowe ).  Zalety. Duża sztywność i odporność na przepływ wody. Wysoka Odporność na zanieczyszczenie piaskiem. Wysoka wydajność hydrauliczna. Ograniczenia. Rodzaj cieczy: czysta woda, bez zanieczyszczeń sałych. Maksymalna dopuszczalna temp. cieczy 30 C Maksymalna ilość uruchomień 30/h. Zabezpieczenie termiczne jako opcja.

Zastosowanie Pompowanie wody z tradycyjnych studni. Dostarczanie wody pitnej do układów hydroforowych ze zbiorników w gospodarstwie domowym. Nieduże, automatyczne systemy do nawodnień ogrodowych.

Silnik: Suchy silnik ze stali nierdzewnej chłodzony pompowaną cieczą. Jednofazowy silnik z automatycznym kondensatorem. Wbudowane zabezpieczenie termiczne silnika. Całkowicie izolowany przewód elektryczny. 2850 obr./min. Przeznaczona do pracy ciągłej.