RAPORT Z BADAŃ placówek oświatowych i instytucji powiatu gnieźnieńskiego „Migracja zarobkowa rodziców a sytuacja dzieci w szkole”

Placówki oświatowe, które przystąpiły do badań Przedszkole nr 1 "Wesołe nutki" w Gnieźnie Przedszkole nr 2 „Źródełko” w Gnieźnie Przedszkole nr 6 "Polne kwiaty" w Gnieźnie Przedszkole nr 9 "Leśne Ludki" w Gnieźnie Przedszkole nr 14 "Mali Piastowie" w Gnieźnie Przedszkole nr 17 "Piastowska Gromada" w Gnieźnie Szkoła Podstawowa Nr 2 im. Księdza Majora Mateusza Zabłockiego w Gnieźnie Szkoła Podstawowa nr 3 im. świętego Wojciecha w Gnieźnie Szkoła Podstawowa nr 5 im. Arkadego Fiedlera w Gnieźnie Szkoła Podstawowa nr 6 im. Henryka Sienkiewicza w Gnieźnie Szkoła Podstawowa nr 8 im. Mikołaja Kopernika w Gnieźnie Szkoła Podstawowa nr 9 im. Mieszka I w Gnieźnie Szkoła Podstawowa nr 12 im. Adama Wodziczki w Gnieźnie Gimnazjum nr 1 im. Zjazdu Gnieźnieńskiego w Gnieźnie Gimnazjum nr 2 im. Powstańców Wielkopolskich 1918/19 w  Gnieźnie Gimnazjum Nr 3. im. prof. Eugeniusza Witolda Piaseckiego w Gnieźnie II Liceum Ogólnokształcące im. Dąbrówki w Gnieźnie Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Stanisława Mikołajczyka w Gnieźnie Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 w Gnieźnie Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 4 im. Jana Kilińskiego w Gnieźnie Zespół Szkół Ekonomiczno - Odzieżowych im. Sf Kard.Wyszyńskiego Prymasa Tysiąclecia w Gnieźnie

Placówki oświatowe, które przystąpiły do badań Szkoła Podstawowa im. Mieszka I w Lednogórze Zespół Szkół w Jankowie Dolnym Gimnazjum im. Polskich Noblistów w Kiszkowie Szkoła Podstawowa i Gimnazjum w Niechanowie Zespół Szkolno Przedszkolny w Kłecku Szkoła Podstawowa im. Obrońców Gniezna i Ziemi Gnieźnieńskiej w Goślinowie Szkoła Podstawowa im. Leona Formanowicza w Modliszewku Zespół Szkolno-Gimnazjalny im. Powstańców Wlkp. w Zdziechowie Zespół Szkolno-Gimnazjalny im. ks. Jana Twardowskiego w Szczytnikach Duchownych Zespół Szkół Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Bohaterów Września 1939 roku w Trzemżalu Zespół Szkół Podstawowych i Gimnazjum im. Powstania Wielkopolskiego w Kruchowie Zespół Szkolno-Przedszkolny im. W. Szkudlarka w Kiszkowie Szkoła Podstawowa im. Wincentego Witosa w Łagiewnikach Kościelnych Szkoła Podstawowa w Sławnie Szkoła Podstawowa w Mieleszynie Szkoła Podstawowa im. Lotnictwa Polskiego w Witkowie

Badania objęły łącznie 13 092 uczniów z 36 placówek

Badania objęły łącznie 13 092 uczniów z 574 oddziałów w 36 placówkach

Dzieci rodziców migrujących Razem 743 dzieci na ogólną liczbę 13 092 dzieci podlegających badaniu (5,68%)

Dzieci rodziców migrujących wg płci

Dzieci rodziców migrujących (% stanowi odniesienie do ogółu uczniów) Dzieci ogółem

SYTUACJA MIGRACYJNA RODZIN Ojciec wyjeżdża, matka zostaje 643 Matka wyjeżdża, ojciec zostaje 65 Wyjeżdża oboje rodziców 29 Wyjeżdża rodzic samotnie wychowujący dziecko/i 17

SYTUACJA MIGRACYJNA RODZIN  Czas trwania Matka Ojciec mniej niż rok 40 77 od 1 do 2 lat 14 118 od 2 do 3 lat 12 od 3 do 4 lat 10 68 od 4 do 5 lat 8 45 więcej niż 5 lat 32 169

SYTUACJA MIGRACYJNA RODZIN rodzic babcia dziadkowie rodzina rodzeństwo bez opieki 677 25 22 5 11 3

SYTUACJA MIGRACYJNA RODZIN Władzę rodzicielską sprawuje jedno z rodziców - pozostające w kraju 660 Opiekę nad dzieckiem pełni formalnie upoważniona przez rodziców osoba 28 Nikt formalnie nie został upoważniony do pełnienia opieki nad dzieckiem 46

Dzieci rodziców migrujących – jakie są?

Dzieci rodziców migrujących – jakie są?

Dzieci rodziców migrujących – jakie są?

Ponadto nauczyciele wskazali:   RODZICE częste wspominanie rodziców przeżywanie rozłąki rodziców rodzice nie zawsze mają czas na kontakt ze szkołą tęsknota za ojcem rozkojarzenie w czasie wyjazdu ojca widoczny brak wzorca ojca w życiu dziecka brak więzi z ojcem duże zainteresowanie i zaangażowanie matek swoimi dziećmi, nadopiekuńczość matek, które chcą zastąpić ojca

Ponadto nauczyciele wskazali: są zagubieni dużo czasu spędza w świecie wirtualnym mała samodzielność brak systematyczności chwiejność emocjonalna kłopoty z integracją tęsknota zamyślenie czasami apatia, rezygnacja, smutek, wycofanie się dziecka, jest nadpobudliwe, płacze z błahych powodów mają problemy z koncentracją

Ponadto nauczyciele wskazali: czasami spóźniają się na lekcje, czasem nieprzygotowanie do lekcji, czasem zapominanie przyborów i podręczników, chęć zwrócenia na siebie uwagi przez dziecko szuka bliskiego kontaktu z osobą dorosłą są bardziej zaradne, lepiej sobie radzą w różnych sytuacjach, które wymagają od nich podjęcia decyzji są bardziej odpowiedzialni

Nauczyciele o migracji rodziców Stwierdzenia Ilość Migracja poprawia sytuację finansową rodziny. 227 Ludzie powinni mieć pracę w kraju, a nie wyjeżdżać w tym celu za granicę. 212 Każdy ma wolny wybór – jeśli chce migrować, powinien skorzystać z tej możliwości. 139 Migracja to najgorsze, co może się przydarzyć rodzinie. 80 Migracja może wynikać z kryzysowej sytuacji między rodzicami, ale jej nie rozwiązuje. 41 Migracja przynosi więcej korzyści niż strat. 11

Dzieci korzystają z pomocy szkoły: Obiady jako świadczenie z OPS (35 uczniów) albo wykupione przez rodzinę (45); Częstszy kontakt z wychowawcą (87), pedagogiem (40), psychologiem (12); Pobyt w świetlicy (75) 271 dzieci nie korzysta z pomocy placówki

Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna INSTYTUCJE Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna Poradnia realizuje dwa zadania: 1. diagnoza, czyli rozpoznawanie problemu, 2.doradztwo, czyli porady, konsultacje. W praktyce Poradnia spotyka się z migracją w sytuacjach, gdy: 1. Dzieci powróciły z rodzicami z emigracji zarobkowej. Najwidoczniejsze są ich trudności w sferze dydaktycznej, potem emocjonalno-poznawczej. 2. Do Poradni zgłaszają się osoby nieformalnie opiekujące się dziećmi i mające problemy wychowawcze i szukają pomocy, jednak nie mogą skorzystać z pomocy.

INSTYTUCJE Zespół Prewencji Kryminalnej, Nieletnich i Patologii Wydział Prewencji Komendy Powiatowej Policji w Gnieźnie asp. sztab. Aldona Nowak uważa, że migracja nie wpływa na ryzykowne zachowanie dzieci. Zdarza się, że dziecko jeszcze przed migracją ojca lub matki sprawiało problemy. Zazwyczaj do Policji zgłaszają się zza granicy rodzice z prośbą o ustalenie kontaktu. Są to ojcowie lub matki, którzy mają trudności z uzyskaniem możliwości kontaktowania się z własnym dziećmi. Czasem zgłaszają się także dziadkowie z prośbą o interwencję wobec pozostających pod ich opieką wnucząt.

INSTYTUCJE Sąd Rejonowy Kuratorzy rodzinni nie mają konkretnych danych na temat problemów typowych dla dzieci z rodzin migrujących, rzadko mają do czynienia z takimi sytuacjami. Najczęściej do sądu kierowane są sprawy dotyczące ustalenia opieki nad małoletnimi. Jeśli wystąpi sytuacja nagła, coś się wydarzy z dzieckiem pod nieobecność rodziców migrujących, co zagraża życiu i zdrowiu dziecka - sąd może wydać zgodę np. na operację.

WAŻNE PYTANIA Czy wyjeżdżają obydwoje rodzice, czy jedno z nich? Jak długo trwa rozłąka i jak wygląda kontakt z rodzicem-migrantem podczas rozłąki? Jaka jest motywacja do wyjazdu i czy decyzja o wyjeździe była wspólną decyzją? W jakich warunkach i pod czyją opieką pozostaje dziecko? Jaka więź łączy je z opiekunem? W jakim wieku jest dziecko? Jak rodzina, otoczenie traktuje wyjazd? Czy migracja jest migracją sukcesu? Czy zaspokaja określone potrzeby? Jakie są perspektywy powrotu?

Dziękuję za uwagę! Raport przygotowała Anna Bentyn – doradca metodyczny