STUDENT Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI Pełnosprawny Student VIII Kraków, 29-30 października 2014 r. STUDENT Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI Dzień dobry! Nazywam się Ariel Fecyk. Jestem wiceprezesem Stowarzyszenia „Twoje nowe możliwości”. Organizację tą założyłem wraz z moim współpracownikiem Krzysztofem Peda obecnym na Sali. Części Państwa zapewne działalność Stowarzyszenia nie jest obca, ale dla tych który słyszą pierwszy raz o nas mogę powiedzieć dość ogólnie, iż zajmujemy się wsparciem dla studentów z niepełnoprawnością poprzez świadczenie usług wspierających na rzecz konkretnych uczelni takich jak Politechnika Wrocławska reprezentowana tutaj dziś przez Pana Pełnomocnika Jerzego Borowca i Panią Agatę Dancewicz. Oni mogą też więcej powiedzieć o naszej współpracy. Zaś by nie zamykać się na wąskie grono studiujących osób z niepełnosprawnością realizujemy wsparcie również za pośrednictwem projektów finansowanych przez PFRON. To tyle tytułem wstępu o Organizacji, którą reprezentuję. Organizatorzy dzisiejszej konferencji powierzyli mi temat, który na pozór może wydawać się łatwy. Zważywszy, na słowo „partycypacja”, które ostatnio stało się dość popularne głównie za pośrednictwem budżetów partycypacyjnych. Jednak temat ma stosunkowo szeroką ramę co sprawia, że trudno znaleźć środek ciężkości zagadnień dla niego istotnych. Ja również miałem ten problem. Jedną z nielicznych wskazówek jaką otrzymałem była prośba bym nie zawężał się do organizacji dedykowanych osobom niepełnosprawnym a potraktował zagadnienie z punktu widzenia włączania w główny nurt życia studenckiego. Prof. Dr hab. Dominika Dudek Zakład Zaburzeń Afektywnych Katedry Psychiatrii CMUJ

Leczenie psychiatryczne jako stygma Stygmatyzacja rzeczywiście istnieje: w społeczeństwie, w służbie zdrowia, wśród samych pacjentów Negatywne oczekiwania własne i innych → utrudniają osiągnięcie celu, „samosprawdzająca się przepowiednia Tworzy bariery

Najczęstsze określenia Wariat (varius- inny) E.T, obcy, kosmita Dziwny Nienormalny Głupi („głupio gada”) Nieodpowiedzialny Nieprzewidywalny Groźny, agresywny Nie może podejmować decyzji Niewiarygodny Leniwy Niezdolny do pracy …….

Skala problemu Raport WHO: co 4-ty człowiek cierpi na zaburzenia psychiczne Wiele zachorowań nie znajduje się w statystykach (nieleczeni, gabinety prywatne) → coraz więcej studentów ma jakieś zaburzenia psychiczne

Różnorodność obszarów i problemów Zaburzenia adaptacyjne Nerwice, zaburzenia lękowe Depresje Psychozy Uzależnienia Każdy obszar niesie specyficzne trudności i problemy, wymagające innego podejścia i wsparcia, wzbudza inne emocje (lęk, współczucie, złość, obwinianie itp.) Obszary mogą się na siebie nakładać

Diagnoza w psychiatrii – „wiem, że nic nie wiem” Poznanie chorego jest procesem ciągłym „Rozpoznanie w psychiatrii nie ma takiego waloru co w innych dyscyplinach lekarskich. Jest często sprawa umowną”, „….odgrywa rolę symbolu ułatwiającego porozumienie się między psychiatrami (…), jest skrótem pojęciowym (A Kępiński) Diagnoza może zmieniać się w przeciągu życia (np. konwersje dgn MDD-ChAD) Wielość diagnoz, współchorobowość, dominujące problemy w danym momencie Kryteria diagnostyczne zmieniają się w perspektywie historycznej (kolejne wersje ICD i DSM) Norma-zaburzenie osadzone w kontekście kulturowym

Diagnoza w psychiatrii – „wiem, że nic nie wiem” Nazwa choroby, „etykietka” nic nie mówi o aktualnym stanie, możliwościach, ograniczeniach, sprawności/niepełnosprawności, trafności deficytów Medykalizacja: nieśmiałość-fobia społeczna, smutek-depresja „dziś każdy ma depresję”, „weź się w garść”

W poszukiwaniu równowagi Wsparcie – paternalizm Mobilizowanie – danie spokoju i czasu Odciążenie na czas choroby, czasowe mniejsze wymagania – „obniżenie lotów”, wypadnięcie z ról społecznych Opieka – nadopiekuńczość Choroba jako stan (przejściowy, wymagający zaangażowania i aktywnego działania w procesie zdrowienia) – choroba jako cecha (zawód: pacjent, wtórne korzyści z roli chorego)

Choroba to jednak choroba Unikajmy apoteozy chorób psychicznych Owszem – wielu wybitnych, kreatywnych, sławnych cierpiało na zaburzenia psychiczne, ale jak w całym społeczeństwie większość to osoby zwyczajne, przeciętnie uzdolnione. Owszem – choroba może wyzwalać nowe zdolności twórcze (schizophrenia paradoxalis socialiter fausta…..- termin krakowskiego psychiatry prof. Brzezickiego), ale u większości chorych hamuje możliwości, utrudnia rozwój, powoduje załamanie linii życiowej

Chorujący student w Krakowie Psychiatria z tradycjami „Duch Kepińskiego” – humanizm, dialog, partnerstwo Rozwój psychiatrii środowiskowej (A. Cechnicki) Kraków „zagłębiem psychoterapeutów” Kompleksowe programy leczenia Kraków wspiera leczenie uzależnień

Dane kontaktowe dominika.dudek@poczta.fm ZZA: 12 4248703 Dziękuję za uwagę Dane kontaktowe dominika.dudek@poczta.fm ZZA: 12 4248703 Patroni medialni: Partner: Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.