Kable Elektroenergetyczne Bezhalogenowe i Ognioodporne Warszawa, luty 2010 Koło 552
Spis treści Rozporządzenie Ministra Infrastruktury - zmiany systemu montażu E90 N2XH i NHXH – oznaczenia kabli Obciążalność kabli NHXH Wzrost rezystancji kabla w trakcie pożaru Spadek napięcia Dobór kabla zasilającego w czasie trwania pożaru System prowadzenia tras PH90 a E30/E90
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury – zmiany systemu montażu E90 Przepisy tracące moc: „Przewody i kable wraz z zamocowaniami stosowane w systemach zasilania i sterowania urządzeniami służącymi ochronie przeciwpożarowej powinny zapewniać ciągłość dostawy energii elektrycznej w warunkach pożaru przez wymagany czas działania urządzenia przeciwpożarowego, jednak nie mniejszy niż 90 minut.” Przepisy wprowadzone zmianą z dnia 12 marca 2009 r. „Przewody i kable elektryczne oraz światłowodowe wraz z ich zamocowaniami, zwane dalej „zespołami kablowymi”, stosowane w systemach zasilania i sterowania urządzeniami służącymi ochronie przeciwpożarowej, powinny zapewniać ciągłość dostawy energii elektrycznej lub przekazu sygnału przez czas wymagany do uruchomienia i działania urządzenia, z zastrzeżeniem ust. 7. Ocena zespołów kablowych w zakresie ciągłości dostawy energii elektrycznej lub przekazu sygnału, z uwzględnieniem rodzaju podłoża i przewidywanego sposobu mocowania do niego, powinna być wykonana zgodnie z warunkami określonymi w Polskiej Normie dotyczącej badania odporności ogniowej.” Źródło: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. ze zmianą z dnia 12 marca 2009 r. § 187. 3.
N2XH i NHXH – oznaczenia kabli N kable zgodny z wymaganiami norm DIN VDE 2X polietylen usieciowany (XLPE) H tworzywo bezhalogenowe i nierozprzestrzeniające płomienia X tworzywo bezhalogenowe FE180 odporność izolacji przez 180 min PH90 zachowanie funkcji przez 90 min E30 30 min zapewnienie zasilanie E90 90 min zapewnienie zasilania przykład: N2XH - kabel elektroenergetyczny o żyłach miedzianych, o izolacji z polietylenu usieciowanego i powłoce z tworzywa bezhalogenowego nierozprzestrzeniającego płomienia, o ograniczonym wydzielaniu dymu oraz gazów korozyjnych podczas spalania.
N2XH i NHXH – oznaczenia kabli Kable bezhalogenowe: N2XCH N2XH-J(O) NHXMH-J(O) HTKSH(ekw) Kable bezhalogenowe ognioodporne o klasyfikacji PH90: NKGs(żo) FE180/PH90 HD(L)Gs(żo)(ekwf) FE180/PH90 HTKSH(ekw) FE180/PH90 Kable bezhalogenowe ognioodporne o klasyfikacji E30,E90: (N)HXH FE180/E30 (N)HXH FE180/E90 (N)HXCH FE180/E30 (N)HXCH FE180/E90 JE-H(St)H FE180/E30-E90 67
Obciążalność kabli NHXH wg. Bitnera
Obciążalność kabli wg. PN-IEC 60364-523 Obciążalność kabli NHXH (2/2) Obciążalność kabli wg. PN-IEC 60364-523
Tebela wg. „TECHNOKABEL INFORMATOR TECHNICZNY” WYDANIE 2007 Wzrost rezystancji kabla w czasie pożaru (1/2) Tebela wg. „TECHNOKABEL INFORMATOR TECHNICZNY” WYDANIE 2007
Wzrost rezystancji kabla w czasie pożaru (2/2) Przyjmując, że temperatura żył pod koniec czasu funkcjonowania kabla będzie równa temperaturze w pomieszczeniu, maksymalna temperatura żył kabli klasy E 30 wyniesie 830oC, a klasy E 90, 980oC. Tak wysokie przyrosty temperatury spowodują duże wzrosty rezystancji żył w strefach pożaru, których nie można pominąć przy projektowaniu instalacji elektrycznej. Jeśli kabel jest eksploatowany także przed pożarem i temperatura jego żył może osiągnąć temperaturę pracy, (kable przeżywające - 90oC), wówczas do obliczania przekroju żył wybieramy podany w tablicy współczynnik dla tej właśnie temperatury, który wynosi 2,1. Jeśli do obliczeń potrzebna jest rezystancja odcinków żył w pożarze, można ją obliczyć mnożąc znaną rezystancję w 30oC lub w 90oC przez odpowiedni dla tej temperatury współczynnik odnoszący się do 100% długości trasy w strefie pożaru.
Spadek napięcia (1/2) 1-faz 3-faz Rodzaj rozruchu silnika Dopuszczalny spadek napięcia ∆U, w [%] Rozruch lekki 35 Rozruch ciężki i częsty 15 Rozruch ciężki i rzadki 10 Źródło: Poradnik inżyniera elektryka t. 3 WNT 1997
Spadek napięcia (2/2) Dopuszczalne spadki napięcia w liniach niskiego napięcia (podane w Przepisach Budowy Urządzeń Elektrycznych, Zeszyt 9, dla U > 42 V)
Dobór kabla zasilającego w czasie trwania pożaru (1/3) Przykład obliczeniowy Należy dobrać przewód do zasilania pompy pożarowej o następujących parametrach silnika: Η=0,9; Pn=10kW; cosφn=0,85; kr=4, cosφr=0,3. Trasa linii zasilającej ogólnej długości l=100m przebiega przez dwie strafy pożarowe o długościach odpowiednio: Strefa 1: l=30m Strefa 2: l=70m Prąd znamionowy silnika oraz dobór zabezpieczenia:
Dobór kabla zasilającego w czasie trwania pożaru (2/3) Wyznaczenie współczynnika określającego względny udział strefy gorącej w długości trasy przewodu/kabla: Wymagany przekrój przewodu/kabli zasilających silnik pompy ze względu na warunek spadku napięcia: Podczas rozruchu pompy W warunkach pracy ustalonej ( =3% zgodnie z wymaganiami N SEP-E-002)
Dobór kabla zasilającego w czasie trwania pożaru (3/3) Sprawdzenie dobranego przewodu z warunkami samoczynnego wyłączenia
System prowadzenia tras PH90 a E30/E90 Zgodnie z Aprobatą Techniczną CNBOP dla kabli o klasyfikacji PH90 należy użyć uchwytów i kotew takich, jak podczas badań na podtrzymanie funkcji wg PN-EN 50200 lub PN-IEC 60331-31 czyli: - uchwyty typu 1015 OBO BETTERMANN - kotwy: FNA II 6 M6 (głębokość otworu 40mm) lub instalować na osprzęcie (inne uchwyty, drabinki, koryta, obejmy, kanały, uchwyty z rynienkami długimi, kotwy), który posiada klasyfikację E90. Kable prowadzić zgodnie z zasadami opisanymi poniżej. Zastosowanie kabli o klasyfikacji PH90 z osprzętem o klasyfikacji E90 nie jest tożsame z klasyfikacją E90!
Dziękuję za uwagę