Na tropach glukozy
1.Budowa cząsteczki glukozy. 2.Wzór cząsteczki glukozy. 3.Właściwości glukozy. 4.Funkcja glukozy. 5.Źródła pokarmowe glukozy. 6.Miejsce występowania. 7.Choroby związane z nadmiarem lub niedomiarem glukozy. 8.Gdzie dociera glukoza. 9.Powiązanie glukozy z odżywianiem. 10.Reakcje glukozy na wysiłek fizyczny. 11.Rola glukozy w oddychaniu wewnątrz komórkowym. 12.Udział glukozy w reakcjach chemicznych organizmu. 13.Udział glukozy w funkcjach narządów. 14.Badanie poziomu glukozy .
Glukoza Glukoza, zwana inaczej cukrem gronowym jest podstawowym węglowodanem znajdującym się we krwi. Zaliczana jest do cukrów prostych. Glukoza dobrze rozpuszcza się w wodzie, ma słodki smak. Wykazuje ona właściwości redukujące, które znalazły zastosowanie w oznaczaniu tego cukru w badaniach klinicznych
Budowa cząsteczki glukozy Cząsteczka glukozy o wzorze sumarycznym C6H12O6 zbudowana jest z 6 atomów węgla, 6 atomów tlenu i 12 atomów wodoru.
Biologiczne utlenianie glukozy C6H12o6 + 6o2 −−→ 6CO2 + 6H2 O + E Fotosynteza 6CO2 + 6H2O −−→ C6H12O6 + 6O2
właściwości fizyczne: Właściwości glukozy właściwości fizyczne: -stan skupienia stały -biała -krystaliczna -słodka -bardzo dobrze rozpuszczalna w wodzie
Chemiczne : -palna -reaguje z wodorotlenkiem miedzi dając związek kompleksowy -osiada właściwości redukujące -rozkładana w procesie glikolizy na kwas pirogronowy
Funkcje -Dostarcza skrobię lub disacharydy. -zastosowana jest w przemyśle spożywczym i włókienniczym. -jest cukrem redukującym -stosowana w medycynie: m.in. jako środek wzmacniający serce, w schorzeniach wątroby, do konserwowania krwi podstawowym związkiem energetycznym dla większości organizmów
Źródła pokarmowe Glukozę możemy znaleźć w wielu produktach między innymi w : Owoce: Jabłka, Jeżyny ,Czarna porzeczka ,Żurawina , Grejpfruty ,Kiwi, Truskawki produktach przetworzonych :Cukier stołowy ,Ciasta , Makarony, Ryż brązowy , Ziemniaki ,Pieczywo razowe , Zboża pełnoziarniste
Miejsca występowania glukozy w organizmie ludzkim -krew -jelita -wątroba -mózg -mięsnie
Glukoza jest cukrem prostym, który odgrywa największą rolę w organizmie człowieka. Wszystkie spożyte przez nas węglowodany, przed wchłonięciem w jelicie cienkim, są rozkładane na jednocukry, wraz z krwią z jelit w krążeniu wrotnym wędrują do wątroby ( magazynowany pod postacią glikogenu ), z fruktozy wytwarzana jest glukoza i to ona jest jedynym krążącym w naszej krwi cukrem.
Choroby Hipoglikemia Choroba ta sprawia, że mózg nie otrzymuje wystarczającej ilości glukozy, aby funkcjonować, co może doprowadzić do poważnych komplikacji. Przyczyny - niedożywienie lub głodzenie - względne lub bezwzględne przedawkowanie insuliny lub doustnych leków przeciwcukrzycowych - interakcje wyżej wymienionych leków z innymi lekami - znaczny wysiłek - spożycie alkoholu (u osób zdrowych również, zwłaszcza po spożyciu na czczo)
W 3–5 godzin po posiłku następuje zużycie węglowodanów zawartych w pokarmie i stężenie glukozy we krwi zaczyna się obniżać. Gdy nie nastąpi dopływ pokarmu, glukozy we krwi zacznie brakować. Wtedy zatrzymywana jest też produkcja insuliny. Komórki alfa w trzustce rozpoznając obniżony poziom glikemii, zaczną wydzielać do krwi hormon glukagon, który alarmuje wątrobę, aby rozpoczęła uwalnianie glukozy z zapasu glikogenu. Ulega on rozkładowi tak, aby zapewnić stały poziom zawartości cukru we krwi. Glukoza powstała w ten sposób zasila w pierwszej kolejności mózg. Zapasy glikogenu mogą być zużywane pomiędzy posiłkami, w ciągu nocy, gdy się jest na czczo. Tylko glukoza, która nie zostanie zaabsorbowana przez wątrobę, może przedostać się do krwiobiegu obwodowego, zaopatrując resztę organizmu.
Cukrzyca Cukrzyca jest chorobą metaboliczną. Jej przyczyną jest niedobór insuliny w organizmie. Podstawową formą leczenia cukrzycy typu II jest dieta. Dieta powinna być skomponowana tak, aby nie podnosiła znacząco poziomu glukozy we krwi. Aby temu zapobiec zaleca się spożywanie posiłków bogatych w węglowodany złożone. Zalicza się do nich przede wszystkich produkty zbożowe z grubego przemiału. Poza tym cukrzykom zaleca się spożywanie dużych ilości warzyw. Należy ograniczyć spożywanie owoców do dwóch porcji w ciągu dnia, ponieważ owoce zawierają cukier prosty, fruktozę, który w organizmie człowieka jest przekształcany w glukozę. Dieta może wymagać spożywania nawet sześciu posiłków w ciągu dnia. Musi być dostosowana do stosowanej insulinoterapii. Osoba chora na cukrzycę powinna przebywać pod stałym nadzorem diabetologa i dietetyka. Urządzenie do pomiaru cukru :
Najczęściej spotykane objawy cukrzycy -,,wilczy głód” -Wzmożone chudnięcie lub przybieranie na wadze -Częste oddawanie moczu -Omdlenia -Osłabienie -Wolniejsze gojenie się ran -Bóle głowy -Kołatanie serca
Narządy wrażliwe na brak glukozy Tymi, które są najwrażliwsze na spadek poziomu cukru, są komórki nerwowe. Najbardziej zagrożonym narządem jest więc mózg.
Powiązanie glukozy z odżywianiem Glukoza ma wiele powiązań z odżywianiem gdyż możemy ją znaleźć w prawie każdym produkcie spożywczym nie zawsze występuje ona w swojej swoistej postaci może występować też w postaci wielocukru który w naszym organizmie rozłoży się na glukozę oraz inne cukry proste. To jak się odżywiamy może mieć wpływ na pracę naszego mózgu, wzroku, wyglądu, kondycji, siły czy samopoczucia gdyż to wszystko jest związane z poziomem cukru w naszym organizmie i nie będziemy funkcjonować prawidłowo jeżeli jej poziom będzie zachwiany czyli za niski lub za wysoki.
Reakcje glukozy na wysiłek fizyczny Wysiłek fizyczny jest jednym z trzech podstawowych elementów leczenia cukrzycy (pozostałe to Insulina oraz prawidłowe żywienie), musi jednakże być podejmowany z rozwagą. Pacjent z cukrzycą, który skutecznie kontroluje swoje glikemie za pomocą diety i insuliny, może odnieść dodatkowe korzyści z prowadzenia aktywnego trybu życia, ponieważ wysiłek fizyczny ma dobroczynny wpływ m.in. na funkcje układu krążenia, sercowo-naczyniowego oraz płuc. Osoby aktywne fizycznie, przykładowo uprawiające sport rekreacyjnie lub wyczynowo, odkrywają w sobie nowe pokłady energii i potrafią lepiej kontrolować swoją wagę.
Oddychanie wewnątrzkomórkowe Glukoza ma ogromne znaczenie w oddychaniu wewnątrzkomórkowym. Podczas reakcji utleniania naturalnie występującej w naszym organizmie glukoza reaguje z tlenem dając wodę, dwutlenek węgla i energię . Wnioskując bez glukozy oddychanie wewnątrz komórkowe było by nie możliwe, a my bez przetworzonej z niej energi nie mogli byśmy wykonywać podstawowych czynności .
Udział glukozy w reakcjach chemicznych organizmu Glukoza ulega spaleniu całkowitemu. C₆H₁₂O₆ + 6 O₂ --> 6 CO₂ + 6 H₂O + ENERGIA
Udział glukozy w narządach i ich funkcjach Spożywane węglowodany, dzięki enzymom trawiennym rozkładane są w przewodzie pokarmowym na cukry proste, w tym glukozę. Wchłanianie jej do krwi następuje dopiero w jelicie cienkim; nie jest wchłaniana z błony śluzowej jamy ustnej ani też z żołądka. W obecności tlenu glukoza ulega rozkładowi na dwutlenek węgla, wodę i energię. Dwutlenek węgla wymieniany jest w procesie oddychania w płucach na tlen, energia pozwala komórkom na prawidłowe funkcjonowanie. Kluczem, który otwiera drzwi glukozie, umożliwiając jej przedostanie się przez błonę komórkową do wnętrza komórki, jest insulina – hormon produkowany przez trzustkę.
Podsumowanie Glukoza jest podstawowym związkiem energetycznym dla większości organizmów . Jest niezbędna do utrzymywania ciepłoty ciała, pracy organów wewnętrznych i mięśni, podczas pracy fizycznej. W mięśniach i krwi znajduje się glukoza, glukagon w jelitach i mózgu, glikogen w wątrobie.