wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych TECHNIK DENTYSTYCZNY wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych

TECHNIK DENTYSTYCZNY Multimedialna charakterystyka zawodu Nazwa zawodu: TECHNIK DENTYSTYCZNY Kod zawodu w klasyfikacji szkolnictwa zawodowego: 322[09] Kod zawodu w klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy: 321402

Syntetyczny opis zawodu i środowiska pracy Czy wiesz, że technik dentystyczny: 1. Wytwarza i naprawia protezy zębowe , aparaty ortopedyczno- szczękowe, wkłady służące do uzupełniania braków uzębienia. 2. Zadania wykonuje na zlecenie lekarza stomatologa, czasami współpracuje z nim (np. pobiera miarę do protezy i dokonuje przymiarki), zazwyczaj nie ma bezpośredniego kontaktu z pacjentami. 3. Pracuje indywidualnie i samodzielnie od 3 do 6 godzin dziennie, godziny pracy nie są stałe i zależą od liczby i rodzaju otrzymanych zleceń. 4. Jest to praca o charakterze produkcyjno-usługowym w zakresie ochrony zdrowia (zaliczana do prac lekkich lub średnio-ciężkich), wykonywana najczęściej w pozycji siedzącej i stojącej.

Syntetyczny opis zawodu i środowiska pracy 5. Zazwyczaj pracuje w pracowni protetycznej, w której od podstaw przygotowuje protezę lub aparat ortodontyczny. 6. Wykonuje pracę, która wymaga dużej dokładności, precyzji, poczucia estetyki i cierpliwości. 7. Używa w swojej pracy materiałów ceramicznych, metalowych i tworzyw sztucznych. 8. Obróbki materiałów dokonuje przy pomocy narzędzi ręcznych i elekromechanicznych (np. szlifierka, wiertarka czy różnego rodzaju obrabiarki precyzyjne znacznie mniejszych rozmiarów niż te, które używane są np. w warsztacie ślusarskim).

Syntetyczny opis zawodu i środowiska pracy 9. Silniki elektryczne urządzeń elektromechanicznych (np. obracające się tarcze szlifierskie) są źródłem hałasu i wibracji. 10. Przy obróbce materiałów protetycznych powstają pyły, nie zawsze dające się całkowicie usunąć (pomimo stosowania odciągów wentylacyjnych) – obecność pyłów oraz intensywne oświetlenie stanowiska pracy powoduje wzrost ryzyka zapadania na choroby układu oddechowego i narządu wzroku. 11. W pracy wymagane jest zakładanie ubrania ochronnego, (np. rękawiczek, maski osłaniającej twarz i oczy), a narzędzia powinny mieć osłony i zabezpieczenia.

Praca własna… Po zapoznaniu się z powyższym opisem, z pewnością znalazłeś sformułowania niezrozumiałe dla Ciebie. Podkreśl je, a następnie, korzystając z dostępnych źródeł informacji, postaraj się wyjaśnić te sformułowania. Najlepiej porozmawiaj z osobami zatrudnionymi w zawodzie lub poszukaj samodzielnie informacji w Internecie. Efekty pracy udokumentuj poprzez stworzenie własnej, rozszerzonej wersji charakterystyki zawodu. Może to być teczka, do której włożysz wszystkie, Twoim zdaniem ważne, informacje dotyczące zawodu. Uwaga: Podobnie postąp, kiedy zapoznasz się z treścią kolejnych slajdów.

Zadania i umiejętności zawodowe Umiejętność opisywania profilaktycznego, leczniczego i rehabilitacyjnego działania protez. Regulacja i dopasowywanie protez i aparatów, ich naprawa i konserwacja. Przygotowywanie pacjenta do stosowania protez i innych urządzeń uzupełniających i korygujących wady uzębienia oraz dbałości o ich stan. Prowadzenie działań edukacyjnych (na temat zapobiegania wadom zgryzu, próchnicy i innym chorobom). Obsługiwanie nowoczesnych urządzeń i aparatury w pracowni stomatologicznej, zgodnie z zasadami BHP (aparaty do topienia metali, wirówki, wiertarki protetyczne różnych typów, szlifierki).

Dobieranie metody wykonania i materiałów do rodzaju protezy. Określanie stanu jamy ustnej na podstawie braków zębowych, np.: bezzębie, braki skrzydłowe zębów. Korzystanie z wiedzy z zakresu anatomii, fizjologii i patologii narządu żucia. Dobieranie metody wykonania i materiałów do rodzaju protezy. Obsługa niezbędnych narzędzi pracy (np. szlifierka, wiertarka, obrabiarka precyzyjna). Udzielanie pierwszej pomocy poszkodowanemu w wypadku podczas wykonywania prac protetycznych, np.: założenie opatrunku na ranę, założenie opaski uciskowej, sztuczne oddychanie, opatrywanie oparzeń. Uwaga: W podanych treściach mogą pojawiać się nowe, niezrozumiałe sformułowania. Spróbuj je rozszyfrować, korzystając z pomocy doradcy zawodowego, Internetu, literatury.

Podstawowe narzędzia pracy w zawodzie Do pracy w zawodzie technika dentystycznego niezbędne są: Nazwa narzędzia Opis aparat do topienia metali służy do topienia i jednoczesnego odlewu metali kleszcze protetyczne służą do wyginania, zaginania drutów wiertarka protetyczna służy do wykonywania otworów w protezie szlifierka służy do szlifowania powierzchni protez obrabiarka precyzyjna służy do precyzyjnego nadawania kształtu protezom

Cechy psychofizyczne Test samooceny Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie technika dentystycznego, powinniśmy przede wszystkim wziąć pod uwagę swoje możliwości, cechy osobowości, zainteresowania, uzdolnienia, temperament i predyspozycje fizyczne. Przed przystąpieniem do testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Następnie przeczytaj uważnie poniższy test, dotyczący wymaganych cech psychofizycznych oraz predyspozycji fizycznych i zdrowotnych, a następnie oceń siebie pod kątem ich spełniania. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga: Nie ma sensu zaznaczać nieprawdy, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie.

Cechy osobowości, predyspozycje fizyczne Lp. Cechy osobowości, predyspozycje fizyczne Tak Nie 1. Czy masz dobrą koordynację wzrokowo-ruchową? 1 2. Czy umiesz się skoncentrować? 3. Czy jesteś odpowiedzialny? 4. Czy jesteś dokładny, precyzyjny? 5. Czy jesteś cierpliwy? 6. Czy umiesz pracować w warunkach monotonnych? 7. Czy masz dobry wzrok? 8. Czy prawidłowo odróżniasz barwy? 9. Czy jesteś wrażliwy na dotyk? 10. Czy masz sprawne kończyny górne? Dodaj wszystkie punkty i w okienku zsumuj swój wynik. Razem punktów:

Klucz odpowiedzi. Jeśli uzyskałeś:   Od 7 do 10 punktów – Twoje odpowiedzi sugerują, że prawdopodobnie jest to zawód, który możesz wziąć pod uwagę w swoich wyborach. Zawsze jednak warto przemyśleć dokładnie decyzję i skonsultować się doradcą zawodowym. Od 4 do 6 punktów – możesz rozważyć ten wybór, ale zastanów się – być może istnieją zawody lepiej dopasowane do Twoich cech osobowości i predyspozycji fizycznych. Ewentualnie zbierz więcej informacji na temat danego zawodu i ponownie je przeanalizuj. Zawsze warto przemyśleć dokładnie decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 0 do 3 punktów – zastanów się, może warto przyjrzeć się dokładniej innym zawodom, bliższym Twoim predyspozycjom. Zachęcamy także do zbierania kolejnych informacji, które ułatwią Ci podjęcie decyzji. Zawsze warto przemyśleć ją dokładnie i skonsultować się doradcą zawodowym.

Przeciwwskazania zdrowotne Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie technika dentystycznego, powinniśmy także wziąć pod uwagę przeciwwskazania zdrowotne. Test samooceny Przeczytaj uważnie poniższy wykaz przeciwwskazań zdrowotnych, a następnie oceń siebie pod tym kątem. Wybierz właściwą odpowiedź. Uwaga: Nie ma sensu wybierać nieprawdziwych odpowiedzi, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Uwaga: Zamieszczone treści zawierają dużo sformułowań medycznych, zanim odpowiesz, postaraj się je wyjaśnić.

Przeciwwskazania zdrowotne Lp. Przeciwwskazania zdrowotne Tak Nie 1. Czy masz wadę wzroku i nie nosisz okularów? 1 2. Czy masz problemy z widzeniem obuocznym? 3. Czy masz zaburzenia widzenia barw? 4. Czy masz zaburzenia dotyku? 5. Czy chorujesz na choroby układu oddechowego? 6. Czy masz jakieś alergie? 7. Czy masz choroby skóry rąk? 8. Czy jesteś nosicielem chorób zakaźnych? 9. Czy masz niesprawność kończyn górnych? 10. Czy masz wadę wymowy?

Klucz odpowiedzi W przypadku, gdy choć raz, odpowiadając na powyższe pytania, wybrałeś wariant „TAK”, musisz się skontaktować z lekarzem medycyny pracy, który będzie w stanie stwierdzić, czy masz przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania pracy w zawodzie technika dentystycznego. Pamiętaj, że istnieje dużo więcej przeciwwskazań do pracy w zawodzie, zatem warto, abyś dokonując wyborów zawodowych, szczegółowo zapoznał się z tymi przeciwwskazaniami. Zawsze możesz też skonsultować się z doradcą zawodowym.

Kształcenie w zawodzie Kształcenie w zawodzie technika dentystycznego odbywa się w szkole policealnej dla absolwentów: trzyletniego liceum ogólnokształcącego, trzyletniego liceum profilowanego, czteroletniego technikum, dwuletniego liceum uzupełniającego lub trzyletniego technikum uzupełniającego. Składając dokumenty do szkoły policealnej musisz przedożyć orzeczenie lekarskie o stanie zdrowia z określeniem przeciwskazań do wykonywania zawodu i trzykrotne badanie kału na nosicielstwo. Po uzyskaniu dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe możesz kontynuować naukę w szkołach wyższych na kierunku lekarsko-dentystycznym, stomatologii.

Kształcenie w zawodzie Praca własna…   1. Poszukaj w najbliższej okolicy adresów szkół zawodowych, w których możesz podjąć naukę w zawodzie technika dentystycznego. Zapisz je, a następnie zapoznaj się z ich ofertą edukacyjną. Możesz to zrobić na kilka sposobów: 1) odnaleźć strony szkół zawodowych w Internecie, 2) przeglądać poradniki, w których zaprezentowano ofertę szkół ponadgimnazjalnych, 3) rozmawiać ze znajomymi pracującymi w zawodzie lub z kolegami uczącymi się w danym zawodzie, 4) i najtrudniejsze – wybrać się do szkoły, by na miejscu zrobić wywiad. Dokumenty potwierdzające Twoją aktywność w poszukiwaniu informacji o zawodzie sukcesywnie wkładaj do teczki. 2. Zapoznaj się z ofertą Związku Rzemiosła Polskiego (www.zrp.pl).

Rynek pracy Technik dentystyczny może być zatrudniony w szpitalu, poradniach stomatologicznych, poradniach protetycznych i ortodontystycznych. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technika dentystycznego może prowadzić i podejmować pracę w: 1) pracowniach protetycznych, 2) pracowniach ortodontycznych. Ma możliwość prowadzenia własnej pracowni protetycznej na potrzeby gabinetów protetycznych w ramach działalności gospodarczej. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technika dentystycznego może prowadzić i podejmować pracę w samodzielnych pracowniach protetycznych i ortodontycznych oraz laboratoriach protetycznych i ortodontycznych znajdujących się w klinikach i przychodniach stomatologicznych.

(ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet) Rynek pracy Praca własna… 1. Czy są problemy ze znalezieniem pracy w zawodzie technika dentystycznego? Na to pytanie samodzielnie poszukaj odpowiedzi. W tym celu przeprowadź wywiady z kilkoma osobami, najlepiej z technikami dentystycznymi, pracującymi na własny rachunek lub zatrudnionymi w czyjejś firmie. Jeżeli nie masz takiej możliwości, sięgnij po informacje z gazet (np. po ogłoszenia o pracę) lub z Internetu. Wypełnij poniższą tabelę. Lp. Źródło informacji (ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet) Najważniejsze informacje o zawodzie w skrócie (zadania zawodowe, cechy osobowości, wynagrodzenie) 1 2 3 2. Dodatkowo możesz zapoznać się z opracowaniami statystycznymi zamieszczonymi przez urzędy pracy. Takie zbiorcze opracowanie znajdziesz na portalu Publicznych Służb Zatrudnienia (www.psz.praca.gov.pl, patrz zakładka: „Informacje o rynku pracy”).

Źródła informacji I. Interesujące źródła informacji: Jeżeli chcesz pogłębić wiedzę na temat świata zawodów, możliwości kształcenia, to zachęcamy do przejrzenia informacji zawartych w publikacjach wskazanych w zakładce „Polecane publikacje”. II. Czasopisma specjalistyczne: 1) Nowoczesny Technik Dentystyczny: http://www.technik.elamed.pl/strona-zakres.html. 2) TPS - Twój Przegląd Stomatologiczny: http://www.sklep.elamed.pl/strona-produkt-429.html 3) Forum Ortodontyczne: http://forumortodontyczne.pl/. 4) Endodoncja.pl: http://www.kwintesencja.com.pl/index.php?cse=12&cmo=552&cms=21.

III. Przy opracowywaniu charakterystyki wykorzystaliśmy poniższe źródła informacji: Doradca 2000 – przewodnik po zawodach. Technik dentystyczny, https://doradca.praca.gov.pl/d2k5/zawody?action=showchapter&chapterid=2. Kozłowska I., Peterson B., Tarnowska-Janaszkiewicz M., Wojciechowski J.: Modułowy program nauczania. Technk dentystyczny 322[09], MEN, Warszawa 2007, http://www.koweziu.edu.pl/programy/programy/technik.dentystyczny_322%5B09%5D.pdf. Lelińska K., Gruza M., Sołtysińska G. (red.): Zawody szkolnictwa zawodowego. Vademecum informacyjne doradcy zawodowego, MEN, Warszawa 2005, ss. 166-167. Klasyfikacja zawodów i specjalności – opis zawodu. Technik denstystyczny, http://www.praca.gov.pl/pages/klasyfikacja_zawodow2.php?klasyfikacja_zawodow_id=1179. Akty prawne: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia  2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (DZ. U. 2010 Nr 82, poz. 537). 

Dziękujemy za uwagę i zachęcamy do dalszych poszukiwań informacji na temat zawodów, które Cię interesują.