„ SAiP OW SEP (1959-2009) w pigułce ” XXIII Seminarium WEP „ SAiP OW SEP (1959-2009) w pigułce ” Andrzej Marusak (Przewodniczący SAiP OW SEP) ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ XXIII WEP OW SEP, Warszawa, 22 maja 2019

Powołanie Sekcji Automatyki i Pomiarów OW SEP (SAiP OW) Sposób powoływania sekcji w SEP jest następujący: Inicjatorzy składają wniosek o powołanie nowej komisji. Zarząd rozpatruje wniosek i jeśli uważa, że powołanie komisji jest uzasadnione, to wniosek zatwierdza. Jeśli dana komisja rozwinie znacznie swoją działalność, to w jej miejsce powołuje się sekcję. 2

W przypadku obecnej SAiP OW: Najpierw powołano formalnie Komisję Automatyki i Pomia- rów OW SEP (20 maja 1959). W marcu 1960 r. wybrano Kolegium Komisji i komisja zaczęła działać. Do roku 1971 komisja znacznie się rozrosła (liczba zadeklaro- wanych członków wyniosła kilkaset), zatem (1 kwietnia 1971) Komisję zastąpiono Sekcją, do której mogły przystępować całe koła.

W nowo utworzonej Komisji AiP OW utworzono referaty do spraw: Inicjatorzy powołania Komisji Automatyki i Pomiarów OW SEP Józef Chmielarz, Zygmunt Kosztowski, Edward Kobosko, Ryszard Tobolski Edward Sepczyński W nowo utworzonej Komisji AiP OW utworzono referaty do spraw: ● sympozjów i wystaw, ● współpracy z OW NOT, ● informacji technicznej, ● szkolenia i wycieczek.

Tematyką działania SAiP OW SEP była: Automatyka i pomiary elektryczne, a w tym: podstawowe elementy i przyrządy, konstrukcje złożone i ich zastosowanie do kompleksowej automatyzacji w: - przemyśle, - biologii, - medycynie, - transporcie, - budownictwie, - technice astronautycznej, i t p.

ORGANIZOWANO: sympozja i konferencje, spotkania członków, sympatyków i zaproszonych gości, wycieczki techniczne. Jako duże imprezy dostępne dla szerokiego grona zainte- resowanych (konferencje i sympozja). Oraz o mniejszej skali w różnych zakładach przemysło-wych i instytucjach w kraju i zagranicą w ramach wycieczek techniczno-szkoleniowych

W latach 1978-1980 w składzie SAiP OW było 16 KÓŁ ZAKŁADOWYCH i 790 CZŁONKÓW. Od 1990 roku, w wyniku: przemian zachodzących w kraju, upadku wielu gałęzi przemysłu, napływu gotowych rozwiązań konstrukcyjnych z zagranicy, następował spadek aktywności działalności merytorycznej SAiP OW. Od roku 2001 w SAiP OW SEP jest tylko jedno koło: № 108 - koło specjalistyczne przy Kolegium Sekcji, liczące średnio rocznie ok. 50 członków.

Przewodniczącymi Komisji i Sekcji AiP OW SEP byli (w latach): Józef Chmielarz (1960-1970) 10 lat, Zdzisław Kacprzyk (1970-1984) 14 lat, Wojciech Dworak (1984-1990) 6 lat, Henryk Jerzy Kozień (1990-2001) 11 lat, Andrzej Marusak (2001- ) 18 lat + .

Józef Chmielarz (1904-1979) przew. KAiP OW (1960-1970) Zdzisław Kacprzyk (1935-1985) przew. SAiP OW (1970-1984)

Wojciech Dworak (1939- ) przew. SAiP OW (1984-1990) Henryk Jerzy Kozień (1935-2018) przew. SAiP OW (1990-2001)

Przykłady działalności SAiP OW SEP Od lewej: Kazimierz Gawąd, Jan Felicki, Jan Kożuchowski, Zdzisław Kacprzyk, NN

Konferencja Automatyki Kompleksowej 1974 3-ci od lewej: Andrzej Straszak, 5-ty: Zdzisław Kacprzyk

Inne KONFERENCJE (do 2001 r. , przykłady) Krajowa konferencja techniczna "Informatyka '78"; 2 konferencje nt.: energetyki jądrowej (1978) i - sterowania i napędów (1979); i Międzynarodowa konferencja "Mikronika '79"; 6 konferencji (1980) nt.: energetyki krajowej, krajowej informatyki, źródeł światła, systemów zarządzania komputerowego, aparatury firm: ELWRO, MERA oraz Tektronix i Rhode Schwarz; 2 konferencje nt. "Asortyment i nowe uruchomienia ZWAR" (1982); 4 konferencje nt. "Komputerowe systemy pomiarowe firmy Tetronix, w tym oscyloskopy i zestawy do badań radiotelefonów" (1983); 2 sympozja: "Automatyzacja procesów produkcyjnych w rolnictwie" (1994) i "Automatyczne sterowanie mikroklimatem w obiektach chowu zwierząt" (1996).

SEMINARIA (zorganizowane do roku 2002) w Warszawie: w Porcie Lotniczym Okęcie,  w Instytucie Maszyn Matematycznych,  cykl odczytów nt. „Sterowniki programowalne”,  2 prelekcje nt. „Napęd elektryczny obrabiarek” i „Akredytacja laboratoriów badawczych w świetle wymagań normy ISO 45001 na podstawie doświadczeń CLB ZWAR” - zorganizowane przez Koło 108 wspólnie z Kołem 605;  1 seminarium w firmie Siemens nt. „ Sterowniki programowalne PLC SIMATIC” (1999), wyjazdowe (3 seminaria) w:  Kopalni Bełchatów,  Rafinerii Płock i  Elektrowni wodnej we Włocławku.

Po roku 2002 (przykłady): 2 odczyty (2002 r.); „Pozycja projektantów branży elektrycznej w strukturze izby inżynierów budownictwa – realia i perspektywy” i „Oddziaływanie pola magnetycznego na organizm ludzki i urządzenia techniczne”. wycieczka techniczna do IPC Business Center w Warszawie rozwiązania wyposażenia i instalacji "inteligentnego budynku biurowego" (2003), 6-cio godz. szkolenie internetowe (w tym 5 godz. zajęć laboratoryjnych) nt. "Wykorzystanie Internetu", 26 osób (2003), seminarium "Mobilny świat informatyki - wszystko o komputerach przenośnych i akcesoriach do nich, nowoczesne rozwiązania sieciowe i sieci bezprzewodowe” - 3 referaty z prezentacją urządzeń (2003): c.d.:

• "Nowoczesne systemy alarmowe", Zamek w Liwie 2 referaty (2003) nt.: "Ochrona przeciw- przepięciowa w instalacjach elektrycznych niskiego napięcia”, 3 referaty (2004): • "Ogniwa paliwowe – przyszłościowe źródła energii elektrycznej", • "Nowoczesne systemy alarmowe", • "Europejska Magistrala Instalacyjna (EIB) – komfort, bezpieczeństwo, przykłady zastosowań". 1 wycieczka techniczna do Gazowej Elektrociepłowni Siedlce i zwiedzanie 600 letniego zamku i miasta Liw nad Liwcem (2004).

Wycieczka na tle gazowego turbo-generatora w EC Siedlce

Przykłady innych imprez Wycieczka techniczna do GUM (Głównego Urzędu Miar), 30 osób. Zwiedzano: Lab. Probiercze, Lab. Wzorców Masy, Muzeum Miar i Wag oraz Laboratorium Pomiaru Czasu (maj 2005). Wycieczka do Muzeum Powstania Warszawskiego (styczeń 2005). Wycieczka techniczna do Stacji EE NAREW, EC Białystok + zwiedzanie zabytków Wilna i Trok, Twierdzy Osowiec i Biebrzańskiego Parku Narodowego (25-28 sierpnia 2005), Odczyt nt. "Praktyczne zagadnienia współczesnej fotografii cyfrowej i analo- gowej" (2005). Szkolenie nt. "Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach i zachorowaniach" 2005 Odczyt nt. "Historia elektryczności - od pioruna do elektrowni atomowej" 2008

Konferencja APW'04 (Automatyka i Pomiary w Warszawie 2004) - z okazji 45-lat SAiP OW (było 90 osób ze środowiska warszawskiego. Przedstawiono 14 referatów, miało miejsce wystąpienie Prezesa SEP Stanisława Bolkowskiego i dyskusja wspomnieniowa nt. historii AiP (7 głosów). Wydano materiały w formie książkowej (z fotografiami). Założono stronę http://apw.ee.pw.edu.pl poświęconą tematyce A i P. Na tej stronie umieszczono: Bogate materiały dotyczące konferencji APW'04 (teksty referatów, nagrania dźwiękowe referatów i wystąpień oraz prezentacje referatów). Rozdział pt. 'Sylwetki automatyków i pomiarowców' jest przeznaczony na biogramy i życiorysy wybitnych automatyków i pomiarowców (obecnie jest tam już 117 biogramów). Fotografie z Konferencji APW’04 :

Profesorowie, od lewej: Roman Barlik, Jerzy Kurek, W. Findeisen, H. Leśkiewicz, T. Kaczorek

Zobacz: apw.ee.pw.edu.pl

Komitet organizacyjny APW’04

Aktywność członków SAiP OW na terenie SEP członkowie SAiP OW SEP współpracowali z innymi sekcjami i komisjami OW przy organizowaniu konferencji, odczytów, zjazdów i innych imprez, pracowali w centralnych komisjach i sekcjach SEP, pracowali w komitetach organizacyjno-programowych konferencji orga-nizowanych przez inne agendy SEP, np.: - I i II Kongresu Elektryki Polskiej (KEP 2009 i 2014), - Konferencji OPE’05 - OPE’17, ZOSE’06, ZIPE’09. Pracowali i pracują w komitetach organizacyjnych Walnych Zjazdów Delegatów i imprez rocznicowych OW, byli przewodniczącymi 3 komisji OW i 1 centralnej komisji SEP

Wycieczki Techniczne Np. w latach 1964 – 1974  25 wyjazdów,  83 zakłady przemysłowe w kraju i zagranicą,  6 zakładów w NRD i CSRS oraz na Węgrzech,  54 obiekty turystyczne,  przejechano autokarami ok. 23.400 km,  842 uczestników. było odwiedzono wzięło udział

Imprezy zorganizowane w dekadzie 2009-2019 Przykłady: Kilka wycieczek do Metra Warszawskiego (org. Kolega Zdzisław Gręda). Wycieczka do Bełchatowa uczniów gimnazjalnych (org. jak wyżej). Wycieczki techniczne do Okręgowej Dyspozycji Mocy (org. jak wyżej). Wycieczka do Radomia – zwiedzanie 2 muzeów i miasta (I.2018). Seminarium "50-lat SAiP OW SEP" (4 XI 2009): 3 referaty + ceremonia wręczenia kilkunastu medali 90-lecia SEP. Seminarium „55-lat SAiP OW SEP” (19 XI 2014): 4 referaty, w tym 3 tech. nt.: trakcji, transp. samoch. i tarczy rakietowej.

Seminaria WEP (Wybitni/Wielcy Elektrycy Polscy) Seminaria WEP organizujemy od lutego 2015 r. Prezentujemy elektryków urodzonych co najmniej 100 lat temu (1 – 4). Są to seminaria przewidziane na 2,5 godziny obrad (16:00 - 18:30). Obok części biograficznej, jest część techniczna związana z najnowszą techniką lub historią techniki: 1 – 3 referaty lub filmy. Po 2,5 godzinach obrad nieprzerwanych, przewidziany jest skromny posiłek. Dotychczas odbyło się 22 seminariów WEP, na których przedstawiono kilkadziesiąt biogramów elektryków polskich począwszy od wieku XVIII. 27

Bilans Seminariów WEP na dzień 22 maja 2019 r. Dnia 22 V 2019 odbywa się XXIII Seminarium WEP. Po zakończeniu tego seminarium, nasz dorobek, będzie następujący. 63 zaprezentowane biogramy wybitnych elektryków polskich począwszy od wieku XVIII. 6 zaprezentowanych filmów biograficznych. 32 referaty techniczno/historyczne. Ponad 900 uczestników dotychczasowych XXIII seminariów WEP. 28 28

Biogramy dwóch zmarłych przewodniczących SAiP „za młodych” na WEP. Tutaj przedstawiamy krótkie biogramy dwóch zmarłych przewodzniczą- cych SAiP OW, którzy urodzili się znacznie później niż 100 lat temu: - Zdzisława Kacprzyka (1935-1985) [przew. SAiP OW (1970-1984)] i - Henryka Kozienia (1935-2018) [przew. SAiP OW (1990-2001)]. Biogramy dwóch założycieli naszej Sekcji: Józefa Chmialarza i Edwarda Kobosko, urodzonych w latach 1904 i 1906, przedstawimy dzisiaj, w regularnej sesji XXIII WEP.

Zdzisław Kacprzyk (1935-1985). Był przewodniczącym SAiP OW w latach 1970-1984. przedruk z [1]: „Urodził się 25 lipca 1935 r. w Grabowie, woj. płoc- kie, w rodzinie nauczycielskiej. Po ukończeniu li- ceum ogólnokształcącego w Żychlinie (1953) rozpo- czął studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Łódzkiej, uzyskując dyplom magistra inżyniera elek- tryka-energetyka (1959). W 1970 r. był słuchaczem studium podyplomowego techniki jądrowej na PW. Ukończył też studium nauk społecznych w zakresie organizacji i zarządza- nia (1975). Pracę zawodową rozpoczął w Przedsiębiorstwie Remontowo- Montażowym Handlu Wewnętrznego w Warszawie (1959). Następnie praco- wał w Przedsiębiorstwach Robót Instalacyjnych Budownictwa Terenowego

w Łodzi oraz Budownictwa Przemysłowego "Budomontaż" w Warszawie, Zakładach Lamp Kineskopowych "Zelos" w Piasecznie oraz w Biurze Stu-diów i Projektów Typowych Elektryfikacji Rolnictwa w Warszawie. W roku 1966 podjął pracę w Zespole Paliw i Energii Komisji Planowania przy Radzie Ministrów na stanowisku starszego radcy, a w roku 1973 — w Ministerstwie Górnictwa i Energetyki, a po reorganizacji w Ministerstwie Energetyki i Energii Atomowej na stanowisku głównego specjalisty w De-partamencie Nowej Techniki. Od 1976 r. pracował w Centrum Informatyki Energetyki jako starszy specjalista. Do SEP wstąpił w roku 1960 włączając się aktywnie do pracy w Komisji Wycieczkowej, a następnie w Komisji Automatyki i Pomiarów. W 1967 r. został wybrany Zastępcą Przewodniczącego Komisji Automatyki i Pomia- rów, a w 1971 r. — Przewodniczącym Kolegium Sekcji Automatyki i Pomia- rów, powstałej w wyniku przekształcenia Komisji w Sekcję.

Wykorzystując swoje doświadczenie z Komisji Wycieczkowej zorganizo- wał w ramach działalności w Komisji, a następnie w SAiP OW wiele intere- sujących przedsięwzięć technicznych, krajowych i zagranicznych. Obejmowały one zwiedzanie zakładów przemysłowych pod kątem stoso- wania i użytkowania w nich praktycznych układów i rozwiązań automatyki. Był również inicjatorem i często organizatorem licznych konferencji nau- kowo-technicznych, jak m.in. okresowo organizowana Konferencja Produ- centów i Użytkowników Aparatury Automatyki i Pomiarów, oraz współor- ganizatorem (z Katedrą Maszyn Elektrycznych PW) konferencji nt. maszyn elektrycznych. Ponadto przez wiele lat pełnił funkcje: członka Zarządu i Prezydium Za- rządu OW SEP oraz, członka (od 1972) i Przewodniczącego Centralnego Kolegium Sekcji Automatyki i Pomiarów SEP (od 1983).

Był współzałożycielem i wieloletnim Przewodniczącym Koła Zakładowego SEP przy Centrum Informatyki Energetyki. Za działalność, społeczną został odznaczony Srebrną i Złotą Odznaką Honorową SEP oraz Srebrną Odznaką za Zasługi dla Warszawy. Zmarł 17 września 1985r. i został pochowany na katolickim Cmentarzu Wolskim. Opracowała Komisja Historyczna OW SEP na podstawie materiałów mgra inż. Wiesława Eysymontta”

Henryk Jerzy Kozień (1935-2018) Był przewodniczącym SAiP PW w latach (1990- 2001). Urodził się 8 sierpnia 1935 r. Studia wyższe ukończył w 1964 r. na Wydz. Elektrycznym PW i uzyskał stopień mgr inż. elektryka. Ukończył rów- nież studia podyplomowe w Instytucie Automatyki Przemysłowej PW w latach 1973-1974. Pracę zawodową podjął w Warszawie najpierw w Biurach Projektowych, a następnie w IBMER (Ins- tutut Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa) w Zakładzie Automatyzacji i Elektryfi- kacji Rolnictwa. Pracował na różnych stanowiskach, między innymi jako: asystent projektanta, projektant, adiunkt n-b, kierownik pracowni i kierow- nik techniczny laboratorium.

Wykonywał prace projektowe i prowadził nadzór autorski z zakresu insta- lacji elektrycznych siły, światła, sterowania i automatyki. Brał również udział w rozwiązywaniu szeregu problemów naukowo-ba- dawczych, związanych z elektryfikacją rolnictwa. Za swoją działalność nau- kowo-badawczą uzyskał szereg odznaczeń, nagród, wyróżnień i dyplomów, min. Srebrny Krzyż Zasługi (2003). Do SEP należał od roku 1977 i w OW SEP pełnił następujące funkcje: Prezesa Koła SEP nr 404, Przewodniczącego Sekcji Elektryfikacji Rolnictwa OW SEP (1993-2001) oraz Przewodniczącego Sekcji Automatyki i Pomiarów OW SEP (1990-2001). Za działalność w Stowarzyszeniu uzyskał srebrną i złotą odznakę SEP. Zmarł 12 lipca 2018 roku i jest pochowany na Cmentarzu Północnym (kw. U-IV-4, rząd: 14, grób: 17).

Dziękuję Państwu za Uwagę ! Literatura: „Zdzisław Kacprzyk (1935-1985)” Opracowanie Komisji Historycznej OW SEP na podsta- wie materiałów mgra inż. Wiesława Eysymontta. Warszawa 2014. 2. Strona internetowa SAiP OW SEP: http://apw.ee.pw.edu.pl (4. 2019). 3. Jan Jagoda, Andrzej Marusak: „Komisja / Sekcja Automatyki i Pomiarów Oddziału Warszawskiego SEP (w latach 1959-2004)”, apw.ee.pw.edu.pl/tresc/ref/jagoda/jagoda.htm . 4. Jan Jagoda, Andrzej Marusak: „Komisja / Sekcja Automatyki i Pomiarów Oddziału Warszawskiego SEP (w latach 1959-2005)”, http://marie-www.ee.pw.edu.pl/sep- ow/PLI/hsaip.htm (4. 2019). Dziękuję Państwu za Uwagę !