Departament Zrównoważonego Rozwoju Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu Oszczędzanie energii we Wrocławiu - nasza wspólna sprawa Departament Zrównoważonego Rozwoju Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

DYSKUSJA ? ? ? ? Co to jest energia? ? Jakie są rodzaje energii? ? ? ? ? Jakie są formy energii? ? ? Do czego jest nam potrzebna energia? Co to jest energia? Energia jest to elementarna wielkość fizyczna, która opisuje zdolność jakiegoś ciała materialnego do wykonania określonej pracy. Jakie są formy energii? W przyrodzie istnieje wiele form energii, np. mechaniczna (kinetyczna, potencjalna), wewnętrzna... Skupimy się jednak na źródłach, z których pozyskiwana jest energia elektryczna i cieplna. Jakie są źródła energii? Źródła pozyskiwania energii elektrycznej i cieplnej w sposób najbardziej podstawowy dzielimy na: źródła odnawialne i nieodnawialne. Źródła odnawialne: energia słoneczna (promieniowanie słoneczne), energia wodna (płynącej wody), energia geotermalna (ciepła wnętrza Ziemi), energia wiatrowa, biomasa. Źródła nieodnawialne (konwencjonalne) – paliwa kopalne (węgiel kamienny i brunatny, gaz ziemny, ropa naftowa), energia jądrowa. Do czego jest nam potrzebna energia? Energia pozwala działać urządzeniom, z których korzystamy na co dzień. W domach energia służy m.in. do ogrzewania, przygotowywania ciepłych posiłków, oświetlenia pomieszczeń oraz korzystania z licznych artykułów gospodarstwa domowego (AGD). Ponadto energia sprawia, że samochody i inne pojazdy mogą się poruszać. Jest ona również niezbędna do funkcjonowania organizmów żywych. Dlaczego należy oszczędzać energię? Oszczędzanie energii sprzyja ochronie środowiska. Mniejsze zużycie energii wpływa na lepszą jakość powietrza, którym oddychamy, a to oddziałuje korzystnie na nasze zdrowie. Dodatkową korzyścią związaną z oszczędzaniem energii są niższe rachunki za zużycie energii elektrycznej i cieplnej. Jak możemy oszczędzać energię? Gasząc światło w pomieszczeniach, w których nie przebywamy. Wyłączając (najlepiej z gniazdka) urządzenia, z których nie korzystamy. Dbając, aby kran był dokręcony. Nie zostawiając otwartej lodówki na długi czas. Zakręcając grzejnik, gdy wietrzymy pokój zimą. ? ? Dlaczego należy oszczędzać energię? ? ? Jak możemy oszczędzać energię? Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu Jakie są rodzaje energii? www.nowafarmacja.pl lublin.all.biz/ www.fechner-gostyn.pl s2.manifo.com www.globtroter.pl i.wnp.pl/ Energia elektryczna i cieplna, na której skupiamy się w tej prezentacji pozyskiwana jest z wielu źródeł. Z energii wody i wiatru pozyskiwana jest energia elektryczna. Energia geotermalna jest źródłem energii cieplnej. Zarówno energia elektryczna i cieplna w sposób skojarzony (kogeneracja) pozyskiwana jest ze spalania węgla i biomasy oraz jako skutek reakcji jądrowych. Z energii słonecznej może być uzyskiwana energia cieplna (w panelach słonecznych) lub energia elektryczna (w panelach fotowoltaicznych). Gaz jest źródłem energii cieplnej w wyniku jego spalania w kotłach gazowych. Elektryczna Cieplna Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

Odnawialne Źródła energii biomasa promieniowanie słoneczne wiatr ciepło wnętrza Ziemi płynąca woda wiatr Odnawialne Odnawialne źródła energii to źródła energii, które w dużej mierze są niewyczerpywalne np. promieniowanie słoneczne, wiatr, siła wody, ciepło wnętrza ziemi, biomasa. Są one na wyciągnięcie ręki, lecz ich wykorzystanie wymaga nakładów finansowych i specjalistycznych rozwiązań technologicznych. Przykłady i charakterystyka odnawialnych źródeł energii: biomasa - paliwo pochodzenia roślinnego (czasami również zwierzęcego), tj. drewno, skoszona trawa, suche liście, ścięte gałęzie (odpady zielone), słoma, kukurydza oraz odchody zwierzęce; na skutek jej spalania pozyskiwana jest energia cieplna i/lub elektryczna, ciepło wnętrza Ziemi (energia geotermalna) – wykorzystywane do pozyskiwania energii cieplnej; wody podziemne podgrzewane poprzez kontakt z gorącymi skałami, poprzez odwiert wydobywane są na powierzchnię ziemi; następnie gorąca woda jest uzdatniania (chemicznie i pod względem wysokości temperatury) w celu umożliwienia przesyłania jej siecią ciepłowniczą do budynków w celu ogrzewania pomieszczeń; płynąca woda (energia wodna) – wykorzystywana jest do pozyskiwania energii elektrycznej na skutek poruszenia turbiny przy przepływie przez nią wody; wiatr (energia wiatru) – wykorzystywany jest do pozyskiwania energii elektrycznej w wiatrakach energetycznych; wiatr porusza śmigła wiatraka, które napędzają turbinę, która porusza generator pozyskujący prąd elektryczny; promieniowanie słoneczne (energia słoneczna) - wykorzystywane do produkcji energii cieplnej w kolektorach słonecznych lub energii elektrycznej w panelach fotowoltaicznych. http://docplayer.pl/docs-images/48/24263516/images/4-0.png Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

Nieodnawialne Źródła energii Węgiel kamienny i brunatny Gaz ziemny www.odskok.pl/ pl.wikipedia.org Węgiel kamienny i brunatny Gaz ziemny Ropa naftowa www.fechner-gostyn.pl lublin.all.biz/ Nieodnawialne monitorfx.pl Nieodnawialne źródła energii, to takie, których wykorzystanie postępuje znacznie szybciej niż naturalne odtwarzanie. Procesy powstawania surowców (węgiel kamienny i brunatny, ropa naftowa, gaz ziemny) trwają miliony lat. Eksperci przewidują, że złoża ropy naftowej przy dotychczasowym wydobyciu wyczerpią się w przeciągu 30 lat, natomiast złoża gazu ziemnego wystarczą na 100 lat. Przykłady i charakterystyka nieodnawialnych źródeł energii: węgiel kamienny i brunatny - paliwa służące do pozyskiwania energii elektrycznej oraz ciepła w elektrowniach i elektrociepłowniach; węgiel jest najbardziej pospolitym surowcem energetycznym w Polsce; ropa naftowa - paliwo służące do dostarczenia energii samochodom osobowym, ciężarówkom i innym pojazdom silnikowym; gaz ziemny - paliwo służące do dostarczania energii do budynków na cele m.in. ogrzewania, przygotowywania ciepłych posiłków, podgrzewania wody. student.agh.edu.pl Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

Skąd i gdzie energia jest pozyskiwana? Źródła energii Pozyskiwanie energii ze spalania węgla (i biomasy) w elektrociepłowni 1  2  3 A  4  5 A  3 B  5 B  5 C (1) Węgiel  (2) Elektrociepłownia  (3A) sieć energetyczna  (4) budynek  (5A) gniazdka elektryczne (3B) sieć ciepłownicza (5B) grzejniki (5C) krany Pozyskiwanie energii ze spalania gazu 1 2 3 A 3 B W Polsce najczęściej stosowanym paliwem wykorzystywanym do produkcji energii jest węgiel kamienny. Wynika to z faktu, że Polska posiada duże złoża tego surowca. Jest on wydobywany w podziemnych kopalniach, głównie na Górnym Śląsku. Etapy pozyskiwania energii elektrycznej i cieplnej ze spalania węgla: Do elektrociepłowni dostarczany jest węgiel. W wyniku spalania węgla i zachodzących dalej procesów poruszana jest turbina, która generuje wytworzenie energii elektrycznej i dodatkowo uzyskiwane jest ciepło, które podgrzewa wodę. A. Wytworzona energia elektryczna trafia do sieci energetycznej. B. Wytworzona gorąca woda trafia do sieci ciepłowniczej (rurociągów). Energia elektryczna przesyłana jest do budynków. Gorąca woda transportowana jest do węzłów cieplnych w budynkach, gdzie dochodzi do obniżenia jej temperatury i wykorzystania do ogrzewania oraz podgrzania wody wodociągowej na cele przygotowania ciepłej wody użytkowej (wody, którą pobieramy w kranach). A. Przewodami umieszczonymi w ścianach prąd elektryczny trafia do gniazdek, skąd możemy czerpać energię dla urządzeń elektrycznych. B. Rurami prowadzonymi wewnątrz budynku ochłodzona woda z sieci ciepłowniczej dostarczana jest do naszych grzejników. 5. C. Rurami prowadzonymi wewnątrz budynku podgrzana woda z wodociągów dostarczana jest do naszych kranów. Drugim najczęściej stosowanym paliwem, wykorzystywanym do produkcji ciepła w naszym kraju, jest gaz ziemny. Jest on dostarczany do budynków rurociągami, tzw. siecią gazową, następnie instalacją gazową doprowadzany jest do mieszkań, gdzie jest spalany, w kotłach gazowych (produkcja ciepłej wody) oraz kuchenkach gazowych (przygotowanie ciepłych posiłków). Etapy pozyskiwania energii cieplnej ze spalania gazu: Gaz znajdujący się w sieci gazowniczej przesyłany jest do budynku, gdzie w skrzynce gazowej regulowane jest jego ciśnienie. Rurami (instalacją gazową) w budynku gaz przesyłany jest do kotła gazowego (2- funkcyjnego), gdzie na skutek jego spalania podgrzewana jest woda, która trafia do grzejników (3A) i kranów (3B). (1) sieć gazownicza  (2) dwufunkcyjny  (3A) ciepła woda na potrzeby ogrzewania kocioł gazowy  (3B) ciepła woda użytkowa student.agh.edu.pl Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

Skąd i gdzie energia jest pozyskiwana? Źródła energii Pozyskiwanie energii elektrycznej ( i cieplnej): - z energii płynącej wody - z energii wiatru Kierunek ruchu wody http://energiaodnawialna.net/images/strona/budowaelektrowni.jpg elektrownia wodna wiatr  elektrownia wiatrowa  sieć energetyczna  budynki - z energii promieniowania słonecznego Pozyskiwanie energii elektrycznej z energii wodnej - energetyka wodna (hydroenergetyka) zajmuje się pozyskiwaniem energii wód i jej przetwarzaniem na energię mechaniczną i elektryczną przy użyciu silników wodnych (turbin wodnych) i hydrogeneratorów w siłowniach wodnych (np. w młynach) oraz elektrowniach wodnych, a także innych urządzeń (w elektrowniach maretermicznych i maremotorycznych). Najpopularniejsze wykorzystanie wody do produkcji energii to elektrownie wodne, które zamieniają energię spadku lub przepływu wody na energię elektryczną za pośrednictwem turbin wodnych. Turbina wodna często nosi nazwę turbiny hydraulicznej i jest to nic innego jak silnik wodny przetwarzający energię mechaniczną wody na ruch obrotowy za pomocą wirnika z łopatkami. Obracający się wirnik z łopatami napędza prądnicę lub ich układ. Pozyskiwanie energii elektrycznej z energii wiatru - elektrownia wiatrowa to zespół urządzeń produkujących energię elektryczną, wykorzystujących do tego turbiny wiatrowe (wiatraki energetyczne). Energia elektryczna uzyskana z wiatru jest uznawana za ekologicznie czystą, gdyż - pomijając nakłady energetyczne związane z wybudowaniem takiej elektrowni - wytworzenie energii nie pociąga za sobą spalania żadnego paliwa. Pozyskiwanie energii elektrycznej i cieplnej z energii słonecznej - energię słoneczną w postaci bezpośredniej wykorzystuje się do produkcji energii elektrycznej przy pomocy fotoogniw - energia fotowoltaiczna - oraz do produkcji energii cieplnej. Pozyskiwanie energii elektrycznej i cieplnej z promieniowania słonecznego odbywa się w kolektorach słonecznych i panelach fotowoltaicznych: kolektor słoneczny - element instalacji, który pośredniczy w zamianie energii słonecznej na cieplną; pozyskana w kolektorze słonecznym energia cieplna podgrzewa wodę na potrzeby ciepłej wody użytkowej (dostarczanej do kranów) i wspomagania centralnego ogrzewania (dogrzewania wody, która trafia do grzejników), panel fotowoltaiczny - element instalacji, składający się z ogniw solarnych, w którym następuje przemiana energii promieniowania słonecznego w energię elektryczną. Źródło: http://energiaodnawialna.net/ 3A 1 2 3B (1) promieniowanie słoneczne  (2) panel fotowoltaiczny /  (3A) urządzenia elektryczne i/lub kolektor słoneczny  (3B) krany student.agh.edu.pl Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

71% 15% 5% 7% 2% W jaki sposób wykorzystujemy energię każdego dnia? ogrzewanie 71% oświetlenie 2% urządzenia elektryczne 5% Energia towarzyszy nam każdego dnia podczas wielu wykonywanych przez nas czynności. Energia elektryczna towarzyszy nam przy przygotowywaniu posiłków, korzystaniu z komputera, telewizora i innych urządzeń, a także pozwala na oświetlenie domów, pomieszczeń biurowych oraz ulic. Energia cieplna sprawia, że zimą ogrzewane są nasze mieszkania, a przez cały rok możemy używać ciepłej wody. Energia wykorzystywana jest również w transporcie drogowym, kolejowym, wodnym i lotniczym. Z energii pozyskiwanej z pożywienia korzystamy podczas gier, zabaw, nauki. Z danych Agencji Rynku Energii wynika, że 71% energii zużywanej w mieszkaniu to ta przeznaczana na ogrzewanie, 15% - podgrzewanie wody na potrzeby kąpieli, mycia rąk i naczyń, 7% - gotowania posiłków, 5% – działania urządzeń elektrycznych, 2% - oświetlenia. podgrzewanie wody 15% gotowanie posiłków 7% Źródło: Agencja Rynku Energii S.A. Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

W jaki sposób wykorzystujemy energię każdego dnia? Średnie zużycie energii przez urządzenia AGD zgodnie z danymi Agencji Rynku Energii S.A: chłodziarko- zamrażarka - 28% oświetlenie i drobny sprzęt AGD - 20% kuchnia elektryczna - 20% pralka - 9% radioodbiornik i zestaw wieżowy - 7% telewizor - 6% czajnik elektryczny - 5% Komputer - 2% kuchnia mikrofalowa - 2% zmywarka do naczyń - 1% Źródło: Agencja Rynku Energii S.A. Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu Jak oszczędzać energię? wyłącz światło, telewizor, radio, komputer i inne urządzenia, gdy nie będziesz z nich korzystać nie zostawiaj ładowarki w kontakcie po odłączeniu urządzenia Energia elektryczna używaj energooszczędnych żarówek zdecyduj co chcesz wyjąć z lodówki, zanim ją otworzysz pierz, gdy pralka jest pełna, najlepiej w niskiej temperaturze zastąp tradycyjne urządzenia domowe i biurowe urządzeniami energooszczędnymi nie zostawiaj w trybie czuwania urządzeń elektrycznych gotuj tylko tyle wody, ile potrzebujesz gotuj zawsze z pokrywką Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu Jak oszczędzać energię? nie otwieraj okien, gdy używasz ogrzewania lub klimatyzacji podczas wietrzenia mieszkania w sezonie grzewczym zakręcaj grzejniki Energia cieplna uszczelnij okna, drzwi i ściany zewnętrzne budynku używaj regulatora temperatury nie pozostawiaj długo otwartego okna w zimie; jeżeli jest Ci za gorąco – zmniejsz ogrzewanie wychodzisz z domu – zmniejsz ogrzewanie Woda bierz krótki prysznic zamiast kąpieli w wannie jeśli możesz korzystaj ze zmywarki zamiast myć naczynia ręcznie; poczekaj, aż zmywarka będzie pełna dbaj o to, by kran był dokręcony zakręcaj wodę podczas mycia zębów Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu Jak oszczędzać energię? korzystaj z komunikacji miejskiej, roweru lub przemieszczaj się pieszo W transporcie przemieszczając się samochodem zorientuj się, czy nie mógłbyś udostępnić wolnego miejsca w swoim pojeździe osobie jadącej w tym samym kierunku (ang. carpolling) jeśli masz do pokonania niewielką odległość, zastanów się, czy mógłbyś to zrobić pieszo lub rowerem zminimalizuj korzystanie z samochodu Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu Jak oszczędzać energię? Energia cieplna Energia elektryczna nie otwieraj okien, gdy używasz ogrzewania lub klimatyzacji podczas wietrzenia mieszkania w sezonie grzewczym zakręcaj grzejniki uszczelnij okna, drzwi i ściany zewnętrzne budynku używaj regulatora temperatury nie pozostawiaj długo otwartego okna w zimie; jeżeli jest Ci za gorąco – zmniejsz ogrzewanie wychodzisz z domu – zmniejsz ogrzewanie Transport wyłącz światło, telewizor, radio, komputer i inne urządzenia, gdy nie będziesz z nich korzystać używaj energooszczędnych żarówek zastąp tradycyjne urządzenia domowe i biurowe urządzeniami energooszczędnymi zdecyduj co chcesz wyjąć z lodówki, zanim ją otworzysz nie zostawiaj w trybie czuwania urządzeń elektrycznych nie zostawiaj ładowarki w kontakcie po odłączeniu urządzenia gotuj tylko tyle wody, ile potrzebujesz gotuj zawsze z pokrywką pierz, gdy pralka jest pełna, najlepiej w niskiej temperaturze zminimalizuj korzystanie z samochodu korzystaj z komunikacji miejskiej, roweru lub przemieszczaj się pieszo przemieszczając się samochodem zorientuj się, czy nie mógłbyś udostępnić wolnego miejsca w swoim pojeździe osobie jadącej w tym samym kierunku (ang. carpolling) jeśli masz do pokonania niewielką odległość, zastanów się, czy mógłbyś to zrobić pieszo lub rowerem Woda dbaj o to, by kran był dokręcony zakręcaj wodę podczas mycia zębów bierz krótki prysznic zamiast kąpieli w wannie jeśli możesz korzystaj ze zmywarki zamiast myć naczynia ręcznie; poczekaj, aż zmywarka będzie pełna Ulotka „Jak oszczędzać energię i dbać o środowisko?” do pobrania ze strony www.wroclaw.pl, zakładka „Środowisko Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

Jak oszczędzać energię? Co możesz zrobić, aby poprawić mikroklimat we własnym domu, a także obniżyć koszt ogrzewania? SKĄD W DOMU MOŻE POJAWIĆ SIĘ WILGOĆ? w wyniku codziennych czynności takich jak: mycie naczyń, gotowanie, kąpiel, suszenie prania, w wyniku działających urządzeń np. zmywarki, pralki, w wyniku aktywności człowieka, a także zwierząt domowych przez parowanie roślin doniczkowych. A także z powodu: zbyt szczelnych okien i drzwi, niewietrzenia pomieszczeń, zaślepiania kratek wentylacyjnych, niedrożnych kanałów wentylacyjnych. Zbyt duża wilgotność może powodować pleśń. Zbyt mała wilgotność pogarsza komfort i samopoczucie.   Jeśli zauważysz w mieszkaniu pleśń, a na oknach i ścianach skrapla się para wodna, reaguj! Źródło: pexels Wilgotność powietrza w mieszkaniu ma wpływ na zużycie energii. Zbyt duża wilgotność wymaga zwiększonego ogrzewania pomieszczeń, żeby je wysuszyć, a tym samym większego zużycia energii. MIKROKLIMAT - to zespół warunków fizykochemicznych pomieszczenia, wpływających na nasze samopoczucie. Kształtują go: temperatura, wilgotność, ruch powietrza i promieniowanie cieplne. Optymalne warunki cieplno – wilgotnościowe w domu: - temperatura 18-24°C (16-18°C w przedpokoju; 20°C w sypialni i wc; 22°C w kuchni, jadalni, salonie; powyżej 22°C w łazience i pokoju zabaw dla dzieci) - wilgotność 40-60% przy temperaturze około 20°C Źródło: pexels Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu Jak oszczędzać energię? Co możesz zrobić aby poprawić mikroklimat we własnym domu a także obniżyć koszt ogrzewania ? WENTYLACJA I WIETRZENIE POMIESZCZEŃ: wezwij kominiarza, aby sprawdził drożność kanałów wentylacyjnych, nie zasłaniaj kratek wentylacyjnych, sprawdź czy przez drzwi wejściowe i okna nie uchodzi ciepło, skręć grzejniki i otwórz okna (w zimie wystarczy 5 minut wietrzenia, wiosną i jesienią ok. 15 minut, a latem – 30 minut), wietrz pomieszczenia 2-3 razy dziennie, jeśli na zewnątrz jest wilgotno, unikaj pozostawiania uchylonego okna na dłuższy okres, unikaj suszenia prania w miejscach, które nie maja dobrej wentylacji, aby zmierzyć wilgotność w pomieszczeniu – użyj higrometru. OGRZEWANIE I CYRKULACJA POWIETRZA: nie zasłaniaj w zimie grzejników zasłonami i meblami, które mogłyby ograniczyć przepływ ciepłego powietrza, w zimie na noc zasłaniaj okno zasłonami, roletami lub żaluzjami - będą stanowiły dodatkową izolację przed utratą ciepła, w słoneczne dni w zimie odsłaniaj okna, aby pomieszczenie mogło się nagrzewać, staraj się regularnie sprzątać i odkurzać - poprawi to twój komfort i samopoczucie. higrometr Źródło: pixabay Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu

WSPÓLNIE OGRANICZAJMY ZUŻYCIE ENERGII WE WROCŁAWIU! Każdy z nas, każdego dnia ma wpływ na zużycie energii w miejscach, w których przebywa. Oszczędzanie energii to oszczędność pieniędzy i obniżenie emisji zanieczyszczeń ! ! WSPÓLNIE OGRANICZAJMY ZUŻYCIE ENERGII WE WROCŁAWIU! Biuro Ochrony Przyrody i Klimatu