ROŚLINY I ZWIERZĘTA W "SZKLARNI" Energia zmienia życie Monica Spagolla, Grzegorz Karwasz, Antonio Zecca, wersja polska Maria Wierzejska (2005) ROŚLINY I ZWIERZĘTA W "SZKLARNI" Zaskakują nas coraz częstsze wiadomości o ulewnych deszczach, potopach, czy niezwykle silnych huraganach. Klimatyczne kataklizmy powodują szkody w dobytku mieszkańców i infrastrukturach. Inne, ale niemniej dotkliwe szkody odczuwa świat zwierząt i całe królestwo roślin. Nie zwracamy uwagi na te wiadomości, bo nie wpływają tak drastycznie na naszą wyobraźnię. Musimy jednak zdawać sobie sprawę, że wywołane są one przez te same czynniki klimatyczne, które mogą zagrozić gatunkowi ludzkiemu. ATMOSFERA ZIEMSKA MA WIĘCEJ ENERGII ! Ostatnie zmiany klimatyczne naszego globu zostały zapoczątkowane przez działalność człowieka. Wprowadzając do atmosfery ziemskiej gazy zanieczyszczające zdołaliśmy zmienić jej skład i właściwości. Ziemia ulega ociepleniu (zobacz plakaty obok) a wzrost temperatury powoduje gromadzenie się energii w atmosferze, czego wynikiem są coraz częstsze gwałtowne i niespodziewane wydarzenia meteorologiczne. Nieprzewidywalne są przemieszczenia zaburzeń atmosferycznych, notujemy wzrost opadów w pewnych obszarach ziemskich i w określonych porach roku i na odwrót, zmniejszenie opadów w innych miejscach i innym czasie. W najbardziej optymistycznych przewidywaniach możemy liczyć tylko na pogorszenie. JAK REAGUJĄ ZWIERZĘTA I ROŚLINY ? We Włoszech, w 2002 roku ptaki wędrowne przyleciały o 15 dni wcześniej niż zwykle. Również drzewa owocowe kwitną średnio o 15 dni wcześniej, ryzykując utratę kwiatów wskutek wiosennych przymrozków Żarnowiec, który zazwyczaj kwitnie tylko w maju, w 2002 roku zakwitł również w październiku. Najnowsze osiągnięcia naukowe podsumowują pięćdziesiąt lat badań nad wpływem ciągle zachodzących zmian klimatycznych na życie zwierząt i roślin. Rezultaty są zadziwiające. Na przykład: ponad połowa obserwowanych gatunków owadów i ptaków zmieniła swój habitat. Podobnie drzewa i inne rośliny” przesuwają” się w stronę bieguna lub gór – czyli w stronę wyższych i chłodniejszych środowisk życia. BIOLOGIA POTWIERDZA… Obserwując zachowania zwierząt i roślin ( nie trzeba tego uwidaczniać) potwierdza się, że ocieplenie klimatyczne wciąż zachodzi i należy bić na alarm z dwóch powodów. Z jednej strony wiadomo , że flora i fauna przystosowuje się dość łatwo do zmian klimatycznych a z drugiej nasze społeczeństwo i nasz system ekonomiczny przystosowany jest do kosztów. Te ostatnie w chwili obecnej mogły by być umiarkowane ale wzrosną na pewno proporcjonalnie do czasu, o tyle, o ile zajmie nam opóźnienie do przystosowania się (zobacz plakaty o energii). Z drugiej strony wiadomo, że rośliny i zwierzęta adaptują się szybko w przypadku, gdy zmiany zachodzące są odpowiednio małe i powolne. Wiadomo też wszystkim, że nasze życie zależy od tych roślin i tych zwierząt. Ostatnie badania naukowe wykazały , że w Szwajcarii miejscowy drzewostan z powodu ocieplenia klimatu zmienił się na bardziej „egzotyczny„ niż w ubiegłym stuleciu Współczesne ocieplenie klimatyczne jest najszybszym notowanym od czasów ostatniego zlodowacenia -10 000 lat temu. Ale to nie wszystko - jeżeli nie zostaną natychmiast powzięte środki zapobiegawcze, wzrost temperatury naszego globu może okazać się najwyższym w ciągu ostatniego miliona lat. Współczesne ocieplenie klimatyczne jest najszybszym notowanym od czasów ostatniego zlodowacenia -10 000 lat temu. Ale to nie wszystko - jeżeli nie zostaną natychmiast powzięte środki zapobiegawcze, wzrost temperatury naszego globu może okazać się najwyższym w ciągu ostatniego miliona lat. Plakat został przygotowany w 2003 roku na potrzeby wystawy interaktywnej „Ziemia dla człowieka”, organizowanej w Muzeum Nauki w Trydencie przez GK. Mimo upływu lat, tematyki są jak najbardziej aktualne (GK, 2019)