Prawo handlowe 1 wykład - Konspekt dr Karol Ryszkowski

Materia egzaminacyjna: 1. B. Gnela (red Materia egzaminacyjna: 1. B. Gnela (red.), Prawo handlowe dla ekonomistów, Warszawa 2019, wydanie 3 ( w niniejszym konspekcie wszystkie cytaty z podręcznika chyba, że zaznaczone jest inaczej) 2. Wykład

Podstawowe pojęcia z zakresu prawa handlowego

Prawo handlowe w szerokim znaczeniu tj Prawo handlowe w szerokim znaczeniu tj. sensu largo to „… zespół norm należących do prawa cywilnego, które regulują status prawny przedsiębiorców (ich tworzenie, organizację, firmę, prokurę, transformacje, ustanie), oraz czynności prawne, w których co najmniej jedną stroną jest przedsiębiorca, a także inne instytucje związane z przedsiębiorcą, np. prawa rzeczowe przedsiębiorców (służebność przesyłu) oraz czyny niedozwolone przedsiębiorców (odpowiedzialność za szkody spowodowane przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, odpowiedzialność za produkt, czyny nieuczciwej konkurencji)”. Prawo handlowe w znaczeniu wąskim tj. sensu stricto obejmuje „… przepisy cywilnoprawne (normy prawne) dotyczące statusu prawnego przedsiębiorców i zachodzących między nimi stosunków prywatnoprawnych wynikających w szczególności z umów obustronnie profesjonalnych”. W polskim systemie prawnym prawo handlowe nie stanowi odrębnej gałęzi prawa. „Ze względu na obowiązującą w tym systemie zasadę jedności prawa cywilnego prawo handlowe jest częścią prawa cywilnego, a można je uznać za szczególny dział prawa cywilnego lub przynajmniej za jego szczególną dyscyplinę”.

Prawo gospodarcze to przepisy prawa publicznego oraz prywatnego dotyczące działalności gospodarczej. Prawo gospodarcze = Prawo gospodarcze publiczne + Prawo gospodarcze prywatne Prawo gospodarcze publiczne to zbiór przepisów publicznoprawnych dotyczących działalności gospodarczej. Prawo gospodarcze prywatne to zbiór przepisów prywatnoprawnych odnoszących się do działalności gospodarczej, tradycyjnie nazywanych prawem handlowym. Prawo gospodarcze prywatne = Prawo handlowe

„Prawo handlowe było kiedyś prawem stanu kupieckiego (lex mercatoria), na które składały się normy prawa zwyczajowego. Znaczące kodyfikacje prawa handlowego miały miejsce w XVIII–XIX w., np. w systemach prawa francuskiego i niemieckiego nadal obowiązują kodeksy handlowe, a prawo handlowe jest tam odrębną gałęzią prawa. Polski kodeks handlowy z 1934 r. był wzorowany na niemieckim kodeksie handlowym i stanowił fundament prawa handlowego będącego wówczas odrębną gałęzią prawa. W okresie PRL z przyczyn politycznych prawo to nie stanowiło nawet przedmiotu rozważań naukowych. Jego przepisy zostały w zasadzie uchylone, nieliczne pozostały w mocy albo w zmodyfikowanej postaci zostały przeniesione do aktów normatywnych ówczesnego ustroju socjalistycznego.” Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 czerwca 1934 r. Kodeks handlowy obwiązywał do dnia 01 stycznia 2001r. gdy wszedł w życie Kodeks Spółek Handkowych (KSH) (Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych).

Źródłami prawa handlowego są powszechnie obowiązujące źródła prawa stanowionego w rozumieniu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r., czyli: Konstytucja RP, ratyfikowane umowy międzynarodowe (w tym prawo unijne/prawo wspólnotowe), ustawy, rozporządzenia wykonawcze i akty prawa miejscowego, a ponadto prawo zwyczajowe. „Wzorce umowne nie są źródłami prawa w ścisłym znaczeniu, ale faktami prawotwórczymi (wynikają z nich pewne prawa, podobnie jak z faktu zawarcia umowy) mającymi bardzo duże znaczenie w obrocie obustronnie i jednostronnie profesjonalnym (…). Mają one skutki pozytywne (np. standaryzacja umów, obniżenie kosztów ich zawarcia) oraz negatywne (problem tzw. niedozwolonych postanowień umownych”.

Prawo przedsiębiorców ustawa z 6. 03. 2018 r. ( zastępująca ustawę z 2 Prawo przedsiębiorców ustawa z 6.03.2018 r. ( zastępująca ustawę z 2.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej) „… nie jest bezpośrednim źródłem prawa handlowego, gdyż reguluje publicznoprawne kwestie podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zadania organów władzy publicznej w tym zakresie”.

Formy prowadzenia działalności gospodarczej

Spółki handlowe dzielą się na osobowe i kapitałowe. Formy prowadzenia działalności gospodarczej: 1. Forma indywidualnej działalności gospodarczej 2. Spółka cywilna 3. Spółka handlowa Wszystkie spółki handlowe są uregulowane w KSH, patrz w szczególności art. 1 KSH i art. 4 KSH. Spółkami handlowymi są: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna. Spółki handlowe dzielą się na osobowe i kapitałowe. Spółka osobowa to spółka jawna, spółka partnerska, spółkę komandytową i spółka komandytowo-akcyjna. Spółka kapitałowa to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna.

Różnice między spółka cywilną a spółkami handlowymi (szerzej omówione na wykładzie). Patrz strona nr 1 w: https://prawo.uni.wroc.pl/sites/default/files/students-resources/Sp%C3%B3%C5%82ka%20cywilna%20a%20sp%C3%B3%C5%82ki%20handlowe%20tabele%20SNP.pdf