…czyli nie taki diabeł straszny Rozprawka… …czyli nie taki diabeł straszny
Czym jest rozprawka? To forma wypowiedzi pisemnej, w której piszący prezentuje własne stanowisko wobec określonego zagadnienia i uzasadnia je
Kompozycja rozprawki z tezą Wstęp – zawiera tezę, czyli stwierdzenie na jakiś temat, sformułowane w postaci pewnika. Rozwinięcie – składa się z argumentów i przykładów je potwierdzających; najlepiej każdy argument zapisywać w osobnym akapicie. Zakończenie – potwierdzenie przyjętej we wstępie tezy, podsumowanie własnych rozważań.
Kompozycja rozprawki z hipotezą Wstęp – zawiera hipotezę, czyli ogólne sformułowanie nie w pełni uzasadnione, założenie wymagające sprawdzenia, zazwyczaj w formie pytania. Rozwinięcie – składa się z argumentów i przykładów je potwierdzających; mogą to być zarówno argumenty „za”, jak i „przeciw”. Zakończenie – sprecyzowanie własnego stanowiska po przeanalizowaniu wszystkich za i przeciw, ustosunkowanie się do pytania zawartego we wstępie, jednoznaczna odpowiedź autora.
Jak zacząć rozprawkę? Temat zakłada, że… Temat sugeruje wiele możliwości, jednak… Będę się starał bronić tezy, że… Celem moich rozważań jest… Celem tej pracy jest… Problem, o którym chcę pisać… Nie mogę zgodzić się z tezą zawartą w temacie… Zgadzam się z tezą, że…
Jak osiągnąć spójność wypowiedzi? Poza tym Ponadto Oprócz tego Przede wszystkim Tymczasem Natomiast Tak więc Chociaż Mimo to Ponieważ Dlatego Bo Gdyż Z powodu O czym świadczy Przy tym Jednakże W dodatku
Jak zasygnalizować porządek argumentowania? Po pierwsze… Po drugie… Z jednej strony… Z drugiej strony… Zacznę od… Z kolei przejdę do… Kolejna sprawa to… Na wstępie… Na zakończenie… Reasumując… Jako ostatni przytoczę argument… Z całą pewnością mogę stwierdzić… Okazuje się, że…
Jak wyrazić swoją opinię? Sądzę, że… Uważam, że… Według mnie… Moim zdaniem… W mojej opinii… Jestem przekonany, że... Nie mam wątpliwości, że… Niewątpliwie… Z całą pewnością… Moją wątpliwość budzi… Na pewno… Z całą pewnością… Bez wątpienia… Istotnie… Rzeczywiście… Wiadomo, że… Nie wątpię w to, że… Prawdopodobnie… Przypuszczalnie… Wydaje mi się, że… Możliwe, że…
Jak zakończyć swoje rozważania? Czy można wierzyć w słuszność twierdzenia: „…”? Uważam, że przedstawione argumenty nie dają ku temu podstaw. Myślę, że przytoczone argumenty pozwolą w pełni zgodzić się z tezą zawartą w temacie… Podzielam ten pogląd i sądzę, że wart jest szerokiej popularyzacji. W świetle przytoczonych argumentów śmiało mogę stwierdzić, iż… Przytoczone argumenty wystarczą, by stwierdzić… Sądzę, że udało mi się udowodnić, iż… Myślę, że dowiodłam, że… Sądzę, ze przedstawione przykłady wystarczą, by przekonać o słuszności twierdzenia…
Jak poprawnie wprowadzić cytat? Moje zdanie najlepiej potwierdzą słowa XY, który powiedział: „…” Powołam się na słowa XY: „….” Oto, co na ten temat sądził/powiedział XY: „…” Aby potwierdzić moje zdanie, przytoczę/zacytuję słowa XY: „…” Rację ma XY, mówiąc: „…” Najlepiej zilustrują to słowa XY: „….” Na potwierdzenie wysuniętej tezy przytoczę słowa XY: „…”
Podstawowe zasady tworzenia rozprawki Jasno i precyzyjnie ustal i wyraź swój pogląd na opisywaną sprawę Argumentuj rzeczowo i jasno. Stosuj przede wszystkim zdania złożone podrzędnie (czyli te, które łączą się za pomocą spójników: więc, ponieważ, bo, zatem, dlatego – tzw. wskaźniki argumentowania). Wzbogacaj swoją pracę o cytaty, pamiętaj o ich poprawnym zapisaniu. Nie używaj zwrotów i wyrazów potocznych.
Ćwiczenia
1. Sformułuj argumenty do rozprawki Temat: Czy pieniądze dają szczęście? Teza: Pieniądze dają szczęście Argumenty: - Teza: Pieniądze nie dają szczęścia Argumenty: -
2. Sformułuj argumenty do rozprawki Temat: „Ech, ta dzisiejsza młodzież…”. Czy rzeczywiście jesteśmy tacy źli? Teza: Dzisiejsza młodzież ma wiele wad i słusznie ją oceniają starsi. Argumenty: - Teza: Wśród młodych są osoby o pięknych sercach i szczytnych ideałach. Nie jesteśmy tacy źli, jak nas malują. Argumenty: -
3. Czy ludzie są tolerancyjni 3. Czy ludzie są tolerancyjni? Udowodnij na podstawie tekstów literackich, faktów historycznych i własnego doświadczenia. 4. Komputer – wróg czy przyjaciel? Zastanów się i przedstaw argumenty, które potwierdzą Twój punkt widzenia. Wykorzystaj znane Ci teksty kultury.