Stosunki administracyjno- prawne

Stosunek prawny Stosunek prawny zachodzi w sytuacji, gdy prawo przedmiotowe ma dla dwóch podmiotów takie znaczenie, że w określonych warunkach sytuacja prawna jednego podmiotu jest połączona w pewien sposób z sytuacją prawna drugiego.

Stosunek adminstracyjnoprawny Stosunek administracyjnoprawny to wzajemny między dwoma podmiotami układ zachowań, regulowany przez normy prawa administracyjnego.

Cechy charakterystyczne stosunków administracyjnoprawnych

Jednym z podmiotów tego stosunku jest zawsze organ administracji publicznej Drugim z podmiotów stosunku może być obywatel, spółka, przedsiębiorstwo państwowe, zakład administracyjny i każda inna jednostka organizacyjna kwalifikowana przez prawo jako podmiot praw bądź obowiązków administracyjnoprawnych

Podmiotem rozstrzygającym o treści ustanowionych między dwoma podmiotami praw czy obowiązków jest zawsze organ administracji publicznej (poza stosunkami powstającymi z mocy prawa), niezależnie od tego, czy inicjatywa nawiązania stosunku wyszła od organu administracyjnego, czy od drugiego podmiotu Przedmiot stosunku administracyjnoprawnego musi dotyczyć sfery publicznej i być normowany przez kompetentne organy administracji publicznej, w drodze wydawanych na podstawie prawa aktów administracyjnych

Możliwość jednostronnego rozstrzygania o prawach lub też obowiązkach podmiotu odzwierciedla się we władztwie administracyjnym. władztwo administracyjne- opiera się na nierównorzędności podmiotów, wyrażającej się w możliwości kształtowania przez organ administracji publicznej sytuacji drugiego podmiotu, niezależnie od jego woli, ale zgodnie z prawem przedmiotowym

Rodzaje stosunków administracyjnoprawych

Stosunki materialnoprawne – mają charakter trwały, takie jak trwałe są prawa i obowiązki kwalifikowane za pomocą tych stosunków (np. trwałość decyzji o nadaniu obywatelstwa jest bezwzględna, natomiast trwałość decyzji o powtarzaniu roku jest ograniczona w czasie) Stosunki procesowe – mają charakter przejściowy, długość ich trwania jest określona ogólnie lub też szczegółowo dla określonych rodzajów postępowania. Stosunki procesowe dzielimy na proceduralne i sporne. Nie każdemu stosunkowi materialnoprawnemu odpowiada uprzedni stosunek procesowy (np. gdy powstaje on z mocy prawa).

Stosunki procesowe dzielimy na stosunki procesowe proceduralne i stosunki procesowe sporne

Stosunek procesowy proceduralny – zachodzi wyłącznie w toku postępowania przed organami administracji publicznej. Charakterystyczną cechą jest jednostronność rozstrzygania sytuacji procesowej strony przez organ administracji publicznej prowadzący postępowanie. Jednostronność pozycji organu wobec strony nie zmienia się nawet w razie przeniesienia postępowania przed organ odwoławczy. (Np. organ rozpatruje wniosek strony o zawieszenie postępowania, ale nie musi go uwzględnić)

Stosunek procesowy sporny – zachodzi w sytuacji, gdy pozycje organu oraz strony, które wcześniej nie były równorzędne, zostają wyrównane. Do takiej sytuacji dochodzi, gdy postępowanie toczy się przed sądem lub organem administracji publicznej niezależnym od organu prowadzącego postępowanie w pierwszej lub w drugiej instancji. W stosunku procesowym spornym występują więc dwa równorzędne podmioty oraz trzeci, będący niezależnym od nich podmiotem.

Wyróżnia się także stosunki: wewnętrzne, zależności służbowej, między jednostkami zwierzchnimi a jednostkami podległymi, zależności zakładowej, w obrębie gospodarki państwowej stosunki prawne w obrębie działań niewładczych, łączące administrację państwową z organizacjami społecznymi poza sferą wykonywania zadań planowych, egzekucyjne stosunki prawne nawiązane za zgodą drugiego uczestnika stosunku oraz nawiązane bez jego zgody, stosunki wywołujące bezpośrednio skutki cywilnoprawne i stosunki zobowiązujące do zawarcia umowy

Sytuacja administracyjnoprawna Jest to każda sytuacja społeczna określonego podmiotu, której elementy składowe zostały ukształtowane prawnie w sposób bezpośredni lub pośredni, ze względu na konkretne zdarzenie faktyczne.

Sposoby powstawania sytuacji adminstracyjnoprawnych i nawiązywania stosunków administracyjnoprawnych

Sposób powstawania sytuacji prawnych i nawiązywania stosunków prawnych jest taki sam. Zarówno stosunki prawne, jak i sytuacje prawne powstają: Z mocy prawa Gdy w danym stanie faktycznym lub prawnym zaczyna obowiązywać norma prawna, która z tym stanem wiąże określone skutki prawne wyrażające się w nałożeniu obowiązku, przydania prawa bądź ich modyfikacji (np. wydanie z powodu epidemii aktu porządkowego, który wprowadza nakazy lub zakazy określonego zachowania się) Gdy w danym stanie prawa zmienia się sytuacja faktyczna lub podejmowana jest jakaś czynność, i z którą to zmianą lub podjęciem czynności norma prawna wiąże określone skutki prawne, wyrażające się w nałożeniu obowiązku, przydaniu prawa bądź w ich modyfikacji (np. powstanie obowiązku szkolnego)

Stosunek prawny nawiązuje się za pomocą jednego ze wskazanych sposobów, natomiast niektóre sytuacje prawne powstają w sposób wiązany. Sam sposób powstawania sytuacji prawnych czy nawiązywania stosunków z mocy samego prawa jest swoisty, ponieważ nie uczestniczą w nim organy administracyjne. Ich rola sprowadza się tu jedynie do kontroli, czy zachowanie się podmiotów w określonych sytuacjach jest zgodne z prawem. Organ administracyjny interweniuje jedynie wtedy, gdy jednostka nie stosuje normy.

Z mocy decyzji organu administracyjnego – np Z mocy decyzji organu administracyjnego – np. obowiązek odbycia obowiązkowej służby wojskowej. Ten sposób formułowania praw i obowiązków jest najczęstszy, a jeśli idzie o powstawanie praw- niemal wyłączny.

Dziękuję za uwagę 