Porty w Szczecinie i Świnoujściu – w aspekcie przewozów towarowych NAVIRAIL Szczecin, 17 października 2018

Przeładunek w największych portach Europy Najwyższy poziom przeładunków zanotował port w Rotterdamie 467 mln ton, Niemiecki port Hamburg w 2017 r. przeładował prawie dwukrotnie więcej ładunków niż porty w Gdańsku, Gdyni oraz Szczecinie i Świnoujściu.

Przeładunek w portach wschodniego Bałtyku We wschodniej części Bałtyku jedynie port w Kłajpedzie odnotował wzrost o 29,3 % w 2017 r. w stosunku do wyników z 2013 r., Port w Tallinie oraz Ventspils zanotowały ponad 30 % spadki w przeładunku towarów.

Przeładunek w portach polskich (w mln ton) Porty polskie systematycznie zwiększają swój potencjał przeładunkowy, W 2013 r. przeładowano 70,8 mln ton ładunków, a w 2017 r. było to 87,2 mln ton ładunków, Po pierwszym półroczu 2018 r. kiedy przeładowano 50,6 mln ton ładunków można spodziewać się, że na koniec 2018 r. przekroczona zostanie granica 100 mln ton, Największą dynamikę wzrostu można zaobserwować w przypadku portu w Gdańsku

Możliwości przeładunkowe polskich portów wg TEU w 2017 r. Porty w Gdańsku i Gdyni posiadają 97% maksymalnej rocznej zdolności przeładunkowej pod względem TEU Pozostałe 3 % możliwości przeładunkowych pod względem TEU zapewniają porty w Szczecinie i Świnoujściu Dane wskazują, na niski udział Szczecina i Świnoujścia w możliwości przeładunku kontenerów Głównie obsługiwane są natomiast ładunki masowe

Przeładunki kontenerów w polskich portach morskich w latach 2012-2017 wg TEU analizując dane dotyczące liczby tras widać znaczenie portów w Gdańsku i Gdyni dla przewozów intermodalnych. W 2017 r. w DCT Gdańsk przeładowano ok. 1,6 mln TEU a w Gdyni ponad 0,7 mln TEU, w porcie DCT w Gdańsku zanotowano wzrost o ponad 21,6% w stosunku do 2016 r. w Gdyni wzrost wyniósł odpowiednio 10,7% przeładunek kontenerów w portach w Trójmieście odpowiadał za 96 % wolumenu obsłużonego w 2017 r. przez wszystkie porty, przeładunek kontenerów w porcie Szczecin-Świnoujście wyniósł ok 93 tys. TEU, udział Szczecina i Świnoujścia kształtował się na poziomie ok. 4% , obsłużonego wolumenu przez polskie porty.

Transport kolejowy w stacjach portów morskich– pociągi z ładunkami masowymi – wrzesień 2018

Transport kolejowy w stacjach portów morskich –pociągi masowe - wrzesień 2018

Transport kolejowy w stacjach portów morskich –pociągi intermodalne - wrzesień 2018

Transport kolejowy w stacjach portów morskich –pociągi intermodalne - wrzesień 2018

Co przeładowuje się w Szczecinie? W 2017 r. ponad 25,4 mln ton ładunków obsłużył zespół portów Szczecin-Świnoujście, W porównaniu z 2016 r. kiedy obroty kształtowały się na poziomie nieco ponad 24 mln ton zanotowano wzrost o 5,4%, Głównie przeładowywane były paliwa, ładunki inne masowe, węgiel oraz drobnica, W 2017 r. jedynie 2% kontenerów trafiło na kolei, resztę obsłużył transport drogowy. Źródło: opracowanie na podstawie danych ZMPSIŚ

Wykorzystanie kolei w terminalach kontenerowych portów Szczecin/Świnoujście Szczecin: mały udział kolei w przeładunku TEU w ostatnich latach, Obsługa kontenerów na poziomie poniżej 100 tys. TEU, Jedynie 17 tras intermodalnych we wrześniu 2018 r., Relacje rozproszone po Polsce (opolskie, dolnośląskie, śląskie, pomorskie, wielkopolskie, łódzkie), Niskie prędkości handlowe ok. 30 km/h , limity dopuszczalnego nacisku na oś oraz długości pociągów, Świnoujście: brak odbiorców kontenerów zainteresowanych wykorzystaniem transportu kolejowego. Przyczyny? Towary przewożone na dalekie odległości trafiają do Gdańska, Gdyni oraz portów niemieckich, Parametry techniczne portu Szczecin uniemożliwiają obsługę większych statków.

Przyszłość portów Szczecin/Świnoujście Perspektywy? Szansą dla Szczecina i Świnoujścia jest inwestycja obejmująca pogłębienie toru wodnego do głębokości 12,5 metra na odcinku 62 km z równoczesnym poszerzeniem do 100 m oraz przebudowa skarp brzegowych i poszerzenie obrotnic statków- 18 września 2018 r. podpisano umowę w zakresie tej inwestycji, Głębszy tor wodny umożliwi wpływanie do portu większym niż dotychczas jednostkom, Ważne dla Szczecina/Świnoujścia: dalsza specjalizacja w przeładunkach masowych i pozyskiwanie nowych klientów, wykorzystywanie kolei do dalekobieżnych przewozów, Istotne dla Szczecina jest również rozwijanie obsługi Dolnego i Górnego Śląska oraz Czech w zakresie ładunków masowych.

Szczecin i Świnoujście a korytarze transportowe szansą dla zwiększenia roli portów w Szczecinie i Świnoujściu oraz zwiększenia udziału kolei w obsłudze przeładunków są europejskie korytarze transportowe, Istotne jest stworzenie ciągów przewozowych ze Szczecina/Świnoujścia na Dolny i Górny Śląsk, Powstanie sprawnych ciągów przewozowych w ramach korytarzy otwiera szansę na pozyskanie klientów zarówno na południu Polski jak i z Czech oraz Słowacji Szczecin jest zlokalizowany w ramach korytarza nr 5 Bałtyk-Adriatyk. Korytarz ten obejmuje 6 państw (Polska, Czechy, Słowacja, Austria, Słowenia, Włochy) oraz 8 portów (Świnoujście, Szczecin, Gdynia, Gdańsk, Koper, Triest, Wenecja, Ravenna)

Rozwój połączeń Chiny-Europa, Możliwe alternatywne połączenia kolejowe – szlak bałkański W latach 2013–2017 utworzono ponad 61 regularnych połączeń kolejowych łączących 38 chińskich miast z 36 miastami europejskimi, Wg danych OSW w 2017 r. uruchomiono z Chin do Europy około 2250 składów towarowych, za to z Europy do Chin uruchomiono ponad 1220 składów towarowych, Szacunkowo w 2016 r. przewożono 41 kontenerów 40’ podczas jednego przejazdu przez Polskę, W 2016 r. chiński armator COSCO przejął kontrole nad greckim portem w Pireusie, Rozwijane są połączenia kolejowe z Pireusu do Czech, Słowacji i Węgier- w 2017 r. 8 pociągów tygodniowo do Europy Środkowej, Obecnie infrastruktura na Bałkanach stanowi barierę w rozwoju przewozów, ale inwestycje finansowane z UE w Bułgarii i Rumunii oraz zaangażowanie Chin w modernizację trasy Belgrad-Budapeszt zwiększą potencjał po 2020 r.,

Korytarze transportowe Unia Europejska-Chiny Korytarz UE-Chiny Wschodnie (Szanghaj-Łódź) Przewozy z Chin najczęściej realizowane są z wykorzystaniem korytarza transportowego biegnącego przez Kazachstan i przejście graniczne Dostyk, Pod względem dystansu jest to najkrótszy szlak z Chin do Łodzi, Liczba odpraw i przeładunków na trasie ograniczona jest do dwóch. Korytarz UE-Chiny Centralne (Chengdu-Łódź)