CYBERBULLYING AGRESJA ELEKTRONICZNA RYZYKOWNE ZACHOWANIA DZIECI I MŁODZIEŻY W ŚWIECIE NOWYCH MEDIÓW
CYBERPRZEMOC Cyberprzemoc (agresja elektroniczna) – stosowanie przemocy poprzez: prześladowanie, zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystaniem Internetu i narzędzi typu elektronicznego takich jak: SMS, e-mail, witryny internetowe, fora dyskusyjne w Internecie, portale społecznościowe i inne. Osobę dopuszczającą się takich czynów określa się stalkerem. Cyberprzemoc pojawiła się na przełomie XX i XXI wieku. Napastnicy prześladują swoje ofiary złośliwymi i obraźliwymi SMS-ami lub e-mailami. Bardziej drastyczną formą ataku jest sporządzanie witryn internetowych, wpisów na forach dyskusyjnych czy dręczenia przez komunikatory sieciowe takie, jak Gadu-Gadu lub Tlen.pl oraz Facebook.
CZYM JEST CYBERBULLYING PRÓBA DEFINICJI Cyberbullying to elektroniczna agresja rówieśnicza, gdzie zarówno sprawca, jak i ofiara to młodzi ludzie najczęściej jakoś ze sobą powiązani (np. uczęszczający do tej samej klasy). Zwykle też jako cyberbullying traktuje się działania powtarzalne – których negatywne oddziaływanie na ofiarę jest rozciągnięte w czasie.
Typologia agresji elektronicznej względu na typ ofiary Agresję elektroniczną wobec pokrzywdzonych, w której charakterystyczną cechą jest nierówność „sił” sprawcy i ofiary, to znaczy ofiarą jest osoba słabsza. Agresję elektroniczną wobec celebrytów, gdzie za celebrytę uznaje się osobę często występującą w środkach masowego przekazu i wzbudzającej zainteresowanie opinii publicznej, bez względu na pełniony przez nią zawód. Elektroniczną agresję uprzedzeniową (biasbullying), gdzie ofiarami agresji elektronicznej stają się grupy ludzi skupione według wspólnych wartości, na przykład określonej narodowości, fani zespołu, grupa wyznaniowa, zwolennicy określonej opcji lub partii politycznej i in. Agresję elektroniczną wobec nieznajomych (przypadkową), której ofiara jest osobą nieznaną sprawcy, będąca przypadkową ofiarą podczas surfowania w sieci. Mobbing elektroniczny, w którym sprawca i ofiara są najczęściej członkami tej samej grupy, zarówno online, jak i offline.
Flaming Rodzaj cyberbullyingu polegający na agresywnej wymianie zdań pomiędzy uczestnikami kanałów komunikacji, które mają z reguły charakter publiczny, np. pokoje czatowe czy grupy dyskusyjne.
Harassment (prześladowanie) Harassment polega na regularnym przesyłaniu nieprzyjemnych (agresywnych, ośmieszających) wiadomości do ofiary za pomocą elektronicznych kanałów komunikacji (np. komunikatora internetowego lub krótkich wiadomości tekstowych wysyłanych za pomocą telefonu komórkowego). Ten rodzaj agresji realizowany jest także podczas gier online. Uznaje się także, że różni go od flamingu czas działania i fakt bezpośredniego zaangażowania jedynie dwóch osób. Niektórzy autorzy rezerwują określenie harassment wyłącznie dla sytuacji, kiedy regularnie przesyłane są wiadomości zawierające poważne groźby wobec ofiary.”
Kradzież tożsamości Kradzież tożsamości (impersonation), którą można także nazwać podszywaniem się, polega na udawaniu przez sprawcę w cyberprzestrzeni, że jest kimś innym, tzn. ofiarą.
Upublicznianie tajemnic Upublicznianie tajemnic (outing) związane jest z udostępnieniem osobom trzecim prywatnych materiałów ofiary, w których posiadanie wszedł sprawca (zapisy rozmów, listy, zdjęcia).
Śledzenie Śledzenie (cyberstalking) polega na inwigilacji ofiary elektronicznie i nękaniu jej niechcianymi komunikatami.
Happy slapping Happy slapping związany jest z prowokowaniem lub atakowaniem innej osoby oraz dokumentowaniem zdarzenia za pomocą filmu lub zdjęć. Na kolejnym etapie sprawca rozpowszechnia kompromitujący materiał w internecie, np. przez rozesłanie go innym osobom. Ten rodzaj agresji został pierwszy raz opisany w roku 2005, kiedy to uczniowie brytyjskich szkół filmowali zajścia, podczas których zaczepiali lub uderzali inne osoby.
Wykluczenie Wykluczenie (exclusion) polega na celowym usunięciu z listy kontaktów internetowych bądź niedopuszczeniu do niej danej osoby (np. do listy znajomych w portalu społecznościowym).
Poniżenie Poniżenie (denigration) realizowane jest przez upublicznianie za pomocą elektronicznych narzędzi komunikacji poniżających, nieprawdziwych informacji lub materiałów na temat innych osób.
Agresja techniczna Agresja techniczna związana jest z działaniami sprawcy kierowanymi nie tyle bezpośrednio przeciwko ofierze, ile przeciwko należącemu do niej sprzętowi komputerowemu, oprogramowaniu lub infrastrukturze informatycznej (np. stronie internetowej).
Formy cyberprzemocy Rozsyłanie kompromitujących materiałów Włamania na konta pocztowe i konta komunikatorów w celu rozsyłania kompromitujących wiadomości Dalsze rozsyłanie otrzymanych danych i wiadomości jako zapisu rozmowy, czy kopii e-maila Tworzenie kompromitujących i ośmieszających stron internetowych
Kto dopuszcza się przemocy? Osoby, które bronią się przed klasyczną agresją, Osoby nieradzące sobie z emocjami, Osoby będące pod działaniem środków psychoaktywnych, Osoby przeżywające trudne sytuacje,
Skutki agresji elektronicznej Po stronie sprawcy Rozwija się agresywność Zaczynają z czasem uczestniczyć w innych ryzykownych zachowaniach Po stronie ofiary Depresje, Nerwice, Trudności w nauce, Drażliwość, Płaczliwość, Odmawianie chodzenia do szkoły,
NARZĘDZIA CYBERPRZEMOCY
PROFILAKTYKA
GDZIE SZUKAĆ POMOCY