System partyjny i wyborczy

Partia polityczna partia polityczna — organizacja zrzeszająca obywateli na zasadach dobrowolności i równości, dążąca metodami demokratycznymi do przejęcia i utrzymania władzy w państwie w celu realizacji swojego programu; finansowana jawnie

W Polsce partie polityczne rejestrowane są przez Sad Okręgowy w Warszawie, jeśli przedstawia: nazwę i jej skrót, adres siedziby partii, nazwiska i adresy osób uprawnionych do reprezentowania partii, statut (zgodny z prawem), listę podpisów poparcia co najmniej 1000 pełnoletnich obywateli polskich;

Zgodnie z Konstytucja zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji: 1. odwołujących sie w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania: – nazizmu, – faszyzmu, – komunizmu, 2. dopuszczających: – nienawiść rasowa, – nienawiść narodowościową, – stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa, – przewidujących utajnienie struktur lub członkostwa;

Systemy partyjne system partyjny — układ partii politycznych i istniejących miedzy nimi relacji (przez układ należy rozumieć np. istnienie tylko dwóch dużych partii na scenie politycznej; przez układ relacji należy rozumieć np. współprace miedzy partiami, rywalizacje partii)

Podstawowe systemy partyjne jednopartyjny: – istnienie innych partii niż rządząca jest zakazane, – taki system wskazuje na niedemokratyczny ustrój polityczny, – np. na Kubie; w systemach totalitarnych dwupartyjny: – prawo wyborcze jest tak skonstruowane, ze promuje dwie partie, dominujace na scenie politycznej z których jedna jest partia rządząca, a druga opozycyjna, – istnienie innych partii jest dozwolone, – np. w Stanach Zjednoczonych- Partia Demokratyczna i Partia Republikańska

wielopartyjny: – istnieje kilka partii na tyle silnych, ze maja swoich reprezentantów w parlamencie, – po wyborach często jest konieczność tworzenia koalicji (porozumienia kilku partii koniecznego do utworzenia stabilnego rządu), gdyż żadna partia nie uzyskała większości miejsc w parlamencie, – np. w Polsce.

W okresie między ogłoszeniem daty wyborów a dniem poprzedzającym ciszę wyborczą (która trwa od dnia poprzedzającego głosowanie do czasu jego zakończenia) trwa kampania wyborcza, w trakcie której kandydaci starają sie przekonać wyborców do głosowania na nich (czyli prowadza agitację wyborczą); w trakcie kampanii wyborczej komitety wyborcze otrzymują bezpłatny czas antenowy w Polskim Radio i Telewizji Polskiej, mogą również emitować płatne spoty w radio i w telewizji oraz prowadzić agitacje na billboardach itp.;

Kampania wyborcza może być finansowana: Z części subwencji z budżetu państwa, która otrzymują partie, które w wyborach do Sejmu zdobyły ponad 3% głosów, i koalicje partii, które zdobyły ponad 6% głosów. Z dotacji z budżetu państwa, która otrzymują komitety wyborcze za każdy uzyskany mandat posła do Sejmu i do PE Z darowizn, spadków i wpłat osób fizycznych (osoby prawne nie mogą finansować kampanii) ze środków partii politycznej, w tym zaciągniętych przez nią kredytów;

Co z wyborcami? osoby uprawnione do głosowania przebywające za granicą mogą brać udział w głosowaniu w ambasadach i konsulatach oraz glosować korespondencyjnie; oddaja oni głosy na kandydatów zarejestrowanych w okręgu warszawskim; frekwencja wyborcza — stosunek procentowy liczby osób głosujących w wyborach do liczby uprawnionych do głosowania.