ZASADY POBIERANIA PRÓBEK DO ANALIZ CHEMICZNYCH

ZASADY POBIERANIA PRÓBEK DO ANALIZ CHEMICZNYCH Wyniki poprawnie wykonanej analizy chemicznej zależą głównie od właściwego pobrania i przygotowania materiału do badań!!! Próbka paszy przeznaczona do analiz chemicznych powinna być reprezentatywna!!! jej skład chemiczny powinien odpowiadać przeciętnemu składowi chemicznemu całej partii paszy, z której próbkę pobrano.

Błędy analizy – kiszonka z kukurydzy Zawartość suchej masy (%) w poszczególnych częściach silosu 45.50 44.59 46.28 41.57 44.62 44.74 46.38 45.77 47.19 Dane: dr Zbigniew Lach, OHZ Osięciny

Błędy analizy – kiszonka z kukurydzy Zakres zmian suchej masy (%) w silosie min średnio 41.57 45.18 max 47.19 Dane: dr Zbigniew Lach, OHZ Osięciny

Błędy analizy – kiszonka z kukurydzy Zakres zmian suchej masy w silosie min różnica 41.57 5.6% max 47.19 Dane: dr Zbigniew Lach, OHZ Osięciny

Błędy analizy – kiszonka z kukurydzy Średnie pobranie kiszonki przez krowę 30 kg = 13,55 kg sm popełniamy błąd: od - 0.6 do 1,1 kg suchej masy 30 x 0,47 kg sm = 14,16 kg sm za mało o 0.6 kg sm 30 x 0,41 kg sm = 12,47 kg sm za dużo o 1.1 kg sm a inne pasze w dawce?

Błędy analizy – kiszonka z kukurydzy Zawartość tabelaryczna składników w 1 kg sm kiszonki z kukurydzy JPM 0.92 JPŻ 0.82 BTJN (g) 44 BTJE (g) 70 Zatem mylimy się od -1 do +2 kg mleka (0.44 JPM/kg mleka)

Błędy analizy – kiszonka z kukurydzy Zawartość skrobi (%) w poszczególnych częściach silosu 15.50 16.80 17.00 13.60 15.80 18.30 18.20 18.50 19.90 Dane: dr Zbigniew Lach, OHZ Osięciny

Błędy analizy – kiszonka z kukurydzy Zakres zmian skrobi (%) w silosie min średnio 13.60 17.07 max 19.90 Dane: dr Zbigniew Lach, OHZ Osięciny

Błędy analizy – kiszonka z kukurydzy Zakres zmian skrobi w silosie min różnica 13.60 6.3% max 19.90 Dane: dr Zbigniew Lach, OHZ Osięciny

Kiszonka z lucerny

Błędy analizy – kiszonka z lucerny Zawartość suchej masy (%) w poszczególnych częściach silosu 28.00 28.43 28.99 29.44 26.56 32.18 33.72 33.06 32.66 Dane: dr Zbigniew Lach, OHZ Osięciny

Błędy analizy – kiszonka z lucerny Zakres zmian suchej masy (%) w silosie min średnio max 26.56 30.34 33.72 Dane: dr Zbigniew Lach, OHZ Osięciny

Błędy analizy – kiszonka z lucerny Zakres zmian suchej masy w silosie różnica min  26.56 7.16% 33.72  max Dane: dr Zbigniew Lach, OHZ Osięciny

Błędy analizy – kiszonka z lucerny Zawartość NDF (%) w poszczególnych częściach silosu 11.02 11.18 10.71 11.23 10.64 14.10 14.94 13.80 14.23 Dane: dr Zbigniew Lach, OHZ Osięciny

Błędy analizy – kiszonka z lucerny Zakres zmian NDF (%) w silosie min średnio max 10.64 12.43 14.94 Dane: dr Zbigniew Lach, OHZ Osięciny

Błędy analizy – kiszonka z lucerny Zakres zmian NDF w silosie min różnica max 10.64 4.30% 14.94 Dane: dr Zbigniew Lach, OHZ Osięciny

Zasady pobierania próbek

Zasady pobierania próbek pasz do analizy Próbki wyrywkowe (pierwotne) Dokładne mieszanie próbek wyrywkowych Próbka zbiorcza (ogólna) Próbka średnia (zredukowana) Pobrana odpowiednia ilość paszy w postaci próbki średniej przekazana zostaje do laboratorium

Zasady pobierania próbek pasz do analizy Pasza Sposób postępowania Ilość próbek Masa próbki Siano, słoma, plewy Pobrać próbki z różnych miejsc, stogu, balotów sprasowanego siana nie otrząsając liści, wymieszać na płachcie foliowej 10 0.5 kg

Zasady pobierania próbek pasz do analizy Pasza Sposób postępowania Ilość próbek Masa próbki Zielonki Na polu pobieranie próbek połączone z wyceną wydajności tej rośliny z jednostki powierzchni. Zielonka wycinana 8-12 cm nad ziemią. Próbki z zielonki skoszonej pobierane z pokosu lub z miejsca jej składowania. 10 - 20 1 kg

Zasady pobierania próbek pasz do analizy Pasza Sposób postępowania Ilość próbek Masa próbki Kiszonki Próbki pobrane po usunięciu wierzchniej nadpsutej warstwy. Sondą pobieranie próbek z różnych miejsc i różnych głębokości w odległości nie mniejszej niż 0,5 m od ścian bocznych silosu. Należy dokładnie ubić kiszonkę w słoju lub w worku foliowym – wyparcie powietrza. 1 kg

Zasady pobierania próbek pasz do analizy Pasza Sposób postępowania Ilość próbek Masa próbki Okopowe Wybrane próbki rozkładamy na płaskiej powierzchni i dzielimy listwą na 4 części. 2 odrzucamy a 2 pozostałe mieszamy 10 Ziemniaki 1–2 kg Buraki 2-3 kg

Zasady pobierania próbek pasz do analizy Pasza Sposób postępowania Ilość próbek Masa próbki Pasze płynne Dokładne mieszanie zawartości zbiorników przed pobraniem próbek – sedymentacja. Próbki pobrane pipetą lub czerpakiem. 0,5 – 1 litr

Zasady pobierania próbek pasz do analizy Pasza Sposób postępowania Ilość próbek Masa próbki Pasze sypkie (luźne) Próbki 100 g pobierane zgłębnikiem, szufelką lub ręką z warstwy górnej, środkowej i dolnej 10 - 20 0,5–1 kg

Pasze sypkie (workowane) Zasady pobierania próbek pasz do analizy Pasza Sposób postępowania Ilość próbek Masa próbki Pasze sypkie (workowane) Próbki pobieramy w zależności od ilości opakowań z warstwy górnej, środkowej i dolnej nie uszkadzając worków 0,5–1 kg

Wielkość pobieranej próbki zależna jest od: zawartości suchej masy w paszach – 300g próbki po podsuszeniu ilości oraz charakteru planowanych analiz Pasza świeża Ilość g siano, słoma 150-250 zielonki, ziemniaki 600-1000 kiszonki z mat. świeżego 800-1200 liście buraków 1000-2000

Postępowanie z próbką w laboratorium rejestracja (nadanie numeru) analiza w stanie świeżym ? TAK odpowiednie analizy NIE konserwacja chemicznie zamrożenie podsuszenie rozdrobnienie (zmielenie)

PASZA Składniki (analizy) próbek WITAMINY WODA SUCHA MASA POPIÓŁ SUROWY SUBSTANCJA ORGANICZNA WITAMINY SUBSTANCJE BEZAZOTOWE BIAŁKO OGÓLNE (związki azotowe) WŁÓKNO SUROWE ZWIĄZKI AZOTOWE NIEBIAŁKOWE (NPN) BEZAZOTOWE SUBSTANCJE WYCIĄGOWE (BNW) BIAŁKO WŁAŚCIWE TŁUSZCZ SUROWY (EKSTR. ETEROWY)

Analiza NIRS - wykorzystanie

Analiza NIRS NIRS jest metodą opartą na regresji względem metody referencyjnej Szacowanie NIRS nigdy nie będzie dokładniejsze niż metoda odniesieniowa (laboratoryjna) Należy znać błąd metody laboratoryjnej 31

Dlaczego NIRS? szybkość uzyskanych wyników (punkty skupu, mieszalnie) precyzyjniejsze dawkowanie pasz redukcja kosztów analizy (częściej – dokładniej)

Dlaczego NIRS? Dawkowanie pasz Krowa 650 kg, 15 kg mleka PSM (kg) JPM BTJN (g) BTJE (g) OKRES I pobrano 18.149 16.56 2259 1857 zapotrzebowanie 11.60 1145 % zapotrzebowania 142.7 197.3 162.2 OKRES II 17.537 16.95 1833 1583 Zapotrzebowanie 11.90 142.4 160.1 138.2 OKRES III 16.153 15.47 1396 1329 % zapotrzebowanie 130.0 121.9 116.0 PSM (kg) JPM BTJN (g) BTJE (g) OKRES I pobrano 18.149 16.56 2259 1857 zapotrzebowanie 11.60 1145 % zapotrzebowania 142.7 197.3 162.2 OKRES II 17.537 16.95 1833 1583 Zapotrzebowanie 11.90 142.4 160.1 138.2 OKRES III 16.153 15.47 1396 1329 130.0 121.9 116.0

Dlaczego NIRS? Dawkowanie pasz Krowa 650 kg, 35 kg mleka PSM (kg) JPM BTJN (g) BTJE (g) OKRES I pobrano 20.343 18.07 2601 2144 zapotrzebowanie 20.40 2145 bilans -2.33 456 -1 % zapotrzebowania 88.6 121.3 100.0 OKRES II Pobrano 21.876 21.58 2375 2095 21.09 Bilans 0.48 230 -50 % zapotrzebowanie 102.3 110.7 97.6 PSM (kg) JPM BTJN (g) BTJE (g) OKRES I pobrano 20.343 18.07 2601 2144 zapotrzebowanie 20.40 2145 bilans -2.33 456 -1 % zapotrzebowania 88.6 121.3 100.0 OKRES II Pobrano 21.876 21.58 2375 2095 21.09 Bilans 0.48 230 -50 % zapotrzebowanie 102.3 110.7 97.6 PSM (kg) JPM BTJN (g) BTJE (g) OKRES I pobrano 20.343 18.07 2601 2144 zapotrzebowanie 20.40 2145 bilans -2.33 456 -1 % zapotrzebowania 88.6 121.3 100.0 OKRES II Pobrano 21.876 21.58 2375 2095 21.09 Bilans 0.48 230 -50 % zapotrzebowanie 102.3 110.7 97.6 Analiza pasz

Dlaczego NIRS? Dawkowanie pasz Czy rzeczywiście warto wydawać pieniądze na analizy? Bez analiz nasze dawki są bezwartościowe Maksymalna wydajność zwierząt Zdrowotność i rozród zwierząt Optymalne warunki dla trawienia Maksymalizacja zysku z produkcji

Dlaczego NIRS? Dawkowanie pasz Zwiększenie opłacalności produkcji (na 100 krów): 1095 $/rok gdy określano zawartość tylko SM w paszach; 2190 $/rok przy analizie chem. pasz objętościowych; 1095 $/rok przy kompletnej analizie pasz treściwych; Razem 4380$ /rok na każde 100 krów na farmie Tylutki et al. 2002 36

Dlaczego NIRS? Redukcja kosztów Wielkość błędu analizy chemicznej Załóżmy, że mamy do dyspozycji silos z kiszonką 45% sm - zmienność w silosie 2.8% sm Wysyłamy próbkę kiszonki do laboratorium (analiza podstawowa – 180zł) Błąd analizy laboratoryjnej = 2% Całkowity błąd analizy (Silos+LAB) będzie równy ±3.6% sm * to znaczy, że możliwy w błąd ocenie będzie się zawierał pomiędzy 40.7 a 48.1% sm * wyniki zaokrąglone

Czy można zmniejszyć wielkość błędu ?

Dlaczego NIRS? Redukcja kosztów wielokrotna analiza paszy może zmniejszyć błąd Ilu hodowców zechce ponownie wydać 180zł za analizę tej samej paszy?

Dlaczego NIRS? Redukcja kosztów Wielkość błędu NIRS Przyjmijmy, że mamy do dyspozycji silos z kiszonką 45% sm - zmienność w silosie 2.8% sm Analiza próbki kiszonki metodą NIRS (1 analiza – 45zł) Błąd analizy NIRS = 3% Całkowity błąd szacowania (Silos+LAB) będzie równy ±4.1% sm* to znaczy, że możliwy w błąd ocenie będzie się zawierał pomiędzy 40,3 a 48,6% sm * wyniki zaokrąglone

Więcej analizowanych próbek zmniejsza błąd, ale większy koszt Dlaczego NIRS? Redukcja kosztów Więcej analizowanych próbek zmniejsza błąd, ale większy koszt

Dlaczego NIRS? Redukcja kosztów Analiza tradycyjna czy NIRS Która jest dokładniejsza przy tym samym budżecie? Laboratorium NIRS 180 zł - 1 analiza 180 zł – 4 analizy Błąd całkowity 3,6% sm 2,1% sm

Dziękuję za uwagę