Profilaktyka mastitis

Prezentacja na temat: "Profilaktyka mastitis"— Zapis prezentacji:

1 Profilaktyka mastitis
Wpływ żywienia na LKS w mleku

2 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Krowy chorują na mastitis głównie w okresie poporodowym (od wycielenia do końca 1 miesiąca laktacji), co związane jest nie tylko z wysoką wydajnością mleka, ale także ze zmniejszoną odpornością organizmu w okresie od tygodnia przed porodem do tygodnia po porodzie. (Goff i Horst, 1997)

3

4 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Przyczyny pogorszonej odporności w tym okresie nie są w pełni poznane, chociaż uważa się, że niewłaściwe żywienie jest czynnikiem sprzyjającym !!! ? - jak niewłściwe żywienie może sprzyjać stanom zapalnym wymienia - co powinno znajdować się w dawce pokarmowej, aby uniknąć stanów zapalnych

5 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Z punktu widzenia żywienia czynnikiem największego ryzyka wystąpienia zapalenia wymienia jest nadmierne otłuszczenie krów rozpoczynających laktację

6 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Krowy za tłuste są szczególnie narażone na ujemny bilans enrgii w okresie poporodowym Krowy za tłuste są ponad 3 – krotnie bardziej podatne na mastitis

7 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Zaburzenia w funkcjonowaniu wątroby K! = pogorszenie odporności, w tym na infekcje gruczołu mlekowego Pogorszony apetyt „tłustej” krowy powoduje, że nie zjada ona w dawce pokarmowej wystarczającej ilości witamin i składników mineralnych

8 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Krowy zbyt tłuste zapadają często na choroby metaboliczne okresu okołoporodowego (ketoza, skręt trawieńca, syndrom stłuszczonej wątroby, obrzęk wymienia, porażenie poporodowe), co jeszcze bardziej pogłębia ujemny bilans energii

9 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Najskuteczniejszą metodą żywieniową zapobiegania zapalenia wymienia jest właściwe przygotowanie krów do laktacji, a zwłaszcza unikanie nadmiernego otłuszczania krów zasuszonych

10 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Czynnikiem sprzyjającym stanom zapalnym wymienia jest również skarmianie nadmiernej ilości białka ulegającemu rozkładowi w żwaczu BURż

11 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Nadmiar amoniaku powstającego w żwaczu „obciąża” wątrobę, co zmniejsza odporność organizmu krowy

12 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Istotne jest więc umiejętne bilansowanie dawki pokarmowej, a zwłaszcza właściwe pokrycie zapotrzebowania krowy na BTJN I BTJE

13 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Właściwe żywienie mineralno – witaminowe krowy = prawidłowy stan zdrowotny wymienia

14 Wpływ żywienia na LKS w mleku Normy żywienia mineralnego / prof. W
Wpływ żywienia na LKS w mleku Normy żywienia mineralnego / prof. W. Nowak /

15 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Zn-cynk - składnik licznych enzymów biorących udział między innymi w odbudowie i namnażaniu komórek - składnik keratyny wyścielającej kanał strzykowy, stanowiącej barierę dla bakterii mogących wnikać do wnętrza gruczołu mlekowego - istotny w funkcjonowaniu układu immunologicznego krowy

16 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Niedostateczne pokrycie zapotrzebowania krów na cynk, wynoszącego u krów zasuszonych i w laktacji 50 mg/kg SM, powoduje zwiększenie liczby komórek somatycznych w mleku, podatność na infekcje, schorzenia racic i skóry

17 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Se-selen - współdziałanie z witaminą E „Im mniej Se w krwi tym więcej komórek somatycznych w zbiorniku mleka” Krowy zasuszone powinny pobierać dziennie 3 – 5 mg Se, natomiast krowy w laktacji 6 – 8 mg

18 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Witamina E - ma działanie przeciwutleniające, ochronne, reguluje przepuszczalność błon komórkowych - zapewnia działanie witamin A i E współdziała z selenem

19 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Witamina A - ma wpływ syntezę białek, regenerację nabłonka, rozród, syntezę hormonów, proces widzenia. - dawkowanie krowy dojne 5000 j.m./kg/SM, może być wytwarzana z beta karotenu

20 Wpływ żywienia na LKS w mleku
W okresie porodu zmniejsza się koncentracja witaminy A i E we krwi, odpowiednio o 38% i 47% Krowy, u których w dniu porodu koncentracja witaminy E wynosiła <3µg/ml, chorowały 9,4 razy częściej na kliniczną postać mastitis niż krowy z koncentracją powyżej 3 µg/ml (Weiss i in. 1997)

21 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Zalecenia dotyczące koncentracji witaminy E w dawce pokarmowej dla krów mlecznych i krów zasuszonych, tj. 15mg/kg SM, wydaje się zbyt niskie (krowa w laktacji – ok – 350 mg witaminy E/dzień; krowa zasuszona – ok..200 mg witaminy E/dzień)

22 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Dodatek β-karotenu, zapewniający pobranie 300 – 600 mg/krowę/dzień, sprzyja namnażaniu się limfocytów, co może zwiększyć zdolność immunologiczną gruczołu mlekowego

23 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Podatność gruczołu mlekowego na infekcje zwiększa się w sytuacji rozluźnienia zwieracza strzyków spowodowanego podkliniczną hipokalcemią Zapobieganie porażenia poporodowego pośrednio zapobiega także zapaleniu wymienia

24 Wpływ żywienia na LKS w mleku
W profilaktyce porażenia poporodowego zwraca się obecnie uwagę nie tylko na ograniczenie spożycia Ca i P w okresie zasuszenia, ale także na utrzymaniu właściwej równowagi kationowo-anionowej Nadmierne spożycie kationów, wtym zwłaszcza K, zwiększa ryzyko porażenia poporodowego (Horst i in., 1997)

25 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Warunki zoohigieniczne (wentylacja, ściółka, stanowiska) Sprzęt udojowy Stres Żywienie - niedobór energii - nadmiar amoniaku w żwaczu - zakwaszenie żwacza - ubogie żywienie min-witaminowe w okresie przejściowym - hipokalcemia

26 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Żywienie – profilaktyka LKS Prawidłowe żywienie podstawowe (analiza raportów) Maksymalizacja pobrania suchej masy w okresie przejściowym Minimalizacja ujemnego bilansu energii po wycieleniu Bardzo bogate żywienie mineralno-witaminowe w okresie przejściowym uwzględniające małe pobranie suchej masy Dodatek Se, Zn, biotyny przed wycieleniem (3 tygodnie)

27 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Żywienie – profilaktyka LKS Wit E 1000 jm przez caly okres zasuszenia szczepienie witamina E i D,+Se 3 tyg przed wycieleniem Profilaktyka obrzęku wymienia Minimalizacja czynników stresowych Doskonała jakość kiszonek Odchów jałówek –żywienie min.-wit. zgodne z normami

28 Wpływ żywienia na LKS w mleku
Podsumowanie Sukces lub porażka – okres przejściowy – węglowodany, pobranie suchej masy, żywienie mineralno-witaminowe Maksymalizacja wydajności czy wydłużenie użytkowania (genetyka) Decyduje opłacalność!!!! Maksymalne wykorzystanie potencjału krowy jest ryzykowne !!! Nowoczesny czy konserwatywny punkt widzenia?

29 Dziękuję