art. 199a Ordynacji podatkowej jako podstawa pominięcia skutków podatkowych transakcji wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 6 grudnia 2017 r., I SA/Bd 896/17 orzeczenie prawomocne dr Joanna Zawiejska-Rataj 09.03.2018 r.
Stan faktyczny i stanowisko organów 1 Ocena prawna Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego 2 Pozostałe orzecznictwo - komentarz 3 Znaczenie wyroku I SA/Bd 896/17 4
Stan faktyczny i stanowisko organów
Stan faktyczny i stanowisko organów Działania podjęte przez spółkę Spółka w trakcie prowadzonej wieloletniej działalności gospodarczej wytworzyła znaki towarowe. W toku postępowania kontrolnego ustalono, że w 2013r. Skarżąca była komandytariuszem w podmiocie powiązanym, w którym posiadała 99,99% udziałów. Skarżąca wniosła aportem wytworzone przez siebie i zarejestrowane w Urzędzie Patentowym RP prawa ochronne na znaki towarowe zawierające markę (lub cechę) G. do powołanego podmiotu powiązanego G. BD. Skarżąca (licencjobiorca) zawarła umowy licencyjne z G. BD (licencjodawca), na mocy których udostępniono prawo do użytkowania znaków. W 2013r. Skarżąca poniosła koszty opłat licencyjnych z tytułu umów licencyjnych zawartych z G. BD, a wydatki te zaliczyła do kosztów uzyskania przychodów. Organ I instancji ustalił, że w 2013r. G. BD z tytułu działalności gospodarczej polegającej wyłącznie na udzielaniu licencji na korzystanie ze znaków towarowych poniosła stratę podatkową, gdyż amortyzacja podatkowa tych znaków była wyższa niż przychód osiągnięty od G. S.A. z tytułu opłat licencyjnych. W konsekwencji, w rachunku podatkowym G. S.A. także uwzględniła stratę podatkową z tytułu udziału w G. BD.
Stan faktyczny i stanowisko organów Rozstrzygnięcie organów Podstawą dla rozstrzygnięcia przez Organy były przede wszystkim art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz art. 199a § 1 Ordynacji podatkowej. Organy stwierdziły, że w 2013 r. skarżąca Spółka: niezasadnie uznała za koszt uzyskania przychodów wydatki związane z opłatami licencyjnymi poniesionymi na rzecz G. B. D. Spółka z o.o. spółka komandytowa, czym naruszyła art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.; dokonała nieuprawnionego rozliczenia - proporcjonalnie do posiadanego udziału w G. BD – przychodów oraz kosztów z amortyzacji znaków czym naruszyła art. 7 ust. 5, art. 15 ust. 1 i art. 16b ust. 1 pkt 6 u.p.d.o.p. (…) Organy dokonały analizy przeprowadzonych przez ww. podmioty powiązane czynności prawnych biorąc pod uwagę ich gospodarcze uzasadnienie i stwierdziły, że zaszły podstawy do zastosowania art. 199a § 1 O.p. Zgodnie z tym przepisem, organ podatkowy dokonując ustalenia treści czynności prawnej, uwzględnia zgodny zamiar stron i cel czynności, a nie tylko dosłowne brzmienie oświadczeń woli złożonych przez strony czynności. Dyrektor stwierdził, że postępowanie w sprawie nie było prowadzone pod kątem wykazania istnienia pozornej czynności prawnej, o której mowa w art. 199a § 2 O.p., a organ pierwszej instancji oparł swoją argumentację w sprawie wyłącznie o przepis art. 199a § 1 tej ustawy.
Stan faktyczny i stanowisko organów Rozstrzygnięcie organów Następnie odwołując się do treści art. 199a § 1 O.p. Organ podniósł, że organ podatkowy jest uprawniony do oceny faktycznego zamiaru stron umowy, mimo że nie kwestionował samego istnienia czynności, a jedynie podważył jej skutki podatkowe. Mając powyższe na uwadze organ podniósł, że skutkiem pominięcia dla celów podatkowych, na podstawie art. 199a § 1 O.p., czynności prawnej wniesienia aportem do podmiotu zależnego G. BD wytworzonych przez Skarżącą znaków towarowych i zarejestrowanych w Urzędzie Patentowym RP, jest wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów Spółki wydatków związanych z opłatami licencyjnymi poniesionymi na rzecz G. BD oraz skorygowanie przychodów Spółki o przychody i koszty G. BD (proporcjonalnie do posiadanego udziału w G. BD, tj. 99,99 %). Zdaniem organu, koszty opłat licencyjnych oraz przychody i koszty (z tytułu amortyzacji) wykazane przez G. BD ujęte proporcjonalnie do posiadanego wkładu przez skarżącą Spółkę w przychodach i kosztach 2013r., są wyłącznie efektem podjętej przez podmioty powiązane polityki podatkowej rozumianej jako ich działania zmierzające do uzyskania korzyści podatkowych.
Ocena prawna Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego
Ocena prawna Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Niedopuszczalność stosowania art. 199a Ordynacji podatkowej jako klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania W stanie prawnym obowiązującym w 2013r. (mającym zastosowanie w niniejszej sprawie) ogólna klauzula zakazująca unikania opodatkowania nie obowiązywała, stan ten jest równoznaczny z zakazem pomijania przez organy podatkowe skutków podatkowych czynności prawnej dokonanej wyłącznie w celu osiągnięcia korzyści podatkowej. Pominięcie skutków prawnych dokonanych czynności prawdopodobnie byłoby możliwe w dawnym porządku prawnym, pod rządami art. 24b § 1 O.p., ale ten przepis już nie obowiązuje. Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 11 maja 2004r. o sygn. K 4/03 (Dz.U. z 2004r. Nr 122, poz. 1288) uznał ten przepis za niezgodny z Konstytucją RP. Natomiast klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania wprowadzona ustawą z dnia 13 maja 2016r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016r., poz. 846) obowiązuje dopiero od 15 lipca 2016r. Sąd wychodzi z założenia, że Ustawodawca jest racjonalny. Skoro mocą ustawy wprowadza do Ordynacji podatkowej określoną regulację w postaci klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, to oznacza, że w tej ustawie brak przepisów w tym zakresie. Ustawodawca zatem uznał za konieczne wypełnienie tej luki prawnej konkretnymi przepisami prawa. Jeżeli natomiast uznać – do czego prowadzi zaakceptowanie stanowiska organu – że była ona w tej ustawie już ujęta (w ramach art. 199 § 1 O.p.), to należałoby ocenić jako zbędną regulację, która aczkolwiek szczegółowiej, niemniej jednak kolejny raz regulowałby to samo zagadnienie.
Ocena prawna Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Stosowanie art. 199a § 1 Ordynacji podatkowej W tym kontekście wyjaśnić należy, że art. 199a § 1 O.p. zawiera dyrektywy wykładni czynności cywilnoprawnych w celu poznania rzeczywistej woli stron czynności prawnej. Ustawodawca podatkowy nakazał uwzględnić w pierwszej kolejności zamiar stron i cel czynności prawnej. Interpretacja postanowienia umowy nie może być oparta tylko na analizie językowej fragmentu umowy, lecz konieczne jest również zbadanie zamiaru i celu stron, a także kontekstu faktycznego, w jakim umowę uzgadniano i zawierano. W zakresie dotyczącym wykładni umów (oświadczeń woli) o tym jaki zamiar lub cel przyświecał stronom, dowiadujemy się badając przebieg i treść czynności poprzedzających zawarcie umowy, zwłaszcza rokowania i wstępne uzgodnienia. Oparcie się zatem na samych sformułowaniach umowy nie wystarczy. Działając na podstawie art. 199a § 1 O.p. organ podatkowy może zatem wykazać, że między stronami umowy doszło do dokonania czynności cywilnoprawnej, jednak "innej" niż wynikająca z dosłownego brzmienia oświadczeń woli złożonych przez strony czynności. W konsekwencji również skutki podatkowe oceniane będą z perspektywy tej "innej" czynności cywilnoprawnej.
Ocena prawna Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Stosowanie art. 199a § 2 Ordynacji podatkowej O ile art. 199a § 1 ww. ustawy stanowi dyrektywę odczytywania treści czynności prawnej zgodnie z zamiarem stron tej czynności, a zatem dotyczy z reguły podatników, którzy mieli dobre intencje, jedynie niefortunnie sformułowali oświadczenia woli (zob.: wyrok NSA z dnia 4 sierpnia 2016r. sygn. akt II FSK 2047/14), o tyle art. 199a § 2 O.p. reguluje sytuację, w której podatnicy usiłowali ukryć przed fiskusem rzeczywiście realizowaną czynność prawną. Ukrycie czynności prawnej pod czynnością symulowaną jest przykładem pozornego oświadczenia woli. O pozorności można zatem mówić, o ile zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki. Po pierwsze, oświadczenie zostało złożone dla pozoru. Po drugie, oświadczenie złożono drugiej stronie. Po trzecie, druga strona wyraziła zgodę na dokonanie czynności jedynie dla pozoru. Pozorność czynności prawnej może oznaczać, że strony nie zamierzają w ogóle wywołać jakichkolwiek skutków prawnych, tworząc jednocześnie okoliczności wskazujące na zawarcie czynności prawnej (symulowanej). Pozorność czynności prawnej może również oznaczać, że strony dokonują czynności prawnej dla ukrycia innej czynności prawnej. W literaturze przedmiotu wskazano, że art. 199a § 2 O.p. dotyczy tylko pozorności związanej z tym drugim przypadkiem, tj. jeżeli dochodzi do zawarcia czynności prawnej celem ukrycia innej czynności prawnej.
Ocena prawna Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Stosowanie art. 199a § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej łącznie Podsumowując to zagadnienie należy stwierdzić, że przepis art. 199a § 1 O.p. stanowi dyrektywę odczytywania treści czynności prawnej zgodnie z zamiarem stron tej czynności, natomiast art. 199a § 2 O.p. reguluje sytuację, w której podatnicy ukryli przed fiskusem rzeczywiście regulowaną czynność prawną. Ustalając skutki prawne zaistniałego zdarzenia, organ podatkowy z jednej strony uwzględnia rzeczywisty charakter prawny czynności, a nie na przykład nazwę umowy (art. 199a § 1 O.p.). Z drugiej strony pomija skutki podatkowe czynności pozornej, wywodząc je z czynności ukrytej i to reguluje art. 199a § 2 O.p. Podnieść zatem należy, że organ podatkowy może nie uwzględnić skutków podatkowych wynikających jedynie z tych czynności, które mają charakter pozorny. To, że stosownie do art. 199a § 1 O.p. organ podatkowy w trakcie ustalania treści czynności prawnej ma obowiązek badania zgodnego zamiaru stron i celu czynności, a nie tylko dosłownego brzmienia oświadczeń woli złożonych przez strony czynności, nie oznacza, iż jest to samodzielna podstawa do zakwestionowania skutków czynności prawnej dla celów podatkowych.
Ocena prawna Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Niedopuszczalność stosowania art. 199a Ordynacji podatkowej jako klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania To, że stosownie do art. 199a § 1 O.p. organ podatkowy w trakcie ustalania treści czynności prawnej ma obowiązek badania zgodnego zamiaru stron i celu czynności, a nie tylko dosłownego brzmienia oświadczeń woli złożonych przez strony czynności, nie oznacza, iż jest to samodzielna podstawa do zakwestionowania skutków czynności prawnej dla celów podatkowych. Jeżeli art. 199 § 1 O.p. stanowiłby wystarczającą regulację dla zakwestionowania skutków podatkowych czynności prawnych - jak twierdzi organ odwoławczy - to zbędne byłoby wprowadzanie regulacji dotyczącej klauzuli zakazującej unikania opodatkowania.
Pozostałe orzecznictwo - komentarz
Pozostałe orzecznictwo - komentarz Generalna klauzula obejścia prawa podatkowego Obowiązywanie generalnej klauzuli przeciwdziałaniu unikania opodatkowania Brak generalnej klauzuli przeciwdziałaniu unikania opodatkowania Ponowne wprowadzenie generalnej klauzuli przeciwdziałaniu unikania opodatkowania 1 stycznia 2003 r. – 31 maja 2005 r. 1 czerwca 2004 r. – 14 lipca 2016 r. 15 lipca 2016 r. – teraz Generalna klauzula przeciwdziałaniu unikania opodatkowania została ponownie wprowadzona nowelizacją z dnia 13 maja 2016 r. Ustawa nowelizująca Ordynację podatkową i inne ustawy weszła w życie w dniu 15 lipca 2016 r. Ustawą tą wprowadzono do Ordynacji podatkowej Dział IIIA – Przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania, wprowadzający przede wszystkim przepisy art. 119a-119f, normujące generalną klauzulę przeciwdziałaniu unikania opodatkowania.
Pozostałe orzecznictwo - komentarz Wyrok NSA z dnia 30 maja 2017 r., sygn. akt I FSK 462/16 W stanie faktycznym sprawy organy podatkowe upatrywały zastosowanie art. 199a Ordynacji podatkowej jako w istocie klauzulę przeciwko unikania opodatkowania na potrzeby podatku od towarów i usług. Na podstawie art. 199a § 1 Ordynacji podatkowej organy wywodziły o pozorności dokonanych przez podatnika czynności prawnych, polegających na sprzedaży nieruchomości i innych praw oraz darowiźnie. Wnioski organów co do oceny samych czynności jak i możliwości zastosowania do nich art. 199a Ordynacji podatkowej podtrzymał WSA. Podobny wyrok – I FSK 1832/15. W komentowanym wyroku NSA zauważył jednak, iż: Wobec powoływania się przez organy oraz Sąd I instancji na pozorny charakter czynności oraz wskazania w uzasadnieniu skargi kasacyjnej art. 199a O.p. (w jej petitum powołano art. 199a § 1 i § 3 O.p.) wyjaśnić należy, że w stanie prawnym mającym zastosowanie w przedmiotowej sprawie organy podatkowe miały ograniczoną możliwość bezpośredniego wywodzenia skutków podatkowych wbrew literalnej treści czynności prawnych. Taką podstawą był art. 199a § 2 O.p., zgodnie z którym "Jeżeli pod pozorem dokonania czynności prawnej dokonano innej czynności prawnej, skutki podatkowe wywodzi się z tej ukrytej czynności prawnej". (…) To, że stosownie do art. 199a § 1 O.p. organ podatkowy w trakcie ustalania treści czynności prawnej ma obowiązek badania zgodnego zamiaru stron i celu czynności, a nie tylko dosłownego brzmienia oświadczeń woli złożonych przez strony czynności, nie oznacza, że może jednocześnie stosować inne środki niż przewidziane w art. 199a § 2 O.p.
Pozostałe orzecznictwo - komentarz Wyrok NSA z dnia 13 października 2017 r., sygn. akt II FSK 2690/15 W stanie faktycznym sprawy organy podatkowe stosując art. 199a Ordynacji podatkowej, odnosiły go do podatku dochodowego od osób prawnych. Zakwestionowaną jako pozorna czynnością prawną była sprzedaż udziałów. Organy oparły swoje rozstrzygnięcie na art. 199a § 1 oraz § 2 Ordynacji podatkowej, pomijając czynność sprzedaży udziałów przy ocenie skutków podatkowych transakcji. W komentowanym wyroku NSA zauważył jednak, iż: Odnosząc się do kolejnych zarzutów organu, należy stwierdzić, że nie sposób podzielić argumentacji, z której wynika uprawnienie organów podatkowych do oceny treści i celów czynności cywilnoprawnych z tego powodu, iż zmierzają one do obejścia obowiązków prawa podatkowego. Jak trafnie wskazał sąd I instancji w niniejszej sprawie organ posługując się instytucją "pozorności" stosuje równocześnie nieistniejącą w polskim porządku prawnym klauzulę obejścia prawa podatkowego. Na marginesie, to dopiero w skardze kasacyjnej organ powołuje się na powyższe "obejście obowiązków prawa podatkowego". Dotychczas organ kwestionował, by w niniejszej sprawie miało ono miejsce, zasadnie argumentując pozorność umowy sprzedaży udziałów. Kwestia stosunku przepisów o pozorności i obejścia przepisów prawa została dość skutecznie wyjaśniona w orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz piśmiennictwie. Ta sama czynność prawna nie może być równocześnie kwalifikowana jako pozorna (art. 83 § 1 k.c.) i mająca na celu obejście ustawy (art. 58 § 1 k.c.) - po. wyrok SN z dnia 29 marca 2006 r., II PK 163/05, OSNP 2007, nr 5–6, poz. 71.
Pozostałe orzecznictwo - komentarz Wyrok NSA z dnia 13 października 2017 r., sygn. akt II FSK 2690/15 W konsekwencji, skład orzekający wyraził następujący pogląd: Przepis art. 83 i 58 § 1 stanowią odrębne, samodzielne i wykluczające się wzajemnie podstawy nieważności czynności prawnej. Czynność pozorna jest zawsze nieważna. Niekiedy ważna może być w świetle art. 83 § 1 zdanie drugie czynność ukryta. Dopiero wówczas jest możliwe badanie jej treści i celu w świetle kryteriów wyrażonych w art. 58 k.c. Nie jest więc możliwe obejście prawa poprzez dokonanie czynności prawnej pozornej (…) Zauważyć tu tylko należy, że instytucja obejścia prawa podatkowego nie może być utożsamiana z uprawnieniem organów podatkowych, o których mowa w art. 199 a § 1 ord. pod., a więc uprawnieniem do ustalania rzeczywistej treści czynności cywilnoprawnej. Jego zakres i granice wykazuje szereg orzeczeń sądów administracyjnych, jak: wyrok WSA w Poznaniu z dnia 11 kwietnia 2017 r., I SA/Po 1257/16, CBOSA; wyrok NSA z dnia 8 kwietnia 2016 r., II FSK 2047/14, CBOSA, wyrok NSA z dnia 21 sierpnia 2013 r., II FSK 2118/11, CBOSA. Poglądy te organ powinien także uwzględnić w ponownym rozpoznaniu sprawy. Niedopuszczalność stosowania klauzuli obejścia prawa podatkowego została prawidłowo wyjaśniona przez sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. W pełni podzielając stanowisko wyrażone przez ten sąd wskazać należy, że przepis art. 199a) ord. pod. nie stanowi tzw. klauzuli obejścia prawa podatkowego.
Znaczenie wyroku I SA/Bd 896/17
Znaczenie wyroku I SA/Bd 896/17 Podsumowanie orzeczenia Wyrok potwierdza konieczność stosowania art. 199a § 1 oraz § 2 Ordynacji podatkowej łącznie. (…) o ile czynność prawna jest ważna, organ podatkowy zobowiązany jest respektować skutki, jakie z danym rodzajem czynności wiąże system podatkowy. W niniejszej sprawie, zdaniem Sądu, Skarżąca działała w granicach prawa, a ewentualna "optymalizacja podatkowa" nie może sama przez się dowodzić i uzasadniać kwestionowania jej skutków na gruncie prawa podatkowego. W 2013r. brak było bowiem regulacji prawnej zawierającej klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania. Pogląd o tej treści wyrażony już został wcześniej w orzecznictwie. Łączne stosowanie art. 199a § 1 oraz § 2 Ordynacji podatkowej oznacza w konsekwencji, że w przypadku ustalenia rzeczywistej treści czynności prawnych nieodpowiadającej literalnemu jej brzmieniu, organy podatkowe stosować mogły jedynie normę wynikającą z treści art. 199a § 2 Ordynacji podatkowej.
Znaczenie wyroku I SA/Bd 896/17 Podsumowanie orzeczenia Omawiany wyrok stanowi utrwalenie w orzecznictwie dotychczas wyrażonych poglądów na temat treści normatywnej art. 199a Ordynacji podatkowej w kontekście stosowania go przez organy podatkowe jako klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. W wyroku potwierdzony został pogląd, że nie można z przepisu art. 199a Ordynacji podatkowej wyinterpretować klauzuli unikania opodatkowania. Co istotne – wyrok odnosi się do podatku od osób prawnych. W ocenie Sądu nawet jeśli stwierdzone zostanie w toku postępowania podatkowego, że dana czynność (lub czynności) podjęte zostały jedynie w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, organy podatkowe nie mają podstaw normatywnych do kwestionowania takich czynności w odniesieniu do lat, w których nie funkcjonowała w obrocie prawnym klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania. Omawiany wyrok jest prawomocny
art. 199a Ordynacji podatkowej jako podstawa pominięcia skutków podatkowych transakcji Kontakt dr Joanna Zawiejska-Rataj Starszy Menadżer Poznań jzawiejska@deloittece.com tel. +48 (61) 882 42 44
Niniejsze materiały, opracowane przez Deloitte Doradztwo Podatkowe Tokarski i Wspólnicy sp.k., zawierają jedynie informacje natury ogólnej i nie wyczerpują omawianego zagadnienia. Przedstawionych tu informacji nie należy zatem traktować jako porad księgowych, podatkowych, inwestycyjnych, konsultingowych, prawnych czy innych. Nie należy także wyłącznie na podstawie zawartych tu informacji podejmować jakichkolwiek decyzji dotyczących Państwa działalności. Przed podjęciem jakichkolwiek decyzji lub działań dotyczących kwestii finansowych czy biznesowych powinni Państwo dokonać pogłębionej analizy przedmiotowego zagadnienia. Powyższe materiały opracowane przez Deloitte Doradztwo Podatkowe Tokarski i Wspólnicy sp.k. nie zawierają żadnych oświadczeń ani gwarancji dotyczących zawartej w nich treści. W związku z tym Deloitte Doradztwo Podatkowe Tokarski i Wspólnicy sp.k. nie gwarantuje, że zawarte tu informacje są wolne od błędów i spełniają określone kryteria co do ich zawartości czy jakości. Deloitte Doradztwo Podatkowe Tokarski i Wspólnicy sp.k. kategorycznie zaprzecza wszelkim domniemanym gwarancjom, obejmującym bez wyjątku gwarancje dotyczące potencjału rynkowego, tytułów, przydatności do określonych celów, nienaruszalności, zgodności, bezpieczeństwa i dokładności. Powyższa publikacja zawiera jedynie informacje natury ogólnej. Deloitte Touche Tohmatsu Limited, firmy członkowskie oraz podmioty stowarzyszone nie świadczą tym samym, ani nie przedstawiają w tej publikacji porad księgowych, podatkowych, inwestycyjnych, finansowych, konsultingowych, prawnych czy innych. Nie należy także wyłącznie na podstawie zawartych tu informacji podejmować jakichkolwiek decyzji dotyczących Państwa działalności. Przed podjęciem jakichkolwiek decyzji lub działań dotyczących kwestii finansowych czy biznesowych powinni Państwo skorzystać z porady profesjonalnego doradcy. Deloitte Touche Tohmatsu Limited, firmy członkowskie oraz podmioty stowarzyszone nie ponoszą odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody wynikające z wykorzystania informacji zawartych w publikacji ani za Państwa decyzje podjęte w związku z tymi informacjami. Osoby korzystające z powyższej publikacji robią to na własne ryzyko i ponoszą pełną związaną z tym odpowiedzialność. Nazwa Deloitte odnosi się do jednej lub kilku jednostek Deloitte Touche Tohmatsu Limited, prywatnego podmiotu prawa brytyjskiego z ograniczoną odpowiedzialnością i jego firm członkowskich, które stanowią oddzielne i niezależne podmioty prawne. Dokładny opis struktury prawnej Deloitte Touche Tohmatsu Limited oraz jego firm członkowskich można znaleźć na stronie www.deloitte.com/pl/onas. Deloitte świadczy usługi audytorskie, konsultingowe, doradztwa podatkowego i finansowego klientom z sektora publicznego oraz prywatnego, działającym w różnych branżach. Dzięki globalnej sieci firm członkowskich obejmującej 150 krajów oferujemy najwyższej klasy umiejętności, doświadczenie i wiedzę w połączeniu ze znajomością lokalnego rynku. Pomagamy klientom odnieść sukces niezależnie od miejsca i branży, w jakiej działają. 225 000 pracowników Deloitte na świecie realizuje misję firmy: stanowić standard najwyższej jakości. Deloitte Central Europe to regionalna jednostka działająca w ramach Deloitte Central Europe Holdings Limited, członka Deloitte Touche Tohmatsu Limited w Europie Środkowej. Usługi świadczą spółki zależne i stowarzyszone z Deloitte Central Europe Holdings Limited, które stanowią odrębne i niezależne podmioty prawne. Spółki zależne i stowarzyszone z Deloitte Central Europe Holdings Limited to jedne z wiodących firm świadczących usługi profesjonalne; zatrudniają łącznie ponad 5300 pracowników w 41 biurach w 17 krajach Europy Środkowej. © 2018 Deloitte Polska