Podstawy psychologii dla osób dojrzałych Marta Riess
Cele kursu: Psychologia z lotu ptaka Preferencje słuchaczy Psychologia blisko życia, blisko człowieka Pasja
Plan kursu: Percepcja Pamięć Inteligencja Mądrość Osobowość Rozwój człowieka Psychologia rodziny Emocje Zaburzenia psychiczne Psychologia społeczna
Czym jest psychologia dla człowieka? Kim jest człowiek dla psychologii?
Definicja Psychologia to naukowe badanie zachowania jednostek i ich procesów psychicznych. Gerrig i Zimbardo, 2009
Początki psychologii Początki namysłu – starożytna Grecja Początki naukowej psychologii – założenie laboratorium Wundta w Lipsku (1879)
Współczesne kierunki w psychologii – siedem wizji człowieka?: Psychodynamiczny Behawiorystyczny Humanistyczny Poznawczy Biologiczny Ewolucjonistyczny Społeczno-kulturowy
Kierunek psychodynamiczny: Zachowanie człowieka jest motywowane przez potężne siły wewnętrzne Id, ego i superego – a platońska metafora duszy Ogromny udział nieświadomości w wyjaśnianiu zachowania Zygmunt Freud – rozwój dzieci, analiza marzeń sennych, wyparcie, nieświadomość, psychoanaliza
Kierunek behawiorystyczny: Jak bodźce środowiskowe kontrolują poszczególne rodzaje zachowania Prawidłowości obserwowane u zwierząt są prawdziwe także dla ludzi John Watson, Burrhus Frederic Skinner Spuścizna: dokładność badań, wychowanie dzieci, terapia fobii Bodziec Reakcja
Kierunek humanistyczny: Człowiek jest aktywny, dobry z natury, mający zdolność dokonywania wyboru Holistyczne podejście do człowieka Carl Rogers – naturalna skłonność do rozwoju i zdrowia psychicznego Abraham Maslow – samorealizacja, piramida potrzeb
Kierunek poznawczy: Bodziec Interpretacja Reakcja Człowiek działa, ponieważ myśli (zwraca uwagę, pamięta, wie) Metafora komputerowa Człowiek jako badacz
Kierunek biologiczny: Przyczyny zachowania w działaniu genów, mózgu, układu nerwowego i układu wydzielania wewnętrznego Znaczenie reakcji chemicznych i elektrycznych
Kierunek ewolucjonistyczny: Źródło w darwinowskiej teorii ewolucji drogą doboru naturalnego Gatunek zmienia się w kierunku korzystnym dla przystosowania Odmienna perspektywa czasowa
Kierunek społeczno-kulturowy Różnice międzykulturowe w zakresie przyczyn i konsekwencji zachowania Człowiek jest produktem kultury i środowiska, w którym się wychowuje Problemy badań
Skonfliktowany wewnętrznie? Myślący, poznający, interpretujący? Produkt ewolucji? Sterowany zewnętrznie? Zbiór reakcji chemicznych i elektrycznych? Dobry z natury? Produkt kultury?
Victor Emanuel Frankl (1905-1997) Człowieka można pozbawić wszystkiego, oprócz jednego: ostatniej z ludzkich wolności - wyboru własnej postawy w danych okolicznościach, wyboru własnej drogi.
Psychologia czy psychologizm?
Dziękuję za uwagę! kontakt: marta.riess@uj.edu.pl