RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ Obszar I W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 1 W WĘGORZEWIE W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 Opracował: zespół ds. ewaluacji

Cele ewaluacji wewnętrznej: BEZPIECZEŃSTWO W INTERNECIE. ODPOWIEDZIALNE KORZYSTANIE Z MEDIÓW SPOŁECZNOŚCIOWYCH. Cele ewaluacji wewnętrznej: doskonalenie działań szkoły w zakresie podnoszenia poziomu bezpieczeństwa w Internecie, doskonalenie umiejętności uczniów w aspekcie odpowiedzialnego korzystania z mediów społecznościowych, doskonalenie systemu zachowania bezpieczeństwa związanego z Internetem w szkole.   Przedmiot ewaluacji: poziom umiejętności uczniów w zakresie wiedzy i umiejętności korzystania z mediów społecznościowych, poziom zabezpieczenia szkoły przez szkodliwym wpływem Internetu na uczniów.

Pytania badawcze: Uczniowie: 1. Na ile tematyka bezpieczeństwa w sieci została uwzględniona w programach nauczania w szkole? 2. W jakich działaniach nauczyciele realizują proces uczenia uczniów bezpiecznego korzystania z mediów społecznościowych? 3. Jaki jest poziom wiedzy uczniów na temat zagrożeń wynikających z nieodpowiedzialnego korzystania z Internetu? 4. W jaki sposób nauczyciela realizują treści związane z bezpieczeństwem w sieci na przedmiotach szkolnych?

Bezpieczeństwo w sieci – sprzęt i oprogramowanie w szkole: 1. Na ile sprzęt komputerowy posiada odpowiednie oprogramowanie blokujące niebezpieczne strony w Internecie? 2. Jak uczniowie korzystają z komputerów (czy tylko w czasie zajęć komputerowych, czy podczas zajęć świetlicowych, czy z telefonów)? 3. W jaki sposób monitoruje się bezpieczeństwo poruszania się uczniów po Internecie podczas zajęć? Kryteria ewaluacji: efektywność działań, adekwatność działań, skuteczność działań.

Badana populacja: uczniowie klas VI i VII (badanie ankietowe), nauczyciele (badanie ankietowe, wywiad grupowy), rodzice (rozmowy podczas wywiadówek).   W trakcie ewaluacji wewnętrznej przeanalizowano dokumenty wewnątrzszkolne: programy nauczania , dzienniki - w tym dziennik elektroniczny Librus oraz dokumentację pracowni komputerowej).

Czy posiadasz prywatne konto użytkownika na następujących portalach społecznościowych? pytanie skierowane do nauczycieli

Czy posiadasz prywatne konto użytkownika na następujących portalach społecznościowych? pytanie skierowane do uczniów

Jak często korzystasz z zaznaczonych przez siebie w pytaniu powyżej portali? pytanie skierowane do nauczycieli

Jak często korzystasz z zaznaczonych przez siebie w pytaniu powyżej portali? pytanie skierowane do uczniów

Jak oceniasz własne umiejętności komputerowe?

Czy znasz zagadnienia dotyczące kwestii praw autorskich w internecie?

Czy przestrzegasz Prawa Autorskiego korzystając z zasobów Internetu?

Czy wiesz w jaki sposób można chronić swoje dane osobowe w Internecie?

Co rozumiesz przez pojęcie „bezpieczeństwo w Internecie”? Nauczyciele definiują je jako: bezpieczeństwo kont bankowych, anonimowość, ochrona danych osobowych, bezpieczny komputer, czyli programy antywirusowe, bezpieczna poczta, strony WWW czy komunikatory, świadome korzystanie z Internetu, które nie powinno mieć niechcianych konsekwencji. Uczniowie nie potrafią dokładnie określić, czym jest „bezpieczeństwo w Internecie”. Rozumieją je wyłącznie jako ochronę swoich danych osobowych

Czy jesteś zainteresowana/y podniesieniem swoich kompetencji w zakresie bezpieczeństwa internetowego ?

Czy według Ciebie uczniowie naszej szkoły mają wystarczającą wiedzę i umiejętności, aby skutecznie bronić się przed zjawiskiem cyberprzemocy?

Co chciałbyś wiedzieć o „bezpieczeństwie w sieci”? Uczniowie są zainteresowani następującymi treściami tematycznymi: jak zabezpieczyć swoje dane, by móc bezpiecznie korzystać z Internetu? w jaki sposób odmówić dostępu do swoich danych? jak się ustrzec przed hackingiem? jak się chronić przed włamaniem do osobistego komputera?   Nauczycieli z kolei interesuje kwestia podpisu elektronicznego i jego bezpieczeństwa.

Czy Twoi rodzice interesują się tym do czego wykorzystujesz komputer i Internet?

Czy Twoi rodzice interesują się tym jakie treści i dane umieszczasz w Internecie?

Analiza dzienników i programów nauczania Analizie poddane zostały dzienniki lekcyjne klas VI – VII. Na zajęciach komputerowych, w ramach podstawy programowej, omawiane były tematy dotyczące: BHP pracy z komputerem, bezpiecznego funkcjonowania w sieci i umiejętności poprawnego posługiwania się oprogramowaniem. Wszyscy wychowawcy w/w klas odnotowali w dziennikach lekcyjnych zapoznanie uczniów z tematami, dotyczącymi bezpiecznego posługiwania się komputerem i bezpieczeństwem w sieci. Uczniowie na lekcjach mieli okazję nie tylko dyskutować na w/w tematy, ale i oglądać filmy edukacyjne, tworzyć scenki tematyczne. Zapisy tematów lekcji wychowawczych dotyczyły między innymi: BHP w pracy z komputerem. Komunikacja w sieci. Netykieta – zasady dobrego wychowania w Internecie. Internet – zalety i wady. Agresja elektroniczna. Jestem bezpieczny w sieci. Cyberprzemoc – jak się przed nią ustrzec? Zagrożenie w sieci – filmy edukacyjne. Jak korzystać z poczty elektronicznej?

Wnioski: 1. Uczniowie spędzają za dużo czasu przed komputerem w kontekście preferencji zdrowotnych dziecka, uczącego się w szkole podstawowej. 2. Wysoko oraz bardzo wysoko oceniają własne umiejętności komputerowe oraz umiejętności uczących ich nauczycieli. 3. Rodzice nie zawsze kontrolują czas, jaki dziecko spędza przy komputerze. 4. Ponad 50 % rodziców jest zainteresowanych jakością czasu spędzanego przy komputerze przez ich dzieci. 5. Zdecydowana większość uczniów korzysta z Internetu w domu, co daje możliwość pełnej kontroli treści, do jakich mają dostęp. 6. Uczniowie wykorzystują komputer głównie do nauki, odrabiania prac domowych (ponad 50 %). Resztę czasu przeznaczają na gry, przeglądanie portali społecznościowych, komunikację internetową. Jest jednak nieliczna grupa, która szuka w Internecie dostępu do stron „zakazanych”, mimo że się do tego nie przyznaje (wywiad z nauczycielami). 7. Większość uczniów może obejść się bez komputera, ale dla wielu Internet jest ucieczką od codziennych problemów.

8. Uczniowie znają zagrożenia wynikające z poznawania nowych osób przez Internet. Jednocześnie ponad połowa badanych zawierała takie znajomości w sieci. 9. Uczniowie zamieszczają w Internecie własne zdjęcia oraz zdjęcia swoich znajomych, nagrywają filmy z udziałem osób trzecich, nie zdając sobie sprawy z konsekwencji takiego działania. Zamieszczają lub sami padają ofiarami wulgarnych komentarzy na portalach (hejt). 10. Uczniowie nie zawsze przestrzegają praw autorskich, korzystając z zasobów Internetu. Okazuje się, że często nie mają świadomości, że kopiując treści dostępne w sieci lub też udostępniając nielegalne kopie gier, naruszają prawa autorskie.  11. Zarówno uczniowie jak i nauczyciele zdecydowanie są zainteresowani podniesieniem swoich kompetencji w zakresie bezpieczeństwa w Internecie.

Rekomendacje: Na najbliższym spotkaniu z rodzicami w klasach I-VII: uświadomić rodzicom, jak ważna jest ich rola w procesie zapewniania dzieciom bezpieczeństwa cyfrowego i jakie są najważniejsze wskazania dla bezpiecznego korzystania z technologii cyfrowych przez ich dzieci, zachęcić rodziców do wspólnej nauki korzystania z technologii cyfrowych razem z dziećmi. Zorganizować szkolenie rady pedagogicznej w celu podniesienia kompetencji informatycznych nauczycieli (w tym w zakresie bezpieczeństwa podczas składania podpisu elektronicznego) oraz na temat: Z jakimi problemami boryka się współczesny uczeń i dlaczego w ich rozwiązywaniu pomaga Internet ? Podnosić kompetencje nauczycieli w zakresie bezpiecznego korzystania z cyberprzestrzeni oraz reagowania na zagrożenia (możliwość skorzystania z bezpłatnego szkolenia e - learningowego: Jak zapewnić uczniom bezpieczeństwo w sieci ?)

Podczas różnych zajęć, nie tylko zajęć z wychowawcą: uświadamiać uczniom szkodliwość społeczną naruszania praw autorskich, zarówno w kategoriach moralnych, jak i odpowiedzialności karnej, zachęcać do odpowiedzialnych zachowań w Sieci, uczyć, jak „mądrze” korzystać z Internetu, promować wiedzę w zakresie bezpieczeństwa cyfrowego. W planach pracy wychowawczej w roku szkolnym 2018/2019 uwzględnić następujące tematy: Bezpieczeństwo własnego wizerunku, Bezpieczeństwo w kontakcie z innymi, Ergonomia korzystania z narzędzi cyfrowych, Hasła, loginy i bezpieczne logowanie, Prawa autorskie, Wiarygodność w sieci, Internet bez hejtu.

rozpowszechniania wizerunku innych osób. W tym celu można wykorzystać materiały (scenariusze lekcji, scenariusze na spotkania z rodzicami, audycje edukacyjne) umieszczone w Bibliotece materiałów na stronie cyfrowobezpieczni.pl (Projekt Cyfrowobezpieczni.pl – Bezpieczna Szkoła Cyfrowa jest współfinansowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w ramach zadania publicznego "Poprawa kompetencji pracowników szkoły, uczniów i ich rodziców w zakresie bezpiecznego korzystania z cyberprzestrzeni oraz reagowania na zagrożenia") czy platformie edukacyjnej dla profesjonalistów na temat ochrony dzieci i młodzieży przed przemocą Dajemy Dzieciom Siłę. W ramach zajęć z wychowawcą zorganizować spotkania z przedstawicielami Powiatowej Komendy Policji w Węgorzewie na temat: norm etycznych w korzystaniu ze źródeł informacji oraz posługiwaniu się informacją (prawa autorskie), konsekwencji stosowania przemocy z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych, rozpowszechniania wizerunku innych osób.

Zaproponować uczniom skorzystanie z ciekawych materiałów edukacyjnych: ze Strefy ucznia na platformie cyfrowobezpieczni.pl (np. Filmoteka – możliwość obejrzenia krótkich filmów o tym, jak unikać różnych zagrożeń cyfrowego świata; gry na Androida: Obrońca sieci, CyberNinja, Defendix, CyberClash, które m.in. przybliżają postawy bezpieczeństwa w sieci, zapoznają z niebezpieczeństwami czyhającymi w Internecie), dostępnych na platformie edukacyjnej pod adresem edukacja.fdds.pl. Zastanowić się nad organizacją Szkolnego Dnia Bezpieczeństwa Cyfrowego, którego celem byłoby m.in. zdobycie przez wszystkich uczniów podstawowej wiedzy na temat bezpiecznego korzystania z Internetu i komunikacji elektronicznej.