Uboczne Produkty Pochodzenia Zwierzęcego UPPZ Uboczne Produkty Pochodzenia Zwierzęcego
Tematy Nowe zasady eksportu PAP do krajów trzecich Urzędowe badania laboratoryjne produktów z krwi (PCR) Dane produkcyjne UPPZ i wykorzystanie PP Kontrole podmiotów sektora utylizacyjnego w 2015 r. Zmiana częstotliwości oraz modelu kontroli – kontrola UPPZ w rzeźniach Dokumenty handlowe w transporcie UPPZ/PP - wzór DH oraz produkty spożywcze przekwalifikowane do utylizacji Handel UPPZ między zakładami przetwórczymi Aktualna sytuacja wykrywania nielegalnego stosowania mączek Elektroniczny Rejestr Podmiotów Sektora Utylizacyjnego TRACES
Tematy Nowe zasady eksportu PAP do krajów trzecich Urzędowe badania laboratoryjne produktów z krwi (PCR) Dane produkcyjne UPPZ i wykorzystanie PP Kontrole podmiotów sektora utylizacyjnego w 2015 r. Zmiana częstotliwości oraz modelu kontroli – kontrola UPPZ w rzeźniach Dokumenty handlowe w transporcie UPPZ/PP - wzór DH oraz produkty spożywcze przekwalifikowane do utylizacji Handel UPPZ między zakładami przetwórczymi Aktualna sytuacja wykrywania nielegalnego stosowania mączek Elektroniczny Rejestr Podmiotów Sektora Utylizacyjnego TRACES
Planowane wejście w życie nowych przepisów luty – marzec 2016 r. Zmiany procedur eksportu PAP z krajów członkowskich UE do krajów trzecich Planowane wejście w życie nowych przepisów luty – marzec 2016 r.
Obecnie możliwy jest eksport PAP z Polski do: Wietnamu Bangladeszu Tajlandii (audyt) Ukrainy Rosji (audyt) Mołdawii Azerbejdżanu Kirgistanu oraz Uzbekistanu (pozwolenia indywidualne) Turcji (z przeznaczeniem do produkcji pet food) W roku 2014 wyeksportowano z PL do krajów trzecich ponad 61 tys. ton PAP 5
Zmiany procedur eksportu PAP z krajów członkowskich UE do krajów trzecich Likwidacja wymogu podpisania umowy bilateralnej z państwem trzecim na wywóz PAP; Wysyłka może się odbywać z zakładu przetwórczego kat. 3 nie przetwarzającego surowca z przeżuwaczy i pobierającego materiał wyłącznie z zatwierdzonych rzeźni, które nie zajmują się ubojem przeżuwaczy lub zakładów zatwierdzonych zakładów rozbioru, które nie zajmują się oddzieleniem od kości lub rozbiorem mięsa przeżuwaczy;
Zmiany procedur eksportu PAP z krajów członkowskich UE do krajów trzecich Eksport może się odbywać z zakładu przetwórczego kat. 3, w którym przetwarza się materiał kat. 3 pozyskany z różnych gatunków zwierząt (w tym z przeżuwaczy), o ile uzyskał on zezwolenie właściwego PLW
Zmiany procedur eksportu PAP z krajów członkowskich UE do krajów trzecich Warunki zezwolenia: Kontrola fizyczna PLW potwierdzająca wprowadzenie środków zapobiegawczych gwarantujących, że nie dojdzie do zanieczyszczenia krzyżowego materiału z przeżuwaczy i nie-przeżuwaczy
Zmiany procedur eksportu PAP z krajów członkowskich UE do krajów trzecich Środki zapobiegawcze obejmują przynajmniej następujące wymogi: produkcja PAP od przeżuwaczy musi odbywać się w zamkniętym systemie, który jest fizycznie oddzielony od systemu wykorzystywanego do produkcji PAP dla innych gatunków zwierząt; UPPZ od przeżuwaczy są przechowywane podczas składowania i przewozu w pomieszczeniach, które są fizycznie oddzielone od tych przeznaczonych dla UPPZ od zwierząt innych niż przeżuwacze; PAP od przeżuwaczy jest przechowywane podczas składowania i pakowania w pomieszczeniach, które są fizycznie oddzielone od tych przeznaczonych dla PP od zwierząt innych niż przeżuwacze; należy regularnie przeprowadzać pobieranie i analizę próbek PAP, w celu zweryfikowania nieobecności zanieczyszczenia krzyżowego PAP-em od przeżuwaczy, wykorzystując metody analizy dotyczące oznaczania składników pochodzenia zwierzęcego do celów kontroli pasz określone w załączniku VI do rozporządzenia (WE) nr 152/2009; częstotliwość pobierania i analizowania próbek określa się na podstawie oceny ryzyka przeprowadzonej przez podmiot gospodarczy w ramach procedur opartych na HACCP; wyniki takiego pobierania i analizowania próbek są przechowywane do udostępnienia właściwemu organowi przez okres co najmniej pięciu lat.
Wytyczne dla PLW Stosowne wytyczne dotyczące nadawania uprawnień umożliwiających export PAP przekazane zostaną PLW w styczniu 2016 Na ich podstawie PLW dokonają kontroli zainteresowanych zakładów, które po spełnieniu wymogów otrzymają stosowne pozwolenia uprawniające je do eksportu PAP
Ustalenia z nieformalnego spotkania roboczego z KE w Antwerpii (8-11 Planowana zmiana definicji petfood Wprowadzenie definicji „podmiotu aranżującego transport” – rejestracja Zaimportowanie rejestrów podmiotów narodowych sektora utylizacyjnego do systemu TRACES Wcześniejsza zgodna kompetentnej władzy kraju docelowego w UE na przywóz PAP Wzmocnienie współpracy ze Służbą Celną
Uwaga INSPEKCJA WETERYNARYJNA ŚCIŚLE WSPÓŁPRACUJE ZE SŁUŻBĄ CELNĄ KAŻDA WYSYŁKA PAP JEST ODNOTOWYWANA PRZEZ SŁUŻBĘ CELNĄ A INFORMACJA PRZEKAZYWANA JEST DO PLW WŁAŚCIWEGO DLA MIEJSCA WYSYŁKI PAP
Tematy Nowe zasady eksportu PAP do krajów trzecich Urzędowe badania laboratoryjne produktów z krwi Dane produkcyjne UPPZ i wykorzystanie PP Kontrole podmiotów sektora utylizacyjnego w 2015 r. Zmiana częstotliwości oraz modelu kontroli – kontrola UPPZ w rzeźniach Dokumenty handlowe w transporcie UPPZ/PP - wzór DH oraz produkty spożywcze przekwalifikowane do utylizacji Handel UPPZ między zakładami przetwórczymi Aktualna sytuacja wykrywania nielegalnego stosowania mączek Elektroniczny Rejestr Podmiotów Sektora Utylizacyjnego TRACES
Tematy Nowe zasady eksportu PAP do krajów trzecich Urzędowe badania laboratoryjne produktów z krwi (ML, PCR) Dane produkcyjne UPPZ i wykorzystanie PP Kontrole podmiotów sektora utylizacyjnego w 2015 r. Zmiana częstotliwości oraz modelu kontroli – kontrola UPPZ w rzeźniach Dokumenty handlowe w transporcie UPPZ/PP - wzór DH oraz produkty spożywcze przekwalifikowane do utylizacji Handel UPPZ między zakładami przetwórczymi Aktualna sytuacja wykrywania nielegalnego stosowania mączek Elektroniczny Rejestr Podmiotów Sektora Utylizacyjnego TRACES
Zakłady przetwórcze kat. 1
Zakłady przetwórcze kat. 2
Zakłady przetwórcze kat. 2
Zakłady przetwórcze kat. 3
Zakłady przetwórcze kat. 3
Surowiec przyjęty do zakładów przetwórczych
(kuchnia – produkcja karm dla MFZ) Wykorzystanie surowca do żywienia mięsożernych zwierząt futerkowych (MFZ) w 2014 r. SUROWIEC UPPZ (KAT. 3, KAT. 2) BEZPOŚREDNIO NA FERMĘ MZF DO PUNKTU GROMADZENIA (kuchnia – produkcja karm dla MFZ)
Ilość UPPZ wykorzystanych w 2014 bezpośrednio przez fermy mięsożernych zwierząt futerkowych
Ilość UPPZ wykorzystanych w 2014 r Ilość UPPZ wykorzystanych w 2014 r. przez punkty gromadzenia do produkcji karm dla mięsożernych zwierząt futerkowych
Do żywienia mięsożernych zwierząt futerkowych w 2014 r. użyto 269 tys Do żywienia mięsożernych zwierząt futerkowych w 2014 r. użyto 269 tys. ton surowca 269 320 ton
Tematy Nowe zasady eksportu PAP do krajów trzecich Urzędowe badania laboratoryjne produktów z krwi (ML, PCR) Dane produkcyjne UPPZ i wykorzystanie PP Kontrole podmiotów sektora utylizacyjnego Zmiana częstotliwości oraz modelu kontroli – kontrola UPPZ w rzeźniach Dokumenty handlowe w transporcie UPPZ/PP - wzór DH oraz produkty spożywcze przekwalifikowane do utylizacji Handel UPPZ między zakładami przetwórczymi Aktualna sytuacja wykrywania nielegalnego stosowania mączek Elektroniczny Rejestr Podmiotów Sektora Utylizacyjnego TRACES
Kontrole 2014(zakłady przetwórcze)
Stwierdzane uchybienia (częste) brak odpowiedniej czystości w zakładach brak/niepełna kalibracja urządzeń pomiarowych braki w dokumentacji HACCP nieprawidłowości w procedurach w zakresie np. DDD brak zabezpieczenia magazynów przed szkodnikami niesystematyczne wpisy w książkach kontroli sanitarnej pojazdów transportujących UPPZ niepełny harmonogram pobierania próbek właścicielskich do badań nieprawidłowości strukturalne (nierówności i zastoiny wody na drogach wewnętrznych zakładu)
Stwierdzane uchybienia (rzadko) brak/nieprawidłowe znakowanie GTH niekompletne podpisy w dokumentach handlowych nieczytelne oznakowanie środków transportu magazynowanie produktu poza wyznaczonym magazynem produktu obudowy maszyn skorodowane, zły stan techniczny urządzeń brak dokumentacji towarzyszącej produktom przyjmowanym i wysyłanym z zakładu
Minimalna częstotliwość kontroli - od 2015
Kontrola rzeźni przez Inspektora ds. Utylizacji – główne zadania Kontrola wagi i rodzaju powstających w rzeźni i wysyłanych UPPZ, w stosunku do liczby ubijanych zwierząt (bilans) Kontrola warunków przechowywania UPPZ przed wysyłką oraz częstotliwości prowadzonych wysyłek Kontrola uprawnień podmiotów: - transportujących UPPZ - odbierających UPPZ Kontrola dokumentacji handlowej
Gatunek Waga żywca (kg) Z wagi żywca (kg) Z tuszy (kg) Razem UPPZ Tusza Skóra UPPZ Mięso SRM nie - SRM Bydło <30 mż 630 380 26 13 211 286 94 318 100% 60% 4% 2% 34% 45% 15% 50% >30 mż 604 303 25 40 236 222 81 357 7% 39% 37% 13% 59% Trzoda chlewna 100 78 22 55 23 45 78% 22% 55% 23% Owce/ kozy 34 8 9 62% 14% 24% 16% 40% Drób 3 2.25 0.75 0,75 75% 25% 0%
Uwaga Cross checking – mailowe/telefoniczne sprawdzenie krzyżowe między PIW - PIW czy towar dotarł do punktu przeznaczenia, wskazanego na dokumencie handlowym
Uwaga Wyrywkowa kontrola przesyłek w oparciu o dodatkowe dokumenty przewozowe tj. np. CMR, WZ, FV
Nowe protokoły kontroli SPIWET (dostępne na stronie www.wetgiw.gov.pl) 01_SPIWET_ZAKŁADY PRZETWÓRCZE 02_SPIWET_ZAKŁADY POŚREDNIE 03_ SPIWET_SPALARNIE I WSPÓŁSPALARNIE 04_ SPIWET_TRANSPORT 05_ SPIWET PETFOOD 06_SPIWET_GOSPODARSTWA UTRZYMUJĄCE ZWIERZĘTA FUTERKOWE I STOSUJĄCE UPPZ 07_SPIWET_GOSPODARSTWA STOSUJĄCE NO/PG 08_ SPIWET SYSTEM HACCP
Kontrole IW na rok 2016 - priorytety - zagospodarowanie krwi z rzeźni kontrola uzysku UPPZ w rzeźniach – kontynuacja wydajność produkcyjna w zakładach przetwórczych zagospodarowanie SRM pochodzącego z uboju gospodarskiego kontrola dokumentacji handlowej UPPZ (HD vs. HDI), treceability
Tematy Nowe zasady eksportu PAP do krajów trzecich Urzędowe badania laboratoryjne produktów z krwi (ML, PCR) Dane produkcyjne UPPZ i wykorzystanie PP Kontrole podmiotów sektora utylizacyjnego Zmiana częstotliwości oraz modelu kontroli – kontrola UPPZ w rzeźniach Dokumenty handlowe w transporcie UPPZ/PP - wzór DH oraz produkty spożywcze przekwalifikowane do utylizacji Handel UPPZ między zakładami przetwórczymi Aktualna sytuacja wykrywania nielegalnego stosowania mączek Elektroniczny Rejestr Podmiotów Sektora Utylizacyjnego TRACES
Wzór dokumentu Handlowego przy wysyłce UPPZ/PP W Polsce Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 sierpnia 2014 r. w sprawie wzoru dokumentu handlowego stosowanego przy przewozie, wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego i produktów pochodnych (Dz. U. z 2014, poz. 1222)
Przykłady praktyczne: Dokumentacja towarzysząca środkom spożywczym pochodzenia zwierzęcego przeznaczonym do zagospodarowania w zakładach sektora utylizacyjnego Przykłady praktyczne: kości spożywcze przewożone do zakładu przetwórczego, Podroby/mięso spożywcze przeznaczone do produkcji karm dla zwierząt domowych, tłuszcze spożywcze przeznaczone do produkcji biodiesla, mleko w proszku spożywcze przeznaczone do produkcji pasz
OK
Transport środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego do zagospodarowania w zakładach sektora utylizacyjnego Przesyłkom powinien towarzyszyć dokument handlowy właściwy dla UPPZ ! Art. 2 ust. 1 lit. b rozporządzenia (WE) nr 1069/2009 - produkty pochodzenia zwierzęcego, które nieodwołalną decyzją podmiotu zostały przeznaczone do celów innych niż spożycie przez ludzi, stanowią UPPZ Zarówno dokumentacja jak i transport takich produktów powinny być zgodne z zasadami określonymi w rozporządzeniu (WE) nr 1069/2009. Produkty te przewożone są środkami transportu zarejestrowanymi przez IW do przewozu UPPZ. Reasumując, produktom pochodzenia zwierzęcego przewożonym z zakładów sektora spożywczego do zakładów sektora utylizacyjnego, powinien zawsze towarzyszyć dokument handlowy wydany zgodnie z prawem utylizacyjnym a nie prawem żywnościowym.
Tematy Nowe zasady eksportu PAP do krajów trzecich Urzędowe badania laboratoryjne produktów z krwi (ML, PCR) Dane produkcyjne UPPZ i wykorzystanie PP Kontrole podmiotów sektora utylizacyjnego Zmiana częstotliwości oraz modelu kontroli – kontrola UPPZ w rzeźniach Dokumenty handlowe w transporcie UPPZ/PP - wzór DH oraz produkty spożywcze przekwalifikowane do utylizacji Handel UPPZ między zakładami przetwórczymi Aktualna sytuacja wykrywania nielegalnego stosowania mączek Elektroniczny Rejestr Podmiotów Sektora Utylizacyjnego TRACES
Handel surowcem miedzy zakładami przetwórczymi RZEŹNIA Dokument Handlowy do ZP X ZAKŁAD PRZETWÓRCZY Y Dokument Handlowy do ZP Y ZAKŁAD PRZETWÓRCZY X
Handel surowcem miedzy zakładami przetwórczymi Wykorzystanie zatwierdzonego zakładu przetwórczego niezgodnie z jego przeznaczeniem – definicja z R 1069/2009 Zaburzone śledzenie przesyłek UPPZ z rzeźni Trudności w identyfikacji produktu Trudności z bilansowaniu surowca przyjętego do zakładów przetwórczych, w stosunku do wysyłanego produktu gotowego, ponieważ ten sam surowiec widniałby w dokumentacji dwóch zakładów przetwórczych Wykonywanie zatem przez zakład przetwórczy innych czynności, takich jak przewożenie UPPZ między zakładami sektora utylizacyjnego oraz sprzedaż tych surowców, nie powinno być wykonywane w ramach tego zatwierdzenia
DOPUSZCZALNE W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA AWARII W ZAKŁADZIE PRZETWÓRCZYM W sytuacjach szczególnych dopuszcza się możliwość prowadzenia obrotu surowcami. Jedną z takich okoliczności jest awaria linii technologicznej, która uniemożliwia dokonanie obróbki termicznej UPPZ, w warunkach zapobiegających powstaniu zagrożenia dla zdrowia ludzi i zwierząt. W takim przypadku możliwym jest przewiezienie surowca do innego zakładu przetwórczego, właściwej kategorii. Podmiot powinien zaopatrzyć przesyłkę w dokument handlowy. Ponadto powinny zostać zachowane procedury dotyczące identyfikacji oraz warunków transportu uppz. W/w czynności muszą odbywać się za wiedzą i zgodą właściwego terytorialnie powiatowego lekarza weterynarii. HACCP POWIADOMIENIE PLW !AWARIA!
Tematy Nowe zasady eksportu PAP do krajów trzecich Urzędowe badania laboratoryjne produktów z krwi (ML, PCR) Dane produkcyjne UPPZ i wykorzystanie PP Kontrole podmiotów sektora utylizacyjnego Zmiana częstotliwości oraz modelu kontroli – kontrola UPPZ w rzeźniach Dokumenty handlowe w transporcie UPPZ/PP - wzór DH oraz produkty spożywcze przekwalifikowane do utylizacji Handel UPPZ między zakładami przetwórczymi Aktualna sytuacja wykrywania nielegalnego stosowania mączek Elektroniczny Rejestr Podmiotów Sektora Utylizacyjnego TRACES
AKTUALNA SYTUACJA W ZAKRESIE WYKRYWANIA NIELEGALNYCH PRZYPADKÓW STOSOWANIA MĄCZEK MIĘSNO – KOSTNYCH W ŻYWIENIU ZWIERZAT GOSPODARSKICH W roku 2015 na terenie Polski stwierdzono 4 przypadki wykrycia w paszy niedozwolonych białek pochodzenia zwierzęcego. Przypadki stwierdzenia żywienia zwierząt mączkami mięsno – kostnymi miały miejsce na terenie następujących województw: kujawsko – pomorskie(trzoda chlewna) podkarpackie(trzoda chlewna) warmińsko – mazurskie (trzoda chlewna) zachodniopomorskie (trzoda chlewna)
Białogard Olecko Tuchola Lesko
Wyniki monitoringu – wykrywanie PAP, szt
Stosunek procentowy liczby próbek niespełniających wymagań w stosunku do ogólnej liczby prób pobranych w zakresie PAP (%)
We wszystkich czterech przypadkach potwierdzenia obecności niedozwolonych PAP w paszy wydana została decyzja o blokadzie stada. Zgodnie z prawem paszowym, zwierzęta takie nie mogą trafić do łańcucha żywieniowego ludzi.
DECYZJE O BLOKADZIE STADA OD 2011 R. Od 2011 r. wydano łącznie 80 decyzji administracyjnych zakazujących wprowadzania zwierząt do obrotu w : 18 stadach bydła (skala wielkości pogłowia od 2 szt. do 190 szt.) 45 stadach świń (skala wielkości pogłowia od 6 szt. do 1400 szt.) 17 stadach drobiu (skala wielkości pogłowia od 150 szt. do 69 000 szt.)
Na dzień 15.12.2015 r. zablokowanych było: 9 stad bydła (skala wielkości pogłowia od 7 szt. – do 56 szt.) 16 stad świń (skala wielkości pogłowia od 6 szt. – do 527 szt.) 1 stado drobiu (skala wielkości pogłowia: ok. 150 szt.)
Uwaga W przypadku zgłoszenia przekazania zwierząt do uboju i/lub utylizacji przez właściciela zablokowanego Inspekcja Weterynaryjna dokonuje każdorazowo: kontroli dokumentów handlowych kontroli krzyżowych (potwierdzenie dotarcia przesyłki zwierząt do rzeźni/zbiornicy/zakładu utylizacyjnego w tym samym lub innym powiecie/województwie)
Aktualne zasady Feed Ban
ZWIERZĘTA GOSPODARSKIE (INNE NIŻ ZWIERZĘTA FUTERKOWE) Zwierzęta domowe oraz futerkowe Przeżuwacze Inne niż przeżuwacze Ryby Jaja i produkty z jaj, mleko i produkty z mleka Żelatyna ze zwierząt innych niż przeżuwacze Białka hydrolizowane ze zwierząt innych niż przeżuwacze lub ze skór przeżuwaczy Mączka rybna Tylko w preparatach mlekozastępczych dla młodych przeżuwaczy Zakaz kanibalizmu Fosforan dwu- oraz trójwapniowy pochodzenia zwierzęcego Produkty z krwi ze zwierząt innych niż przeżuwacze Mączka z krwi zwierząt innych niż przeżuwacze PAP ze zwierząt innych niż przeżuwacze Inne 58
Tematy Nowe zasady eksportu PAP do krajów trzecich Urzędowe badania laboratoryjne produktów z krwi (PCR) Dane produkcyjne UPPZ i wykorzystanie PP Kontrole podmiotów sektora utylizacyjnego w 2015 r. Zmiana częstotliwości oraz modelu kontroli – kontrola UPPZ w rzeźniach Dokumenty handlowe w transporcie UPPZ/PP - wzór DH oraz produkty spożywcze przekwalifikowane do utylizacji Handel UPPZ między zakładami przetwórczymi Aktualna sytuacja wykrywania nielegalnego stosowania mączek Elektroniczny Rejestr Podmiotów Sektora Utylizacyjnego TRACES
Strona Internetowa – europejska strona główna Narodowe (unijne) listy zakładów sektora utylizacyjnego w poszczególnych krajach członkowskich UE Strona Internetowa – europejska strona główna http://ec.europa.eu/food/food/biosafety/establishments/list_abp_en.htm www.wetgiw.gov.pl
Elektroniczny rejestr podmiotów sektora utylizacyjnego zatwierdzonych/zarejestrowanych zgodnie z Rozporządzeniem 1069/2009
Tematy Nowe zasady eksportu PAP do krajów trzecich Urzędowe badania laboratoryjne produktów z krwi (ML, PCR) Dane produkcyjne UPPZ i wykorzystanie PP Kontrole podmiotów sektora utylizacyjnego Zmiana częstotliwości oraz modelu kontroli – kontrola UPPZ w rzeźniach Dokumenty handlowe w transporcie UPPZ/PP - wzór DH oraz produkty spożywcze przekwalifikowane do utylizacji Handel UPPZ między zakładami przetwórczymi Aktualna sytuacja wykrywania nielegalnego stosowania mączek Elektroniczny Rejestr Podmiotów Sektora Utylizacyjnego TRACES
TRACES Od 2012 roku możliwość używania w handlu wewnątrzwspólnotowym do powiadomień w systemie TRACES o przesyłkach UPPZ – aplikacji DOCOM; Przekazanie uprawnień podmiotom gospodarczym do wystawiania DOCOM.
TRACES Od 2012 roku możliwość używania w handlu wewnątrzwspólnotowym do powiadomień w systemie TRACES o przesyłkach UPPZ – aplikacji DOCOM; Przekazanie uprawnień podmiotom gospodarczym do wystawiania DOCOM.
TRACES Przy wystawianiu TRACES należy zwracać szczególną uwagę na: prawidłowości danych dotyczących miejsca pochodzenia i miejsca przeznaczenia danych przewoźnika dokument handlowy powinien być wystawiony w ciągu 24 godzin od wysyłki
Dokument TRACES jako DH
System TRACES a zgoda kompetentnych władz państwa członkowskiego na przywóz ubocznych produktów zwierzęcych oraz produktów pochodnych (art. 48 rozporządzenia (WE) nr 1069/2009) Zgoda kompetentnych władz kraju przeznaczenia TRACES Kat.1 TAK Kat.2 Kat. 3 NIE Mączki mięsno-kostne i tłuszcze kat. 1 i tłuszcze kat. 2 PAP Tłuszcze kat. 3 Obornik nieprzetworzony Obornik przetworzony
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ