Rola przemocy w polityce. Armia i polityka.
Ujęcie przemocy politycznej w „Why men rebel” T. R Ujęcie przemocy politycznej w „Why men rebel” T. R. Gurr (Princeton 1970). potential for collective violence ↓ potential for political violence magnitude of political violence forms of political violence
Formy przemocy politycznej: zamieszki terroryzm wojna domowa zamach stanu piractwo
SANDLER, T. Political violence: an introduction. Public Choice SANDLER, T. Political violence: an introduction. Public Choice. 169, 3/4, 161-170, Dec. 2016. S. 164. [Uwaga! Uwzględnia tylko terroryzm międzynarodowy]
Cechy odróżniające armię od innych instytucji monopol na broń i wywieranie przymusu wysoka organizacja i dyscyplina (jest to Weberowska biurokracja w stopniu najwyższym) odrębna kultura i wartości, które przygotowują żołnierzy na zabijanie i własną śmierć szczególny związek z państwem, stanie niejako ponad polityka
Funkcje polityczne armii narzędzie wojny – używana w wypadku wojny obronnej bądź zaczepnej, zarazem długie okresy bezczynności mogą osłabić jej siłę a zarazem skierować ją na inne jej funkcje (pojawia się np. interwencja humanitarna, walka z terroryzmem), na drugim biegunie jest sytuacja militaryzmu, kiedy wartości wojskowe przenikają do cywilnego społeczeństwa gwarant stabilności i politycznego porządku – wojsko często wykonuje funkcje pomocnicze (powodzie itp.), w określonych sytuacjach bywa też kierowane przeciwko obywatelom, ale rozróżnienie interesu państwowego od rządowego bywa bardzo trudne, rola wojska jest kluczowa gdy następuje delegitymacja państwa bądź bunt grupa interesu – dzięki wysokiej wiedzy i samowystarczalności wojsko może dbać o swoje interesy, poprzez komisje i ministerstwa wpływa na władzę państwową, stoi też za nią przemysł zbrojeniowy alternatywa dla władzy cywilnej – zdarza się że w państwie zaczyna rządzić junta argumentując że władza cywilna rodzi podziały i korupcję, reżimy wojskowe są jednak niezbyt trwałe, raczej przeradzają się w autorytarne reżimy cywilne, gdzie wojsko ma władzę ukrytą
Z. Trejnis, Stosunki cywilno-wojskowe w państwie demokratycznym, „Doctrina” nr 3/4 (2006/2007), s. 185-186.
Państwowo- i narodowotwórcza rola armii budowanie spójności narodowej i propaństwowej orientacji poprzez socjalizację, kontakt i transformację elit budzenie politycznej świadomości zasługi wojskowe jako przepustka do kariery politycznej armia jako odzwierciedlenie definicji narodu dostarczanie nacjonalistycznej symboliki