Społeczny Model Odniesienia Klastrów Energii Edyta Pęcherz Opole 21 listopada 2017

Ogólnopolskie Porozumienie Klastrów Energii „KlasGRID” W dniu 20/10/2016 roku zostało zawarte OGÓLNOPOLSKIE POROZUMINIE KLASTRÓW ENERGII „KlasGrid, jako powiązanie kooperacyjne niezależnych firm i producentów z sektora energetycznego/ OZE, inicjatyw klastrowych, przedsiębiorstw prowadzących działalność innowacyjną, organizacji badawczych, instytucji otoczenia biznesu oraz samorządów lokalnych z całej Polski. Misją KlasGrid jest stworzenie warunków ekonomicznych, technologicznych i społecznych do rozwoju wszelkich powiazań kooperacyjnych, spółdzielni energetycznych, konsorcjów projektowych oraz innych form prawnych i organizacyjnych działających na rzecz energii rozproszonej , która w istotny sposób wpłyną na rozwój gospodarczy kraju poprzez realizację innowacyjnych wspólnych projektów angażujących producentów energii odnawialnej, firmy z sektora nowych technologii, ICT, jednostki naukowo badawcze, organizacje otoczenia innowacyjnego oraz władze samorządowe.

Ogólnopolskie Porozumienie Klastrów Energii „KlasGRID” Zarząd KlasGRID: Robert Szlęzak – Prezes Porozumienia Edyta Pęcherz Maciej Wąż Bartosz Dubiński Sławomir Kopeć Koordynator KlasGRID: Fundacja StartUp Polish Energy (Mariusz Stachnik – Prezes)

Cele KlasGRID Wsparcie rozwoju koncepcji Klastrów Energii na bazie doświadczeń Krajowych Klastrów Kluczowych Integracja środowiska Klastrów Energi Wsparcie inicjatyw klastrowych poprzez wymianę doświadczeń tworzenie platformy wymiany wiedzy i dokumentacji Internacjonalizacja koncepcji klastrów energii Opracowanie „Modelu Odniesienia Klastrów Energii v.2.0” (społecznego – w postaci metodyki) Identyfikacja „Modelowych Klastrów Energii”

Działania KlasGRID 20-10-2016 r. – powstanie Porozumienia KlasGRID 8-11-2016 r. - I Warsztaty Lokalnych Inicjatyw Klastrów Energii (ME) 11-04-2017 – przygotowanie koreferatu do koncepcji KAPE 30-06-2017 r. - Konferencja Ministerstwa Energii „Klastry energii i możliwości ich finansowania” 5-09-2017 – Polsko – Węgierskie porozumienie na rzecz rozwoju innowacji w energetyce w ramach Grupy V4 30-06-2017 r. - Konferencja Ministerstwa Rozwoju „Polityka klastrowa i współpraca klastrów w ramach państw V4+4” 6-09-2017 r. I Warsztat nt. Modelu Odniesienia Klastrów Energii – warsztat wprowadzający 20-09-2017 r. – II Warsztat nt. Modelu Odniesienia Klastrów Energii – warsztat strategiczny 25-10-2017 r. – III Warsztat nt. Modelu Odniesienia Klastrów Energii – warsztat technologiczny listopad 2017 r. - IV i V Warsztaty nt. Modelu Odniesienia Klastrów Energii

Otoczenie prawne Klastrów Energii Polityka Energetyczna Polski do 2050 roku Polityka Energetyczna Polski do 2030 roku Strategia - Polska 2020 Regionalne Strategie Innowacji Ustawa Prawo Energetyczne Ustawa o OZE Umowa Partnerstwa Ustawa o Samorządzie Terytorialnym Prawo Spółdzielcze, Prawo o Stowarzyszeniach, … Regulacje dotyczące Klastrów Pakiet Zimowy Konkurs ME na Pilotażowe Klastry Energii … i wiele, wiele innych …

Wzrost bezpieczeństwa energetycznego. Zmniejszenie energochłonności gospodarki. Realizacja celów na poziomie międzynarodowym dotyczących zmniejszenia emisji szkodliwych gazów do atmosfery czy zwiększania udziału OZE w krajowym miksie energetycznym. Uniezależnienie od zagranicznych dostaw paliw. Zwiększenie mocy zainstalowanej w KSE. Rozwój rozproszonych źródeł energii. Aktywizacja społeczna. Rozwój społeczeństwa obywatelskiego. Poprawa jakości zasilania. Poprawa parametrów pracy systemu elektroenergetycznego. Zwiększenie i racjonalizacja wykorzystania zasobów lokalnych. Uzyskanie określonego efektu ekonomicznego poprzez: tańsze zaopatrzenie w energię, droższą sprzedaż energii na rynku lokalnym, racjonalizacja zużycia energii. Perspektywa uniezależnienia się wytwórców energii od zewnętrznych dopłat. Przekształcanie odpadów w kierunku wykorzystania energetycznego, w tym ochrona środowiska naturalnego poprzez np. utylizację szkodliwych odpadów. Zwiększenie atrakcyjności terenów inwestycyjnych poprzez zmniejszenie kosztów zaopatrzenia w energię. Poprawa jakości powietrza np. poprzez zastąpienie indywidualnych kotłowni lokalną siecią ciepłowniczą. Zmniejszenie niskiej emisji. Rozwój niskoemisyjnego transportu publicznego. Tworzenie nowych miejsc pracy. Pobudzenie rozwoju gospodarczego poza terenami większych aglomeracji. Rozwój innowacyjności i wzrost kultury technicznej. Rozwój nowego modelu biznesowego. Poprawa innowacyjności gospodarki np. poprzez rozwój inteligentnych sieci. Poprawa konkurencyjności gospodarki. Pobudzenie rozwoju gospodarczego. Cele Klastra Energii wg. „KONCEPCJI FUNKCJONOWANIA KLASTRÓW ENERGII W POLSCE” (KAPE 2016)

Wytwarzanie energii elektrycznej z różnych źródeł energii odnawialnej 1 Wytwarzanie energii elektrycznej w oparciu o paliwa konwencjonalne (np. kogeneracja) 2 Wytwarzanie energii elektrycznej z różnych źródeł energii odnawialnej 3 Wytwarzanie energii cieplnej w oparciu o źródła konwencjonalne 4 Wytwarzanie energii cieplnej w odnawialnych źródłach energii 5 Wytwarzanie paliw gazowych 6 Dystrybucja energii elektrycznej w ramach własnego systemu dystrybucji 7 Dystrybucja energii cieplnej 8 Dystrybucja paliw gazowych 9 Sprzedaż energii lub paliw gazowych odbiorcom końcowym z uwzględnieniem odpowiednio obniżonych stawek sieciowych 10 Wytwarzanie i dystrybucja lub sprzedaż chłodu 11 Magazynowanie energii lub jej nośników Zakres funkcjonowania Klastra Energii wg. „KONCEPCJI FUNKCJONOWANIA KLASTRÓW ENERGII W POLSCE” (KAPE 2016)

PATRONATY i ORGANIZATORZY WARSZTATÓW ENERGII > Ministerstwo Energii > Ogólnopolskie Porozumienie Kooperacyjne „KlasGRID” > 3 KKK Klaster Zrównoważona Infrastruktura Mazowiecki Klaster ICT Wschodni Klaster ICT

Cel i koncepcja warsztatów Model Odniesienia Klastrów Energii (metodyka budowania i prowadzenia działalności) Identyfikacja „Modelowych Klastrów Energii” Integracja środowiska Klastrów Energii Tworzenie Grupy Polskie Klastry Energii Wydawnictwo Klastrów Energii Strategie, Studia Celowości i Studia Wykonalności Rekomendacja rozwiązań technologicznych

Budowanie społecznej koncepcji KE 2017-09-06 Warsztat 1 Dystrybucja w Klastrze Energii, Współpraca z OSD, Problemy prawne 2017-09-20 Warsztat 2 Konkurs ME, JST w Klastrze Energii, Struktura Klastra 2017-10-25 Warsztat 3 Wytwarzanie, Magazynowanie, Sprzedaż, Koordynator 2017-11-13 Warsztat 4 SmartGRID / ICT / IoT 2017-11-21 Warsztat 5 Prezentacje Klastrów Energii

Harmonogram działań Klastrów Energii 18 Sierpień 2017 ME ogłoszenie konkursu na certyfikację klastrów pilotażowych Sierpień 2017 POIiŚ 1.1.1 (OZE) Sierpień 2017 POIiŚ 1.6.1 (kogeneracja ciepło) 16 października termin składania aplikacji do konkursu na certyfikację klastrów pilotażowych Październik / Listopad 2017 prezentacje strategii klastrów Grudzień 2017 ogłoszenie harmonogramu konkursów dla KKKE 31 styczeń 2018 wybór krajowych klastrów kluczowych energetycznych

IDEA Klastrów Energii Energetyka rozproszona Samobilansowanie BEZPIECZEŃSTWO KONKURENCJA LOKALNE ZASOBY Energetyka rozproszona Samobilansowanie OZE – ochrona środowiska Konsolidacja, integracja Obniżenie niskiej emisji Efektywność ekonomiczna Smart – Energy koopetycja

Hierarchia Celów Klastra Energii Państwo (sponsor) Inicjatorzy (władze klastra) Partnerzy (członkowie klastra / dostawcy i klienci )

Wzrost bezpieczeństwa energetycznego. Zmniejszenie energochłonności gospodarki. Realizacja celów na poziomie międzynarodowym dotyczących zmniejszenia emisji szkodliwych gazów do atmosfery czy zwiększania udziału OZE w krajowym miksie energetycznym. Uniezależnienie od zagranicznych dostaw paliw. Zwiększenie mocy zainstalowanej w KSE. Rozwój rozproszonych źródeł energii. Aktywizacja społeczna. Rozwój społeczeństwa obywatelskiego. Poprawa jakości zasilania. Poprawa parametrów pracy systemu elektroenergetycznego. Zwiększenie i racjonalizacja wykorzystania zasobów lokalnych. Uzyskanie określonego efektu ekonomicznego poprzez: tańsze zaopatrzenie w energię, droższą sprzedaż energii na rynku lokalnym, racjonalizacja zużycia energii. Perspektywa uniezależnienia się wytwórców energii od zewnętrznych dopłat. Przekształcanie odpadów w kierunku wykorzystania energetycznego, w tym ochrona środowiska naturalnego poprzez np. utylizację szkodliwych odpadów. Zwiększenie atrakcyjności terenów inwestycyjnych poprzez zmniejszenie kosztów zaopatrzenia w energię. Poprawa jakości powietrza np. poprzez zastąpienie indywidualnych kotłowni lokalną siecią ciepłowniczą. Zmniejszenie niskiej emisji. Rozwój niskoemisyjnego transportu publicznego. Tworzenie nowych miejsc pracy. Pobudzenie rozwoju gospodarczego poza terenami większych aglomeracji. Rozwój innowacyjności i wzrost kultury technicznej. Rozwój nowego modelu biznesowego. Poprawa innowacyjności gospodarki np. poprzez rozwój inteligentnych sieci. Poprawa konkurencyjności gospodarki. Pobudzenie rozwoju gospodarczego. Cele Klastra Energii wg. „KONCEPCJI FUNKCJONOWANIA KLASTRÓW ENERGII W POLSCE” (KAPE 2016)

przy uwzględnieniu miejscowych zasobów i potrzeb. Bezpieczeństwo Klastry Energii   Tworzenie warunków stałego, zrównoważonego (społeczeństwo, środowisko, gospodarka), nowoczesnego (w tym innowacyjnego) i efektywnego (technicznie, energetycznie, ekonomicznie) rozwoju energetyki rozproszonej w tym odnawialnej, służących poprawie lokalnego bezpieczeństwa energetycznego i zapewnienia konkurencyjności gospodarczej w sposób przyjazny dla środowiska przy uwzględnieniu miejscowych zasobów i potrzeb.   Bezpieczeństwo   Środowisko Gospodarka I Zapewnienie lokalnego bezpieczeństwa energetycznego   II Poprawa stanu lokalnego środowiska naturalnego III Zwiększenie konkurencyjności i efektywności technicznej, energetycznej oraz ekonomicznej, lokalnej gospodarki Innowacje   Rynek Energii IV Innowacje w energetyce   V Rozwój rynku poprzez podnoszenie jakości i kreowanie nowych usług i modeli biznesowych

Wytwarzanie energii elektrycznej z różnych źródeł energii odnawialnej 1 Wytwarzanie energii elektrycznej w oparciu o paliwa konwencjonalne (np. kogeneracja) 2 Wytwarzanie energii elektrycznej z różnych źródeł energii odnawialnej 3 Wytwarzanie energii cieplnej w oparciu o źródła konwencjonalne 4 Wytwarzanie energii cieplnej w odnawialnych źródłach energii 5 Wytwarzanie paliw gazowych 6 Dystrybucja energii elektrycznej w ramach własnego systemu dystrybucji 7 Dystrybucja energii cieplnej 8 Dystrybucja paliw gazowych 9 Sprzedaż energii lub paliw gazowych odbiorcom końcowym z uwzględnieniem odpowiednio obniżonych stawek sieciowych 10 Wytwarzanie i dystrybucja lub sprzedaż chłodu 11 Magazynowanie energii lub jej nośników Zakres funkcjonowania Klastra Energii wg. „KONCEPCJI FUNKCJONOWANIA KLASTRÓW ENERGII W POLSCE” (KAPE 2016)

Potencjalne kategorie usług klastra energii 5 x 5 x 5 = 125 kategorii ENERGIA ELEKTRYCZNA CIEPŁO CHŁÓD PALIWA TRANSPORT 3 VAS MAGAZYNOWANIE 1 DYSTRYBUCJA PRODUKCJA 2 ZUŻYCIE INWESTYCJE MODERNIZACJA EKSPLOATACJA ZARZĄDZANIE INFORMACJA 1. Eksploatacja źródeł produkujących energię cieplną 2. Zarządzanie konsumpcją energii elektrycznej 3. Usługi dodatkowe dla inwestycji obszarze en. el.

Przykłady Usług Klastra Energii (cz.1) Wytwarzanie energii elektrycznej czynnej Wytwarzanie energii elektrycznej biernej Wytwarzanie ciepła systemowego (CO, CWU) Wytwarzanie chłodu Bilansowanie energii elektrycznej - moc czynna Bilansowanie energii elektrycznej - moc bierna (indukcyjna i pojemnościowa) Chwilowa rezygnacja z mocy zamówionej - DSR Akumulacja energii elektrycznej Akumulacja energii cieplnej Akumulacja chłodu Dystrybucja energii elektrycznej Dystrybucja energii cieplnej Dystrybucja chłodu Sprzedaż energii elektrycznej Sprzedaż energii cieplnej Sprzedaż chłodu

Przykłady Usług Klastra Energii (cz.2) Konwersja energii Absorpcja CO2 Dostawa paliw (płynnych, gazowych, stałych, OZE-biomasy) Konwersja/produkcja paliw (np. RDF, procesy uwęglania) Help-desk informacyjny (informacje o usługach i technologiach energetycznych) Help-desk techniczny (elektryk-monter urządzeń i instalacji) Wsparcie w procesie stawania się prosumentem energii Planowanie strategiczne (plany gospodarki niskoemisyjnej, plany zaopatrzenia w energię elektryczną, cieplną i paliwa gazowe) Planowanie operacyjne (np. przebieg linii energetycznych w gminie) Rozwiązania ICT dla producenta energii Rozwiązania ICT dla konsumenta/prosumenta energii Rozwiązania ICT dla klastra Szkolenia z obszaru energetyki Audyty energetyczne

Przykłady Usług Klastra Energii (cz.3) Bezpieczeństwo energetyczne fizyczne (ochrona sieci i urządzeń) Bezpieczeństwo energetyczne informacyjne (bezpieczne serwerownie, transfer danych, zbieranie pomiarów) Bezpieczeństwo energetyczne - zapewnienie ciągłości dostaw energii Transport elektryczny (publiczny - zbiorowy, publiczny - indywidualny) Publiczne stacje ładowania pojazdów Monitoring jakości energii Poprawa jakości energii Usługi finansowe związane z inwestowaniem w instalacje energetyczne Monitoring jakości powietrza Produkcja metanu z biogazowni Produkcja substratów dla źródeł wytwórczych (biomasa, wsad do biogazowni). Prowadzenie badań i rozwoju w obszarze „energia”

Sieć wsparcia i współpracy Klastry Energii - klastry pilotażowe, - klastry modelowe - model odniesienia - metodyka 2.0 Krajowe Klastry Kluczowe - rozwiązania - wiedza i edukacja Współpraca w ramach V4+4+ - internacjonalizacja idei - internacjonalizacja rozwiązań KE KKK V4+4+

Dziękujemy za uwagę Edyta Pęcherz tel. 501433632 ep@edytapecherz.pl WWW.KLASGRID.PL www.energyclusters.eu