Rzecznik Praw Dziecka

Kim jest Rzecznik Praw Dziecka?

jest konstytucyjnym jednoosobowym organem władzy państwowej, ustanowionym na podstawie artykułu 72 ust. 4 Konstytucji RP urząd Rzecznika w Polsce istnieje od 2000 roku.

Kompetencje i pozycję ustrojową Rzecznika Praw Dziecka reguluje: ustawa z dnia 6 stycznia 2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka (Dz. U. z 2000 r. Nr 6, poz. 69, z późn. zm.), ogłoszona 31 stycznia 2000 i obowiązująca z mocą wsteczną od 1 stycznia 2000 r. Obowiązek uchwalenia ustawy powołującej urząd do istnienia przewiduje art. 72 ust. 4 w związku z art. 236 ust. 1 Konstytucji RP.

Rzecznik powoływany jest uchwałą Sejmu która podlega zatwierdzeniu przez Senatu. Kandydata może zgłosić: Marszałek Sejmu, Marszałek Senatu, co najmniej 35 posłów lub co najmniej 15 senatorów. Kadencja trwa 5 lat.

Czym zajmuje się Rzecznik Praw Dziecka Podejmuje działania w sprawach indywidualnych, dotyczących poszczególnych dzieci. Monitoruje prawodawstwo, dba o to, żeby istniejące i powstające akty prawne nie naruszały praw dzieci. Kontroluje instytucje zajmujące się dziećmi, w tym szkoły, internaty, różnego rodzaju placówki.

Rzecznik Praw Dziecka stoi na straży praw dziecka, a w szczególności: • prawa do życia i ochrony zdrowia, • prawa do wychowania w rodzinie, • prawa do godziwych warunków socjalnych, • prawa do nauki.

Prawa dziecka, podobnie jak prawa człowieka podzielone są według kategorii na prawa: • osobiste, umożliwiające rozwój dziecka. Są to: prawo do życia, prawo do tożsamości, prawo do rozwoju, prawo do wychowania w rodzinie, prawo do wyrażania własnych poglądów, prawo do informacji; • polityczne lub publiczne, dzięki którym dziecko wyraża swoje poglądy i uczestniczy w życiu swojej grupy, społeczności, państwa. Są to prawa: prawo do wyrażania własnych poglądów, prawo do uczestniczenia w stowarzyszeniach; • socjalne, które są obowiązkami państwa i dorosłych do stworzenia odpowiednich warunków do rozwoju umysłowego i fizycznego dziecka. Są to: prawo do godnych warunków życia i odpowiedniego poziomu życia, prawo do opieki zdrowotnej, prawo do odpoczynku; • ekonomiczne, umożliwiające dziecku przygotowywanie się do niezależności materialnej od innych. Najważniejszym jest prawo do nauki; ponadto ochrona prawa pracy podejmowanej, czy to w ramach obowiązku nauki czy wakacyjnego zarobku.

Rzecznik wykonując swoje uprawnienia, kieruje się zasadami zawartymi w Konstytucji RP, Konwencji o Prawach Dziecka i ustawie o Rzeczniku Praw Dziecka, w tym zwłaszcza: • zasadą dobra dziecka, • wszystkie działania podejmowane są w najlepiej pojętym interesie dziecka, • zasadą równości, • troską o ochronę praw każdego dziecka, • zasadą poszanowania odpowiedzialności, praw i obowiązków obojga rodziców za rozwój i wychowanie dziecka.

Konstytucja RP Art.72 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej 1. Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją. 2. Dziecko pozbawione opieki rodzicielskiej ma prawo do opieki i pomocy władz publicznych. 3. W toku ustalania praw dziecka organy władzy publicznej oraz osoby odpowiedzialne za dziecko są obowiązane do wysłuchania i w miarę możliwości uwzględnienia zdania dziecka. 4. Ustawa określa kompetencje i sposób powoływania Rzecznika Praw Dziecka.

Dziecko nie jest własnością dorosłych Dziecko nie jest własnością dorosłych. Jest słabsze od dorosłych, dlatego też musi posiadać dodatkową ochronę przed siłą dorosłych. Taką ochronę dają im prawa dziecka zapisane w Konwencji o prawach dziecka. Konwencja natomiast zobowiązuje państwo i dorosłych do szczególnego traktowania dzieci.

Konwencja o Prawach Dziecka

przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. Podzielona jest na III części i składa się z 54 artykułów

Kampanie społeczne Rzecznika Praw Dziecka

Dziecięcy Telefon Zaufania