Rachunkowość Podatkowa - wykład 3 Dr Krzysztof Jonas Rachunkowość Podatkowa - wykład 3
Wynik finansowy a dochód Od dochodu do podstawy opodatkowania. Wynik finansowy a dochód
Wynik Finansowy Prawo bilansowe posługuje się terminem: „wynik finansowy”, który może być „zyskiem” lub „stratą” Ustalany jest on ewidencyjnie na koncie „Wynik finansowy” lub sprawozdawczo w „Rachunku zysków i strat”.
Wynik finansowy Na wynik finansowy składają się: Przychody i koszty z podstawowej działalności operacyjnej Przychody i koszty z pozostałej działalności operacyjnej (obejmują również zyski i straty nadzwyczajne) Przychody i koszty z działalności finansowej Obowiązkowe obciążenie wyniku finansowego (podatek dochody i inne zrównane z nim obciążenia
Dochód Prawo podatkowe nie posługuje się terminem wynik finansowy – w jego miejsce używa terminu „dochód” lub „strata” Dochodem zgodnie z art. 7 ust. 2 uopdoop jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym, jeśli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów różnica jest stratą.
Dochód Od łącznej sumy dochodu zgodnie z przepisami podatkowymi przed opodatkowaniem: Odlicza się dochody wolne i nieopodatkowane Uwzględnia się przysługujące odliczenia. Podatek jest obliczany od podstawy opodatkowania czyli dochodu po wszelkich odliczeniach.
Dochód Podatnicy jeżeli mają siedzibę lub zarząd na terenie RP podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów. Jeżeli nie posiadają siedziby ani zarządu podlegają jedynie ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terenie RP.
Dochód Przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się: Przychodów ze źródeł położonych na terenie RP lub za granicą jeśli dochody z tych źródeł nie podlegają opodatkowaniu lub są wolne od podatku Przychodów wymienionych w art.21 i 22 uopdoop (przychody opodatkowane stawkami odrębnymi) Kosztów uzyskania ww. przychodów
Dochód Strat podmiotów przekształcanych, łączonych, przejmowanych lub dzielonych – z wyjątkiem przekształcenia spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową Strat przedsiębiorstw państwowych przejmowanych lub nabywanych na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji
Dochody wolne warunkowo i bezwarunkowo Ustawa wyróżnia dwie grupy dochodów wolnych od podatku: (art. 17) Dochody ze źródeł przychodów wolnych i zwolnionych od podatku bezwarunkowo czyli niezależnie od przeznaczenia tych dochodów przez podatnika Dochody wolne od podatku warunkowo, to znaczy po spełnieniu warunków przewidzianych ustawą – przeznaczenie tych dochodów na cele wskazane w ustawie
Dochody wolne bezwarunkowo Dochody wolne bezwarunkowo to np.: dochody ze sprzedaży części albo całej nieruchomości wliczającej się w gospodarstwo rolne, jeśli sprzedano ją po upływie 5 lat liczonych od końca roku jej nabycia dochody uzyskane zagranicą przez jednostkę z siedzibą na terenie Polski, gdy umowa międzynarodowa tak stanowi dochody ze sprzedaży prawa wieczystego użytkowania oraz nieruchomości w oparciu o przepisy o ochronie oraz kształtowaniu środowiska
Dochody wolne warunkowo Dochody wolne warunkowo to np. Dochody organizacji pracowników, związków zawodowych, partii politycznych – w kwocie przeznaczonej na cele statutowe Dochody z tyt. prowadzenia szkół – w kwocie przeznaczonej na cele szkoły, Dochody sportowych spółek akcyjnych oraz innych wymienionych w ustawie jednostek przeznaczone na cele statutowe Subwencje, dotacje oraz dopłaty uzyskane przez zakład pracy chronionej z PFRON
Zwolnienia warunkowe Zwolnienia warunkowe nie mają zastosowania w przypadku dochodów uzyskanych z działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów o zawartości alkoholu powyżej 1,5% oraz wyrobów z metali szlachetnych lub dochodów z handlu nimi. UWAGA jest wyjątek.
Zwolnienia warunkowe Wyjątkiem są dochody jednostek naukowych i badawczo rozwojowych ale tylko w odniesieniu do wyrobów przemysłu elektronicznego.
Odliczenia Dochód po odliczeniu: Dochodów ze źródeł przychodów niepodlegających opodatkowaniu oraz Dochodów wolnych od podatku Pomniejsza się o odliczenia z tytułu: Strat Darowizn Wydatków na nabycie nowych technologii (do końca 2015r.), od 2016r. – ulga z tytułu prowadzenia działalności badawczo rozwojowej)
Strata Straty poniesione w roku podatkowym mogą obniżyć dochód w 5 najbliższych kolejno po sobie następujących latach. Kwota odliczenia w danym roku nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty, pod warunkiem posiadania dochodu od którego można stratę odliczyć.
Przykład rozliczenia straty Firma X w 2010r. poniosła stratę 133.000 zł. W kolejnych latach uzyskała następujące wyniki: - 2011r. dochód 60.000 - 2012r. dochód 25.000 - 2013r. dochód 18.000 - 2014r. strata 12.000 - 2015r. dochód 56.000 Proszę zaproponować sposób rozliczenia straty.
Przykład rozliczenia straty. Rok Dochód Strata Odliczenie 2010 133.000 2011 60.000 2012 25.000 2013 18.000 2014 12.000 2015 56.000 30.000 + 6.000
Darowizny Od dochodu mogą zostać odliczone darowizny przeznaczone na cele: 1. Określone w art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, ( pomocy społecznej, działalności charytatywnej, działalności na rzecz niepełnosprawnych itp.) – łącznie do wysokości 10% dochodu
Darowizny 2. W bankach – 20% kwoty kredytów (pożyczek) umorzonych w związku z realizacją programu restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw zakwalifikowanych do straconych kredytów (pożyczek) i zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów 3. Na cele kultu religijnego – łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10% wysokości dochodu Łączna kwota odliczeń z tytułu darowizn nie może przekroczyć 10% dochodu.
Darowizny Uwaga – wyjątek. Odliczeniu nie podlegają darowizny na rzecz osób fizycznych oraz na rzecz osób prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej prowadzących działalność w takim samym zakresie jak przy wyjątku od zwolnień warunkowych
Przykład odliczenia darowizn Firma X (osoba prawna) osiągnęła dochód w kwocie 110.000 zł. W ciągu roku udzieliła darowizny na cele charytatywne w kwocie 15.000. Jaka kwota darowizny podlega odliczeniu? Odliczeniu podlega kwota : 110.000 X 10% = 11.000 Pozostała część darowizny nie podlega odliczeniu.
Wydatki na Zakup nowych technologii (do końca 2015r. Nowa technologia to wiedza technologiczna w postaci WNiP, która umożliwia wytwarzanie nowych lub udoskonalonych wyrobów lub usług i nie jest stosowana na świecie przez okres dłuższy niż 5 lat. Potwierdza to opinia niezależnej od podatnika jednostki naukowej. Wartość odliczenia stanowi kwota wydatków: nie zwrócona w jakikolwiek sposób zapłacona w roku podatkowym wprowadzenia do ewidencji WNiP lub w roku następnym.
Wydatki na Zakup nowych technologii (do końca 2015r.) Odliczenia dokonuje się za rok podatkowy w którym poniesiono wydatek a jeśli dochód jest niewystarczający w kolejno następujących po sobie 3 latach. Odliczenie nie może przekroczyć 50% wydatkowanej kwoty na nowe technologie przyjęte do ewidencji.
Koszty działalności badawczo rozwojowej – od 2016r. Art. 18 uopdoop umożliwia odliczanie od podstawy opodatkowania kosztów kwalifikowanych ponoszonych przez podatnika na działalność BR Koszty kwalifikowane to koszty poniesione na: wynagrodzenia i składki ubezpieczeniowej, ekspertyzy, opinie, usługi doradcze, nabycie wyników badań, odpłatne korzystanie z aparatury naukowej amortyzację środków trwałych i WNiP wykorzystywanych w działalności BR – bez budynków, budowli i lokali oraz samochodów osobowych.(dla mikro, małych i średnich)
Koszty działalności badawczo rozwojowej – od 2016r. Koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu jeśli badania są prowadzone na podstawie umowy lub porozumienia z jednostką naukową w rozumieniu ustawy o zasadach finansowania nauki. Koszty te zalicza się w pełnej wysokości do KUP oraz odlicza się od dochodu: mikro, mali i średni przedsiębiorcy mają prawo odliczyć 50% kosztów Pozostali – 50% kosztów wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne osób zatrudnionych do działalności badawczo rozwojowej oraz 30% pozostałych kosztów kwalifikowanych (z wyjątkami)
K0szty działalności badawczo rozwojowej – od 2016r. Odliczenie przysługuje za rok podatkowy w którym poniesiono koszty kwalifikowane. Jeśli dochód jest niewystarczający przysługujące kwoty odlicza się przez 6 kolejno po sobie następujących lat podatkowych najbliższych rokowi poniesienia kosztów.
Przykład Podatnik będący średnim przedsiębiorcą poniósł w 2016r. koszty w celu stworzenia nowego produktu: koszty wynagrodzeń i składek ZUS 360.000 koszty usług doradczych 30.000 koszty materiałowe do stworzenia prototypu 60.000 Cała wartość kosztów została ujęta jako KUP Ulga podatkowa z tego tytułu wynosić będzie? A gdyby był przedsiębiorcą nie kwalifikującym się do mikro, małych czy średnich?
Podstawa opodatkowania Po uwzględnieniu wszelkich odliczeń od dochodu i ewentualnych doliczeń (związanych np. z utratą prawa do ulgi) do dochodu ustala się podstawę opodatkowania do której stosuje się obowiązującą stawkę podatkową. W ciągu roku podatnik opłaca zaliczki na pdoop Po zakończonym roku dokonuje się obliczenia tzw. podatku należnego.
Podstawa opodatkowania Należny podatek dochodowy porównuje się z: Kwotą zaliczek zapłaconych w ciągu roku Oraz uwzględnia się: Kwotę podatku zapłaconego za granicą Kwotę zaniechanego poboru podatku na podstawie odrębnych decyzji Ostatecznym rezultatem jest kwota podatku do zapłaty, nadpłaty lub zero.
Podsumowanie. Podstawę opodatkowania ustala się w następujący sposób: Przychody podatkowe – koszty uzyskania przychodów = dochód Dochód – dochody wolne od podatku, nieopodatkowane i odliczenia = podstawa opodatkowania Podstawa opodatkowania + doliczenia do podstawy = podstawa opodatkowania do której stosujemy stawkę podatkową Podstawa opodatkowania * stawka podatkowa = podatek dochodowy
Przykład W firmie X osiągnięto zysk brutto 100.000. Aby ustalić wartość dochodu należy uwzględnić: Przychody nieopodatkowane 5.000 Przychody nie uznane przez prawo podatkowe 6.000 Koszty niestanowiące uzyskania przychodów 14.000.
Przykład. 100.000 - 5.000 - 6.000 + 14.000 ======= 103.000
Przykład Dochód 103.000 Odliczenia. Firma udzieliła darowiznę na cele dobroczynne w kwocie 5.000 Firma rozlicza stratę z zeszłego roku (strata w kwocie 20.000, firma deklaruje możliwie najszybsze rozliczenie straty)
Przykład Limit darowizn: 103.000 * 10% = 10.300 Cała darowizna podlega odliczeniu. Odliczenie straty maksymalnie 10.000 Dochód 103.000 Darowizna 5.000 Odliczenie straty -10.000 ==================== Podstawa opodatkowania88.000 Podatek dochodowy 88.000 * 19% = 16.720
Przekształcenie wyniku finansowego do dochodu
Przekształcenie WF do dochodu Wynik finansowy jest z reguły jest różny od dochodu. Przekształcenie WF do dochodu służy do prawidłowego ustalenia podatku dochodowego. Na charakter różnic zawsze spoglądamy z punktu widzenia rachunkowości.
Przekształcenie WF do dochodu Jeżeli WF jest wyższy od dochodu, różnica ma charakter dodatni. Dzieje się tak, gdy: Przychody bilansowe są wyższe od przychodów podatkowych lub Koszty są niższe od kosztów uzyskania przychodu Jeżeli WF jest niższy od dochodu różnica ma charakter ujemny. Dzieje się tak, gdy: Przychody bilansowe są niższe od przychodów podatkowych lub Koszty są wyższe od kosztów uzyskania przychodu.
Różnice trwałe i okresowe Różnice dzielą się na: Trwałe Okresowe Różnice trwałe są to nieodwracalne, definitywne różnice pomiędzy przychodami i kosztami wg prawa bilansowego i podatkowego. Trwałość różnic oznacza, że nigdy nie zostaną wyrównane i nie wpłyną na WF lub dochód w latach następnych. Wpływają wyłącznie na podatek w roku bieżącym.
Różnice trwałe i okresowe Różnice okresowe spowodowane są tym, iż inny jest moment uznania danego przychodu za osiągnięty, a kosztu za poniesiony wg prawa bilansowego i podatkowego. Różnice te wyrównują się w okresach następnych.
Różnice trwałe dodatnie w przychodach Są to np.: Przychody z działalności rolniczej z wyjątkiem działów specjalnych Przychody uzyskane przez podatników mających siedzibę za granicą opodatkowane w sposób zryczałtowany Zwrócone podatki i opłaty niezaliczone do kosztów uzyskania przychodów Odsetki otrzymane w związku ze zwrotem nadpłaconych podatków Dywidendy podlegające zryczałtowanemu opodatkowaniu
Różnice trwałe ujemne w przychodach Są to przychody które stanowią przychody podatkowe, natomiast nie stanowią przychodów w rozumieniu prawa bilansowego. Przychody te z zasady nie są ujmowane w księgach rachunkowych i nie podwyższają WF – są ujmowane w odrębnej ewidencji dla celów podatkowych. Są to np.: Wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo nieodpłatnie świadczeń Przychody ustalone w drodze decyzji US dotyczące zbycia rzeczy lub praw majątkowych, jeżeli cena sprzedaży bez uzasadnionej przyczyny znacząco odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw.
Różnice trwałe dodatnie w kosztach Te różnice są uznawane za teoretyczne i w praktyce mogą się pojawić jedynie jako koszty związane z przychodami podatkowymi nie stanowiącymi przychodów wg prawa bilansowego.
Różnice trwałe ujemne w kosztach Są to np.: Odpisy z tytułu zużycia samochodu osobowego dokonane wg zasad określonych w ustawie w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20.000 euro przeliczonej na złote wg kursu średniego NBP z dnia przekazania do samochodu do użytku Kary, opłaty i odszkodowania oraz odsetki od tych zobowiązań z tytułu nieprzestrzegania przepisów BHP oraz przepisów w zakresie ochrony środowiska Rezerwy tworzone zgodnie z UoR inne niż określone w uopdoop jako koszt uzyskania przychodu
Różnice trwałe ujemne w kosztach Grzywny i kary pieniężne oraz odsetki od nich Kary umowne i odszkodowania Koszty reprezentacji w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych Wpłaty na PFRON Składki na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej proporcję równowartości 20.000 euro i wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczeń Koszty uzyskania przychodów nieobjętych uopdoop np. z działalności rolnej lub leśnej
Różnice trwałe ujemne w kosztach Składki na rzecz organizacji do których przynależność nie jest obowiązkowa (są wyjątki) Amortyzacja gruntów i prawa użytkowania wieczystego gruntów Amortyzacja dzieł sztuki i eksponatów muzealnych Amortyzacja składników majątku nie używane na skutek zaprzestania działalności, w której były używane Amortyzacja wartości firmy powstałej inaczej niż w drodze kupna, przyjęcia do odpłatnego używania lub wniesienia do spółki
Różnice okresowe dodatnie w przychodach Są to np.: Naliczone lecz nieotrzymane odsetki od należności w tym również od udzielonych pożyczek. W myśl UoR należności i zobowiązania w tym również z tytułu pożyczek wycenia się na dzień bilansowy w kwocie wymaganej zapłaty W ujęciu podatkowym liczy się moment faktycznego otrzymania odsetek. Różnice kursowe dodatnie ustalone na moment bilansowy (niezrealizowane) Wg UoR dodatnie różnice kursowe powstałe w związku z wyceną na dzień bilansowy aktywów i pasywów wyrażonych w walutach obcych stanowią przychody finansowe.
Różnice okresowe ujemne w przychodach Są to np.: Pobrane z góry czynsze
Róźnice okresowe dodatnie w kosztach Są to np.: Koszty amortyzacji naliczane dla celów bilansowych liniowo a dla celów podatkowych degresywnie.
Różnice okresowe ujemne w kosztach Są to np.: Naliczone lecz niezapłacone odsetki od zobowiązań w tym również od kredytów i pożyczek Różnice kursowe ujemne ustalone na moment bilansowy (niezrealizowane) Odpisy amortyzacyjne dokonane dla celów bilansowych w kwotach wyższych niż przewidują przepisy podatkowe Niewypłacone, niedokonane lub niepostawione do dyspozycji osobom fizycznym wynagrodzenia Nieopłacone do ZUS składki Rezerwy na przyszłe wydatki Aktualizacja wyceny składników majątkowych będąca następstwem utraty wartości użytkowej czy rynkowej na moment bilansowy
Przekształcenie wF do dochodu Wynik finansowy brutto - różnice dodatnie (trwałe, okresowe) w przychodach, kosztach + różnice ujemne (trwałe, okresowe) w przychodach, kosztach = Dochód brutto W informacji dodatkowej, w części „Dodatkowe informacje i objaśnienia” należy ująć rozliczenie głównych pozycji różniących wynik finansowy brutto od dochodu
I to by było na tyle. Dziękuję za uwagę i do zobaczenia.