Trudne zachowania ucznia Jak reagować? Jak unikać błędów?

Przyczyny, które mogą powodować u dziecka trudne zachowania: Brak znajomości zasad, jak i brak stałego systemu zasad i konsekwencji Trudności w komunikowaniu się Zachowanie opozycyjno-buntownicze, czyli celowe łamanie zasad Trudne zachowanie wynikające z obecności objawów różnych zaburzeń: ADHD, zespół Aspergera, upośledzenie umysłowe, zespół dziecka maltretowanego, niedosłuch, lęki, alergie, adaptacja do nowych warunków, choroby somatyczne itp… Najczęściej wymieniane przez rodziców i nauczycieli problemy to trudności w zachowaniu dziecka, związane z zaburzoną koncentracją uwagi, nadruchliwością, nadimpulsywnością.

I. Zaburzenia koncentracji uwagi – objawy najczęściej spotykane u dzieci: Bardzo szybko się rozprasza; Zapomina polecenia; Szybko się nudzi; Często przerywa pracę; Czyta bez zrozumienia; Wraca do początku, gdy przerywa pracę; Charakteryzuje je chaos odpowiedzi i natłok myśli; Bardzo dużo gestykuluje; Ma trudności ze zorganizowaniem sobie pracy; Unika zadań wymagających wysiłku umysłowego; Gubi rzeczy potrzebne do pracy; Zapomina, co było zadane.

Wskazówki, jak pomóc dziecku przejawiającemu zaburzenia w zakresie koncentracji uwagi Dawać bardzo krótkie komunikaty, formułowane w pozytywie: ( Otwórz zeszyt!, Spakuj się!, Popatrz! ) Powtórzyć polecenie krótko i czytelnie. Sprawdzić, czy dziecko wykonało to polecenie. Zwracać uwagę hasłowo: (Halo!, Zobacz!, Uwaga! ) Użyć dzwoneczka lub gwizdka jako krótkiego sygnału dźwiękowego. Stanąć przy dziecku, poklepać po ramieniu, popatrzyć mu w oczy, prosić o powtórzenie swoich słów.

II. Nadmierna ruchliwość – objawy najczęściej spotykane u dzieci: Nerwowe ruchy rąk i stóp; Często wstaje z miejsca, chodzi po pomieszczeniu; Nadmierna gadatliwość; Ciągle kręci się; Gryzie ołówki, kredki; Wyrywa się do odpowiedzi, choć nie zawsze zna właściwą odpowiedź; Zaczepia, potrąca;

Wskazówki, jak pomóc dziecku przejawiającemu nadmierną ruchliwość; Prosić dziecko o wykonanie drobnych czynności np.: zbieranie zabawek, przyniesienie kredy, podlanie kwiatów. Chwalić za każdy etap pracy, mówić powoli – to uspokaja. Mało dopytywać, bo ucieknie od kontaktu; unikać pytania: Dlaczego?, w zamian: Co skłoniło cię do…? Za każdym razem pokazywać mu, co robi dobrze, z czego się cieszymy. Gdy biegnie po korytarzu, zatrzymać go i utrzymać kontakt wzrokowy, odciągnąć uwagę: Chodź, pomóż mi… Wzmacniać pozytywnie, chwalić za wykonanie jakiejś czynności zgodnie z naszymi oczekiwaniami.

III Nadmierna impulsywność – objawy najczęściej spotykane u dzieci: Impuls – działanie natychmiastowe; Reakcja jest nieproporcjonalna do bodźców ( agresja ) Działa , nie przewidując konsekwencji swojego działania, łatwiej podpada, bo nie sprawdza, czy nauczyciel jest obok; Zna reguły , ale ich nie stosuje; Jest niecierpliwe, często wtrąca się do rozmowy, nie czeka na swoją kolej; Przypadkowo, nieumyślnie niszczy rzeczy; Prowokuje, kłóci się; Obraża się, kłamie; Odpowiada nie na temat, woli mówić niż słuchać; Generalizuje: nikt mnie nie lubi.

Wskazówki, jak pomóc dziecku przejawiającemu nadmierną impulsywność: Dzień po dniu przypominać o zasadach. Proponować: weź ołówek i narysuj na kartce, jaki jesteś zły. Wykorzystać „kartkę bezpieczeństwa”: zgnieć ją, podrzyj , podepcz, wyrzuć. Odwróć uwagę dziecka proponując nowe zajęcie. Posadzić pomiędzy spokojnymi dziećmi.

Elementami pracy wychowawczej w zakresie eliminowania trudnych zachowań u dzieci są: - Respektowanie norm i zasad - Stosowanie konsekwencji - Wydawanie poleceń we właściwy sposób, dostosowany do wieku dziecka