METODY RADIOMETRYCZNE To metody wykorzystujące przemiany nuklidów. Przemiany polegają na pomiarze radiacji, głównie promieniowania α, β, γ. Mogą być samoistne lub wymuszone np. przez napromieniowanie strumieniem neutronów. Służą do wykrywania, identyfikacji i oznaczania ilościowego składników.

RODZAJE PRZEMIAN PROMIENIOTWÓRCZYCH a). przemiana alfa b). przemiana beta minus c). przemiana beta plus d). przemiana gamma np.

PRAWO PRZESUNIĘĆ

Rodzaje przemian promieniotwórczych a). przemiana alfa ( α ): Przykłady:

b). przemiana beta minus ( β- ):                                                                                                                                 b). przemiana beta minus ( β- ): Antyneutrino elektronowe Przykłady

c). przemiana beta plus ( β+ ):                                 c). przemiana beta plus ( β+ ): Neutrino elektronowe Przykład To wykorzystywane w metodzie diagnostycznej PET. (Positron Emission Tomography)

d). przemiana gamma ( ɣ ):

PRAWO ROZPADU PROMIENIOTWÓRCZEGO Dla pomiarów ilościowych podstawą jest prawo rozpadu promieniotwórczego: gdzie N – liczba jąder po czasie t N0 – liczba jąder w chwili początkowej t = 0 λ – stała rozpadu, zależy od rodzaju nuklidu, [λ] = czas-1

CZAS POŁOWICZNEGO ZANIKU T1/2 (okres półtrwania) To czas po którym N0 → N0/2. Przykład węgla 14C:

Aktywność promieniotwórcza Aktywność promieniotwórcza A to – szybkość rozpadu gdzie A0 jest aktywnością początkową

Bekerel – symbol Bq, jednostka miary aktywności promieniotwórczej. JEDNOSTKI Bekerel – symbol Bq, jednostka miary aktywności promieniotwórczej. Oznacza 1 rozpad promieniotwórczy na sekundę. Dawna jednostka: kiur 1 Ci = 3,7·1010 Bq = 37 GBq Np. aktywność naturalnego izotopu potasu 40K w ciele ludzkim wynosi średnio około 4000 Bq.

METODA ROZCIEŃCZEŃ IZOTOPOWYCH a). niech nieznana masa oznaczanego składnika będzie równa mx b). do badanej próbki zawierającej badaną substancję dodaje się znaną ilość m1 tej substancji znaczonej izotopem o znanej aktywności A1 c). po wymieszaniu wydziela się masę m2 oznaczanej substancji, niech jej zmierzona aktywność będzie równa A2. Wtedy:

Przykład oznaczania - witamiana B12 ( cyjanokobalamina )

a). Ekstrakcja z badanej próbki kobalaminy związanej z białkiem. Oznaczanie witaminy B12. a). Ekstrakcja z badanej próbki kobalaminy związanej z białkiem. b). Przekształcenie jej w cyjanokobalaminę. c). Zmieszanie jej ze znaną ilością radioaktywnej cyjanokobalaminy, która wiąże się z białkowym nośnikiem tej witaminy. d). Oznaczenie metodą rozcieńczeń izotopowych. PRZYKŁAD: