dr n. med. Janina Szeląg Katedra i Zakład Ortodoncji AM we Wrocławiu Norma morfologiczna dr n. med. Janina Szeląg Katedra i Zakład Ortodoncji AM we Wrocławiu

Punkty antropometryczne On G N Or Or Zy Zy Sn Ls St Li Go Go Sm Pg Gn

Punkty antropometryczne On G N Or Sn Al Ls T S Sm Li Go Pg Gn

Analiza rysów twarzy A - twarz fizjonomiczna B - twarz morfologiczna wg Izarda Płaszczyzny: czołowa, pośrodkowa, frankfurcka

Wskaźnik Garsona N-Gn x 100 Zy-Zy mniej niż 78,9 twarz bardzo szeroka - hypereuryprospia 79 - 83,9 twarz szeroka - euryprospia 84 - 87,9 twarz średnia - mesoprospia 88 - 92,9 twarz wąska - keptoprospia więcej niż 93 twarz bardzo wąska - hyperleptoprospia

Płaszczyzny pośrodkowa oczodołowa Simona czołowa Kantorowicza czołowa Dreyfusa frankfurcka Płaszczyzny pośrodkowa czołowa Kantorowicza czołowa Dreyfusa frankfurcka oczodołowa Simona

Pole biometryczne Izarda zawarte między płaszczyzną oczodołową Simona a czołową Dreyfusa lub Kantorowicza

Podtypy profilu wg Schwarza Profil twarzowy wysunięty pośredni cofnięty Profil szczękowy prosty Skośny do tyłu Skośny do przodu

Profil twarzowy pośredni Profil szczękowy prosty skośny do tyłu skośny do przodu

Profil twarzowy cofnięty Profil szczękowy skośny do przodu

Profil twarzowy wysunięty Profil szczękowy prosty skośny do tyłu

Pole biometryczne Rickettsa Utworzone przez linię estetyczną i linię policzkową W zgryzie stałym warga dolna leży 2 ±3mm za linią estetyczną, warga górna w stosunku o tej linii jest cofnięta W zgryzie mieszanym wargi leża na linii estetycznej W zgryzie mlecznym wargi leżą przed linią estetyczną

Gnatofizjonometria Viggo Andersen 1930 Optimum estetyczne: linia Campera i oś centralna (linia nasion gnathion) przecinają się w punkcie centrale na tylnej krawędzi skrzydełka nosa pod kątem prostym Twarze harmonijne to: neutrognatofizjonomia prognatofizjinomia Retrognatofizjonomia Twarz dysharmonijną cechuje niemożność połączenia trzech punktów osi centralnej. Dysgnatofizjomia N linia Campera Gn

PROPORCJE PIONOWE TWARZY Prawo Kollmana – równość odcinków twarzy: czołowego , nosowego i szczękowego

PROPORCJE PIONOWE TWARZY

Prawo kła Simona Guzek kła górnego, powierzchnia dystalna kła dolnego i punkt gnathion leżą w płaszczyźnie oczodołowej

Wskaźnik Izarda szerokość szczęki x 100 Zy-Zy - 10 = 50 ± 2 Szerokość szczęki stanowi połowę szerokości twarzy kostnej mniejszy niż 48 - szczęka zbyt wąska w stosunku do twarzy większy niż 52 - szczęka zbyt szeroka w stosunku do twarzy

oparta na założeniu, ze pierwsze stałe trzonowce mają niezmienną pozycję w stosunku do podstawy kostnej i stanowią klucz do oceny okluzji, zmiana we wzajemnym położeniu pierwszych stałych zębów trzonowych jest odbiciem dysproporcji w położeniu szczęk. I klasa II klasa III klasa Klasyfikacja Angle’a 1899

Klasyfikacja ustawienia kłów- uzupełnienie klasyfikacji Angle’a I klasa II klasa IIl klasa

Wzajemne relacje zębów siecznych Nagryz pionowy- określa pionową relację zębów siecznych Nagryz poziomy- określa przednio-tylną relację zębów siecznych

Cechy praw8idłowego zgryzu stałego Kształt górnego łuku- półeliptyczny, dolnego – paraboliczny Liczba zębów 32 Łuki zębowe bez szpar z zachowanymi punktami stycznymi Łuk zębowy górny obejmuje łuk dolny od zewnątrz Osie długie siekaczy sa nieznacznie wychylone do przodu ( górne 5 – 15 ˚ dolnych 0-5˚) Zęby ustawione są w triadach czynnościowych za wyjątkiem siekacza przyśrodkowego dolnego i górnego ostatniego trzonowca Linia środkowa siekaczy górnych i dolnych pokrywa się z linią pośrodkową twarzy W obrębie trzonowców zachowana I klasa Angle’a Nagryz pionowy siekaczy 1/3 długości, poziomy 2mm Płaszczyzna zgryzowa ukształtowana w postaci krzywej Spee - na poziomie trzonowców unosi się nieznacznie ku górze i tyłowi

Klucz okluzji idealnej wg Andrewsa Stosunki trzonowcowe Mezjalno- dystalne nachylenie koron Wargowo- językowe nachylenie koron Brak obrotów zębów Zachowane punkty styczne Krzywa Spee nie głębsza niż 1,5 mm

Stosunki trzonowcowe Guzek przyśrodkowo-policzkowy pierwszego górnego trzonowca wpada w bruzdę między guzkami policzkowymi przyśrodkowym i środkowym pierwszego trzonowca dolnego. Guzek przyśrodkowo-językowy pierwszego górnego trzonowca wchodzi w bruzdę poprzeczną antagonisty. Korona pierwszego pierwszego górnego trzonowca ustawiona jest pod takim kątem, że dystalny brzeg jego listewki brzeżnej zwiera się z powierzchnia mezjalną przedniej listewki brzeżnej drugiego trzonowca dolnego.

Mezjalno- dystalne nachylenie koron (angulacja ) Przydziąsłowa część korony powinna być ułożona dystalnie względem części okluzyjnej. Powstaje w ten sposób mezjano dystalne ustawienie kątowe zębów względem płaszczyzny zgryzu. Angulacja koronowa zdaniem Andrewsa jest największa na kłach a najmniejsza na przedtrzonowcach.

Wargowo- językowe nachylenie koron Określa je kąt zawarty pomiędzy styczną do najbardziej dowargowo ustawionej części powierzchni środka zęba i prostopadłej do płaszczyzny zgryzu. Górne siekacze mają nachylenie koronowe +7°, zaś kąt zawarty między styczną do korony a jego osią długą wynosi +18°. Nachylenie koronowe dolnego siekacza wynosi -1°, zaś kąt zawarty między styczną do korony +16°. W prawidłowym zwarciu kąt utworzony między stycznymi do koron siekaczy górnych i dolnych wynosi 174 °.

Brak obrotów zębów W prawidłowej okluzji brak jest rotacji zębów. Obrócone zęby przedrzonowe i trzonowe potrzebują więcej miejsca w łuku, natomiast siekacze mniej.

Zachowane punkty styczne Warunkiem stabilnego zgryzu stałego jest niewystępowanie szpar i zachowane punkty styczne.

Krzywa Speego Prawidłowy zgryz ma płaską płaszczyznę zgryzową, krzywa Speego nie powinna być głębsza niż 1,5mm. Pogłębiona krzywa Speego powoduje niedobór miejsca dla zębów górnych. Odwrotna krzywa Speego powoduje nadmiar miejsca w szczęce.