Komitologia System, w którym Rada i Parlament upoważniają Komisje europejską do wydania aktów wykonawczych. Komisja jest wtedy wspierana przez komitety złożone z przedstawicieli państw członkowskich Komitety są instrumentem Rady, służącym monitorowaniu i kontroli przekazanych Komisji kompetencji wykonawczych.
Komitologia Komitety Doradcze Zarządzające Regulacyjne
Organy Unii Unia dysponuje ramami instytucjonalnymi, które mają na celu propagowanie jej wartości, realizację jej celów, służenie jej interesom, interesom jej obywateli oraz interesom Państw Członkowskich, jak również zapewnianie spójności, skuteczności i ciągłości jej polityk oraz działańn. Instytucjami Unii są: — Parlament Europejski, — Rada Europejska, — Rada, — Komisja Europejska (zwana dalej „Komisją”), — Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, — Europejski Bank Centralny, — Trybunał Obrachunkowy.
Każda instytucja działa w granicach uprawnień przyznanych jej na mocy Traktatów, zgodnie z procedurami, na warunkach i w celach w nich określonych. Instytucje lojalnie ze sobą współpracują Postanowienia dotyczące Europejskiego Banku Centralnego i Trybunału Obrachunkowego, a także szczegółowe postanowienia dotyczące innych instytucji znajdują się w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Parlament Europejski, Rada i Komisja są wspomagane przez Komitet Ekonomiczno-Społeczny i Komitet Regionów, które pełnią funkcje doradcze.
RADA - rodzaje Rada Rada Europejska Rada UE Zjednoczeni w Radzie szefowie państw lub rządów, przewodniczący i przewodniczący KE Ministrowie spraw zagranicznych Ministrowie resortów COREPER
Rada Europejska Skład ( art. 15 ust. 2 TUE) szefowie państw lub rządów oraz przewodniczący Komisji; Funkcje: art. 15 TUE; Nadaje impulsy i ustala ogólne, polityczne kierunki rozwoju; Przygotowuje wnioski dotyczące ogólnych wytycznych polityki gospodarczej państw członkowskich.
Skład Rady Europejskiej 28 ministrów spraw zagranicznych 25 ministrów spraw zagranicznych Przewodniczący Komisji Europejskiej Przewodniczący Komisji Europejskiej 1 członek KE 1 członek KE Sekretariat Generalny Przewodniczący Parlamentu Przewodniczący Parlamentu
Rada Europejska nadaje Unii impulsy niezbędne do jej rozwoju i określa ogólne kierunki i priorytety polityczne. Rada Europejska nie pełni funkcji prawodawczej. W skład Rady Europejskiej wchodzą szefowie państw lub rządów Państw Członkowskich, jak również jej przewodniczący oraz przewodniczący Komisji. W jej pracach uczestniczy wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa. Rada Europejska zbiera się dwa razy w ciągu półrocza, zwoływana przez jej przewodniczącego. Jeżeli wymaga tego porządek obrad, członkowie Rady Europejskiej mogą podjąć decyzję, aby każdemu z nich towarzyszył minister, a w przypadku przewodniczącego Komisji – członek Komisji. Jeżeli sytuacja tego wymaga, przewodniczący zwołuje nadzwyczajne posiedzenie Rady Europejskiej. O ile Traktaty nie stanowią inaczej, Rada Europejska podejmuje decyzje w drodze konsensusu. Rada Europejska wybiera swojego przewodniczącego większością kwalifikowaną na okres dwóch i pół roku; mandat przewodniczącego jest jednokrotnie odnawialny. W przypadku przeszkody lub poważnego uchybienia Rada Europejska może pozbawić przewodniczącego mandatu zgodnie z tą samą procedurą.
Rada Europejska W przypadku głosowania każdy członek Rady Europejskiej może otrzymać pełnomocnictwo tylko od jednego z pozostałych członków. Artykuł 16 ustęp 4 Traktatu o Unii Europejskiej i artykuł 238 ustęp 2 niniejszego Traktatu mają zastosowanie do Rady Europejskiej, gdy stanowi ona większością kwalifikowaną. Gdy Rada Europejska wypowiada się w drodze głosowania, jej przewodniczący oraz przewodniczący Komisji nie biorą udziału w głosowaniu. Wstrzymanie się od głosu przez członków obecnych lub reprezentowanych nie stanowi przeszkody w przyjęciu uchwały Rady Europejskiej wymagającej jednomyślności. 2. Przewodniczący Parlamentu Europejskiego może zostać zaproszony przez Radę Europejską w celu jego wysłuchania. 3. Rada Europejska stanowi zwykłą większością w kwestiach proceduralnych oraz w sprawie przyjęcia swojego regulaminu wewnętrznego. 4. Radę Europejską wspomaga Sekretariat Generalny Rady.
Rada Europejska Rada Europejska przyjmuje większością kwalifikowaną: a) decyzję ustanawiającą wykaz składów Rady innych niż Rady do Spraw Ogólnych i Rady do Spraw Zagranicznych, zgodnie z artykułem 16 ustęp 6 Traktatu o Unii Europejskiej; b) decyzję dotyczącą prezydencji składów Rady, z wyjątkiem Rady do Spraw Zagranicznych, zgodnie z artykułem 16 ustęp 9 Traktatu o Unii Europejskiej.
Rada Unii Europejskiej Rada wyspecjalizowana składająca się z odpowiednich ministrów resortowych Rada do spraw Ogólnych składająca się z ministrów spraw zagranicznych Prace Rady wspiera Komitet Stałych Przedstawicieli - COREPER
Funkcje Rady UE (Rada) I. Sprawowanie ogólnego kierownictwa politycznego (art. 16 TUE): realizacja celów traktatów oraz koordynacja polityk gospodarczych państw członkowskich (gospodarka rynkowa, konkurencja, wymogi unii gospodarczej i walutowej); II. Stanowienie prawa samodzielnie i wspólnie z Parlamentem Europejskim; Zawieranie umów międzynarodowych w imieniu UE; Udział w procedurze uchwalania budżetu .
Funkcje prawodawcza Rady cd. Uchwala rozporządzenia, dyrektywy i decyzje – wspólnie z PE od 1993 r. Pośrednie prawo inicjatywy legislacyjnej; może żądać od KE przeprowadzenia analiz potrzebnych do realizacji celów UE i przedłożenia jej odpowiednich propozycji.
Funkcje kreacyjne Rady, cd. Np.. Mianuje członków instytucji i organów UE: Trybunału Obrachunkowego Komitetu Ekonomiczno - Społecznego Komitetu Regionów
Funkcje kontrolne Rady Przestrzeganie zasad wolności, demokracji i praw człowieka w krajach art. 7 TUE, art. 354 TFUE. kontrola deficytu budżetowego kraju art. 126 TFUE. art. 108 ust. 2 akapit 3 TFUE (legalizacja pomocy publicznej udzielanej przez państwo).
Procedury stanowienia prawa na mocy Traktatu z Lizbony Akty prawodawcze: rozporządzenia, dyrektywy, decyzje Zwykła procedura Specjalna procedura Akty delegowane Akty wykonawcze
Procedura zwykła art. 294 TFUE 1.PE i Rada wydają wspólnie akt; PE może być współautorem aktu; 2.PE może akt modyfikować; także odrzucić. 3. Można także powołać komitet pojednawczy.
Procedura zwykła art. 294 TFUE Zwykła procedura prawodawcza odpowiada wprowadzonej trakta-tem z Maastricht procedurze współdecydowania i jak określał art. 289 ust. 1 TFUE: „Zwykła procedura prawodawcza polega na przyjęciu rozporządzenia, dyrektywy lub decyzji wspólnie przez Parlament Euro-pejski i Radę na wniosek Komisji. Procedurę tę określa artykuł 294. Określający zwykłą procedurę prawodawczą art. 294 TFUE doprecy-zowywał dawną procedurę współdecydowania z art. 251 TWE, zacho-wując możliwość trzech czytań oraz powołanie Komitetu Pojed-nawczego.
Specjalna procedura prawodawcza 1. Np. art.113 TFUE – PE wydaje opinię w procedurze konsultacji; brak opinii może powodować uznanie nieważności przez TSUE; 2. Np. art. 218 TFUE – PE wyraża zgodę lub odmawia; nie może wprowadzać poprawek. Rada UE nie może przyjąć aktu bez zgody PE.
Specjalna procedura prawodawcza Specjalna procedura prawodawcza mogła być zastosowana w szcze-gólnych przypadkach przewidzianych w TFUE i polegała na „przyjęciu rozporządzenia, dyrektywy lub decyzji przez Parlament Europejski z udziałem Rady lub przez Radę z udziałem Parlamentu Europejskiego” (art. 289 ust. 2 TFUE). W większości przypadków odpowiadała procedu-rze zgody występującej w dawnych przepisach TWE i TUE. Znalazła swoje odzwierciedlenie m.in. w art. 127 ust. 6, art. 223, art. 226 akapit 3, art. 314, art. 352 ust. 1 TFUE.
Oprócz obu procedur prawodawczych, określonych przepisami art. 289 ust Oprócz obu procedur prawodawczych, określonych przepisami art. 289 ust. 1 i 2 TFUE, należy uwzględnić także procedury decyzyjne w UE, które wywołując określone skutki polityczne, ale także prawne, nie zmierzały jednak do przyjęcia aktu prawodawczego. Określone są one zarówno przepisami TUE, jak i TFUE. Ten typ procedury decyzyj-nej należy określić jako procedurę nieprawodawczą. W części przypad-ków określonych w tej procedurze niezbędne jest przeprowadzenie konsultacji z PE lub uzyskanie zgody PE.
Zaliczyć do niej należy m.in.: a) naruszenie przez państwo członkowskie wartości określonych w art. 2 TUE; procedura jest określona w art. 7 TUE i art. 354 TFUE, b) przyjęcie nowego członka do UE (art. 49 akapit 1 TUE), c) wystąpienie państwa członkowskiego z UE (art. 50 ust. 2 TUE), d) zastosowanie przez Radę środków stosownych do trudnej sytu-acji gospodarczej (art. 122 ust. 1 TFUE), e) sprecyzowanie przez Radę definicji w celu zastosowania zaka-zów określonych w art. 123, 124 i 125 TFUE (art. 125 ust. 2 TFUE),
Zaliczyć do niej należy m.in.: f) przyjęcie przez Radę środków w celu zharmonizowania nomi-nałów i specyfikacji technicznych emitowanych przez państwa człon-kowskie monet euro (art. 128 ust. 2 TFUE), g) uchwalenie przez Radę określonych przepisów statutu ESCB i EBC (art. 129 ust. 4 TFUE), h) zawieranie umów międzynarodowych w trybie art. 218 TFUE (po uzyskaniu zgody lub po konsultacji z PE, względnie w sferze wa-lutowej, po konsultacji z EBC).