Podstawa: art. 47 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 roku Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 roku w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Podstawa: art. 47 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 roku – Prawo Oświatowe: „Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi w drodze rozporządzenia zasady organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkołach i placówkach , które powinny tworzyć warunki dla zaspokajania potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów, w szczególności wspomagać rozwój uczniów i efektywność uczenia”
Potrzeba pomocy psychologiczno-pedagogicznej wynika w szczególności z: 1) z niepełnosprawności; 2) z niedostosowania społecznego; 3) z zagrożenia niedostosowaniem społecznym; 4) z zaburzeń zachowania lub emocji; 5) ze szczególnych uzdolnień; 6) ze specyficznych trudności w uczeniu się; 7) z deficytów kompetencji i zaburzeń sprawności językowych; 8) z choroby przewlekłej; 9) z sytuacji kryzysowych lub traumatycznych; 10) z niepowodzeń edukacyjnych; 11) z zaniedbań środowiskowych związanych z sytuacją bytową ucznia i jego rodziny, sposobem spędzania czasu wolnego i kontaktami środowiskowymi; 12) z trudności adaptacyjnych związanych z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanych z wcześniejszym kształceniem za granicą.
Z inicjatywy… 1) ucznia; 2) rodziców ucznia; 3) dyrektora przedszkola szkoły lub placówki 4) nauczyciela, wychowawcy grupy wychowawczej lub specjalisty prowadzących zajęcia z uczniem; 5) pielęgniarki środowiska nauczania i wychowania lub higienistki szkolnej; 6) poradni; 7) asystenta edukacji romskiej; 8) pomocy nauczyciela; 9) asystenta nauczyciela lub osoby, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe, zwanej dalej „ustawą”, lub asystenta wychowawcy świetlicy, o których mowa w art. 15. ust. 7 ustawy; 10) pracownika socjalnego; 11) asystenta rodziny; 12) kuratora sądowego; 13) organizacji pozarządowej, innej instytucji lub podmiotu działających na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży.
Formy pomocy w szkole 1) klas terapeutycznych; 2) zajęć rozwijających uzdolnienia; 3) zajęć rozwijających umiejętności uczenia się; 4) zajęć dydaktyczno-wyrównawczych; 5) zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, rozwijających kompetencje emocjonalno-społeczne oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym; 6) zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu - w przypadku uczniów szkół podstawowych oraz uczniów szkół ponadpodstawowych; 7) zindywidualizowanej ścieżki kształcenia; 8) porad i konsultacji; 9) warsztatów.
Rodzaje zajęć (form pomocy) Rodzaj zajęć (45 minut) Dla kogo Liczba uczniów zajęcia rozwijające uzdolnienia (wykorzystując aktywizujące metody pracy) uczniowie szczególnie uzdolnieni nie może przekraczać 8 zajęcia korekcyjno-kompensacyjne uczniowie z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi, w tym ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się nie może przekraczać 5 zajęcia logopedyczne uczniowie z deficytami kompetencji i zaburzeniami sprawności językowych nie może przekraczać 4 zajęcia rozwijające kompetencje emocjonalno-społeczne uczniowie przejawiający trudności w funkcjonowaniu społecznym nie może przekraczać 10 (chyba że zwiększenie jest uzasadnione potrzebami uczniów) inne zajęcia o charakterze terapeutycznym dla uczniów z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi mających problemy w funkcjonowaniu i w pełnym uczestnictwie w życiu przedszkola, szkoły, placówki nie może przekraczać 10 zajęcia rozwijające umiejętności uczenia się dla uczniów w celu podnoszenia efektywności uczenia się brak określenia zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze dla uczniów mających trudności w nauce, w szczególności w spełnianiu wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej nie może przekraczać 8
§ 12 Zindywidualizowana ścieżka… … rocznego przygotowania przedszkolnego … kształcenia tzw. indywidualna ścieżka dla uczniów, którzy mogą uczęszczać do szkoły, ale którzy ze względu na trudności w funkcjonowaniu wynikające w szczególności ze stanu zdrowia nie mogą realizować wszystkich zajęć edukacyjnych z oddziałem szkolnym, stąd zajęcia realizowane są dwutorowo: wspólnie z oddziałem indywidualnie z uczniem Zajęcia te organizowane są na podstawie opinii publicznej poradni, która m.in. wskaże: zakres, w jakim uczeń nie może brać udziału w zajęciach edukacyjnych wspólnie z oddziałem; czas trwania zindywidualizowanej ścieżki, nie dłuższy niż rok szkolny; działania, jakie powinny być podjęte w celu usunięcia barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego funkcjonowanie w życiu szkoły;
Zindywidualizowana ścieżka Dyrektor ustala tygodniowy wymiar godzin zajęć realizowanych indywidualnie z uczniem, uwzględniając konieczność realizacji przez ucznia podstawy programowej. Zindywidualizowana ścieżka {opinia} nie dotyczy uczniów objętych kształceniem specjalnym oraz indywidualnym nauczaniem (lub obowiązkowym rocznym przygotowaniem przedszkolnym) {orzeczenie}. Szczegóły dot. nauczania indywidualnego: rozporządzenie z 9 sierpnia 2017 roku oraz rozporządzenie z 28 sierpnia 2017 zmieniające rozporządzenie z 28 sierpnia 2014.
Klasy terapeutyczne Dla uczniów wymagających dostosowania organizacji procesu nauczania oraz długotrwałej pomocy specjalistycznej z uwagi na trudności w funkcjonowaniu w szkole wynikające z zaburzeń rozwojowych lub ze stanu zdrowia, na podstawie opinii poradni. Liczba uczniów nie może przekraczać 15. Nauka w takiej klasie trwa do czasu złagodzenia lub wyeliminowania trudności.
Zadania nauczycieli Rozpoznawanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów. Określanie mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów. Rozpoznawanie przyczyn niepowodzeń, w tym barier i ograniczeń. Niezwłoczne udzielanie pomocy uczniowi w bieżącej pracy. Podejmowanie działań sprzyjających rozwojowi kompetencji i potencjału uczniów. Współpraca z poradnią w procesie diagnostycznym i postdiagnostycznym. Prowadzenie obserwacji pedagogicznej i wspomaganie uczniów w wyborze kierunku kształcenia i zawodu w bieżącej pracy. Informowanie wychowawcy klasy w szkole lub dyrektora w przedszkolu lub placówce o konieczności objęcia ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną – wychowawca planuje i koordynuje pomoc uczniowi w ramach zintegrowanych działań nauczycieli oraz bieżącej pracy z uczniem. Współpraca z rodzicami lub pełnoletnimi uczniami. Ocena efektywności udzielanej pomocy, formułowanie wniosków w celu podejmowania dalszych działań i poprawy funkcjonowania ucznia
Zadania dyrektora We współpracy z wychowawcą i nauczycielami ustala formy udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej, okres ich udzielania i wymiar godzin, w którym poszczególne formy będą realizowane, biorąc pod uwagę określoną w arkuszu organizacji liczbę godzin z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz innych zajęć wspomagających proces kształcenia. Współpracuje z rodzicami lub pełnoletnimi uczniami. Niezwłocznie na piśmie informuje ich o ustalonych dla ucznia formach pomocy. Jeśli wnioski wskazują na brak postępów funkcjonowania ucznia, za zgodą rodziców lub pełnoletniego ucznia występuje z wnioskiem do publicznej poradni z wnioskiem o przeprowadzenie diagnozy i wskazanie sposobu rozwiązania problemu ucznia (wniosek zawiera określone w rozporządzeniu informacje). Może wyznaczyć inną osobę (niż wychowawca) do koordynowania pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Wnioskuje o zapewnienie wsparcia merytorycznego dla nauczycieli do poradni oraz placówek doskonalenia nauczycieli.
W przypadku uczniów z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego Ustalanie form, okresu i wymiaru godzin pomocy psychologicznej należy do zespołu, który tworzą nauczyciele i specjaliści, prowadzący zajęcia z uczniem (szczegóły w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym).
Dokumentacja Na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji. §11 ust. 3 „Do dziennika innych zajęć, w przypadku zajęć z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, wpisuje się w porządku alfabetycznym nazwiska i imiona odpowiednio dzieci, uczniów, słuchaczy lub wychowanków oraz oddział, do którego uczęszczają odpowiednio dzieci, uczniowie, słuchacze lub wychowankowie, adresy poczty elektronicznej rodziców i numery ich telefonów, jeżeli je posiadają, indywidualny program pracy z dzieckiem, uczniem, słuchaczem lub wychowankiem, a w przypadku zajęć grupowych - program pracy grupy, tygodniowy rozkład zajęć, daty i czas trwania oraz tematy przeprowadzonych zajęć, ocenę postępów i wnioski dotyczące dalszej pracy z dzieckiem, uczniem, słuchaczem lub wychowankiem oraz odnotowuje się obecność dzieci, uczniów, słuchaczy lub wychowanków na zajęciach. Przeprowadzenie zajęć nauczyciel potwierdza podpisem.”
Zadania pedagoga i psychologa 1) prowadzenie badań i działań diagnostycznych uczniów, w tym diagnozowanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola szkoły i placówki; 2) diagnozowanie sytuacji wychowawczych w przedszkolu , szkole lub placówce w celu rozwiązywania problemów wychowawczych stanowiących barierę i ograniczających aktywne i pełne uczestnictwo ucznia w życiu przedszkola, szkoły i placówki; 3) udzielanie uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej w formach odpowiednich do rozpoznanych potrzeb; 4) podejmowanie działań z zakresu profilaktyki uzależnień i innych problemów dzieci i młodzieży; 5) minimalizowanie skutków zaburzeń rozwojowych, zapobieganie zaburzeniom zachowania oraz inicjowanie różnych form pomocy w środowisku przedszkolnym, szkolnym i pozaszkolnym uczniów; 6) inicjowanie i prowadzenie działań mediacyjnych i interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych; 7) pomoc rodzicom i nauczycielom w rozpoznawaniu i rozwijaniu indywidualnych możliwości, predyspozycji i uzdolnień uczniów; 8) wspieranie nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów w: a) rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły i placówki b) udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Zadania logopedy 1) diagnozowanie logopedyczne, w tym prowadzenie badań przesiewowych w celu ustalenia stanu mowy oraz poziomu rozwoju językowego uczniów; 2) prowadzenie zajęć logopedycznych dla uczniów oraz porad i konsultacji dla rodziców i nauczycieli w zakresie stymulacji rozwoju mowy uczniów i eliminowania jej zaburzeń; 3) podejmowanie działań profilaktycznych zapobiegających powstawaniu zaburzeń komunikacji językowej we współpracy z rodzicami uczniów; 4) wspieranie nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów w: a) rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola szkoły i placówki; b) udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Zadania doradcy zawodowego 1) systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów na informacje edukacyjne i zawodowe oraz pomoc w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej; 2) gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych dla danego poziomu kształcenia; 3) prowadzenie zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu z uwzględnieniem rozpoznanych mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów; 4) koordynowanie działalności informacyjno-doradczej prowadzonej przez szkołę i placówkę; 5) współpraca z innymi nauczycielami w tworzeniu i zapewnieniu ciągłości działań w zakresie zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu; 6) wspieranie nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów w udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej. W przypadku braku doradcy zawodowego dyrektor wyznacza osobę do realizacji w/w zadań
Zadania terapeuty pedagogicznego 1) prowadzenie badań diagnostycznych uczniów z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi lub specyficznymi trudnościami w uczeniu się w celu rozpoznawania trudności oraz monitorowania efektów oddziaływań terapeutycznych; 2) rozpoznawanie przyczyn utrudniających uczniom aktywne i pełne uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły i placówki; 3) prowadzenie zajęć korekcyjno-kompensacyjnych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym; 4) podejmowanie działań profilaktycznych zapobiegających niepowodzeniom edukacyjnym uczniów, we współpracy z rodzicami uczniów; 5) wspieranie nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów w: a) rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły i placówki, b) udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Dziękuję za uwagę.