Wskazania i p/wskazania do chirurgicznego leczenia periodontologicznego. Podział zabiegów wykonywanych w gingivitis i periodontitis. Opieka przed- i pozabiegowa. Reparacja tkankowa. Paweł Kubiak, gr. J

Opieka przedzabiegowa: Należy odpowiednio zdiagnozować i „wyselekcjonować” pacjenta. Przeprowadzić profesjonalne zabiegi higienizacyjne – usunąć kamień nad- i poddziąsłowy. Ocenić reakcję pacjenta na leczenie wstępne. Przeprowadzić instruktaż higieny i okresowo kontrolować efektywność usuwania płytki. Dążymy do API<15% i BOP<15-20%. Ocenić warunki anatomiczne dotyczące szerokości dziąsła przyczepionego i stanu brodawek. Opisać przebieg i technikę ew. zabiegu, przedstawić możliwe powikłania. Uzyskać zgodę. Ocenić ogólny stan zdrowia oraz tryb życia. Poinformować o konieczności rzucenia palenia lub znacznego ograniczenia ilości wypalanych papierosów(<10 dziennie).

Opieka przedzabiegowa: Ew. przedyskutować z lekarzem prowadzącym ogólnoustrojowe przygotowanie farmakologiczne: 1)redukcję dawki leków przeciwkrzepliwych, 2)konieczność podania leków przeciwzapalnych lub uspokajających, 3)profilaktykę antybiotykową. W dniu poprzedzającym zabieg poleca się pacjentowi płukanie jamy ustnej 0,1-0,2% roztworem CHX co 12 godzin. U pacjentów ze skłonnością do obrzęków i niskim progiem bólu należy zaordynować leki przeciwzapalne i/lub przeciwbólowe przed zabiegiem.

Kiretaż zamknięty: WSKAZANIA: kieszonki przyzębne do 5mm głębokości, jako wstępny zabieg eliminujący zapalenie przed innymi procedurami chirurgicznymi lub jako jedyny zabiegi u pacjentów z chorobami ogólnoustrojowymi, które są przeciwwskazaniem do bardziej doszczętnych działań chirurgicznych, wykonywanie w fazie podtrzymującej jako metoda eliminacji pojedynczych ognisk zapalnych u chorych po innym zabiegu redukującym kieszonki przyzębne. P/WSKAZANIA: brak zgody pacjenta (należy poinformować o możliwości niewielkiego stopnia obnażeniu korzeni wskutek bliznowatego obkurczenia kieszonek).

Kiretaż otwarty: WSKAZANIA: kieszonki przyzębne o głębokości przekraczającej 5mm, konieczność oczyszczenia korzeni w innych zabiegach płatowych. P/WSKAZANIA: brak zgody, zły stan zdrowia uniemożliwiający zabiegi chirurgiczne.

Zabiegi płatowe: 1. Access flap – płat dostępowy. Zmodyfikowana operacja Widmana. WSKAZANIA: metoda z wyboru w leczenu tzw. kieszeni kostnych podzębodołowych powstałych w wyniku pionowej resorpcji kości wyrostka zębodołowego, zwłaszcza w przypadku kieszeni o głębokości 5-7mm. P/WSKAZANIA: brak lub cienka i wąska warstwa dziąsła związanego (brak możliwości cięcia girlandowatego), zabiegi podłoża kostnego (osteoplastyka, osteoktomia) w przypadkach bardzo głębokich defektów z nieregularnym przebiegiem ubytku kości od strony jamy ustnej właściwej i od strony przedsionkowej oraz w przypadku planowanej repozycji płata w kierunku doszczytowym, brak zgody, zły stan zdrowia uniemożliwiający zabiegi chirurgiczne.

Zabiegi płatowe: 2. Wycięcie klinowate dystalne w stosunku do ostatnich zębów w łuku. WSKAZANIA: trudne do wyeliminowania kieszenie znajdujące się dystalnie za ostatnim zębem w łuku, włóknisty przerost dziąsła w okolicy guza szczęki (chirurgia przedprotetyczna) i dystalne umiejscowienie furkacji. P/WSKAZANIA: „wysoki” przebieg nerwu językowego, brak zgody, zły stan zdrowia uniemożliwiający zabiegi chirurgiczne.

Zabiegi płatowe: 3. Zabieg dowierzchołkowego przesunięcia płata: WSKAZANIA: metoda wskazana, jeśli przy głębokich kieszeniach nie ma dostatecznie szerokiej strefy dziąsła przyczepionego. P/WSKAZANIA: wystarczająco szerokie dziąsło związane, brak zgody, zły stan zdrowia uniemożliwiający zabiegi chirurgiczne.

Gingiwektomia: WSKAZANIA: kieszenie o głębokości większej niż 4mm, znajdujące się powyżej poziomu kości wyrostka, przy jednoczesnym przeroście włóknistym w obrębie dziąsła (np. włókniakowatość wrodzona, przerost polekowy), procedura przygotowawcza przed leczeniem protetycznym, celem ułatwienia wyrzynania zębów zatrzymanych przez ich odsłonięcie. P/WSKAZANIA: obszary, w których trudno o znieczulenie, np. w odcinku przednim szczęki, gdy dziąsło wykazuje fenotyp z cienką i wąską strefą, kieszeni kostne podzębodołowe, nabrzmiałe zgrubienia tk. kostnej, w przypadku których zachodzi ryzyko ich operacyjnego obnażenia.

Gingiwoplastyka: WSKAZANIA: kratery międzyzębowe po przebyciu wrzodziejącej postaci gingivitis/periodontitis. P/WSKAZANIA: obecność kieszonek przyzębnych, znaczny uogólniony przerost włóknisty dziąseł, manifestujący się ich pogrubieniem i obrzmieniem.

Opieka pozabiegowa: poinformować pacjenta o konieczności unikania wysiłku fizycznego i nasłonecznienia, stosować zimne okłady (do dwóch godzin po zabiegu), podawać leki przeciwbólowe/przeciwzapalne, poinformować o zakazie przeprowadzania mechanicznych procedur w ramach zabiegów higienicznych przez okres 10-40 dni, zalecić płukanie preparatami CHX, szwy/opatrunki usuwa się po 7-10 dniach.

Reparacja tkankowa: Odbudowa ciągłości tkankowej w okolicy defektu i rany periodontalnej bez odbudowy formy i funkcji pierwotnie tu obecnych tkanek. Przykład: utworzenie warstwy długiego nabłonka łączącego zamiast utworzenia łącznotkankowego zakotwiczenia w cemencie korzeniowym.