Nauka przenosi się do sieci

Slides:



Advertisements
Podobne prezentacje
Otwarte zasoby edukacyjne i wiedzy Infrastruktura publiczna XXI w.
Advertisements

ZIELONOGÓRSKA BIBLIOTEKA CYFROWA. Zielonogórska Biblioteka Cyfrowa Zielonogórska Biblioteka Cyfrowa działa od 1 października 2005 r.
Poradnik dla wyższych uczelni
Support.ebsco.com Przewodnik Czytanie artykułu EBSCOhost.
Zarządzanie własnością intelektualną przez naukowców i instytucje naukowe (na rzecz otwartości) Alek Tarkowski ICM UW/Creative Commons Polska.
Prawne aspekty publikowania obiektów cyfrowych w modelu Open Access
1 L U N D U N I V E R S I T Y Czasopisma publikowane na zasadzie Open Access jako element usług bibliotecznych oraz pomoc autorom w wyborze narzędzi do.
Małgorzata Rychlik, Emilia Karwasińska
Open AGH i inne platformy Otwartych Zasobów Akademickich
Jak korzystać z platformy e-learningowej? Podsumowanie
Company LOGO Open Access Open Access Week Toruń 2012.
7 punktów Kodeksu 2.0.
Support.ebsco.com EBSCOhost Wyszukiwanie podstawowe dla Bibliotek akademickich Szkolenie.
OPEN ACCESS A PRAWO AUTORSKIE
DOROBEK NAUKOWY I DYDAKTYCZNY PRACOWNIKÓW WYŻSZYCH UCZELNI W BAZACH DANYCH I BIBLIOTEKACH CYFROWYCH WYSZUKIWANIE I OCENA.
Z a s o b y m e d y c z n e w p o l s k i c h b i b l i o t e k a c h c y f r o w y c h Anna Ajdukiewicz-Tarkowska Paweł Tarkowski Warszawski.
Ewa Dobrzyńska-Lankosz BG AGH
Impact Factor dla czasopism naukowych
Mariola Szyda Biblioteka Główna Politechniki Częstochowskiej.
H-index dla autorów prac naukowych krok po kroku Informacje o indeksie h (Hirscha)znajdują się na platformie Web of Knowledge. Dostęp odbywa się po IP.
dr Zbigniew E. Zieliński Wyższa Szkoła Handlowa
Rozproszony Katalog Bibliotek REGIONALNE SIECI WSPÓŁPRACY Lilia Marcinkiewicz STRATEGIE, NARZĘDZIA, REALIZACJEKsiążnica Pomorska IX Ogólnopolska.
Gdzie szukać cytowań i jak je wykorzystywać
ZIELONOGÓRSKA BIBLIOTEKA CYFROWA. Zielonogórska Biblioteka Cyfrowa Zielonogórska Biblioteka Cyfrowa działa od 1 października 2005 r.
Założenia PROJEKTU
Jacek Ciesielski CEO, Versita,
Wiek kultury cyfrowej dla nauki w Europie
Biblioteka Politechniki Krakowskiej Informacja dla nauki a świat zasobów cyfrowych września 2008 | Świnoujście Biblioteka Cyfrowa Politechniki Krakowskiej.
Model i etapy tworzenia repozytorium instytucjonalnego na podstawie badań własnych i doświadczeń bibliotek zagranicznych Emilia Karwasińska, Małgorzata.
Rok szkolny 2012/2013. Każda edycja programu trwa przez cały rok szkolny – od września do czerwca Pomoc w lepszym wykorzystaniu posiadanych zasobów (szkolnych.
TARGI
Gdy uzyskamy zgodę autora lub gdy są objęte licencją GPL.
Gdzie ich szukać? Flickr.comFlickr.com – CC Open Clip Art LibraryOpen Clip Art Library – grafika w domenie publicznej.domenie publicznej.
Monografie naukowe w otwartym dostępie
OPEN ACCESS października międzynarodowy tydzień open access Oprac. na podst. Przewodnik po otwartej nauce, Justyna Hofmokl i in., Warszawa 2009.
Nie kradnij i nie daj się okraść!
Obowiązki uczelni w zakresie dostępności serwisów internetowych Piotr Witek Utilitia.pl Ten utwór jest dostępny na licencji Creative.
Opracowała Edyta Drabek Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. J. Lompy W Katowicach Filia w Chorzowie.
Korzystając z materiałów kopiowanych z Internetu, zawsze podajemy ich źródło oraz autora.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Kultura przez Internet ?
ZASADY KORZYSTANIA Z KATALOGU BIBLIOTECZNEGO

OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte Bożena Bednarek-Michalska Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu.
Zasady korzystania z Internetu
RePolis Repozytorium Publikacji Naukowych Politechniki Śląskiej.
otwartymandat.pl Wyniki wszystkich badań finansowanych ze środków publicznych powinny być dostępne w trybie Open Access.
Internet jako środowisko informacyjne wykład
KODEKS 2.0 Gimnazjum Gminy Oleśnica im. Szarych Szeregów.
System międzybibliotecznych wypożyczeń elektronicznych Academica i jego rola w bibliotekach publicznych Academica System międzybibliotecznych wypożyczeń.
Ukryty Internet (Web).
Jak stworzyć kodeks 2.0? Szkoła Podstawowa im. Elizy Orzeszkowej w Radgoszczy.
Dobre praktyki w Internecie. Ucz i ucz się z TIK:  korzystaj ze sprawdzonych źródeł;  korzystaj z multimedialnej bazy dydaktycznej szkoły na zajęciach.
Biblioteka.pollub.pl facebook.com/BibliotekaPL. Katarzyna Panasiewicz Modele otwartego dostępu.
Impact Factor wskaźnik oddziaływania czasopisma Informacje o wskaźniku Impact Factor (IF) dla czasopism naukowych opracowywane są przez Thomson Reuters.
Skorzystaj z wersji elektronicznej naszych publikacji poprzez Dolnośląską Bibliotekę Cyfrową Na portalu są zamieszczane.
Targi grudnia 2013 r.. Kodeks 2.0 Punkt 9 Chronimy prawa autorskie.
Prawo autorskie w szkole, czyli … zasady eksploatacji Internetu
Jak korzystać z internetu? Porady Młodych Dziennikarzy.
IX Konferencja "Uniwersytet Wirtualny: model, narzędzia, praktyka" Anna DRZEWIŃSKA „Nauczyciele i uczniowie jako uczestnicy procesu uczenia się wykorzystywania.
Kierunki rozwoju otwartego dostępu do treści naukowych 2015 Bożena Bednarek-Michalska Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Biblioteka Uniwersytecka.
Baza Wiedzy Politechniki Warszawskiej – uregulowania prawne, organizacja Jolanta Stępniak Biblioteka Główna Politechniki Warszawskiej.
Nie kradnij i nie daj się okraść!. Naszym zadaniem było… opracować: - Jak zgodnie z prawem korzystać z dostępnych w sieci materiałów – tekstów, zdjęć,
Dziedzinowa Baza Wiedzy w zakresie Nauk Technicznych Warszawa Maj 2013 Jak Nas widzą, tak Nas piszą…
KIERUNKI ROZWOJU OTWARTEGO DOSTĘPU DO TREŚCI NAUKOWYCH W POLSCE Tydzień Otwartej Nauki Otwartość dla współpracy października 2015 Olga Giwer, Biblioteka.
Tydzień Otwartej Nauki października Otwartość w działaniu.
Repozytoria instytucjonalne a wyszukiwarki akademickie
III. Wykorzystanie portalu
Edukacja Medialna Otwarte zasoby w Internecie
Treści multimedialne - kodowanie, przetwarzanie, prezentacja Odtwarzanie treści multimedialnych Andrzej Majkowski informatyka +
Promocja i upowszechnianie nauki. Wizerunek naukowca w sieci
Zapis prezentacji:

Nauka przenosi się do sieci Nauka przenosi się do sieci. Tu czyta się najnowsze wyniki badań i teksty na zajęcia. To w internecie naukowcy blogują i prowadzą spory, a studenci korzystają z coraz to nowszych kursów i materiałów edukacyjnych. Wszystko to dzięki Open Access – idei, by wyniki badań i publikacje naukowe umieszczać online, bezpłatnie i bez ograniczeń. Open Access przyspiesza proces recenzowania i korzystania z tekstów przez innych naukowców, zwiększa cytowalność i popularność prac, ułatwia do nich dostęp studentom, a czujnym obserwatorom – krytykę i wyszukiwanie plagiatów. To naturalny postęp nauki. Niestety większość publikacji naukowych powstaje dziś w zamkniętych modelach i jest dostępna wyłącznie w czasopismach o ograniczonym zasięgu, np. wydawanych tylko w formie papierowej lub umieszczanych w płatnych bazach czasopism. Niewiele osób o nich wie i może z nich skorzystać. Ta prezentacja została przygotowana przez Bibliotekę Otwartej Nauki w ramach kampanii Open Access – możesz to zrobić lepiej niż chomik, która ma na celu zainspirowanie studentów, doktorantów i wykładowców do działania na rzecz otwartości w nauce. Pomysłodawcy kampanii chcą, by dyskusja o otwartości wyszła poza krąg specjalistów – bibliotekarzy i naukowców.  By tak się stało, studenci i wszyscy zainteresowani nauką muszą mieć jednak wiedzę na temat korzyści, jakie daje im wprowadzanie zasady Open Access.  Dlatego powstały materiały, które w prosty i przystępny sposób wyjaśniają najważniejsze kwestie związane z wdrażaniem idei OA, otwartymi kursami (MOOC), prawem autorskim, licencjami Creative Commons itp. Więcej na temat kampanii na stronie http://uwolnijnauke.pl/dla-studentow/. Wszystkie materiały, łącznie z tą prezentacją są dostępne na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa (CC BY), co oznacza, że każdy może z niej swobodniej korzystać: kopiować, zmieniać i udostępniać.

uwolnijnauke.pl/dlastudentow bon.edu.pl uwolnijnauke.pl/dlastudentow

Open Access Otwarty dostęp (ang. Open Access) to model, w którym prace naukowe, wyniki badań i materiały dydaktyczne publikowane są w sieci, bez ograniczeń i opłat. Dzięki temu naukowcy, studenci oraz wszyscy inni mogą swobodnie z nich korzystać, uczyć się i rozwijać naukę. Otwarty dostęp (ang. Open Access) to model, w którym prace naukowe, wyniki badań i materiały dydaktyczne publikowane są w sieci, bez ograniczeń i opłat. Dzięki temu naukowcy, studenci oraz wszyscy inni mogą swobodnie z nich korzystać, uczyć się i rozwijać naukę. Najpopularniejszy model publikacji wyników badań, czyli publikacja w czasopismach naukowych, jest dziś w dużej mierze „zamknięty”. Dostęp do takich badań jest możliwy wyłącznie przez czasopisma wydane w formie papierowej lub płatne bazy. Nie są one widoczne i dostępne w sieci, a to poważnie ogranicza ich ponowne wykorzystywanie czy cytowanie. Nierzadko naukowcy i studenci uczelni, na której prowadzono badania finansowane za publiczne pieniądze, nie mają dostępu do artykułów zawierających ich wyniki. Dostęp do baz czasopism z roku na rok drożeje i nawet największych uniwersytetów, takich jak Harvard, nie stać na zakup wielu z nich. Na całym świecie naukowcy, bibliotekarze i studenci działają na rzecz zmiany tej sytuacji. Ruch Open Access sprawił, że mamy dziś do dyspozycji około 50 mln tekstów naukowych, dostępnych online w sposób otwarty oraz prawie 10 tys. otwartych czasopism (w tym 157 czasopism z Polski – daje nam to 15. miejsce w rankingu światowym). Otwarte modele publikacji w nauce stają się również coraz ważniejsze dla uczelni i rządów finansujących naukę na całym świecie.

Akademicka Wiosna Harvard zbuntował się przeciwko wysokim kosztom subskrypcji baz. Naukowcy zbuntowali się przeciwko wysokim kosztom dostępu do wiedzy. Cost of knowledge. W 2012 zarówno uczelnie jak i naukowcy zaczęli się buntować przeciwko polityce dużych konsorcjów wydawniczych.  Biblioteka Harvardu zbuntowała się przeciwko wysokim kosztom subskrypcji baz wydawnictwa Elsevier. Bazy oferowane przez wydawnictw dają możliwość dostępu do czasopism naukowych w całych pakietach. Biblioteki wykupują stałe subskrypcje aby zapewnić bieżący dostęp do ich najnowszych numerów. Matematyk z Cambridge Tim Growers wezwał do bojkotu Elseviera i pociągnął za sobą innych naukowców. Strona http://thecostofknowledge.com/ z postulatami Open Access zebrała w ciągu roku ok. 15 tysięcy podpisów.  Oba wydarzenia odbiły się w szerokim echem w prasie i sprowokowały dyskusję o dostępie do wiedzy i jej koszcie. 

otwartymandat.pl Wyniki wszystkich badań finansowanych ze środków publicznych powinny być dostępne w trybie Open Access W Polsce powstała petycja otwartymandat.pl. Jej głównym postulatem jej bezpłatny dostęp do wyników badań finansowanych ze środków publicznych. Pod petycją podpisało się 15 tys. osób.  Jednak dyskusja o postulatach otwartego dostępu nie stała się przedmiotem szerokiej debaty. 

Modele Open Access: rozróżnienie techniczne Ruch Open Access wyróżnia kilka modeli otwartego publikowania wyników badań. Ze względu na sposób publikacji określa się dwa modele: - tzw. droga zielona, czyli umieszczanie kopii publikacji i wyników badań w cyfrowym repozytorium, archiwum lub na własnej stronie internetowej. - tzw. droga złota, czyli publikowanie recenzowanych prac naukowych w czasopismach dających otwarty dostęp do wszystkich artykułów. Tzw. droga zielona- Autorzy mogą udostępniać zarówno postprinty (teksty zrecenzowane) lub preprinty (teksty w wersji sprzed recenzji). Do repozytorium najczęściej trafia preprint – daje to autorom możliwość publikacji w uznanych czasopismach, jednocześnie zwiększając zasięg ich publikacji. Tzw. droga złota- Niektóre czasopisma stosują hybrydowy model ekonomiczny, w którym pojedyncze artykuły, których autorzy, instytucje czy fundatorzy wniosą opłatę, zostają opublikowane w otwartym dostępie.

Modele Open Access: rozróżnienie prawne Ze względu na prawa do ponownego wykorzystania modele można podzielić na: Gratis Open Access, czyli darmowy dostęp do treści, które można jedynie czytać lub wykorzystać w ramach dozwolonego użytku prywatnego. - Libre Open Access, czyli darmowy dostęp do treści z prawami do ich ponownego wykorzystania (modyfikowania czy komercyjnego wykorzystania), zapewniany dzięki publikacji na licencjach Creative Commons.

Jak znaleźć materiały w otwartym dostępie? BASE - base-search.net Google Scholar - scholar.google.com CEON - agregator.ceon.pl Open AGH – open.agh.edu.pl Otwarte zasoby edukacyjne – UMK w Toruniu – portal.umk.pl/web/otwarte-zasoby Wirtualny Uniwersytet – uniwersytet-wirtualny.edu.pl Ważniak Uniwersytetu Warszawskiego – uniwersytet- wirtualny.edu.pl Otwarte zasoby w nauce to nie tylko artykuły naukowe, ale także kursy online, podręczniki, fotografie, filmy i grafiki, które można wykorzystać w procesie uczenia się i nauczania. W docieraniu do materiałów i ich przeszukiwaniu pomagają wyszukiwarki naukowe, które agregują informacje o otwartych materiałach. Najważniejsze z nich to: BASE (base-search.net) i Google Scholar (scholar.google.com). Zasoby polskich repozytoriów dostępne są za pomocą multiwyszukiwarki CEON (agregator.ceon.pl). Obecnie znajduje się tam ponad 23000 artykułów, prac doktorskich i książek. Coraz więcej uczelni na całym świecie buduje własne serwisy poświęcone otwartej nauce. W Polsce działają m.in: Open AGH – open.agh.edu.pl Otwarte zasoby edukacyjne – UMK w Toruniu – portal.umk.pl/web/otwarte-zasoby Wirtualny Uniwersytet – uniwersytet-wirtualny.edu.pl Ważniak Uniwersytetu Warszawskiego – uniwersytet-wirtualny.edu.pl

Jak znaleźć materiały w otwartym dostępie? Trudno dostępnych publikacji z nauk humanistycznych szukaj w Bibliotece Otwartej Nauki – bon.edu.pl Więcej informacji na temat otwartego dostępu można znaleźć w serwisie – uwolnijnauke.pl

Creative Commons Licencje Creative Commons umożliwiają wykorzystanie pełnego potencjału publikowania w sieci. Sam dostęp do publikacji to dziś za mało. Nauka rozwija się nie tylko dzięki informacjom zawartym w artykułach naukowych, ale przede wszystkim dzięki nieograniczonym możliwościom ich sprawdzania, wykorzystywania i doskonalenia.

Creative Commons Takie możliwości daje publikacja na wolnych licencjach Creative Commons: Uznanie Autorstwa (CC BY) Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach (CC BY-SA) Są one licencjami niewyłącznymi, czyli takimi, dzięki którym twórca lub instytucja publikująca materiał zawsze zachowują do niego prawa autorskie. Jednocześnie dają innym nie tylko darmowy dostęp, ale także możliwość wykorzystywania i modyfikowania treści, np. przetłumaczenia ich na inne języki. Obie licencje gwarantują, że tekst zawsze będzie opatrzony informacją o autorach. Najlepszym rozwiązaniem prawnym dla otwartej nauki jest licencja CC BY, która gwarantuje największą swobodę wymiany wiedzy i popularyzację wyników badań. Rekomendowana jest również dla publikacji i rezultatów badań finansowanych ze środków publicznych. W przypadku gdy wskazane jest ograniczenie komercyjnego wykorzystania utworów, rozwiązaniem jest zastosowanie licencji CC BY-SA, która pozwala na komercyjne wykorzystanie, o ile utwory zależne będą nadal dostępne na tej samej wolnej licencji. Jest to model stosowany przez Wikipedię i przyjęty przez wiele naukowych projektów społecznościowych. Więcej informacji o licencjach Creative Commons: creativecommons.pl

Zalety otwartego dostępu dla naukowców dla studentów dla uczelni wyższych Dla naukowców: Open Access przyspiesza rozwój nauki, usprawnia komunikację naukową, pozwala na szybszy dostęp do najnowszych wyników badań i ułatwia ich weryfikację. Otwarty dostęp to również większe grono potencjalnych odbiorców, zapewnienie widoczności prowadzonych badań oraz łatwiejsze ich cytowanie. Dla studentów: Open Access jest również korzystny dla studentów. Daje możliwość stałego dostępu do materiałów niezależnie od tego, jak wyposażona jest biblioteka uczelniana. To szansa na dotarcie do wiedzy, która do tej pory była zarezerwowana dla ekspertów danej dziedziny, oraz możliwość śledzenia najnowszych wyników badań. Dla uczelni wyższych: Dla uczelni wyższej otwarty dostęp jest szansą na zwiększenie widoczności i popularności. Otwiera nowe możliwości współpracy i prowadzenia edukacji w sieci. Ułatwia też promocję dorobku całej uczelni, jak i jej pracowników. W przypadku wyników badań finansowanych ze środków publicznych, czyli naszych podatków, dzięki Open Access nie musimy płacić za nie dwukrotnie.

Mity na temat otwartego dostępu Obecnie większość materiałów naukowych powstaje cyfrowo i jest szybko upowszechniana, często pomijając komercyjnych i uczelnianych wydawców. Przeciwnicy idei Open Access starają się zniechęcić autorów do publikowania w otwarty sposób, tworząc mity na temat Open Access.

Mit 1. Swobodny dostęp do treści w sieci wiąże się ze zwiększonym ryzykiem plagiatu W rzeczywistości jest zupełnie na odwrót. O wiele łatwiej splagiatować książkę, która istnieje w kilkuset kopiach, niż publikację dostępną w sieci – w drugim przypadku, żeby wykryć naruszenie, wystarczy proste zapytanie w wyszukiwarce.

nie ma w internecie, to skąd wiadomo, że piszesz? Jeśli Twoich tekstów nie ma w internecie, to skąd wiadomo, że piszesz? Daj się znaleźć i przeczytać!

Mit 2. Na otwartym publikowaniu nie da się zarobić Instytucjom finansowanym z budżetu państwa powinno zależeć nie tylko na tym, aby generować zyski, ale także sensownie wydawać pieniądze publiczne. Pośrednio wszyscy płacimy za realizację takich projektów naukowych. Dzięki otwartemu dostępowi nie musimy robić tego ponownie.

Mit 3. Publikowanie w otwartym dostępie pozbawia autora praw autorskich Tak naprawdę jest dokładnie na odwrót. W tradycyjnym modelu często twórca, aby otrzymać zgodę na publikację, musi przenieść całość praw autorskich na wydawcę. Gdy nakład się wyczerpie, twórca ma związane ręce. Dzięki licencjom Creative Commons naukowcy mogą zachować swoje prawa do publikacji, jednocześnie umożliwiając innym swobodne korzystanie z wiedzy, która tam się znajduje. Licencje gwarantują, że wykorzystywanie publikacji jest możliwe pod warunkiem przywołania nazwiska autora.

Dziękuję