ŻÓŁW BŁOTNY w nadleśnictwie Oleśnica Śląska

Niezwykłe miejsce w naszym nadleśnictwie Na terenie leśnictwa Twardogóra znajduje się niezwykłe miejsce – użytek ekologiczny i obszar Natura 2000, w którym żyje żółw błotny Emys orbicularis. Leśne Stawki koło Goszcza to obszar o powierzchni ponad 100 ha – dolina potoku Prądnia, kilka stawów, piaszczyste skarpy i las sosnowy. 20 lat temu reintrodukowano tu żółwia błotnego. W naszej prezentacji chcemy przedstawić Wam ten ciekawy gatunek gada, a także wyjaśnić kilka terminów związanych z ochroną przyrody.

Użytki Ekologiczne Użytki ekologiczne to zwykle obiekty o niewielkiej powierzchni: małe oczka wodne, śródpolne kępy drzew i krzewów, torfowiska, bagna i wydmy. Są pozostałościami ekosystemów, które mają znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej. Obecnie mamy ich w Polsce ponad 9 tys. na powierzchni prawie 30 tys. ha.

Dlaczego jest pod ochroną? Gatunek pod ochroną, bardzo rzadki. Ścisłą ochroną został objęty w 1935 roku. Wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt z kategorią zagrożenia EN czyli gatunek bardzo wysokiego ryzyka, zagrożony wyginięciem. Obowiązuje też zakaz fotografowania, filmowania i obserwacji mogących powodować płoszenie lub niepokojenie.

Jak wygląda? Długość karapaksu rzadko przekracza 20 cm. Masa ciała do 1 kg. Średniej wielkości żółw o gładkich tarczach pancerza i silnych kończynach z palcami zakończonymi pazurami. Ubarwienie przeważnie oliwkowo-brązowe, najczęściej z licznymi drobnymi, jasnożółtymi plamkami rozsianymi na całym ciele. Zdarzają się jednak osobniki zupełnie ciemne.

Co je? Czego potrzebuje? Gdzie żyje? Poluje zawsze pod wodą, na rozmaite zwierzęta o odpowiedniej wielkości. Podstawę jego diety stanowią różne owady wodne i ich larwy, a także kijanki, ślimaki i małże. Dieta jest wzbogacana o żaby, niewielkie ryby okazjonalnie także o padlinę. Najchętniej zasiedla tereny bagienne lub leśne, z dużą ilością oczek wodnych, zarastających jezior a także wolno płynące rzeki i gęsto porośnięte starorzecza. Woda jest jego podstawowym środowiskiem życia: tutaj poluje, szuka schronienia. Doskonale pływa i nurkuje a pod wodą może przebywać nawet do godziny. O ile opuści wodę, zawsze przebywa w jej pobliżu, często wygrzewa się w promieniach słońca. Jest gatunkiem płochliwym, aktywnym w ciągu dnia. W sen zimowy zapada we wrześniu lub w październiku a budzi się w kwietniu lub w maju. Zimuje zagrzebany w mule na dnie zbiorników wodnych.

Co to jest reintrodukuja? W biologii termin określający ponowne wprowadzenie na stare miejsca bytowania rodzimych gatunków zwierząt i roślin, kiedyś tam żyjących, lecz wcześniej wytępionych. Udanym przykładem może być reintrodukcja żubra, który do roku 1925 został niemal wytępiony (w Polsce ostatni żyjący na wolności żubr padł w roku 1919). Gatunek odratowano dzięki osobnikom zachowanym w ogrodach zoologicznych.

Co to jest użytek ekologiczny? Co to jest obszar natura 2000? Użytek ekologiczny – jedna z form ochrony przyrody w Polsce. Według ustawy o ochronie przyrody z 2004 roku. Natura 2000 – program sieci obszarów objętych ochroną przyrody na terytorium Unii Europejskiej. Celem programu jest zachowanie określonych typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków, które uważane są za cenne i zagrożone w skali całej Europy. Wspólne działanie na rzecz zachowania dziedzictwa przyrodniczego Europy w oparciu o jednolite prawo ma na celu optymalizację kosztów i spotęgowanie korzystnych dla środowiska efektów.

KONIEC Opracowały: Julia Wach, Oliwia Wyglądacz, Wiktoria Woźniak z klasy V Szkoła Podstawowa nr 2 im. Jana Pawła II w Twardogórze Kategoria szkół podstawowych