DOŚWIADCZENIA w stosowaniu klauzul społecznych w zamówieniach publicznych - w jaki sposób wdrażać w jst klauzule społeczne Marek Komorowski

Społeczne (Społecznie Odpowiedzialne) Zamówienia Publiczne Jeżeli prowadzone postępowania uwzględniają jeden lub kilka następujących aspektów: promocję godnej pracy, poszanowanie praw człowieka i prawa pracy, wsparcie społecznego włączenia (w tym osób niepełnosprawnych), ekonomię społeczną, wsparcie Małych i Średnich Przedsiębiorców, promocję równych szans oraz realizację zasady: ,,dostępny i przeznaczony dla wszystkich”, włączenie zrównoważonych kryteriów wraz z uwzględnieniem kwestii uczciwego i etycznego handlu przy poszanowaniu zasad traktatowych i dyrektyw w sprawie zamówień publicznych[1]. [1] na podst. „Buying Social”

Pierwsze kroki – art. 29 ust. 4 – art. 36 ust. 2 pkt 9 Możliwość zawarcia w opisie przedmiotu zamówienia wymagań związanych z realizacją zamówienia, dotyczących zatrudnienia osób bezrobotnych lub młodocianych w celu przygotowania zawodowego, niepełnosprawnych, innych, o których mowa w przepisach o zatrudnieniu socjalnym, a także utworzenia funduszu szkoleniowego, w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy czy zwiększenia wpłat pracodawców na rzecz tego funduszu.

Pierwsze kroki- przykład Wykonywanie usługi zapewnienia czystości i porządku w budynkach stanowiących własność Gminy Miasta Gdańsk, a także na innych terenach, obiektach i urządzeniach będących pod zarządem Zamawiającego w okresach ok.. 01.01.2012 r. do 31.03.2013 r. Kategoria usług- 16 Powierzchnia sprzątania wewnętrzna – 13 722 m2 Powierzchnia sprzątania zewnętrzna – 422 423 m2 Zamawiający: Gdański Zarząd Nieruchomości Komunalnych działający w imieniu i na rzecz Gminy Miasta Gdańsk

Wymagania związane z realizacją zamówienia dotyczące zatrudnienia osób – (przykładowe zapisy) Wykonawca jest zobowiązany przez cały okres realizacji zamówienia zatrudnić na podstawie umów o pracę następujące minimalne ilości osób: co najmniej 5 osób bezrobotnych, o których mowa w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy lub we właściwych przepisach państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego co najmniej 5 osób niepełnosprawnych, o których mowa w przepisach o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych lub we właściwych przepisach państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego Co najmniej 13 osób, o których mowa w przepisach o zatrudnieniu socjalnym lub we właściwych przepisach państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego

Okres wymaganego zatrudnienia oraz sposób zatrudnienia - (przykładowe zapisy) Osoby bezrobotne, niepełnosprawne oraz osoby, o których mowa w przepisach o zatrudnieniu socjalnym muszą być zatrudnione na podstawie umów o pracę Okres zatrudnienia winien obejmować cały okres realizacji zamówienia W przypadku rozwiązania stosunku pracy przez w/w osoby lub przez pracodawcę przed zakończeniem okresu realizacji zamówienia, wykonawca zobowiązany jest do zatrudnienia innej osoby z tej samej grupy osób

Obowiązki Wykonawcy - (przykładowe zapisy)c.d. Dokumentacja prowadzona przez wykonawcę winna być zindywidualizowana tj. wskazywać osoby co do tożsamości. Wykonawca ma obowiązek przedstawienia dokumentów zatrudnienia (umowy o pracę) oraz przedstawienia dokumentów poświadczających status osób zatrudnionych w poszczególnych grupach. Wykonawca ma obowiązek ewidencjonowania czasu pracy osób zatrudnionych w poszczególnych grupach przy wykonywaniu zamówienia. Ewidencja dla każdej osoby powinna uwzględniać: okres zatrudnienia w/w osób czas, przez który te osoby uczestniczyły w realizacji zamówienia czynności, które były realizowane przez poszczególne osoby

Uprawnienia zamawiającego w zakresie kontroli (przykładowe zapisy) Dokumentacja zatrudnienia i statusu osób zatrudnionych w poszczególnych grupach winna być złożona wraz z pierwszą fakturą. W przypadku zmian w zatrudnieniu, dokumentacja dotycząca zatrudnienia i statusu winna być złożona wraz z fakturą wystawioną za okres, w którym wystąpiły zmiany w zatrudnieniu. Wykonawca ma obowiązek składania raz w miesiącu raportu z czasu pracy osób zatrudnionych przy realizacji zamówienia. Raporty winny być składane łącznie z fakturą za wykonaną usługę za dany miesiąc. Zamawiający ma prawo w każdym momencie realizacji zamówienia do kontroli sposobu wykonywania zamówienia poprzez zbadanie rzeczywistych warunków jego wykonywania.

Sankcje z tytułu niespełnienia wymagań w okresie zatrudnienia - (przykładowe zapisy) W przypadku niezatrudnienia przy realizacji zamówienia wymaganej przez zamawiającego liczby osób bezrobotnych, niepełnosprawnych oraz osób, o których mowa w przepisach o zatrudnieniu socjalnym, wykonawca będzie zobowiązany do zapłacenia kary umownej zamawiającemu, w wysokości iloczynu kwoty najniższego wynagrodzenia wraz z należnymi składkami za ubezpieczenie społeczne oraz liczby miesięcy w okresie realizacji zamówienia – za każdego niezatrudnionego poniżej liczby wymaganej przez zamawiającego, chyba że nastąpiło to z przyczyn nieleżących po stronie wykonawcy Zatrudnienie wymaganych osób przez niepełny miesiąc będzie traktowane jako niespełnienie wymaganych warunków realizacji zamówienia.

Sankcje z tytułu niespełnienia wymagań w okresie zatrudnienia - (przykładowe zapisy) W sytuacji powtarzania się przypadków niezatrudniania przy realizacji zamówienia wymaganej przez zamawiającego liczby osób bezrobotnych, niepełnosprawnych oraz osób, o których mowa w przepisach o zatrudnieniu socjalnym przez co najmniej dwa miesiące, zamawiający ma prawo do wypowiedzenia umowy w trybie natychmiastowym. Za przyczynę nieleżącą po stronie wykonawcy będzie uznany w szczególności brak na obszarze, w którym jest realizowane zamówienie i w okresie jego realizacji osób bezrobotnych niepełnosprawnych bądź osób, o których mowa w przepisach o zatrudnieniu socjalnym, zdolnych do wykonania zamówienia lub odmowa podjęcia pracy przez taką osobę.

Wnioski Wyższa cena Bez klauzul - 663 228,90 zł Z klauzulami - 755 289,50 zł 2. Problemy z wykonawcą unikanie zatrudnienia osób 3. Przeprowadzanie kontroli uciążliwość kontroli większe koszty obsługi zamówienia 4. Konieczność wykonania zadania

Usługi dostarczania przesyłek wymagania związane z realizacją zamówienia dotyczące zatrudnienia osób Co najmniej 50 osób świadczących bezpośrednio usługę t.j. doręczycieli, było zatrudnionych, przez wykonawcę lub podwykonawcę, w wymiarze co najmniej ¾ etatu czasu pracy na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania, spółdzielczej umowy o pracę, Czas zatrudnienie minimalnej liczby wskazanych osób - przez cały okres trwania umowy Kryteria oceny ofert - Cena – waga 80 - Wskaźnik zatrudnienia na umowę o pracę - 20

Kontrola, sankcje, Zamawiający uprawniony będzie do kontroli spełniania przez Wykonawcę wymagań dotyczących zatrudniania osób z grup defaforyzowanych. Na żądanie Zamawiającego, Wykonawca obowiązany będzie w terminie 5 dni roboczych udokumentować fakt zatrudniania tych osób. W przypadku niezatrudniania w sposób nieprzerwany przy realizacji zamówienia wymaganej liczby wskazanych osób, Zamawiający będzie uprawniony do rozwiązania umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia. W przypadku stwierdzenia, że Wykonawca nie wywiązuje się z zobowiązania, wynikających z „klauzul społecznych”, Zamawiający obciąży Wykonawcę karą umowną w wysokości 1000 zł za każdy stwierdzony przypadek

Usługi sprzątania wymagania związane z realizacją zamówienia dotyczące zatrudnienia osób Wykonawca zobowiązany jest do zatrudnienia minimum 30 pracowników na podstawie umowy o pracę, każdy w wymiarze pełnego etatu w rozumieniu przepisów ustawy Kodeks pracy, którzy wykonywać będą czynności wymienione w Opisie przedmiotu zamówienia. Kryteria Cena - 60 Liczba osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy - 40

Umowa- realizacja, kontrola, sankcje 1. WYKONAWCA zobowiązany jest do zatrudnienia minimum 30 pracowników na podstawie umowy o pracę w wymiarze pełnego etatu którzy pełnić będą obowiązki związane z realizacją zamówienia, W przypadku zatrudnienia osób niepełnosprawnych (zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 ze zm.) liczba roboczogodzin musi pozostać bez zmian (tj.: 40 godzin tygodniowo). 2. WYKONAWCA przed rozpoczęciem świadczenia usługi zobowiązuje się przedłożyć ZAMAWIAJĄCEMU dokumenty potwierdzające, że zatrudnia na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, osoby o których mowa wyżej(do wglądu dokumenty źródłowe finansowo– kadrowe, odpowiednio zanonimizowane w zakresie niezbędnym do oceny poprawności realizowanej umowy) 3. W trakcie trwania umowy- WYKONAWCA zobowiązuje się przedłożyć ZAMAWIAJĄCEMU dokumenty potwierdzające, że przedmiot umowy jest wykonywany przez osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, w pełnym wymiarze czasu pracy, w terminach określonych w umowie 4. Kary w wysokości 0,5% miesięcznego wynagrodzenia brutto

Waloryzacja wynagrodzenia W przypadku wzrostu minimalnego wynagrodzenia za pracę albo wysokości minimalnej stawki godzinowej, ustalonej na podstawie ustawy z dnia 10 października 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę; w przypadku zmiany zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu lub wysokości stawki składki na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne, jeżeli WYKONAWCA udowodni wpływ tych zmian na koszty wykonywania zamówienia. Dokumenty i wyliczenia uzasadniające poziom zmian

Usługi ochrony wymagania związane z realizacją zamówienia dotyczące zatrudnienia osób Wykonawca zobowiązany jest do zatrudnienia minimum 20 pracowników na podstawie umowy o pracę, każdy w wymiarze pełnego etatu w rozumieniu przepisów ustawy Kodeks pracy, którzy wykonywać będą czynności wymienione w Opisie przedmiotu zamówienia. Kryteria Cena - 60 Liczba osób zatrudniona na podstawie umowy o pracę -40

Umowa- realizacja, kontrola, sankcje WYKONAWCA zobowiązany jest do zatrudnienia na umowę o pracę w wymiarze pełnego etatu minimum …….. pracowników ochrony, którzy pełnić będą obowiązki związane z realizacją zamówienia. W trakcie realizacji zamówienia ZAMAWIAJĄCY uprawniony jest do wykonania czynności kontrolnych wobec WYKONAWCY odnośnie spełnienia przez WYKONAWCĘ powyższego wymogu WYKONAWCA zobowiązuje się przedłożyć ZAMAWIAJĄCEMU dokumenty potwierdzające, że przedmiot umowy jest wykonywany przez osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy: w dniu podpisania umowy, do wglądu uprzednio odpowiednio zanonimizowane dokumenty źródłowe kadrowo-finansowe WYKONAWCY w czasie trwania umowy, w przypadku wystąpienia zmiany osób przewidzianych do realizacji zamówienia, WYKONAWCA udostępni do wglądu dokumenty źródłowe finansowo– kadrowe, uprzednio odpowiednio zanonimizowane w zakresie niezbędnym do oceny poprawności realizowanej umowy

Umowa- realizacja, kontrola, sankcje na każde wezwanie ZAMAWIAJACEGO – WYKONAWCA udostępni do wglądu dokumenty źródłowe finansowo–kadrowe, uprzednio odpowiednio zanonimizowane w zakresie niezbędnym do oceny poprawności realizowanej umowy W przypadku uzasadnionych wątpliwości co do przestrzegania prawa pracy przez WYKONAWCĘ, ZAMAWIAJĄCY może zwrócić się o przeprowadzenia kontroli przez Państwową Inspekcję Pracy Rozwiązanie umowy WYKONAWCA wykonuje usługi niezgodnie z umową Kary W przypadku protokolarnie stwierdzonego niewykonania lub nienależytego wykonania przez WYKONAWCĘ obowiązków kara w wysokości 0,01% kwoty brutto wynagrodzenia

Waloryzacja wynagrodzenia wzrostu minimalnego wynagrodzenia za pracę albo wysokości minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie ustawy z dnia 10 października 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę; w przypadku zmiany zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu lub wysokości stawki składki na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne, - jeżeli zmiany te będą miały wpływ na koszty wykonania zamówienia przez WYKONAWCĘ Dokumenty i wyliczenia uzasadniające poziom zmian

Aspekty negatywne większe koszty realizacji zamówienia (wyższe ceny ofert –nawet o 30%) większe zaangażowanie zamawiającego, a tym samym zwiększone koszty po stronie zamawiającego, w kontrolę nad realizacją umowy w zakresie zastosowanych klauzul społecznych istnieje prawdopodobieństwo zmniejszenia liczby miejsc pracy na rynku ze względu na zajęcie ich przez osoby z grup defaforyzowanych brak możliwości zaplanowania wydatków ze względu na niemożliwość przewidzenia zmian prawa

Korzyści pobudzenie do aktywności ludzi z grup defaforyzowanych przywrócenie do społeczeństwa osób z grup defaforyzowanych zmniejszenie obciążeń związanych z wypłatami świadczeń socjalnych wpływ na rynek wewnętrzny, który może skutkować pobudzeniem gospodarki konieczność zapewnienia dla tej grupy dodatkowych usług, wyrobów co także pobudza gospodarkę zwiększenie wpływu do budżetu miasta z tytułu podatku PIT