Zajęcia 3 Polityka pieniężna

Literatura: Winiarski, rozdz. 20 Dokument RPP „Założenia polityki pieniężnej na 2017 rok” (strona NBP)

Negatywne skutki wysokiej i niestabilnej inflacji (materiały) Komplikuje rachunek ekonomiczny, powodując nieoptymalną alokację zasobów (trudno jest ocenić koszty i zyski związane z inwestycjami) Osłabia skłonność do oszczędzania (a w konsekwencji – osłabia wzrost gospodarczy finansowany z funduszu oszczędności), powoduje wzmożone zakupy konsumpcyjne, ucieczkę od pieniądza (np. zakup złota), a w skrajnych sytuacjach – uruchamia wymianę barterową Prowadzi do dewaluacji waluty krajowej – efektem inflacji (obniżenie wartości nabywczej pieniądza) jest najczęściej obniżenie jej kursu (obniżenie wartości pieniądza względem waluty obcej), co prowadzi do dalszego podrożenia importu i wzrostu inflacji

Negatywne skutki wysokiej i niestabilnej inflacji – c.d. (materiały) Powoduje ucieczkę kapitału za granicę (zakupy waluty obcej) – co przyczynia się do dalszego osłabienia waluty Zmienia redystrybucję dochodów i majątku: Zyskuje sektor publiczny kosztem sektora prywatnego (inflacja jako ukryty podatek) Zyskują dłużnicy kosztem wierzycieli (umowy są zawierane w kwotach nominalnych) Zyskują posiadacze dóbr majątkowych których ceny rosną (np. nieruchomości) kosztem posiadaczy oszczędności w pieniądzu Tracą grupy ludności o stałych dochodach nominalnych (pracownicy najemni, odbiorcy niewaloryzowanych świadczeń społecznych) oraz dysponujący mniejsza siłą przetargową

Inflacja jako „ukryty podatek” (materiały) Jeśli do 100% istniejących złotówek rząd "dodrukuje" 5% (początkowe 100% staje się 95,2% nowej ilości pieniądza- inflacja 4,8%), to wartość dotychczasowo istniejących pieniędzy w całej gospodarce proporcjonalnie się pomniejszy (do 95,2%); emitujący: zyskuje 4,8% „dodrukowanych” pieniędzy jako wprowadzający nowy pieniądz na rynek – ostatni kupuje towary, produkty bądź usługi po "starych" cenach Wzrost nominalnych dochodów przy progresywnej stopie podatkowej sprawia że szybciej zostają osiągnięte wyższe progi podatkowe i rośnie skala podatków (tzw. taksflacja)

Podstawowe pojęcia – deflacja (materiały) Skutki deflacji: zmniejszenie opłacalności produkcji (w przypadku regulacji rynkowych uniemożliwiających obniżenie kosztów produkcji – np. płac) wzrost siły nabywczej pracującej części społeczeństwa (tylko w przypadku zamrożenia płac). konsumpcja i zamówienia przemysłu są odsuwane w czasie (w oczekiwaniu na niższe ceny), co napędza recesję.

Podstawowe stopy procentowe NBP (styczeń 2017) - (www.nbp.pl) (materiały) Stopa procentowa: Oprocentowanie Stopa referencyjna 1,5 Stopa lombardowa 2,5 Stopa depozytowa 0,5 Stopa redyskonta weksli 1,75 Stopa rezerwy obowiązkowej 3,50

Ewolucja inflacji w Polsce Inflacja I - względem analogicznego miesiąca roku poprzedniego Inflacja IV - wskaźnik inflacji średniorocznej (średnia inflacji I z ostatnich 12 miesięcy) Źródło: money.pl 8

Ewolucja inflacji w Polsce Inflacja I - względem analogicznego miesiąca roku poprzedniego Inflacja IV - wskaźnik inflacji średniorocznej (średnia inflacji I z ostatnich 12 miesięcy) Źródło: money.pl 9

Stopa inflacji

Kurs euro Źródło: money.pl Źródło: money.pl

Kurs franka szwajcarskiego Źródło: money.pl

Kurs dolara Źródło: money.pl

Cena ropy naftowej Źródło: money.pl

Definicja polityki pieniężnej

Cele NBP

Inflacja w Polsce Źródło: NBP, Raport o inflacji, listopad 2015 Źródło: money.pl Źródło: NBP, Raport o inflacji, listopad 2015

Cele banków centralnych (materiały) Współcześnie banki centralne przez stabilność cen rozumieją inflację na tyle niską, aby nie wywierała ona negatywnego wpływu na inwestycje, oszczędności i inne ważne decyzje podejmowane przez uczestników życia gospodarczego = zasada neutralności pieniądza w długim okresie Banki centralne traktują stabilność cen symetrycznie, co oznacza, że reagują zarówno na zagrożenia inflacyjne, jak i deflacyjne.

Funkcje Banku Centralnego (materiały) 1) Emisyjna – NBP ma wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych będących prawnym środkiem płatniczym w Polsce. NBP określa wielkość emisji oraz moment wprowadzenia do obiegu, odpowiada za płynność pieniądza. Ponadto organizuje obieg pieniądza i reguluje ilość pieniądza w obiegu.

Funkcje Banku Centralnego (materiały) 2) Bank banków – NBP w stosunku do banków pełni funkcje regulacyjne, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa depozytów zgromadzonych w bankach NBP dba o stabilność i bezpieczeństwo sektora bankowego. NBP organizuje system rozliczeń pieniężnych, prowadzi bieżące rozrachunki międzybankowe uczestniczy w międzybankowym rynku pieniężnym Pełniąc funkcję banku banków sprawuje kontrolę nad działalnością banków i nadzoruje systemy płatności w Polsce Jest pożyczkodawcą ostatniej instancji

Funkcje Banku Centralnego (materiały) 3) Centralny Bank Państwa (bank gospodarki narodowej): prowadzi bankową obsługę budżetu państwa, prowadzi rozrachunki bankowe rządu i centralnych instytucji państwa, państwowych funduszy celowych, państwowych jednostek budżetowych oraz realizuje ich zalecenia płatnicze

Antycykliczna polityka pieniężna Jak powstają bańki spekulacyjne?

Szoki gospodarcze i stabilizacyjna pp 23

STRATEGIE POLITYKI PIENIĘŻNEJ Strategia monetarna Oddziaływanie na stopę procentową Oddziaływanie na kurs walutowy Strategia bezpośredniego celu inflacyjnego Różnice między strategiami wynikają z tego jaki cel pośredni wybierze bank centralny.

Oddziaływanie za pomocą stopy procentowej

Oddziaływanie za pomocą stopy procentowej

Oddziaływanie na kurs walutowy W tym wariancie decyzje w ramach polityki pieniężnej są podyktowane aktualnym kursem walutowym. Pojęcia: denominacja, deprecjacja, aprecjacja, dewaluacja, rewaluacja

Kurs walutowy a handel zagraniczny 28

Zasady polityki kursowej w Polsce (materiały) Od 12 kwietnia 2000 r. kurs złotego jest kursem płynnym i nie podlega żadnym ograniczeniom. Bank centralny nie stawia sobie za cel określenia z góry poziomu kursu złotego do innych walut. Zastrzega sobie jednak prawo do interwencji. NBP może wpływać jedynie jako uczestnik rynku w ramach operacji otwartego rynku

Interwencje NBP Źródło:http://analizatechniczna.blox.pl/tagi_b/682/dolar.html

Interwencje NBP http://miropress.wordpress.com/2011/09/23/pilne-interwencja-nbp-na-rynku-walutowym/

Strategia bezpośredniego celu inflacyjnego (BCI)

Strategia BCI

Instrumenty polityki pieniężnej polityka dyskontowa, Operacje otwartego rynku (OOR) polityka rezerw obowiązkowych

Polityka dyskontowa

Polityka dyskontowa NBP

OOR

OOR

Rezerwa obowiązkowa

Uwarunkowania polityki pieniężnej Zewnętrzne: … Wewnętrzne:

Stopa referencyjna w Polsce