Lubelszczyzna

Zabytki i atrakcje turystyczne Lubelszczyzny Zamość bywa nazywany "perłą renesansu" i "Padwą Północy" i w pełni na te miana zasługuje. Miasto otaczają typowo renesansowe fortyfikacje bastionowe. Większość zabudowy stanowią renesansowe kamienice, a katedra (d. kolegiata) należy do najwybitniejszych osiągnięć architektury późnego renesansu. Wreszcie Zamość jest szczytowym osiągnięciem renesansowej myśli urbanistycznej i wymieniany wśród najwspanialszych zespołów urbanistycznych na świecie.

W Kozłówce - niewielkiej wsi nieopodal Lubartowa działa jedno z najwspanialszych i najpopularniejszych w Polsce muzeów wnętrz pałacowych. W zespole można zwiedzać także powozownię z kolekcją pojazdów konnych i akcesoriów podróżnych oraz teatralnię, gdzie co roku organizowane są głośne wystawy przybliżające życie dawnych ziemian. Przy pałacu reprezentacyjny ogród włoski, sąsiadujący z krajobrazowym parkiem w stylu angielskim z bażantarnią. Muzeum w Kozłówce to także jedyna w kraju Galeria Sztuki Socrealizmu, która zgromadziła imponującą kolekcję ponad 1600 rzeźb, obrazów, rysunków, plakatów i innych dzieł z lat 50. XX w.

Poleski Park Narodowy to prawdziwa ostoja dzikiej przyrody, o walorach nigdzie indziej w naszym kraju nie spotykanych. Żaden inny park nie ma tak rozległych torfowisk, z dużą ilością płytkich jezior i stawów. Torfowiska pomiędzy jeziorami porastają karłowate sosny, brzozy i wierzby, będące przykładem najdalej wysuniętej na południowy zachód Europy tundry i lasotundry.

Dwa kilometry od Janowa Podlaskiego w kierunku północno-wschodnim znajduje się miejscowość Wygoda z najsłynniejszą w świecie stadniną koni czystej krwi arabskiej. Prowadzi tam zabytkowa aleja lipowa. Stadnina corocznie w sierpniu organizuje najbardziej prestiżowe pokazy i aukcje koni czystej krwi arabskiej, na które zjeżdżają hodowcy i kupcy z całego świata.

Puławy, nazywane "Polskimi Atenami", słyną z klasycystyczno-romantycznego zespołu pałacowo-parkowego Czartoryskich (XVIII-XIX w.), znajdującego się na miejscu wcześniejszego magnackiego pałacu wybudowanego przez Tylmana z Gameren. Romantycznego charakteru osady dopełnia krajobrazowy park angielski, z labiryntem grot, arkadowych bram i tarasowych schodów.

Chełm, z pięknymi barokowymi budowlami i podziemnym labiryntem wykutym w kredowym podłożu należy do najpiękniejszych miast wschodniej Polski. Centrum miasta to podłużny rynek wytyczony w średniowieczu - otaczają go XIX- i XX-wieczne domy. Najcenniejszym zabytkiem miasta jest kościół popijarski - świątynia jest jedną z najciekawszych realizacji późnego baroku w Polsce. Koniecznie trzeba zwiedzić wykute w kredowej skale podziemia - korytarze utworzyły w końcu niezwykły, 15-kilometrowy labirynt, którego 2-kilometrowy odcinek udostępniony został turystom.

Lubelskie szlaki turystyczne Lubelskie to jeden z krajowych liderów turystyki aktywnej, oferujący turystom ponad 3200 km znakowanych szlaków pieszych. Do najczęściej odwiedzanych należą dobrze zagospodarowane szlaki na Roztoczu, w Lasach Janowskich i Puszczy Solskiej, a także w przepięknych krajobrazowo dolinach Wisły i Bugu. Tam też poprowadzone zostały regionalne szlaki rowerowe, których sieć liczy już blisko 1000 km, a uzupełnia ją około 40 tras lokalnych. Wiele gmin i gospodarstw agroturystycznych prowadzi wypożyczalnie rowerów.

Szlaki piesze w Regionie Wyżynny (czerwony, ok. 102 km) ♦ Szlak im. W. Podobińskiej (zielony, 57 km) ♦ Szlak Nadwiślański (niebieski, 107 km) ♦ Szlak Kazimierz Dolny - Dorohusk (czerwony, 203 km) ♦ Szlak Partyzancki (niebieski, 77 km) ♦ Szlak im. Generała Kleeberga (zielony, 122 km) ♦ Szlak Urszulin - Parczew (czerwony, 106 km) ♦ Szlak Centralny Pojezierza (niebieski, 103 km)

Regionalne szlaki rowerowe SZLAK Lublin – Nałęczów – Wąwolnica – Kazimierz Dolny (czerwony, 72 km) SZLAK Kazimierz Dolny – Józefów n. Wisłą – Dzierzkowice – Kraśnik PKP (czerwony, 103 km) SZLAK Lublin – Zawieprzyce – J. Piaseczno - Załucze Stare – Urszulin – Wereszczyn - Wojciechów (PPN) - Hańsk – Wola Uhruska (czerwony, ok. 114 km) NADBUŻAŃSKI SZLAK ROWEROWY: Janów Podlaski – Pratulin – Lebiedziew – Kostomłoty – Kodeń – Jabłeczna – Sławatycze – Włodawa – Dorohusk – Dubienka – Gródek – Hrubieszów (czerwony, 258 km)

Spływy kajakowe Wieprz to trzecia co do wielkości rzeka woj. lubelskiego, prawy dopływ Wisły, długość 303 km, powierzchnia dorzecza 10422 km2 , źródła w okolicach Jeziora Wieprzowego w pobliżu Tomaszowa Lubelskiego, wpływa do Wisły w Dęblinie. Bystrzyca to lewy dopływ Wieprza długości 70,3 km, powierzchnia dorzecza wynosi ok. 1315 km2. Swój początek bierze ze źródeł w Sulowie, uchodzi do Wieprza koło Spiczyna. Tyśmienica, prawy dopływ Wieprza, długości ok 76 km, powierzchnia dorzecza 2688,6 km2, źródła w Jeziorze Rogóźno, położonym na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim, wpływa do Wieprza pod Kockiem.

Ośrodki kultury regionalnej Lubelskie jest jednym z najzasobniejszych w kraju regionów pod względem liczby obiektów i zespołów zabytkowych. Osobliwością na skalę europejską są, pochodzące z II-IV w., cmentarzyska Gotów, odkryte na terenie gminy Hrubieszów, oraz podziemia kredowe w Chełmie. Wiele jest dawnych magnackich zamków i pałaców, ziemiańskich rezydencji, szlacheckich dworów, m.in. w Lublinie, Kozłówce, Puławach, Radzyniu Podlaskim, Janowcu i Krupem. Są one pamiątkami po polskich rodach: Zamoyskich, Lubomirskich, Radziwiłłach, Czartoryskich, Sobieskich, Tarnowskich, Firlejach, Sapiehach.

Centrum kulturalnym regionu jest Lublin, a do ważniejszych ośrodków należą również Biała Podlaska, Puławy, Chełm i Zamość. Działalność prowadzi tu kilkanaście teatrów, w tym: Teatr im. J. Osterwy, Teatr Muzyczny oraz Teatr im. H.Ch. Andersena. Po wielu latach niebytności na kulturalnej mapie Lublina, w 2012 r. swoją działalność wznowił Teatr Stary. Od lat działają też, znane na całym świecie, teatry alternatywne: Ośrodek Praktyk Teatralnych Gardzienice, Scena Plastyczna KUL, Teatr Provisorium czy Ośrodek Brama Grodzka - Teatr NN. Lublin jest gospodarzem teatralnych imprez - Międzynarodowego Festiwalu Konfrontacje Teatralne i Międzynarodowych Lubelskich Spotkań Teatrów Tańca, Gardzienice zapraszają na Akademię Praktyk Teatralnych, w Puławach odbywają się Ogólnopolskie Spotkania Lalkarzy, a w Zamościu Lato Teatralne.

W regionie funkcjonuje blisko 40 muzeów, w tym najważniejsze z nich Muzeum Lubelskie, z 10 oddziałami w Lublinie, Kraśniku, Lubartowie, Łęcznej i Nałęczowie oraz Muzeum Nadwiślańskie prowadzące kilka oddziałów w Kazimierzu Dolnym, Janowcu i Puławach. Muzeum Zamojskie w Zamościu słynie z najbogatszego w kraju zbioru archeologicznych zabytków Gotów, natomiast Muzeum Chełmskie prowadzi cenioną Galerię Sztuki Współczesnej.

Portale internetowe Lubelszczyzny Istnieje wiele portali internetowych dotyczących Lubelszczyzny. Jednymi z nich są: http://www.dziennikwschodni.pl/ http://www.lublin.eu/ http://www.lubelskie.pl/ http://www.itchelm.pl/

Prezentację przygotowała w oparciu o dostępne w sieci informacje Aleksandra Tymochowicz kl.II AT