Kooperacja: Fundacja Barka UK / Hamburska Misja Miejska Projekt „Plata“ – Streetwork dla bezdomnych z Europy środkowo-wschodniej Kooperacja: Fundacja Barka UK / Hamburska Misja Miejska Finansowanie: Wolne Hanzeatyckie Miasto Hamburg Współpraca: Konsulat Generalny Republiki Polskiej w Hamburgu

Kraje docelowe (wybór) Sytuacja wyjściowa Od 2004 do 2007 roku około 1.900.000 polskich obywateli wyemigrowało do innych krajów Unii Europejskiej Kraje docelowe (wybór) Wielka Brytania - 760.000 Niemcy - 456.000 Irlandia - 190.000 Francja - 95.000 Holandia - 76.000 Szwecja - 75.000 Norwegia - 57.000 Włochy - 57.000 Hiszpania - 56.000 Belgia - 38.000

Sytuacja wyjściowa w Hamburgu Znaczny wzrost liczby bezdomnych obcokrajowców. Wedle ostatnich badań socjologicznych z 2009 roku 27 % ogółu bezdomnych w Hamburgu to obcokrajowcy Większość bezdomnych obcokrajowców pochodzi z nowych krajów Unii Europejskiej, głównie z Polski Brak uprawnień do korzystania z niemieckich zasiłków socjalnych, niewystarczająca opieka zdrowotna, wysoki stopień uzależnień, niska znajomość języka niemieckiego Brak środków i możliwości na reintagrację w krajach pochodzenia

Cele projektu Otwarta (bez wstępnych wymogów formalnych) forma pomocy socjalnej dla bezdomnych z krajów środkowo-wschodniej Europy. Integracja społeczna ludzi bezdomnych, poprawa ich sytuacji życiowej, organizacja i pośrednictwo w korzystaniu z pomocy medycznej i szeroko pojętej pomocy socjalnej w Niemczech i w krajach pochodzenia. Ograniczenie postępującego wykluczenia społecznego Dla zainteresowanych organizacja powrotów do kraju rodzinnego – w kooperacji z Fundacją Barka

80 % skontaktowanych osób posiada polskie obywatelstwo, Analiza wstępnej fazy projektu - liczba kontaktów (01.11.2010 – 25.05.2011) Pierwsze kontakty – nawiązano kontakt z 418 osobami bezdomnymi Ilość wszystkich kontaktów - 1.962 kontaktów (w tym rozmowy grupowe) Powroty - 49 osób wróciło do Polski, po 2 osoby wróciły do Rumunii, na Litwę i na Słowację Integracja na miejscu - 3 osobom przyznano zasiłki socjalne, 5 bezdomnych osób znalazło stałą pracę z zakwaterowaniem – do 01.05.2011 80 % skontaktowanych osób posiada polskie obywatelstwo, drugą co do wielkości grupę stanowią obywatele Rumunii

Grupy wiekowe (n = 418 osób bezdomnych), porównanie z badaniami nad bezdomnością w Hamburgu - 2009 15-29 30-39 40-49 ponad 50

Porównanie struktury wiekowej bezdomnych migrantów w Hamburgu i Berlinie ze strukturą wiekową polskich bezrobotnych w kraju 15 - 29 30 - 39 40 - 49 über 50

Czas trwania bezdomności (tzw Czas trwania bezdomności (tzw. bezdachowości) n = 362 wypowiedzi; porównanie z badaniami nad bezdomnością w Hamburgu - 2009 1-5 miesięcy 0,5-1 rok 1-5 lat 5-10 lat

źródła utrzymania (n = 362) praca nielegalna żebractwo praca legalna zasiłki socjalne, renty zbieranie butelek

Bezdomni z Europy środkowo-wschodniej – rodzaje potrzeb najbardziej poszukiwane formy pomocy (n = 863 odpowiedzi, odpowiedzi wlelokrotne) 4,85 % odzież 9,80 % powrót 48,4% praca, pieniądze 11,30 % pomoc lekarska 27,00 % nocleg

Y – grupa wiekowa – powyżej 40 lat Rodzaje potrzeb wedle grup wiekowych (n = 863 odpowiedzi, odpowiedzi wielokrotne) (Wielkość niebieskich kul odpowiada udziałowi procentowemu dla wszystkich grup wiekowych – folia nr. 10) Y – grupa wiekowa – powyżej 40 lat powrót pomoc lekarska nocleg praca, pieniądze X – grupa wiekowa 15 -39 lat

Podsumowanie Większość bezdomnych to migranci zarobkowi, którym nie powiodło się na obczyźnie; nie stwierdzono świadomego ruchu migracyjnego bezdomnych z Polski do Hamburga. Czarny rynek pracy „produkuje” bezdomność i przyczynia się w znacznym stopniu do dodatkowego obciążenia systemu pomocy społecznej. Wielu migrantów pracujących na czarno staje się ofiarami wyzysku i oszustw. Również legalne (stałe lub sezonowe) zatrudnienie w branżach o niskich zarobkach nie wystarcza często na opłacenie godziwego zakwaterowania. Udało się pomóc wszystkim bezdomnym, którzy zdecydowali się na powrót do kraju – dobra współpraca z Fundacją Barka i z Kosulatem Generalnym. 5. 70 % powracających zostało przyjętych przez rodziny i krewnych. Rodziny bezdomnych w kraju wykazały się wysoką gotowością niesienia pomocy. 6. Większość skontaktowanych osób bezdomnych jest uzależniona od alkoholu. Bezdomni z Europy środkowo-wschodniej stanowią poważne obciążenie dla hamburskiego systemu pomocy społecznej. Niska gotowość do współpracy wśród bezdomnych pochodzących z Rumunii.

Dwóch bezdomnych, którzy chcą pozostać anonimowi Zostali oszukani pracując na czarno na budowie

po roku czasu pierwszy telefon do domu

polski bezdomny w Hamburgu (ponad 5 lat)

Wszystkie zdjęcia są chronione prawem autorskim Dane źródłowe Obdachlosenstudie 2002 – Behörde für Soziales und Familie, Hamburg 2002 Obdachlosenstudie 2009 – Behörde für Gesundheit, Soziales, Familie und Verbraucherschutz – Hamburg 2009 Polscy emigranci w Europie – Polskie Badania Inernetu (p.b.i), Warszawa 2008 Badania własne – Hamburg, 01.11.2010 – 25.05.2011 Ankieta – „Berliner Kältehilfe“ – GEWEBO – Soziale Dienste, Berlin 2011 zdjęcie na stronie tytułowej – Mauricio Bustamante, Hamburg 2010 zdjęcia – Folie 13 -15 - Barbara Collen, Deutsche Welle, Kolonia 2011 Wszystkie zdjęcia są chronione prawem autorskim

Nazwa projektu – „Plata” Słowo „Plata” jest kreacją językową bezdomnych Polaków w Hamburgu. Pochodzi z tutejszego żargonu niemieckich bezdomnych i oznacza: „Platte machen” – być na placie, mieszkać na ulicy. „Gute Platte“ - dobra plata, dobre schronienie, bezpieczne, chroniące przed deszczem, itd.