Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. med. Sławomir Nazarewski PRZESZCZEPIANIE TRZUSTKI Klinika Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej Akademia Medyczna w Warszawie Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. med. Sławomir Nazarewski

BUDOWA TRZUSTKI

LECZENIE CUKRZYCY TRANSPLANTACJĄ TRANSPLANTACJA TRZUSTKI LECZENIE CUKRZYCY TRANSPLANTACJĄ

OSTRE POWIKŁANIA CUKRZYCY (ŚPIĄCZKI CUKRZYCOWE) PÓŹNE POWIKŁANIA CUKRZYCY Narząd wzroku Nerki Układ nerwowy Tętnice Serce retinopatia zaburzenia wzroku, ślepota nefropatia białkomocz mocznica neuropatia autonomiczna czuciowa ruchowa miażdżyca kardiomiopatia

Cel: Dostarczyć insulinę komórkom organizmu w sposób najbardziej zbliżony do naturalnego Nowe preparaty insuliny Nowe schematy podawania insuliny (leczenie intensywne) Pompy insulinowe

(Beta – cell supplementation therapy) Transplantacja pozwala na optymalne, najbardziej fizjologiczne dostarczenie insuliny biorcy Insulinoterapia leczenie intensywne sztuczna trzustka CUKRZYCA TYP 1 Terapia zastępcza komórkami beta (Beta – cell supplementation therapy)

Terapia zastępcza komórkami beta Przeszczepienie wysp trzustkowych Przeszczepienie trzustki

Przeszczepienie trzustki u chorego z działającym przeszczepem nerki Jednoczasowe przeszczepienie trzustki i nerki SPKTx - simultaneous pancreas and kidney transplantation Przeszczepienie trzustki u chorego z działającym przeszczepem nerki PAK - pancreas after kidney transplantation Przeszczepienie samej trzustki PTA - pancreas transplantation alone

Pancreas Transplant Categories Non-US SPK, PAK and PTA Transplants 1/1/1988 – 12/31/2003 Number of Transplants 8/04

nefropatia cukrzycowa Możliwości zastosowania terapii zastępczej komórkami beta w zależności od zaawansowania choroby cukrzyca schyłkowa niewydolność nerek nefropatia cukrzycowa PTA przeszczep wyprzedzający PAK dializy ktx ITx SPKTx niestabilna IAK PTA - przeszczepienie samej trzustki SPKTx - jednoczasowe przeszczepienie trzustki i nerki PAK - przeszczepienie trzustki u chorego z działającym przeszczepem nerki IAK - przeszczepienie wysp trzustkowych u chorego z działającym przeszczepem nerki ITx - przeszczepienie wysp trzustkowych

JEDNOCZASOWY PRZESZCZEP TRZUSTKI I NERKI Tomografia komputerowa (3D)

LECZENIE IMMUNOSUPRESYJNE I ERA: ATG, CsA, Aza, sterydy II ERA: mAb(Il-2r), CsA, MMF, sterydy III ERA: ATG, Tac, MMF, sterydy

Transplantacja: - całej trzustki

Pobranie trzustki, nerek i wątroby

Rekonstrukcja naczyniowa przeszczepu trzustki

PRZESZCZEP CAŁEJ TRZUSTKI Zespolenie tętnicze trzustki

Zaopatrzenie części zewnątrzwydzielniczej trzustki - zespolenie z pęcherzem moczowym - zespolenie z pętlą jelita cienkiego - zablokowanie przewodu trzustkowego żywicą polimeryzującą

PRZESZCZEP CAŁEJ TRZUSTKI Izoperystaltyczne zespolenie dwunastnicy przeszczepu trzustki z pętlą Roux

PRZESZCZEP CAŁEJ TRZUSTKI

PRZESZCZEP CAŁEJ TRZUSTKI

PRZESZCZEP CAŁEJ TRZUSTKI (konwersja)

PRZESZCZEP CAŁEJ TRZUSTKI zespolenie żylne do układu ż. głównej dolnej

PRZESZCZEP CAŁEJ TRZUSTKI zespolenie żylne do układu ż. wrotnej - 12 chorych

Historia choroby biorców przeszczepu trzustki i nerki spktx Średni wiek chorych w czasie transplantacji – 34 (24-52) lata Czas trwania cukrzycy przed tx 22 (9-32) lata Czas dializ 24 (0-120) miesięcy Wykrycie cukrzycy 12 (4- 28 lat) Całkowita utrata wzroku z powodu retinopatii cukrzycowej - 20%

Charakterystyka biorców Rodzaj leczenia nerkozastępczego 71,2% Hemodializy 9,0% Dializy otrzewnowe 19,7% Wyprzedzający spktx

Powikłania po przeszczepieniu trzustki A. Immunologiczne B. Chirurgiczne - zakrzepca naczyń przeszczepianej trzustki - zakażenia - zapalenie trzustki 11% zamiana zespolenia pęcherzowego na jelitowe

ZAKAŻENIE czynniki immunologiczne PTX Beta-cell mass NIEWYDOLNOŚĆ urazy mechaniczne podczas pobrania czas niedokrwienia <20hrs Uszkodzenie poreperfuzyjne czynniki immunologiczne PTX obrzęk przeszczepu trzustki 14 DNI Beta-cell mass ZAKAŻENIE NIEWYDOLNOŚĆ WIELONARZĄDOWA

Zapalenie trzustki przeszczepionej

Zakrzepica naczyń trzustki przeszczepionej u biorcy ~ 15%

PRZESZCZEPIANIE WYSP TRZUSTKOWYCH Insulinoniezależność 80 % po roku od Itx

Wyspy trzustkowe są lekiem Labolatorium izolacji wysp trzustkowych

Nastrzyknięcie przewodów trzustkowych enzymem (kolagenaza)

Trawienie trzustki w komorze Ricordiego

Oczyszczanie wysp trzustkowych COBE 2991

Infuzja wysp trzustkowych do układu żyły wrotnej biorcy 500 micron Przezskórne, przezwątrobowe nakłucie żyły wrotnej Wstrzyknięcie wysp (strzykawką) lub wlew kroplowy (bag infusion)

Porównanie przeszczepiania trzustki i wysp trzustkowych Operacja Izolacja wysp powikłania pooperacyjne następne infuzje wysp

Porównanie kosztów przeszczepiania wysp trzustkowych i całej trzustki przeszczepianie wysp trzustkowych przeszczepianie całej trzustki pobranie = izolacja wysp koszt operacji immunosupresja = następne infuzje wysp leczenie powikłań

Przeszczepienie trzustki i wysepek trzustkowych od żywych dawców Przeszczep segmentu trzustki Przeszczep wysp wyizolowanych z segmentu trzustki Pobranie laparoskopowe Lancet 2005, 365, 1642

Podsumowanie Jednoczasowe przeszczepienie trzustki i nerki przedłuża przeżycie chorych z cukrzycą i niewydolnością nerek w porównaniu z chorymi leczonymi insuliną i dializami. W przeciwieństwie do przeszczepienia wysp trzustkowych, przeszczepienie trzustki daje bardziej przewidywalne wyniki i powoduje dłuższe uniezależnienie biorcy od insuliny egzogennej. Przewiduje się, że przeszczepienie trzustki i transplantacja wysp trzustkowych będą metodami uzupełniającymi się. Nic nie wskazuje na to, że jeden rodzaj terapii zastąpi drugi.