Samodzielny Publiczny Specjalistyczny Szpital Zachodni im. Jana Pawła II w Grodzisku Mazowieckim, Oddział Chirurgii Ogólnej Ordynator: dr hab. n. med. Jacek Pawlak Piotr Skura Retrospektywna analiza przyczyn wykonania relaparotomii w materiale szpitala powiatowego Posiedzenie Warszawskiego Oddziału TChP 20 marzec 2014r, Warszawa 1

Relaparotomia Wczesna Późna „On-demand relaparotomy” Planowa 2

Wskazania Zapalenie otrzewnej Pooperacyjna niedrożność przewodu pokarmowego Krwawienia do jamy otrzewnej / światła przewodu pokarmowego Ewentracja 3

Cel pracy Zidentyfikowanie czynników ryzyka zwiększających prawdopodobieństwo wystąpienia powikłań pooperacyjnych wymagających wczesnej relaparotomii 4

Materiał i metoda Retrospektywna analiza hospitalizacji w Oddziale Chirurgicznym w latach 2000-2004 2262 operacje w obrębie jamy brzusznej 110 pacjentów wymagających wczesnej relaparotomii 124 wczesne relaparotomie 5

Materiał i metoda cd. 6

Parametry badane Wiek, płeć, BMI Operacja z powodu choroby nowotworowej Operacja z powodu objawów zapalenia otrzewnej Parametry laboratoryjne (morfologia, biochemia – poziom albumin, CRP, białka całkowitego) Przetoczenie KKCz Czas pierwotnej operacji Operacja planowa vs. operacja w trybie pilnym 7

Parametry badane cd. Choroby współistniejące Czas od wystąpienia pierwszych objawów choroby do operacji 8

Przyczyny operacji pierwotnej 9

10

Objawy zapalenia otrzewnej 11

Zabieg planowy vs. operacje w trybie pilnym 12

W ramach ostrego dyżuru operowano: Grupa badana (%) - Niedrożność p.pok. – 17,7 - OZPŻ – 15,3 - Urazy jamy brzusznej - 12,1 - OZWR – 10,5 - Perforacja p.pok. – 10,5 - Krwawienie z GOPP – 4,8 - Inne (OZT, zator krezki) Grupa kontrolna (%) - OZWR – 21,8 - Perforacja p.pok. – 10,5 - OZPŻ – 8,9 - Urazy jamy brzusznej – 4,8 - Niedrożność p. pok. – 2,4 - Inne 13

Czas trwania operacji Grupa kontrolna – 81min +/- 41min Grupa badana – 122min +/- 48min p< 0.001 14

Okołooperacyjna podaż ME Grupa kontrolna – podano średnio 2,6j.ME u 17,3% pacjentów Grupa badana – podano średnio 4,2j.ME u 48,1% pacjentów p<0,05 15

Choroby współistniejące Grupa badana vs. Grupa kontrolna Cukrzyca 21,8% vs. 4,8% Choroba niedokrwienna serca 0,5% vs.8,2% Przewlekła niewydolność krążenia 33,1% vs 0% 16

Przyczyny relaparotomii 17

Grupa badana vs. Grupa kontrolna Śmiertelność Grupa badana vs. Grupa kontrolna 25,8% vs.5,6% 18

Wyniki 19

20

21

Podsumowanie Czynnikami zwiększającymi ryzyko wczesnych relaparotomii u chorych poddanych operacji w obrębie jamy brzusznej są: wiek, operacja w trybie ostrodyżurowym, choroba nowotworowa, zapalenie otrzewnej, anemia, hipoproteinemia, czas, jaki upłynął od wystąpienia objawów do operacji u chorych operowanych doraźnie 22

Podsumowanie Znając czynniki ryzyka możemy w okresie przedoperacyjnym odpowiednio przygotować chorych do operacji jak również odpowiednio ich prowadzić w okresie pooperacyjnym. Również przeprowadzenie operacji powinno uwzględniać te czynniki i zabieg powinien być wykonany w sposób szczególnie staranny. 23

Podsumowanie U większości chorych operowanych w trybie ostrodyżurowym nie mamy czasu na ich odpowiednie przygotowanie - ale nie każda operacja, która jest dzisiaj wykonywana jako ostrodyżurowa musi być w tym trybie przeprowadzona co da nam czas na lepsze przygotowanie chorego do zabiegu. 24

Podsumowanie Pamiętając o czynnikach ryzyka możemy przyczynić się do zmniejszenia liczby powikłań u operowanych chorych, zmniejszenia ich cierpienia, skrócenia czasu hospitalizacji jak również spadku śmiertelności. 25

Dziękuję za uwagę 26