Jacek Walski PREDA Gierłoż, 23.07.2013 r. Energetyka oparta o odnawialne źródła szansą na ekonomiczny rozwój lokalnych społeczności i zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego. Jacek Walski PREDA Gierłoż, 23.07.2013 r.

1. Stan prawny. 2 2

Stan prawny. Już od ponad dwóch lat trwają prace nad dostosowaniem przepisów o pozyskiwaniu energii z odnawialnych źródeł energii do wymogów Unii Europejskiej. Opóźnienie grozi nałożeniem na Polskę nawet 80–90 tys. euro dziennej kary ze strony Komisji Europejskiej oraz blokowanie rozwoju rynku odnawialnych źródeł energii (OZE) w Polsce. 3 3

Stan prawny. Ostatni projekt ustawy o OZE to dobry kierunek. Niepokój budzi wielkość wsparcia dla PV. Branża PV boi się, że jeśli dojdzie do tego wysokiego wsparcia, to źródła PV rozwiną się w awanturniczy sposób, na skalę daleką od zdrowego rozsądku i w kierunku wielkich elektrowni, a nie energetyki rozproszonej, gdzie jest miejsce dla PV.  4 4

Stan prawny. W Sejmie RP trwają prace nad propozycją tzw. „małego” trójpaku. Wdraża on jedynie „formalnie” przepisy europejskie, konserwuje nieefektywne wsparcie dla wielkoskalowej energetyki i nie przynosi realnych zmian, niezbędnych dla rozwoju energetyki obywatelskiej (prosumenckiej).  Ale idzie znowu zmiana - http://www.wnp.pl/wiadomosci/202267.html 5 5

Stan prawny. Za jakiś czas energetyka odnawialna oparta o subsydia osiągnie tzw. parity grid, czyli prąd z własnej elektrowni będzie tańszy niż z gniazdka. W Niemczech już tak się stało w przypadku fotowoltaiki. Konsument w Niemczech płaci za prąd z gniazdka 25 eurocentów/KWh, a produkcja ze źródeł PV kosztuje 15 eurocentów/ KWh. W sytuacji kiedy nie będzie problemów z podłączeniem mikroinstalacji do sieci, a ich budowa będzie bardziej opłacalna od przeciętnej inwestycji to nikt nie powstrzyma boomu w energetyce prosumenckiej.  6 6

2. Rola i zadania samorządów w ramach zaopatrzenia lokalnej społeczności w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. 7 7

Lokalne zarządzanie energią. UCZESTNICY LOKALNEGO RYNKU ENERGETYCZNEGO Samorząd i lokalna społeczność Wytwórca, OSD i Sprzedawca Reprezentuje interesy własne i wspólnoty Kieruje się kryteriami ekonomicznymi, w tym zyskiem 8 8

Lokalne zarządzanie energią. Samorząd i władze gminy Energetyczne Odpowiada za bezpieczeństwo Ekonomiczne Ekologiczne 9 9

3. Model biznesowy z Nowogardu. 10 10

MIASTO Nowogard leży 60 km na północny-wschód od Szczecina i 55 km na południe od wybrzeża Bałtyku przy ważnej trasie komunikacyjnej Szczecin-Koszalin-Gdańsk (droga krajowa nr 6). Miasto i gmina Nowogard zajmują obszar 338,7 km2 i liczą ponad 25 tysięcy mieszkańców. W samym Nowogardzie mieszka około 17,2 tysiąca osób. 11

TŁO PROJEKTU Rada miasta poszukiwała sposobów zmniejszenia kosztów energii elektrycznej zużywanej na potrzeby miejskiej oczyszczalni ścieków. Położenie geograficzne Nowogardu zapewniało rentowność budowy elektrowni wiatrowej, która dostarczałaby energię elektryczną potrzebną do działania oczyszczalni ścieków. Rozpoczęto poszukiwania ´źródeł finansowania i zorganizowano przetarg, w ramach którego wyłoniono inżyniera projektu. Inżynier projektu koordynował prace związane z wyłonieniem dostawcy urządzeń, wykonawcy oraz nadzorem prac budowlanych. Budowę elektrowni rozpoczęto w czerwcu 1999 r. i ukończono w lutym 2000 r. 12

KOSZT PROJEKTU Całkowity koszt inwestycji wyniósł 2 041 173,32 zł. Koszty można podzielić następująco: • dotacja PHARE – 839 426 zł, • pożyczka Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOS´ iGW) w Szczecinie – 391 178 zł, • budżetowa dotacja celowa – 300 000 zł, • środki własne gminy – 510 569 zł. 20% pożyczki z WFOSiGW zostało umorzone. 13

OPIS PROJEKTU Moc elektrowni wiatrowej wynosi 225 kW. Automatyczny system kontroli pozwala na ustawienie głowicy wirnika zgodnie z kierunkiem wiatru, regulację kąta nachylenia płatów oraz wyłącza elektrownię w sytuacji zagrożenia (prędkość zatrzymania – 25 m/s). Prędkość startu wynosi 4,0 m/s, a optymalna prędkość wiatru 14 m/s. Właściciel elektrowni wiatrowej: gmina Nowogard. Operator elektrowni: Przedsiębiorstwo Usług Wodnych i Sanitarnych Sp. Z o.o. w Nowogardzie.. Roczna produkcja energii wynosi średnio 240 MWh. 14

Przychód ze sprzedaży energii 198 240 47520 EFEKT EKONOMICZNY. Wyszczególnienie Cena 1 MWh Ilość MWh Razem [zł] Przychód ze sprzedaży energii 198 240 47520 Przychód ze sprzedaży świadectw 280 67200 Przychód razem 114720 15

EFEKT EKOLOGICZNY. 16 Minimising pollution. Reduction in GHG emissions (CO2) Reduce NOx and SOx emissions   Accentuating biodiversity and access to the natural environment. Meeting local needs locally. Providing access to transport that does not rely on the car. Providing opportunities to be part of the community. Assisting community groups through grants 16

CZY SĄ NAŚLADOWCY? Zrealizowany projekt: GMINA KWILCZ. W trakcie realizacji projektów: GMINA ADAMÓW GMINA ŁASK 17

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie Ogniwa słoneczne Plan pokrycia dachów Basen w parku w Woking 18

Stacja Energetyczna Centrum Miasta (CHP) Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie Kogeneracja Wykorzystanie kogeneracji (wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła razem) w połączeniu z chłodzeniem powstałym na skutek absorpcji ciepła do produkcji przyjaznej środowisku energii w budynkach Rady Miejskiej wliczając w to: Biura miejskie Kompleks rozrywki hotel Holiday Inn Installed in 2001 First commercially operating CHP station More efficient than conventional de-centralised electrical generators as use waste heat. Cooling is also provided via an Absorption Chiller, using a waste heat input to meet a cooling load Suitable buildings are those with a constant demand for heat throughout the year, such as hotels, leisure centres and hospitals The proximity of the energy station to its customers reduces transport and distribution losses The engine generates 1,352 kw of electricity and 1,623kw of heat A heat-recovery system, consisting of primary and secondary water circuits and heat exchangers, allows waste heat from the engine to be used in surrounding buildings. There is a thermal store that is a 163m3 water tank and maximises the efficiency of the CHP plant by allowing it to operate at full load during the day and be switched off at night when the heat and electricity demand is smaller. Stacja Energetyczna Centrum Miasta (CHP) 19

Innowacyjne sposoby wykorzystania zrównoważonej i odnawialnej energii Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie Innowacyjne sposoby wykorzystania zrównoważonej i odnawialnej energii kombinacja ogniw fotowoltaicznych z turbiną wiatrową Basen w Park Fuel Cell CHP 20

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie Słoneczny baldachim Brama miejska Słoneczne ogniwa fotowoltaiczne wykorzystują energię słońca do oświetlenia baldachimu 35,000 ogniw ułożonych w 272 szklane panele dające maksymalną moc 81kW Oszczędność emisji 41 ton dwutlenku węgla w skali roku Completed within last six months 21

Rada Miejska Woking Działaj Lokalnie, Myśl Globalnie Przyszłość Rada Miejska Woking dąży do integracji odnawialnych źródeł energii i kogeneracji, wszędzie gdzie to jest możliwe Możliwość zastosowania turbin wiatrowych Redukcja węgla Ochrona przed powodzią Recykling odpadów Aktywność społeczna Have also conducted feasibility study for wind turbines 22

4. Zarządzanie energią w Polsce. 23 23

Przykłady z Polski. BIELSKO – BIAŁA Biuro Zarządzania Energią, działa od 1996 r.: Wieloletni monitoring energetyczny obiektów publicznych Wdrażanie technologii OZE Termomodernizacje Pierwszy polski SEAP (uchwalony) Duże zaangażowanie w działania informacyjno-edukacyjne, m.in.: Projekt ENGAGE Beskidzki Festiwal Dobrej Energii 24 24

Przykłady z Polski. BYDGOSZCZ CEC5 – budowa budynku demonstracyjnego “Demonstration ofEnergy Efficiency and Utilisation of Renewable Energy Sources throughPublic Buildings” BYDGOSZCZ Opracowany Plan Ochrony Klimatu i Adaptacji do Skutków Zmian Klimatu w ramach realizacji projektu „LAKS” – Lokalna odpowiedzialność za realizację celów Protokołu z Kioto Co roku sporządzane Bilanse Klimatyczne 25 25

Przykłady z Polski. NIEPOŁOMICE Uchwalony SEAP Wykorzystanie OZE w obiektach zabytkowych – Zamek oraz w obiektach publicznych Program budowy 1 500 instalacji solarnych dla mieszkańców gminy (finansowany ze środków Programu Współpracy Polsko-Szwajcarskiej) 26 26

Przykłady z Polski. JELCZ - LASKOWICE Nowatorskie podejście do planowania energetycznego. Wdrożenie programu zarządzania energią: Termomodernizacja obiektów publicznych, Wyznaczenie w planie zagospodarowania przestrzennego miejsc dla inwestycji energetycznych, 27 27

Przykłady z Polski. 33 proc. badanych nie ma żadnych potrzeb w zakresie źródeł energii. Ponad 40 proc. badanych nie widzi możliwości korzystania z energii dostarczanej poza systemem sieciowym. Gmina Gniewino Gmina Kępice

Efekt ekologiczny restrukturyzacji oświetlenia ulic i miejsc publicznych we Wrocławiu. Zanieczyszczenie: [kg/rok/kW] Efekt [T/rok] Dwutlenek siarki SO2 12,5 29,03 Dwutlenek węgla CO2 1 563,0 3 629,27 Tlenki azotu NOx 9,4 21,83 Tlenek węgla CO 13,8 32,04 Benzo alfa piren B-a-P 0,004 0,01 Pyły i żużle 109,4 254,03 29 29

Kontakt PREDA ul. Korczaka 4/8 46-040 Ozimek Tel. +48 77 445 82 70 GSM +48 535 150 531 Fax +48 77 544 97 23 E-mail: preda@preda.pl www.preda.pl