Historia Zimowych Igrzysk Olimpijskich 1924-2010
Pierwsze Igrzyska: I Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się we francuskiej miejscowości Chamonix w 1924. W programie igrzysk pojawiło się 16 konkurencji sportowych, w których udział wzięło łącznie 314 zawodników (w tym 13 kobiet) z 19 krajów. Polska ekipa spóźniła się na uroczyste otwarcie i z tego powodu pierwszym w historii igrzysk chorążym polskiej reprezentacji został dziennikarz i publicysta Kazimierz Smogorzewski. . Polacy nie zdobyli medalu, nie osiągnęli jakiś znakomitych wyników, można więc myśleć o niezbyt udanych Igrzyskach, ale nie wyniki były najważniejsze, lecz sam udział sportowców w zawodach światowej rangi, który miał zaznaczyć istnienie odrodzonego państwa polskiego.
I Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbywały się pod nazwą Tygodnia sportów zimowych, dopiero w następnym roku na Kongresie Olimpijskim w Pradze zawody otrzymały nazwę I zimowych igrzysk olimpijskich. Tak dla porównania: W tamtejszych igrzyskach skocznie Miały 50m długości , więc najlepsi skoczkowie skakali tam ok.49m, natomiast na ostatnich igrzyskach w Vancouver na największej skoczni skakali po ok. 230m.
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1928 II Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w szwajcarskiej miejscowości Sankt Moritz w 1928. Organizatorzy w trakcie imprezy musieli zmagać się ze złymi warunkami atmosferycznymi, które poważnie utrudniały sportowe współzawodnictwo. W programie pojawiła się nowa dyscyplina - skeleton, w którym rywalizacja przebiegała na torze bobslejowym.
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1932 III Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w amerykańskiej miejscowości Lake Placid w 1932. Uroczystego otwarcia dokonał gubernator stanu Nowy Jork, a późniejszy prezydent USA Franklin Delano Roosevelt. Organizatorów zaskoczyła aura, stąd wiele zawodów poprzekładano na inne terminy. W związki z dużymi nakładami finansowymi poniesionymi przez organizatorów przed rozpoczęciem igrzysk (stadion i tor bobslejowy) impreza zakończyła się dużą stratą finansową (około 1 milion dolarów).
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1936 IV Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w niemieckiej miejscowości Garmisch-Partenkirchen w 1936. Startowało 668 zawodników (w tym 80 kobiet) z 28 krajów. Uroczystego otwarcia dokonał wódz III Rzeszy Niemieckiej Adolf Hitler. Najlepsza byłą tym razem drużyna z Norwegii, zdobywając 15 medali i z przewagą 9 medali nad III Rzeszą Niemiecką wygrała te igrzyska.
Dyscypliny olimpijskie do roku 1936 Dyscypliny olimpijskie: bobsleje Eisstockschießen (niemiecka odmiana curlingu, sport pokazowy) hokej na lodzie łyżwiarstwo łyżwiarstwo figurowe łyżwiarstwo szybkie narciarstwo narciarstwo alpejskie (sport debiutujący) narciarstwo klasyczne biegi narciarskie skoki narciarskie kombinacja norweska patrol wojskowy (prekursor biathlonu, dyscyplina pokazowa)
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1948 V Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się ponownie w szwajcarskiej miejscowości Sankt Moritz w 1948 roku. Miejsce igrzysk zostało wybrane ze względu na neutralność Szwajcarii w II wojnie światowej. Niemcy i Japonia nie zostały zaproszone na igrzyska. Uczestniczyło w nich 669 zawodników (77 kobiet) z 28 krajów. W klasyfikacji medalowej zwyciężyli wspólnie Norwegowie i Szwedzi.
Dyscypliny pokazowe -Pięciobój zimowy- Konkurs składał się z biegów narciarskich, strzelania z pistoletu 4 x 5 strzałów/25 metrów, zjazdu narciarskiego, szermierki i jazdy konnej. Zawody te były dyscypliną pokazową na tych igrzyskach. Tryumfowali sami Szwedzi, a dokładniej Gustaf Lindh. -Patrol wojskowy
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1952 VI Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w norweskiej stolicy Oslo w 1952 roku. Uczestniczyło w nich 694 zawodników (109 kobiet) z 30 krajów. Po raz pierwszy po II wojnie światowej wystąpiła reprezentacja RFN i Japonii. Reprezentacja NRD odmówiła wzięcia udziału w igrzyskach, po tym jak MKOl zaproponował, aby reprezentacje RFN i NRD wystąpiły pod jedną flagą. Zawodnicy Związku Radzieckiego także do igrzysk nie przystąpili. Najlepsza była Norwegia, zdobywając łącznie 16 medali. Uczestnicy zimowych igrzysk w Oslo w 1952 roku rywalizowali w 22 konkurencjach w 6 dyscyplinach sportowych. Oprócz tego doszła jeszcze jedna konkurencja pokazowa „Bandy”.
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1956 VII Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się we włoskiej miejscowości Cortina d'Ampezzo w 1956 roku. Po raz pierwszy w zimowych igrzyskach olimpijskich startowała reprezentacja Związku Radzieckiego i od razu odniosła wielki sukces. Program igrzysk poszerzono o dwie konkurencje, a nowość stanowiły bezpośrednie transmisje telewizyjne z aren sportowych. Ekipy NRD i RFN wystawiły wspólną reprezentację. Polskę na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1956 reprezentowało 51 zawodników w 6 dyscyplinach. Zajęli 12. miejsce, mając na koncie 1 brązowy medal. Wywalczył go Franciszek Gąsienica-Groń w kombinacji norweskiej.
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1960 VIII Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w amerykańskiej miejscowości Squaw Valley w 1960 roku. Startowało 665 zawodników (522 mężczyzn i 143 kobiety) z 30 krajów. Uroczystego otwarcia dokonał wiceprezydent USA Richard Nixon. Polacy wywalczyli 2 medale, lepiej niż na ostatnich igrzyskach. Dyscypliny olimpijskie: biathlon (sport debiutujący) hokej na lodzie łyżwiarstwo łyżwiarstwo figurowe łyżwiarstwo szybkie(debiut kobiet) narciarstwo klasyczne biegi narciarskie skoki narciarskie kombinacja norweska
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1964 IX Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w austriackiej miejscowości Innsbruck w 1964 roku. Organizatorzy natrafili na wyjątkowo nieprzychylną aurę; aby rozegrać konkurencję narciarskie zmuszeni byli do przetransportowane ogromnych ilości śniegu z górnych partii Alp. Ekipy NRD i RFN wystawiły wspólną reprezentację. Do programu igrzysk powróciły bobsleje, a po raz pierwszy odbyły się zawody w saneczkarstwie, wprowadzono również nowe konkurencje narciarskie (m.in. dwa konkursy skoków na dużej i średniej skoczni).
Igrzyska Olimpijskie 1968 X Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się we francuskiej miejscowości Grenoble w 1968 roku. Igrzyska te przeszły do historii jako zawody, na których po raz pierwszy, na szeroką skalę, przeprowadzono badania antydopingowe (bezpośrednio po każdej konkurencji) oraz testy płci. Sporym utrudnieniem dla sportowców oraz obserwatorów były duże odległości pomiędzy obiektami sportowymi oraz miejscami zakwaterowania sportowców (wioska olimpijska znajdowała się w kilku niepowiązanych ze sobą osadach). W przeprowadzeniu rywalizacji w konkurencjach alpejskich utrudnieniem była gęsta mgła panująca w górnych partiach tras narciarskich. do historii przeszła ceremonia zapalenia znicza olimpijskiego - francuski łyżwiarz Alain Calmat przed zapaleniem olimpijskiego ognia pokonywał 96 schodów, a bicie jego serca dzięki pomocy aparatury nagłaśniającej, słyszane było przez wszystkich uczestników ceremonii.
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1972 XI Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się we japońskim mieście Sapporo w 1972 roku. Były to jedne z najdroższych igrzysk w historii - zainwestowano w nie ponad 1 miliard dolarów; organizatorzy większość tej sumy przeznaczyli na budowę nowoczesnych obiektów sportowych. Po raz pierwszy w historii igrzysk zdyskwalifikowano zawodników za łamanie zasad olimpijskiego amatorstwa - Austriakowi Karlowi Schranzowi oraz Francuzce Annie Famose zarzucono czerpanie korzyści finansowych z kontraktów reklamowych. Medal złoty Wojciech Fortuna – w skokach narciarskich, na dużej skoczni w dniu 11.02.1972, za skoki o długości 111 m i 87,5 m, z łączną punktacją 219,9. Był to pierwszy i przez 38 lat jedyny złoty medal dla Polski na zimowych igrzyskach olimpijskich – do 27 lutego 2010, gdy złoty medal w Vancouver zdobyła Justyna Kowalczyk.
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1976 XII Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w austriackiej miejscowości Innsbruck w 1976 roku. Po 12 latach to austriackie miasto znów stało się siedzibą zmagań sportowców olimpijskich (po wycofaniu się z organizacji igrzysk amerykańskiego Denver - cztery lata przed planowanym rozegraniem), organizatorzy ponieśli jedynie koszty modernizacji już istniejących obiektów sportowych.
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1980 XIII Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się ponownie w amerykańskiej miejscowości Lake Placid w 1980 roku. Startowało 1072 zawodników (233 kobiety) z 37 państw. Uroczystego otwarcia dokonał wiceprezydent USA Walter Mondale. W igrzyskach wzięli udział sportowcy z 37 państw. Delegacja Tajwanu, nie uzyskawszy zgody na start pod nazwą Republika Chińska, zbojkotowała zawody.
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1984 XIV Zimowe Igrzyska Olimpijskie – zawody sportowe, które odbywały się od 8 do 19 lutego 1984 roku w Sarajewie w Jugosławii (obecnie stolicy Bośni i Hercegowiny). Międzynarodowy Komitet Olimpijski powierzył miastu prawo organizacji imprezy podczas posiedzenia w Atenach 18 maja 1978 roku. Przeprowadzone w Jugosławii igrzyska były drugimi w historii zawodami tej rangi przeprowadzonymi w państwie socjalistycznym – w 1980 roku letnie igrzyska zorganizowała Moskwa. W zawodach wystartowało 1273 zawodników z 49 krajów. Graffiti przedstawiające Vučko, maskotkę Zimowych Igrzysk Olimpijskich 1984
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1988 XV Zimowe Igrzyska Olimpijskie w 1988 rozegrane zostały w największym mieście kanadyjskiej prowincji Alberta. W dniach 13 - 28 lutego w zmaganiach sportowych zmierzyło się 1423 zawodników (w tym 1110 mężczyzn i 313 kobiet) z 57 krajów. Igrzyska otworzyła gubernator Kanady Jeanne Sauvé. Decyzja o wyborze Calgary jako miasta organizatora zapadła 30 września 1981 roku. O organizację tych igrzysk zabiegały także: Falun (Szwecja) oraz Cortina d'Ampezzo (Włochy). Były to pierwsze zimowe igrzyska w Kanadzie. Wcześniej, w 1976 roku, organizatorem letnich igrzysk był Montreal. W Calgary rozgrywane były nowe konkurencje: konkursy drużynowe w skokach narciarskich oraz kombinacji norweskiej, zaś w narciarstwie alpejskim zadebiutował supergigant oraz po 40 latach do programu igrzysk wróciła kombinacja alpejska. Rozegrano również trzy konkurencje pokazowe: curling, narciarstwo dowolne, oraz short track. Ponadto rozegrano również zawody w narciarstwie dla niepełnosprawnych.
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1992 XVI Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się we francuskiej miejscowości Albertville w 1992 roku. Startowało 1801 zawodników (488 kobiet) z 64 krajów. Do organizacji zimowych igrzysk olimpijskich w 1992 roku kandydowało siedem miast: Albertville, Anchorage, Berchtesgaden, Cortina d'Ampezzo, Falun, Lillehammer oraz Sofia. W październiku 1986 roku w Lozannie, Międzynarodowy Komitet Olimpijski wybrał z tego grona miasto organizatora Igrzysk Zimowych Olimpijskich. Ostatecznie gospodarza wyłoniono 17 października 1986 roku, podczas 91. sesji Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego w Lozannie. W szóstej turze głosowania, z liczbą 51 głosów, zwyciężyło francuskie Allbertville.
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1994 XVII Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w norweskiej miejscowości Lillehammer w 1994 roku. Startowało 1737 zawodników (520 kobiet) z 67 krajów. Po raz pierwszy igrzyska zimowe odbyły się w nowym terminie, aby uzyskać przemienność igrzysk letnich i zimowych (co dwa lata). Igrzyska otworzył król Norwegii Harald V.
Zimowe igrzyska olimpijskie 1998 XVIII Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się na terenie Japonii (głównie w miejscowości Nagano) w 1998 roku. Startowało 2117 zawodników z 72 krajów. Do organizacji zimowych igrzysk olimpijskich w 1998 roku kandydowało siedem miast: Aosta, Jaca, Nagano, Östersund oraz Salt Lake City. W czerwcu 1991 roku w Birmingham, Międzynarodowy Komitet Olimpijski wybrał z tego grona miasto organizatora Igrzysk Zimowych Olimpijskich.
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 2002 XIX Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w amerykańskiej miejscowości Salt Lake City w 2002. Startowało 2527 zawodników z 78 krajów. Igrzyska otworzył prezydent USA George W. Bush. Największym sukcesem Polaków były dwa medale Adama Małysza. Czwarte miejsce zdobyła jeszcze Jagna Marczułajtis w slalomie równoległym snowboardzistek. Był to najlepszy występ Polaków na zimowych igrzyskach między latami 1972, a 2010.
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 2006 XX Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w Turynie we Włoszech w 2006. We Włoszech odbyły się już zimowe igrzyska w 1956 w Cortina d'Ampezzo. Turyn został wybrany spośród 6 miast kandydujących 19 czerwca 1999 roku w Seulu (Korea) na 109 sesji Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Polska także ubiegała się o organizację Zimowych Igrzysk Olimpijskich, jednak kandydatura Zakopanego została odrzucona. Neve i Gliz - maskotki igrzysk
Igrzyska Olimpijskie 2010 XXI Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w kanadyjskim mieście Vancouver w dniach 12-28 lutego 2010 roku. Zawody, oprócz Vancouver, przeprowadzono również w Whistler oraz w Richmond. Były to trzecie igrzyska olimpijskie, które rozegrano w Kanadzie. W 1976 roku organizatorem letnich igrzysk olimpijskich był Montreal, a w 1988 roku zimowe igrzyska olimpijskie organizowało Calgary. Równocześnie były to szóste zimowe igrzyska olimpijskie, które przeprowadzono wAmeryce Północnej. Ostatni raz przed igrzyskami w Vancouver takie wydarzenie w tej części świata odbyło się w 2002 roku, kiedy to organizatorem zimowych igrzysk olimpijskich było Salt Lake City. Miasto zostało wybrane gospodarzem igrzysk, dzięki zwycięstwu w głosowaniu na organizację igrzysk podczas 115. sesji Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego w Pradze 2 lipca 2003 roku. Koszty zorganizowania zimowych igrzysk olimpijskich w 2010 roku przekroczyły 6 miliardów dolarów, podczas gdy koszty planowane w 2004 roku wynosiły miliard 354 miliony dolarów. Organizatorem XXI Zimowych Igrzysk Olimpijskich był VANOC (ang.Vancouver Organizing Committee for the 2010 Olympic and Paralympic Winter Games)[1].
Rozgrywane dyscypliny: Biathlon (10) Biegi narciarskie (12) Bobsleje (3) Curling (2) Hokej na lodzie (2) Kombinacja norweska (3) Łyżwiarstwo figurowe (4) Łyżwiarstwo szybkie (12) Narciarstwo alpejskie (10) Narciarstwo dowolne (6) Saneczkarstwo (3) Short track (8) Skeleton (2) Skoki narciarskie (3) Snowboard (6)
Polska na Igrzyskach w Vancouver Polska reprezentacja na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2010 w Vancouver liczyła 47 sportowców, w tym 26 mężczyzn i 21 kobiet. Reprezentacja Polski miała swoich przedstawicieli w 11 spośród wszystkich 15 sportów, a medale zdobywała w 3 dyscyplinach. Polacy wywalczyli łącznie 6 medali (złoty, 3 srebrne i 2 brązowe). Był to najlepszy występ Polaków w historii startów nazimowych igrzyskach olimpijskich. Chorążym na ceremonii otwarcia był panczenista Konrad Niedźwiedzki, dla którego były to drugie igrzyska, zaś na ceremonii zamknięcia również przedstawicielka łyżwiarstwa szybkiego Katarzyna Bachleda-Curuś, która na igrzyskach wystąpiła po raz trzeci. Piąty raz na igrzyskach startował biathlonista Tomasz Sikora. Najliczniej reprezentowanymi związkami sportowymi były Polski Związek Narciarski i Polski Związek Łyżwiarstwa Szybkiego, które wystawiły po 13 sportowców. Najlepszą zawodniczką reprezentacji Polski była Justyna Kowalczyk. Biegaczka narciarska wywalczyła trzy medale, po jednym krążku każdego koloru. Jednocześnie stała się pierwszym od 1972 roku polskim sportowcem oraz została pierwszą kobietą która zdobyła złoty medal dla Polski na zimowych igrzyskach olimpijskich. Dwukrotnie na drugim miejscu podium plasował się skoczek narciarski Adam Małysz. Oprócz wymienionej dwójki, medal dla reprezentacji polski wywalczyła drużyna panczenistek w składzie: Katarzyna Bachleda-Curuś, Katarzyna Woźniak i Luiza Złotkowska.
Multimedaliści: Zawodnik Narodowość Dyscyplina Złoto Srebro Brąz Razem Marit Bjørgen Norwegia Biegi narciarskie 3 1 5 Wang Meng Chiny Short track Petter Northug Norwegia 2 4 Lee Jung-su Korea Południowa Emil Hegle Svendsen Biathlon Simon Ammann Szwajcaria Skoki narciarskie Bode Miller Stany Zjednoczone Narciarstwo alpejskie Justyna Kowalczyk Polska Zhou Yang
Polscy medaliści na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1.Franciszek Gąsienica Groń – kombinacja norweska, indywidualnie - brąz 2. Helena Pilejczyk – łyżwiarstwo szybkie, 1500 m - brąz 3. Elwira Seroczyńska – łyżwiarstwo szybkie, 1500 m - srebro 4. Wojciech Fortuna – skoki narciarskie, skocznia duża (K-90) - złoto 5. Adam Małysz – skoki narciarskie, skocznia normalna (K-90) - brąz 6. Adam Małysz – skoki narciarskie, skocznia duża (K-120) - srebro 7. Justyna Kowalczyk – biegi narciarskie, 30 km techniką dowolną ze startu wspólnego - brąz 8. Tomasz Sikora – biathlon, 15 km ze startu wspólnego - srebro 9. Katarzyna Bachleda-Curuś, Katarzyna Woźniak, Luiza Złotkowska – łyżwiarstwo szybkie, bieg drużynowy kobiet - brąz 10. Justyna Kowalczyk – biegi narciarskie, technika łączona na 15 km - brąz 11. Adam Małysz – skoki narciarskie, skocznia duża (K-125) - srebro 12. Adam Małysz – skoki narciarskie, skocznia normalna (K-95) - srebro 13. Justyna Kowalczyk – biegi narciarskie, sprint indywidualnie na 1,4 km stylem klasycznym - srebro 14. Justyna Kowalczyk – biegi narciarskie, 30 km ze startu wspólnego stylem klasycznym - złoto
Paraolimpiada Igrzyska paraolimpijskie (pot. Paraolimpiada) – drugie pod względem wielkości zawody sportowe w wielu dyscyplinach dla zawodników z niepełnosprawnościami fizycznymi i niepełnosprawnościami intelektualnymi. W tym także niepełnosprawnych z problemami mobilności, po amputacjach kończyn, z utratą wzroku i porażeniem mózgowym. Igrzyska zimowe: Biathlon Hokej na siedząco (ang. Ice Sledge Hockey) Narciarstwo biegowe Narciarstwo alpejskie Curling na wózkach
Przygotowali : Krzysztof Warchoł, Łukasz Warchoł KONIEC Przygotowali : Krzysztof Warchoł, Łukasz Warchoł