Zadania i rodzaje melioracji

Meloracje stosowane są na użytkach rolnych posiadających wadliwe gleby, złe stosunki wodne, lub inne cechy środowiska.

Rodzaje melioracji: Melioracje wodne Agromelioracje Fitomelioracje Melioracje przeciwerozyjne

Rodzaje melioracji: Melioracje wodne obejmują budowę urządzeń odprowadzających nadmiar wody (melioracje odwadniające) lub uzupełniających jej okresowe niedobory (melioracje nawadniające) w celu poprawy stosunków wodno-powietrznych)

Rodzaje melioracji: Agromelioracje dotyczą gleb wadliwych, zarówno ciężkich jak i lekkich. Do zabiegów agromelioracyjnych zalicza się orkę agromelioracyjną, głęboszowanie, kretowanie, wgłębne nawożenie organiczne i mineralne, iłowanie i glinowanie gleb lekkich.

Rodzaje melioracji: Fitomelioracje polegają na poprawie warunków siedliskowych głównie przez tworzenie w krajobrazie rolniczym zadrzewień śródpolnych oraz zalesianie gruntów o małej przydatności rolniczej.

Rodzaje melioracji: Melioracje przeciwerozyjne mają na celu ochronę gleb przed erozją.

Rodzaje melioracji: Melioracje odwadniające Odwadnianie dotyczy użytków rolnych z okresowym bądź trwałym nadmiarem wody. Odwadnianie polega na usuwaniu nadmiaru wody z profilu gleby i obniżeniu poziomu wody gruntowej. Odwadnianie przeprowadza się za pomocą rowów otwartych (głownie na użytkach zielonych) lub drenowania (zwykle na gruntach ornych).

Rodzaje melioracji: Odwadnianie siecią rowów otwartych. W zależności od pełnionych funkcji rowy dzielimy na: osączające zbierające opaskowe obwodowe (ulgowe, burzowe)

Głębokość odwodnienia zależy od gęstości sieci rowów, ich głębokości oraz od zwięzłości gleby.

Działanie rowów odwadniających Linia przerywana zaznacza poziom wody gruntowej (tzw. krzywe depresji) między rowami odwadniającymi; h – głębokość odwodnienia w środku łanu, l – rozstawa rowów

Zależnie od warunków i potrzeb odwodnienia, głębokość rowów osączających waha się w granicach 0,8 do 1,2 m a rozstawa rowów od 40 do 200 m.

Zalety odwadniania za pomocą rowów otwartych to: - duża przepustowość i sprawne odprowadzanie nadmiaru wody, - mała materiałochłonność wykonania rowów. Do wad rowów zaliczamy: - zmniejszanie powierzchni produkcyjnej (5 – 10%) - utrudnianie mechanizacji prac - znaczne nakłady na konserwację rowów.

Drenowaniem nazywa się odwadnianie za pomocą sieci podziemnych przewodów, do których może przesiąkać woda z gruntu.

Sieć drenarska składa się z rurociągów odsączających, tzw Sieć drenarska składa się z rurociągów odsączających, tzw. sączków ceramicznych lub z tworzyw sztucznych (o małej średnicy) i zbieraczy (o większej średnicy) oraz ze studzienek drenarskich.

Sączki zbierają nadmiar wody z otaczającego gruntu i odprowadzają ją, zgodnie ze spadkiem do zbieracza. Zbieracza odprowadzają wodę do odbiornika, którym mogą być rowy odpływowe, cieki naturalne, stawy, jeziora.

Sieć drenarska z sączkami, zbieraczami i studzienkami

Działanie sączków drenarskich w zależności od rozstawy; a – krzywa depresji, l-1- rozstawa zbyt duża, l-2 - rozstawa właściwa.

Sączki na gruntach ornych umieszczane są na głębokości 0,7 do 1,1 m a rozstawa między sąsiednimi sączkami wynosi 8 – 30 m. Obszar zdrenowany, z którego woda jest odprowadzana za pośrednictwem jednego wylotu nazywa się działem drenarskim.

Na głównych ciągach sieci drenarskiej buduje się studzienki drenarskie Na głównych ciągach sieci drenarskiej buduje się studzienki drenarskie. Dno studzienki jest położone 0 0,5-0,7 m niżej od poziomu odpływu wody i stanowi osadnik, w którym zbierają się namuły niesione rurociągiem. Osadniki należy corocznie czyścić.

Schemat studzienki drenarskiej

Melioracje nawadniające Nawadnianie ma na celu uzupełnienie niedoborów wody w glebie. Nawadnia się przede wszystkim rośliny o największych wymaganiach wodnych np. użytki zielone, sady, wiele gatunków warzyw i roślin pastewnych oraz przemysłowych.

Każdy system nawadniający składa się z zespołu urządzeń technicznych, które spełniają następujące funkcje: - gromadzenie wody w sztucznych zbiornikach retencyjnych lub akwenach naturalnych - ujęcie wody w miejscach poboru - doprowadzenie wody do obszarów nawadnianych - rozprowadzenie wody na powierzchni nawadnianej.

Nawodnienia deszczowniane Nawodnienie deszczowniane polega na dostarczaniu wody roślinom za pomocą deszczowni.

Deszczownia składa się z następujących elementów: - ujęcia wody wraz z agregatem pompowym podającym wodę pod ciśnieniem do rurociągów - rurociągów doprowadzających wodę od pompy na deszczowany obszar - rurociągów wyposażonych w zraszacze, których zadaniem jest rozpryskiwanie podawanej wody.

Rodzaje deszczowni: 1. przenośne 2 Rodzaje deszczowni: 1. przenośne 2. półstałe, gdzie takie elementy jak agregat pompowy i rurociąg doprowadzający są zamocowane na stałe, a rurociągi powierzchniowe i deszczujące są przenośne. 3. stałe

Do nawadniania warzyw i innych upraw polowych polecane są deszczownie ruchome, tzw. deszczownie szpulowe.

Schemat deszczowni półstałej

Zalety nawadniania deszczownianego: - możliwość nawadniania różnych gleb oraz wszelkich użytków rolnych - stosunkowo małe straty wody - możliwość dokładnego dostosowania dawek polewowych i ich dawkowanie w czasie - możliwość rozprowadzania z wodą nawozów mineralnych, gnojowicy i środków ochrony roślin oraz deszczowania ochronnego przed przymrozkami.

Główne wady deszczowania to energochłonność oraz wysokie koszty urządzeń technicznych

Jednorazowa dawka polewowa zależy od rodzaju gleby, jej pojemności wodnej oraz nawadnianego gatunku rośliny. Dla upraw polowych może się wahać w granicach 10-40 mm (100-400 m3 wody na 1 ha), a dla drzew owocowych 30-60 mm (300-600 m3 wody na 1 ha),

Ilość wody podawana na powierzchnię pola w ciągu godziny wynosi od 10 mm opadu na glebach cięższych do 20 mm opadu na glebach lżejszych.

Dziękuję za uwagę.