UCHODŹCY

Uchodźca To osoba, która musiała opuścić teren, na którym mieszkała ze względu na zagrożenie życia, zdrowia, bądź wolności. Zagrożenie to jest najczęściej związane z walkami zbrojnymi, klęskami żywiołowymi, prześladowaniami religijnymi bądź z powodu rasy lub przekonań politycznych. W prawie międzynarodowym termin uchodźca definiowany jest przez Konwencję Dotyczącą Statusu Uchodźców z 1951 roku (znana też jako Konwencja Genewska) zmienioną następnie Protokołem Nowojorskim z 1967 roku. Dokumenty te definiują, iż uchodźcą jest osoba, która przebywa poza krajem swego pochodzenia i posiada uzasadnioną obawę przed prześladowaniem w tym kraju ze względu na rasę, religię, narodowość, poglądy polityczne lub przynależność do określonej grupy społecznej.

Przepisy określające prawa uchodźców Podstawowym aktem prawnym regulującym udzielanie ochrony cudzoziemcom w Polsce jest obecnie ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (t. j. Dz. U. z 2009 r., Nr 189, poz. 1472). Określa ona zasady, warunki i tryb udzielania cudzoziemcom ochrony w Polsce oraz organy właściwe w tych sprawach, korzystając z dorobku Konwencji dotyczącej statusu uchodźców sporządzonej w Genewie dnia 28.07.1951 r. ( Dz. U. z 1991 r. Nr 119, poz. 515 i 516) oraz protokołu dotyczącego statusu uchodźców, sporządzonego w Nowym Jorku dnia 31.01.1967 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 119, poz. 517 i 518), z którymi jest zgodna. Część polskiego prawa uchodźczego stanowią również przepisy prawa europejskiego w formie bezpośrednio stosowanych rozporządzeń oraz dyrektyw, których normy wdrożone są w ustawie. Najważniejszą zasadą obowiązującą w prawie uchodźczym jest zasada non – refoulement (nie-wydalania), która stanowi podstawę dla całego systemu międzynarodowej ochrony uchodźców. Oznacza ona zakaz cofnięcia lub wydalenia z terytorium państwa oraz zakaz odmowy przyjęcia na granicy osoby ubiegającej się o nadanie statusu uchodźcy, z wyjątkiem osoby, co do której istnieją podstawy, aby uznać ją za groźną dla bezpieczeństwa państwa, lub która będąc skazana prawo-mocnym wyrokiem za szczególnie poważne zbrodnie stanowi niebezpieczeństwo dla społeczeństwa kraju przyjmującego. Kolejną istotną zasadą jest zasada poufności danych, która oznacza, że dane cudzoziemca nie mogą być udostępniane władzom oraz instytucjom publicznym kraju jego pochodzenia. Chodzi zwłaszcza o te dane, na podstawie których możliwe jest ustalenie, że postępowanie o nadanie statusu uchodźcy jest w toku lub zakończyło się, cudzoziemcowi nadano lub odmówiono nadania statusu uchodźcy, ochrony uzupełniającej lub zgody na pobyt tolerowany. Zasada jedności rodziny polega na możliwości włączenia małżonka i małoletnich dzieci cudzoziemca do toczącego się postępowania o nadanie statusu uchodźcy.

Cudzoziemcowi odmawia się nadania statusu uchodźcy, jeżeli: nie istnieje uzasadniona obawa przed prześladowaniem w kraju pochodzenia, korzysta z ochrony lub pomocy organów lub agencji Narodów Zjednoczonych innych niż Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych do Spraw Uchodźców oraz ma praktyczną i prawną możliwość istnieją poważne podstawy, aby sądzić, że popełnił zbrodnię przeciwko pokojowi, zbrodnię wojenną, zbrodnię przeciwko ludzkości, podżegał do niej lub w inny sposób pomagał w jej popełnieniu, jest winny działań sprzecznych z celami i zasadami Narodów Zjednoczonych, popełnił zbrodnię o charakterze niepolitycznym przed złożeniem wniosku o nadanie statusu uchodźcy, jest uważany przez organy władzy RP za osobę mającą prawa i obowiązki związane z posiadaniem obywatelstwa polskiego, złożył kolejny wniosek o nadanie statusu uchodźcy, w którym obawa przed prześladowaniem jest oparta na okolicznościach celowo wytworzonych po ostatniej odmowie nadania statusu uchodźcy.

Pozbawienie statusu uchodźcy następuje w przypadku, gdy po nadaniu tego statusu właściwy organ stwierdzi, że cudzoziemiec: ponownie dobrowolnie przyjął ochronę państwa, którego jest obywatelem, utraciwszy obywatelstwo kraju pochodzenia, ponownie dobrowolnie je przyjął, przyjął nowe obywatelstwo i korzysta z ochrony tego państwa, ponownie dobrowolnie osiedlił się w państwie, które opuścił lub poza którego granicami przebywał z powodu obawy przed prześladowaniem, nie może dłużej odmawiać korzystania z ochrony państwa, którego jest obywatelem lub będąc bezpaństwowcem, może powrócić do państwa, w którym miał poprzednio stałe miejsce zamieszkania, ponieważ ustały okoliczności, w związku z którymi uzyskał status uchodźcy, i mają one na tyle znaczący i długotrwały charakter, że dalsza obawa przed prześladowaniem nie jest uzasadniona, popełnił zbrodnię przeciwko pokojowi, zbrodnię wojenną lub zbrodnię przeciwko ludzkości, jest winny działań sprzecznych z celami i zasadami Narodów Zjednoczonych, zataił albo przedstawił fałszywe informacje lub dokumenty o istotnym znaczeniu dla nadania statusu uchodźcy.

Instytucje zajmujące się uchodźstwem na świecie : Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji Urząd ds. Repatriacji i Cudzoziemców Ministerstwo Polityki Społecznej Departament Pomocy i Integracji Społecznej Rada do Spraw Uchodźców Rzecznik Praw Obywatelskich Urzędy Wojewódzkie (w zakresie koordynacji działań pomocnych dla uchodźców w województwach) Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie Stowarzyszenie Uchodźców w Polsce Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców Urząd do Spraw Cudzoziemców Amnesty International : Zespół ds. UE i organizacji Międzynarodowych Agencja Narodów Zjednoczonych dla Pomocy Uchodźców Palestyńskich na Bliskim Wschodzie (UNRWA) Wolna Syria United Nationss Hight Commissioner for Refilgees (UNHCR)

Przyczyny uchodźstwa prześladowania na tle religijnym, etnicznym i rasowym; wojny; ataki terrorystyczne; złe warunki w kraju, np. klęski żywiołowe; poglądy polityczne; rewolucje; sytuacja ekonomiczna; słabo rozwinięta gospodarka.

Do jakich państw docierają uchodźcy? Według szacunków Urzędu Wysokiego Komisarza NZ ds. Uchodźców (UNHCR) z końca sierpnia do brzegów Europy dotarło ponad 300 tys. osób z Afryki i Bliskiego Wschodu, z czego prawie 200 tys. na szlaku z Turcji do Grecji i 110 tys. na szlaku z Libii do Włoch. Wiele osób, które przybywają do Włoch, przedziera się przez Austrię lub Francję do Niemiec. Z kolei ci z Grecji podróżują do Niemiec przez Macedonię i Serbię, a następnie przez Węgry i Austrię. Z tego szlaku korzystają też mieszkańcy zachodnich Bałkanów (42 proc. wniosków azylowych w Niemczech od początku roku). Spośród ponad 4 mln uciekinierów z tego kraju ponad 1,9 mln znalazło schronienie w Turcji. 1,1 mln przebywa w Libanie, 630 tys. w Jordanii, a 250 tys. w Iraku. Od wybuchu konfliktu w Syrii w 2011 r. do lipca 2015 r. Europa przyjęła 348,5 tys. wniosków o azyl od Syryjczyków. W krajach UE oraz w Szwajcarii, Norwegii i Liechtensteinie i na Islandii uchodźcy złożyli najwięcej wniosków o azyl (aż 419020).

Ile uchodźców jest w Polsce? W 2015 roku polskie urzędy konsularne wydały Ukraińcom 924,6 tysiąca wiz. Część z tych wiz obowiązuje jednak tylko na kilkadziesiąt dni, a często mają one tylko charakter ekonomiczny co oznacza, że nie dają imigrantom żadnych praw socjalnych i pomocy państwa. Ilość złożonych wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej w RP oraz wznowienia postępowania w 2015 wynosiła 12248 wniosków z czego 2298 od osób z Ukrainy. Status uchodźcy otrzymały 2 osoby, 6 pobyt tolerowany, 24 decyzje o ochronie uzupełniającej.

Z jakich krajów przybywają uchodźcy? Osoby poszukujące ochrony międzynarodowej przybywają najczęściej na wschodnią granicę kraju. Najwięcej wniosków ( 79 proc. ) przyjęła placówka Straży Granicznej w Terespolu. Większość wnioskodawców (73 proc. ) to kobiety i niepełnoletni. Od początku roku Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców wydał w sumie ponad 4 tys. decyzji: udzielił ochrony 82 osobom ( status uchodźcy - 38, ochrona uzupełniająca – 38 i pobyt tolerowany – 6 ), 746 osób uzyskało decyzję negatywną, 3,3 tys. postepowań umorzono. Spośród wydanych 38 decyzji o nadaniu statusu uchodźcy najwięcej uzyskali obywatele: Syrii 21 osób, Egiptu i Chin – po 3 osoby, Ugandy i Iraku – po 2 osoby. Ochronę uzupełniającą (w sumie 38 decyzji) udzielono głownie obywatelom: Rosji (18 osób), Ukrainy (8 osób), Iraku ( 7 osób), oraz Syrii (3 osoby). Pobyt tolerowany otrzymali: 2 obywateli Rosji, 2 Białorusi i po 1 obywatelu Pakistanu i Ukrainy. Z jakich krajów przybywają uchodźcy?

Problemy uchodźców W Europie dominuje tendencja, by zamykać granice i odgradzać się murem. Premier Wielkiej Brytanii bardzo jasno dała do zrozumienia, że imigranci nie mają czego szukać na Wyspach. Węgierski rząd zastanawia się, czy wysłać armię do ochrony swoich granic przed imigrantami. Wicepremier Czech zaproponował, by dla imigrantów zamknąć strefę Schengen. Wypowiedzi polskich polityków na razie są ostrożne. Wiceminister spraw zagranicznych Rafał Trzaskowski sprzeciwił się tzw. „kwotom”, czyli ustalaniu przez Brukselę, ilu uchodźców powinien przyjąć każdy kraj Unii. Wraz z ustaleniami politycznymi i sterowaniem w stronę zamykania granic, pojawia się także groźna tendencja społeczna przekraczanie cienkiej czerwonej linii nienawiści rasowej. Uchodźcy przestają być problemem tak wielkim, jak staje się europejska (w tym polska) nienawiść do muzułmanów. Co bardziej przerażające ulega jej nawet Kościół Rzymskokatolicki. W Niemczech niemal codziennie dochodzi do ataków na ośrodki dla azylantów. W Nauen spłonęła hala przeznaczona dla imigrantów, którzy ubiegają się o azyl. Realnym problemem jest brak możliwości zapewnienia uchodźcom odpowiednich warunków życia i pracy. Trudno bowiem wyobrazić sobie tworzenie trwałych obozów dla przesiedleńców, jak w przypadku Palestyńczyków, których kolejne pokolenia żyją w takich właśnie obozach. Co prawda, do tego stopnia przyzwyczaili się oni do tej tragicznej sytuacji, że żyją tam w miarę normalnie – lecz przecież nie jest to rozwiązanie do przyjęcia w bogatej, bądź co bądź, Europie. Zwłaszcza, że na mocy prawa unijnego osoby ubiegające się o azyl mają mieć zagwarantowane prawo do pracy w okresie 9 miesięcy od przybycia. Nielegalna migracja jest bardzo często wynikiem braku odpowiednich prawnych procedur, które odpowiednio monitorowałyby wzajemne dopasowanie potrzeb gospodarczych, produkcji i wymogów konkurencyjności z poszukiwaniem pracy.

Problemy uchodźców – c.d. Wśród osób, które ubiegają się o nadanie statusu uchodźcy problemy różnią się w zależności od kraju. W Polsce jest to wczesna edukacja. Nie tylko polskie szkoły oczekują, że ich uczniowie będą znać język, ale wiele ośrodków dla uchodźców znajduje się daleko od miast i dzieciom jest trudno dostać się do szkoły. W rezultacie, prawie połowa dzieci osób ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy w wieku szkolnym nie chodzi do szkoły. W Słowenii, ubiegający się o status uchodźcy byli niezadowoleni z zatłoczonych pomieszczeń, w których mieszkali oraz z przepracowanych, czasem niesympatycznych pracowników tych ośrodków. Wielu uchodźców na Węgrzech miało wrażenie, że nie są właściwie informowani o swoich prawach oraz miało problemy ze znalezieniem odpowiedniego zatrudnienia. Na Słowacji największym problemem okazał się odsetek przyznawanych statusów uchodźcy - najniższy na świecie. Pewien Afgańczyk powiedział, że czeka na decyzję azylową już ponad trzy lata. Znalezienie się w prawnej próżni było jedyną rzeczą, jaka go martwiła: „Jesteśmy mniej więcej zadowoleni z zakwaterowania, jedzenia, zajęć w czasie wolnym, po co o tym dyskutować?", powiedział po słowacku. „Nauczyliśmy się również języka, ale po co? Możliwe, że nigdy nie dostaniemy statusu uchodźcy.„ Po przeprowadzeniu wszystkich rozmów, zespoły wielozadaniowe z całego regionu spotkały się, by przeanalizować zebrane dane oraz by opracować podobieństwa i różnice między problemami uchodźców . Wszyscy członkowie zespołów uznali, że teraz mają bardziej przejrzysty obraz potrzeb uchodźców. Część z problemów, jakie się pojawiły mogły być rozwiązane natychmiast, rozwiązanie innych zajmie więcej czasu.

Sposoby rozwiązywania problemów uchodźców Ośrodek dla cudzoziemców w Warszawie to jedyne miejsce w Polsce, w którym schronienie znalazły kobiety i dzieci ubiegające się o ochronę prawną . Ośrodek podlega Urzędowi do Spraw Cudzoziemców. Jest tu 150 miejsc. Obecnie są to główne osoby z Kaukazu, a także z Azji Środkowej. Mają za sobą traumę migracji , często wojny. Mieszkają w dawnych hotelach robotniczych Targówka Fabrycznego, w otoczeniu magazynów, cementowni i nieużytków. Dzieci idą do szkoły, nie znając języka. Niektóre mają poważne problemy z adaptacją, z nauką, ze swoimi emocjami. Niepewne nawet najbliższej przeszłości i bez prawdziwego domu. Od 2013 r. ośrodek prowadzi świetlicę, w której dzieci uczą się języka polskiego, odrabiają lekcje, bezpiecznie bawią się i rozwijają. Przez cały rok, pięć dni w tygodniu uczą się, rozwijają umiejętności, organizują zajęcia sportowe i wycieczki. Fundację wspierają również indywidualni sponsorzy. Przekazują pieniądze na konto bądź wręczają osobiście.

Najczęstsze mity dotyczące uchodźców:

1.Uchodźcy zwiększają zagrożenie terroryzmem: Uchodźcy nie są terrorystami. Są ludźmi uciekającymi przed niebezpieczeństwem i prześladowaniami. Z terroryzmem spotykają się co najwyżej jako ofiary – częstokroć to właśnie z jego powodu opuszczają swoje domy i ruszają do Europy. Niewątpliwie istnieją natomiast na świecie grupy terrorystyczne planujące organizacje ataków w Unii Europejskiej. Zazwyczaj rekrutują one współpracowników na miejscu, w kraju, w którym chcą przeprowadzić zamach. Jeżeli jest to niemożliwe, kandydaci na zamachowców muszą dostać się do Unii z zewnątrz, przekraczając tym samym granice strefy Schengen.

2.Uchodźcy zabiorą nam pracę. To jedna z najczęstszych obaw wywołanych przez plany przyjęcia do Polski uchodźców. Według ekspertów badających rynek pracy nie mamy się jednak czego obawia. Dlaczego? Ponieważ liczba Polaków bardzo szybko się kurczy, co będzie miało w przyszłości katastrofalny wpływ na naszą gospodarkę. Uchodźcy mogą trochę w ten proces zastopować. Oto jak działa ten mechanizm. Polska ma bardzo niski wskaźnik dzietności – w 2014 roku na jedną kobietę przypadło 1,3 dziecka, żeby utrzymać liczbę mieszkańców na stałym poziomie, powinno przypadać około 2,1. W rzeczywistości sytuacja jest jeszcze gorsza, bo do statystyk tych nie wlicza się dużej liczby Polaków, którzy zdecydowali się w ostatnich latach wyjechać z kraju. Tym samym nasze społeczeństwo jest jednym z najszybciej starzejących się w Europie. Starzejących się społeczeństw dotykają dwa istotne zjawiska związane z rynkiem pracy. Z jednej strony dynamiczne kurczy się w nich liczba osób w wieku produkcyjnym (czyli zdolnych do pracy), a z drugiej następuje wzrost zapotrzebowania na pracowników. Jak to wygląda w praktyce? W ciągu dekady liczba osób w wieku produkcyjnym w Polsce zmniejszy się o 2,3 mln osób – każdego roku nasza gospodarka będzie tracić 230 tys. par rąk do pracy. Ktoś będzie musiał ich zastąpić. Częściowo zapotrzebowanie to zaspokoją nowo przyjęci uchodźcy. Ale i ich nie wystarczy. Przy tej skali zapotrzebowania na nowych pracowników przyjęcie kilku czy nawet kilkunastu tysięcy uchodźców zdolnych do pracy z perspektywy ekonomicznej w ogóle nie zostanie przez Polaków zauważone. Tym samym uchodźcy nie tylko nie odbiorą Polakom zatrudnienia, ale nie wypełnią nawet grożącej nam luki demograficznej.

3.Uchodźcy popełniają najwięcej przestępstw. Twierdzenie, że uchodźcy popełniają więcej przestępstw niż inne grupy, ma taki sam sens logiczny jak twierdzenie, że więcej przestępstw od przeciętnej dla całej populacji popełniają blondyni. Dlaczego? Bo uchodźcy nie są jednorodną grupę. Pochodzą z wielu krajów i kultur, wyznają różne religie, mówią różnymi językami, mają różne wykształcenie, wychowali się w różnych systemach prawnych. Sam fakt, że są uchodźcami, nie ma wpływu na to, czy łamią prawo, czy nie.

4.Uchodźcy = muzułmanie. Twierdzenie, że każdy uchodźca to muzułmanin, jest nieprawdą. Przyjrzyjmy się faktom. UNHCR – organ ONZ monitorujący sytuację uchodźców oraz rejestrujący ich i pomagający im na całym świecie – nie prowadzi statystyk dotyczących wyznania uchodźców. Dlaczego? Ponieważ jednym z praw człowieka jest prawo do nieposiadania Obowiązku manifestowania swojej wiary lub przekonań. Wiara jest prywatną i intymną sprawą każdego człowieka. Z tego też powodu w polskich dowodach osobistych nie ma informacji dotyczącej wyznania. A ponieważ UNHCR nie rejestruje takich danych, nie istnieją żadne wiarygodne informacje pozwalające jednoznacznie określić, ilu wśród uchodźców jest muzułmanów, a ilu wyznawców innych religii. Co więcej, sytuacja ta jest zmienna – wszystko zależy od tego, gdzie i jakie konflikty wybuchają na świecie w danym okresie.

Polskie kobiety będą musiały chodzić w burkach. 5.Uchodźcy zagrażają Europejkom. Polskie kobiety będą musiały chodzić w burkach. Mit ten opiera się na błędnej i ksenofobicznej przesłance zakładającej, że muzułmanie w ogóle chcą w jakikolwiek sposób zagrozić Europejkom niewyznającym islamu – czy też je do czegoś zmusić. Przyjrzyjmy się temu na przykładzie noszenia przez muzułmanki nakrycia głowy. Po pierwsze, trzeba zdać sobie sprawę, że w wielu krajach muzułmańskich jest to kwestia indywidualnej decyzji każdej kobiety, tym bardziej, że zawarte w Koranie wytyczne w tej sprawie są różnie interpretowane. Istnieje zresztą wiele rodzajów nakrycia głowy (a czasem i całego ciała): hidżab, burka, czador czy nikab. Są też muzułmanki, które chodzą bez nakrycia głowy, stopień zakrywania ciała przez kobiety łączy się bowiem przede wszystkim z lokalnymi lub nawet rodzinnymi tradycjami.

6.Uchodźcy przynoszą epidemie. Możliwe jest, że niektórzy spośród uchodźców, mogą cierpieć na choroby w Polsce rzadko spotykane. W krajach ogarniętych wojną opieka medyczna stoi na niskim poziomie. Nie prowadzi się szczepień. W Syrii w ostatnim czasie odnotowuje się pojawienie chorób takich jak odra, polio, dur brzuszny i wirusowe zapalenie wątroby typu A. Prawdopodobieństwo rozprzestrzenienie się tych chorób jest przez ekspertów oceniane jako niskie. Migranci przybędą do nas z obozów przejściowych, w których poddani zostaną badaniom i szczepieniom. Po przyjeździe do Polski cudzoziemcy będą oczekiwać na rozpatrzenie wniosku o status uchodźcy w ośrodkach dla cudzoziemców, w których poddani zostaną kolejnym badaniom, szczepieniom i obserwacji. Co więcej na większość chorób, które mogliby przynieść uchodźcy zostaliśmy zaszczepieni jako dzieci, co jeszcze bardziej zmniejsza ryzyko ich rozprzestrzenienia.

7.Uchodźcy uciekają zamiast ratować swój kraj. Prawdopodobnie osoby uciekające do Europy mogłyby pozostając i uczestnicząc w działaniach wojennych. Pytanie tylko, do której z grup zbrojnych życzylibyśmy sobie aby Syryjczycy się przyłączyli? ISIS (tak zwane Państwo Islamskie) odpowiedzialny jest za masowe zbrodnie i prześladowania mniejszości religijnych. Armia rządowa Bashara Al Assada podejrzewana jest między innymi o stosowanie broni chemicznej. USA popierają słabnącą Armię Wolnej Syrii, ta jednak również oskarżana jest o zbrodnie przez rząd Syrii. Wobec przedstawionej sytuacji wielu Syryjczyków nie identyfikuje się z żadną grupą biorącą udział w walkach. Ucieczka umożliwia im uniknięcie przymusowego poboru do jednego z ugrupowań zbrojnych uznawanych za organizację terrorystyczną. W Syrii walczą także związany z Al-Kaidą Islamski Front oraz oddziały kurdyjskie uznawane za ugrupowania terrorystyczne przez Turcję.

Źródła internetowe: (http://www.newsweek.pl/opinie/uchodzcy-w-europie-rasizm-w-polsce-imigranci-,artykuly,369395,1.html) (http://strajk.eu/europa-nie-radzi-sobie-z-problemem-uchodzcow/ ) (http://www.polskatimes.pl/artykul/672277,migracja-jest-wielkim-problemem-wciaz-r oznicujacego-sie-swiata,2,id,t,sa.html) (http://www.unhcr-centraleurope.org/pl/wiadomosci/2005/sluchajac-uchodzcow.html) (https://www.mpips.gov.pl/) (http://telewizjarepublika.pl/ilu-uchodzcow-przyjela-polska-cimoszewicz-do-premier-szydlo-trzeba- zweryfikowac-te-liczby,28681.html) (https://pl.wikipedia.org/wiki/Uchod%C5%BAca) (https://pl.wikipedia.org/wiki/Uchod%C5%BAstwo) (http://www.forummigracyjne.org/pl/aktualnosci.php?wid=1&news=469)

Magdalena Maliszewska Karolina Sawicka klasa II d Julia Czarniecka Dziękujemy za uwagę: Prezentację przygotowały: Magdalena Maliszewska Karolina Sawicka klasa II d Julia Czarniecka