PROCEDURY POSTĘPOWANIA NAUCZYCIELI I METODY WSPÓŁPRACY Z POLICJĄ W SYTUACJACH ZAGROŻENIA DZIECI I MŁODZIEŻY PRZESTĘPCZOŚCIĄ I DEMORALIZACJĄ nadkom. Anna Księżak-Nowak Wydz. Prewencji KWP w Gorzowie Wlkp.

4) jednostki Wojska Polskiego, Policji i Straży Granicznej ; USTAWA   z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii z późn. zm. Art. 5.  2. Zadania w zakresie przeciwdziałania narkomanii są realizowane, w zakresie określonym w ustawie, także przez:   1)  przedszkola, szkoły i inne jednostki organizacyjne wymienione w art..2 pkt 3-5 i 7-9 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. Z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.)   4)  jednostki Wojska Polskiego, Policji i Straży Granicznej ;

USTAWA   z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii z późn. zm. Art. 2.  1. Przeciwdziałanie narkomanii realizuje się przez odpowiednie kształtowanie polityki społecznej, gospodarczej, oświatowo-wychowawczej i zdrowotnej, a w szczególności:   1)  działalność wychowawczą, edukacyjną, informacyjną i zapobiegawczą;   2)  leczenie, rehabilitację i reintegrację osób uzależnionych; 3) ograniczanie szkód zdrowotnych i społecznych;   4)  nadzór nad substancjami, których używanie może prowadzić do narkomanii;   5)  zwalczanie niedozwolonego obrotu, wytwarzania, przetwarzania, przerobu i posiadania substancji, których używanie może prowadzić do narkomanii;  

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. (Dz.U. Z 2003 r. Nr 26, poz. 226) W myśl tego dokumentu szkoły i placówki podejmują działania interwencyjne polegające na powiadomieniu rodziców i policji w sytuacjach kryzysowych, w szczególności, gdy dzieci i młodzież używają, posiadają lub rozprowadzają środki odurzające. (&9)

popełnienie czynu zabronionego, Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich z późn. zm. Art. 4 § 1. Każdy, kto stwierdzi istnienie okoliczności świadczących o demoralizacji nieletniego, w szczególności: - naruszanie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia zawodowego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych, ma społeczny obowiązek odpowiedniego przeciwdziałania temu, a przede wszystkim zawiadomienia o tym rodziców lub opiekuna nieletniego, szkoły, sądu rodzinnego, Policji lub innego właściwego organu.

Art. 4 &2 Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich Art Art.4 &2 Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich Art. 304 &1 Kodeksu Postępowania Karnego „Każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu czynu karalnego przez nieletniego, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym sąd rodzinny lub Policję.”

art. 4&3 Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich Art art.4&3 Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich Art. 304 &2 Kodeksu Postępowania Karnego „Instytucje państwowe i organizacje społeczne, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o popełnieniu przez nieletniego czynu karalnego ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym są rodzinny lub Policję oraz przedsięwziąć czynności nie cierpiące zwłoki, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów popełnienia czynu.”

ALGORYTMY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU UJAWNIENIA DEMORALIZACJI DEMORALIZACJA - naruszanie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki, włóczęgostwo, udział w działalności grup przestępczych – art.4 §1 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich.

CZYN KARALNY W myśl przepisów (art.1 par. 2 pkt 2 u.p.n.) jest to czyn zabroniony przez Ustawę jako przestępstwo ( a więc jako zbrodnia – czyn zagrożony karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 albo karą surowszą lub występek – czyn zagrożony grzywną, ograniczeniem wolności albo karą przekraczającą miesiąc pozbawienia wolności), przestępstwo skarbowe oraz niektóre wykroczenia.

art. 51 (zakłócanie porządku publicznego), art. 62 (znęcanie się nad zwierzętami), art. 69 (niszczenie i uszkadzanie znaków umieszczonych przez organ państwowy), art. 74 (uszkadzanie znaków lub urządzeń zapobiegających niebezpieczeństwu), art. 76 (rzucanie kamieniami w pojazd będący ruchu), art. 85 (samowolna zmiana znaków lub sygnałów drogowych)

art. 87 (prowadzenie pojazdów przez osobę będącą po użyciu alkoholu) art. 119 (kradzież lub przywłaszczenie mienia o wartości do 250 zł.) art. 122 (paserstwo mienia o wartości do 250 zł.) art. 124 (niszczenie lub uszkadzanie mienia, jeśli szkoda nie przekracza 250 zł.) art. 143 (utrudnianie korzystania z urządzeń przeznaczonych do użytku publicznego)

NIELETNI wg Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich w zakresie postępowania dotyczącego zapobiegania i zwalczania demoralizacji nieletnim jest osoba, która nie ukończyła 18 roku życia; w zakresie postępowania o czyny karalne nieletnim jest osoba, która dopuściła się takiego czynu po ukończeniu 13 roku życia, a przed ukończeniem 17 lat; w zakresie wykonywania środków wychowawczych lub poprawczych, nieletnim jest osoba, względem której takie środki zostały orzeczone, choćby ukończyła 18 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia lat 21;

Osoba, która nie ukończyła 18 lat. MAŁOLETNI Osoba, która nie ukończyła 18 lat. Pełnoletność uzyskuje się z chwilą ukończenia lat 18 lub też zawarcia małżeństwa przed ukończeniem tego wieku.

I. W przypadku uzyskania informacji, że uczeń który, nie ukończył 18 lat, używa alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawia nierząd, bądź przejawia inne zachowania świadczące o demoralizacji, nauczyciel powinien podjąć następujące kroki:

POWIADOMIENIE DYREKTORA SZKOŁY KROK PIERWSZY POWIADOMIENIE DYREKTORA SZKOŁY - poinformowanie o stwierdzonym fakcie dyrektora szkoły , a także pedagoga/psychologa szkolnego i wychowawcę klasy

WEZWANIE DO SZKOŁY RODZICÓW UCZNIA KROK DRUGI WEZWANIE DO SZKOŁY RODZICÓW UCZNIA ewentualnie opiekunów prawnych, przeprowadzenie rozmowy z rodzicami i uczniem, zaproponowanie rodzicom skierowania dziecka do specjalistycznej placówki,

ZAWIADOMIENIE POLICJI LUB SĄDU RODZINNEGO KROK TRZECI ZAWIADOMIENIE POLICJI LUB SĄDU RODZINNEGO w przypadku gdy rodzice odmawiają współpracy, a nadal napływają informacje o przejawach demoralizacji dziecka, a także , gdy dotychczasowe środki oddziaływania wychowawczego nie przynoszą oczekiwanych rezultatów,

Jeżeli zachowania świadczące o demoralizacji przejawia uczeń, który ukończył 18 lat, a nie jest to udział w działalności grup przestępczych czy popełnienie przestępstwa, to postępowanie nauczyciela powinno być określone przez wewnętrzny regulamin szkoły.

W przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przez ucznia, który ukończył 17 lat, przestępstwa ściganego z urzędu lub jego udziału w działalności grup przestępczych, zgodnie z art. 304 § 2 kodeksu postępowania karnego, szkoła jako instytucja jest obowiązana niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub policję.

II. W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków powinien podjąć następujące kroki:

KROK PIERWSZY ZABEZPIECZENIE odizolowanie ucznia od reszty klasy/grupy, zapewniając stałą obecność przy uczniu osoby z personelu szkoły,

POWIADOMIENIE DYREKTORA SZKOŁY KROK DRUGI POWIADOMIENIE DYREKTORA SZKOŁY - w przypadku nieobecności dyrektora dalsze czynności nauczyciel podejmuje samodzielnie,

WEZWANIE POMOCY MEDYCZNEJ KROK TRZECI WEZWANIE POMOCY MEDYCZNEJ - wezwanie lekarza w celu stwierdzenia stanu nietrzeźwości lub odurzenia, ewentualnie udzielenia pomocy medycznej,

WEZWANIE DO SZKOŁY RODZICÓW/OPIEKUNÓW DZIECKA KROK CZWARTY WEZWANIE DO SZKOŁY RODZICÓW/OPIEKUNÓW DZIECKA zobowiązanie ich do niezwłocznego odebrania ucznia ze szkoły, w przypadku odmowy, o losie ucznia decyduje lekarz

Jeżeli powtarzają się przypadki, w których uczeń (przed ukończeniem 18 lat) znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków na terenie szkoły, to szkoła ma obowiązek powiadomienia o tym policji (specjalisty ds. nieletnich) lub sądu rodzinnego.

III. W przypadku, gdy nauczyciel znajduje na terenie szkoły substancję przypominającą wyglądem narkotyk powinien podjąć następujące kroki:

KROK PIERWSZY ZABEZPIECZENIE umieszczenie substancji w papierowej kopercie, woreczku foliowym, przeniesienie substancji w bezpieczne miejsce, ustalenie okoliczności zdarzenia

POWIADOMIENIE DYRREKTORA SZKOŁY KROK DRUGI POWIADOMIENIE DYRREKTORA SZKOŁY - przekazanie dyrektorowi zabezpieczonej substancji oraz informacji o dotychczasowych ustaleniach,

ZAWIADOMIENIE POLICJI KROK TRZECI ZAWIADOMIENIE POLICJI dyrektor/nauczyciel wzywa do szkoły policję, po przybyciu policji niezwłocznie przekazuje zabezpieczoną substancję i informuje o szczegółach zdarzenia,

UWAGA!!! Ograniczenie się do zabezpieczenia narkotyku wyłącznie w ramach czynności wewnątrzszkolnych, przy braku powiadomienia policji stanowi naruszenie Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (posiadanie narkotyków).

IV. W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą narkotyk, powinien podjąć następujące kroki:

KROK PIERWSZY ZABEZPIECZENIE odizolowanie ucznia od klasy/grupy, zapewniając stałą obecność przy uczniu osoby z personelu szkoły,

POLECENIE WYDANIA SUBSTANCJI KROK DRUGI POLECENIE WYDANIA SUBSTANCJI nauczyciel w obecności innej osoby ma prawo żądać, aby uczeń przekazał mu substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni w odzieży, w przypadku dobrowolnego wydania przez ucznia substancji nauczyciel zabezpiecza ją zgodnie z procedurą III,

UWAGA!!! Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia – jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji!

POWIADOMIENIE DYREKTORA SZKOŁY KROK TRZECI POWIADOMIENIE DYREKTORA SZKOŁY - jeśli uczeń wyda substancję, nauczyciel zabezpiecza ją i przekazuje dyrektorowi wraz z informacją dotycząca okoliczności zdarzenia,

ZAWIADOMIENIE POLICJI I RODZICÓW DZIECKA KROK CZWARTY ZAWIADOMIENIE POLICJI I RODZICÓW DZIECKA dyrektor/nauczyciel zawiadamia o zdarzeniu policję oraz rodziców/opiekunów dziecka, dyrektor/nauczyciel przekazuje policji ucznia, zabezpieczoną substancję oraz informacje dotyczące okoliczności zdarzenia,

Zgodnie z przepisami Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii – w Polsce karalne jest: posiadanie każdej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych; wprowadzanie do obrotu środków odurzających; udzielanie innej osobie, ułatwianie lub umożliwienie ich użycia oraz nakłanianie do użycia; udzielanie innej osobie, ułatwianie lub umożliwienie ich użycia oraz nakłanianie do użycia w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej wytwarzanie i przetwarzanie środków odurzających.

I. W przypadku, gdy uczeń popełnił przestępstwo ścigane z urzędu ( wykroczenie), nauczyciel powinien podjąć następujące kroki:

PRZESTĘPSTWA ŚCIGANE Z URZĘDU udział w bójce lub pobiciu, doprowadzenie małoletniego poniżej lat 15 do obcowania płciowego lub poddania się innej czynności seksualnej, znęcanie się, naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza, podrabianie dokumentów, kradzież, kradzież z włamaniem, rozbój, kradzież rozbójnicza, wymuszenie rozbójnicze, przywłaszczenie, oszustwo,

odnotować godzinę zgłoszenia, KROK PIERWSZY PRZYJĘCIE INFORMACJI zapewnić dyskrecję przekazującemu informację poprzez wysłuchanie go bez świadków, odnotować godzinę zgłoszenia,

KROK DRUGI ZAPEWNIENIE POMOCY LEKARSKIEJ - w miarę potrzeby pokrzywdzonym i sprawcy/om

SPRAWDZENIE WIARYGODNOŚCI INFORMACJI KROK TRZECI SPRAWDZENIE WIARYGODNOŚCI INFORMACJI jeżeli uczeń podaje świadków, w rozmowie z nimi uwiarygodnić informację, sprawdzić, czy zdarzenie zaistniało na terenie szkoły, w rozmowie z pokrzywdzonym ustalić liczbę sprawców i ich dane personalne, nie nagłaśniać zdarzenia,

ZATRZYMANIE SPRAWCY(ÓW) KROK CZWARTY ZATRZYMANIE SPRAWCY(ÓW) w miarę możliwości, zatrzymać do czasu przybycia Policji sprawcę (ów) przestępstwa, nie należy zatrzymywać sprawcy „na siłę”, - jeżeli sprawców jest kilku, w miarę możliwości należy ich umieścić w oddzielnych pomieszczeniach,

ZAPEWNIENIE OPIEKI POKRZYWDZONYM KROK PIĄTY ZAPEWNIENIE OPIEKI POKRZYWDZONYM ofiarę należy odizolować od sprawców, udzielić wsparcia psychologicznego pokrzywdzonym, jeżeli sytuacja tego wymaga,

KROK SZÓSTY ZABEZPIECZENIE RZECZY POCHODZĄCYCH Z PRZESTĘPSTWA LUB SŁUŻĄCYCH DO JEGO POPEŁNIENIA pozostawić je w miejscu znalezienia, zabezpieczając przed przemieszczeniem, zniszczeniem, - zapewnić, by przedmioty te nie były dotykane, a gdy istnieje potrzeba ich przemieszczenia, chwytać je w jednym miejscu (jak najmniej typowym) i zapamiętać miejsce uchwycenia,

ODNOTOWAĆ PERSONALIA UCZESTNIKÓW I EWENTUALNYCH ŚWIADKÓW ZDARZENIA KROK SIÓDMY ODNOTOWAĆ PERSONALIA UCZESTNIKÓW I EWENTUALNYCH ŚWIADKÓW ZDARZENIA

POWIADOMIĆ O ZDARZENIU POLICJĘ KROK ÓSMY POWIADOMIĆ O ZDARZENIU POLICJĘ

UWAGA!!! Nie należy „na własną rękę” wyjaśniać przebiegu zdarzenia, a zwłaszcza konfrontować uczestników zdarzenia, dążyć do pojednania itp.

II. W przypadku, gdy uczeń popełnił przestępstwo ścigane na wniosek pokrzywdzonego lub z oskarżenia prywatnego, nauczyciel powinien podjąć następujące kroki:

NA WNIOSEK POKRZYWDZONEGO PRZESTĘPSTWA ŚCIGANE NA WNIOSEK POKRZYWDZONEGO zniszczenie lub uszkodzenie cudzej rzeczy, groźby karalne, zgwałcenie,

Z OSKARŻENIA PRYWATNEGO PRZESTĘPSTWA ŚCIGANE Z OSKARŻENIA PRYWATNEGO naruszenie nietykalności cielesnej, zniesławienie, zwykłe lub lekkie uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia, zniewaga,

KROK PIERWSZY – przyjąć informację KROK DRUGI – zapewnić, w miarę potrzeby, niezbędną pomoc lekarską KROK TRZECI – sprawdzić wiarygodność informacji

POWIADOMIENIE RODZICÓW / OPIEKUNÓW KROK CZWARTY POWIADOMIENIE RODZICÓW / OPIEKUNÓW powiadomić rodziców lub opiekunów prawnych dziecka pokrzywdzonego; zrelacjonować im zdarzenie i uzgodnić, czy będą chcieli zgłosić sprawę Policji;

POINFORMOWAĆ O ŚRODKACH PODJĘTYCH WOBEC SPRAWCY(ÓW) KROK PIĄTY POINFORMOWAĆ O ŚRODKACH PODJĘTYCH WOBEC SPRAWCY(ÓW) w przypadku odmowy złożenia wniosku o ściganie sprawców przez rodziców należy ich poinformować, jakie środki (przewidziane regulaminem szkolnym) podejmie szkoła w stosunku do sprawców zdarzenia;

UWAGA!!! W przypadku, gdy sprawca zdarzenia wcześniej dopuszczał się czynów świadczących o jego demoralizacji, szkoła powinna sporządzić wystąpienie do sądu rodzinnego lub Policji (specjalisty ds. nieletnich).

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!